କୂଟନୀତି

ଏହାପରେ ସୌବୀର ରାଜା ଓ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବିଚିନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ ଦରବାରର କବି ସୃଜନ ଶର୍ମାଙ୍କୁ ଦୂତ ଭାବରେ ସେଠାକୁ ପଠାଇବାର ସ୍ଥିର କଲେ । ସୃଜନ ଶର୍ମା ଯେପରି ବୁଦ୍ଧିମାନ୍, କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବାରେ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ସେହିପରି କୁଶଳୀ ।

ସୃଜନ ଶର୍ମା ପ୍ରଥମେ ବଣିକ ସୁଦାମ ଶେଠ୍ଙ୍କୁ ଯାଇ ଭେଟିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ଆଗରେ ଖଣ୍ଡିଏ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ହୀରା ଥୋଇ କହିଲେ, “ଆପଣଙ୍କୁ ଖୋଲାଖୋଲି କହୁଛି – ଆମ ରାଜ୍ୟ ଏବେ ଯୁଦ୍ଧ ପାଇଁ ଆଦୌ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହେଁ । ଆମ ରାଜା ସାମନ୍ତ ରାଜା ହୋଇଗଲେ, ଏତିକି କହିଦେବାରେ କିଛିବି କ୍ଷତି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ସେଥିରେ କାହାର କ’ଣ ଲାଭ ହେବ? ଖାଲି ଆମ ରାଜ୍ୟର ଲୋକେ ଆପଣଙ୍କ ରାଜ୍ୟର ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ମନେ ମନେ ବିଦ୍ରୋହୀ ହେବେ । ଫଳରେ ବେପାର ବାଣିଜ୍ୟରେ ଦୁଇ ରାଜ୍ୟ ଭିତରେ ଯେଉଁ ଟିକକ ସଦ୍ଭାବ ଅଛି, ସେତକ ଖୁବ୍ ଶୀଘ୍ର ତୁଟିଯିବ । ବରଂ ଆପଣ ଯେପରି ହେଉ ପଛେ ରାଜାଙ୍କୁ ଭଲଭାବେ ବୁଝାନ୍ତୁ । ପରେ ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଆହୁରି କିଛି ଭେଟି ଦେବୁ ।”

ବଣିକ ପଚାରିଲେ “ଆପଣଙ୍କ ରାଜା ନିଜକୁ ସାମନ୍ତ ରାଜା ବୋଲି କହିଦେଲେ କ’ଣ ବା ଏମିତି କ୍ଷତି ଅଛି?”

ସୃଜନ ଶର୍ମା କହିଲେ “କିଛିବି କ୍ଷତି ନାହିଁ । ତେବେ ଆମ ସମ୍ମାନରେ ତ ନିଶ୍ଚୟ ଆଂଚ ଆସିବ! ଯଦି ଆମେ ସାମନ୍ତ ହେବୁ, ତେବେ ବିଜୟପୁରଠୁ ବଡ ରାଜ୍ୟ ମହୀପୁରର ସାମନ୍ତ କିଆଁ ନହେବୁ?”

ବଣିକ ଚିନ୍ତିତ ଦେଖାଗଲେ । ବାସ୍ତବିକ୍, ଥରେ ସୌବୀର ରାଜାଙ୍କ ମୁଣ୍ଡକୁ ଏ ଧାରଣା ଆସିଛି ମାନେ ସେ ଅବଶ୍ୟ ମହୀପୁରର ଶରଣ ନେବେ । ଫଳରେ ମହୀପୁର ଓ ବିଜୟପୁର ଭିତରେ ବିବାଦ ବା ସଂଘର୍ଷ ଲାଗିବ । ଭୂଖଣ୍ଡରେ ଅଶାନ୍ତି ଦେଖାଦେଲେ ଆମ ବଣିକମାନଙ୍କର ବହୁତ କ୍ଷତି ହେବ ।

ବଣିକ କହିଲେ “ବୁଝିଲ ଦୂତ! ଆମ ମନ୍ତ୍ରୀ ଏକ ଓଲୁ । ତାଙ୍କରି ପରାମର୍ଶରେ ରାଜା ଏ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନେଇଛନ୍ତି ।” ଏହା କହିସାରି ରାଜାଙ୍କୁ ବୁଝାଇବାର ସେ ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଲେ ।

ଏହାପରେ ସୃଜନ ଶର୍ମା ସେଠାରୁ ଯାଇ ସେନାପତିଙ୍କ ପାଖରେ ପହଁଚିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମହାଶୟ, ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଗୋପନରେ ଖାଲି ଏତିକି କହିବାକୁ ଚାହେଁ ଯେ, ଯଦି ଆମେ ସାମନ୍ତ ରାଜା ହେବୁ, ତେବେ ମହୀପୁରର ହେବୁ । ଆପଣ ହୁଏତ ତେଣିକି ମହୀପୁର ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରିବେ, ନହେଲେ ଦୁନିଆ ଏହା ଜାଣିବ ଯେ ଆପଣ ଡରିଗଲେ । ଅତଏବ, ଆମକୁ ସାମନ୍ତ ରାଜା ବନାଇବା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଆପଣ ଯାଇ ରାଜାଙ୍କୁ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତୁ ।”

ଏହା ଶୁଣି ସେନାପତି ଗମ୍ଭୀର ଦେଖାଗଲେ । ବାସ୍ତବିକ୍, ମହୀପୁର ସହ ଲଢେଇ କଲାଭଳି ବଳ ତାଙ୍କର ନଥିଲା ।

ଏହାପରେ ସୃଜନ ଶର୍ମା ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପାଖରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ନିବେଦନ କଲେ, “ହେ ମହାମନ୍ତ୍ରୀ! ଆମ ରାଜା କହିଲେ, ଆପଣଙ୍କ ଭଳି ବିଜ୍ଞ, ଉଦାର ଓ ମହତ୍ ମନ୍ତ୍ରୀ କୌଣସି ରାଜାଙ୍କର ନାହାଁନ୍ତି – ଏକଥା କିଏ ବା ନଜାଣେ? ଆପଣଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ନ ନେଇ, ସେନାପତି ବା ଆଉ କାହାରି କଥାରେ ପଡି ତମ ରାଜା ଆମ ରାଜ୍ୟକୁ ସାମନ୍ତ ରାଜ୍ୟ ବନାଇବା ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଲାଳାୟିତ । ଆପଣ ତାଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ପରାମର୍ଶ ଦିଅନ୍ତୁ ।”

ସେ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ତ କେହି କେବେବି ହେଲେ ବିଜ୍ଞ, ଉଦାର ଓ ମହତ୍ ବୋଲି କହି ନଥିଲେ । ଏଣୁ ସେ କହିଲେ, “ମୁଁ ଅବଶ୍ୟ ତାଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ପରାମର୍ଶ ଦେବି । ଆପଣଙ୍କ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଦେବେ ଗୁଣ ଚିହ୍ନେ ଗୁଣିଆ ।”

ପରଦିନ ସକାଳୁ ସୃଜନ ଶର୍ମା ଯେତେବେଳେ ବିଜୟପୁର ଦରବାରରେ ଯାଇ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ, ସୌବୀର ଆକ୍ରମଣ କଥା ମୋଟେ ସେଠାରେ ଉଠିଲା ନାହିଁ । ସୃଜନ ଶର୍ମା ରାଜାଙ୍କୁ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ପାଖକୁ ସେ ଲେଉଟିଗଲେ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ