ନାଉରୀ କହିଲା, “ମହାରାଜ, ଏସବୁ ମିଛକଥା । ରମେଶ ନୌକାର ଫନ୍ଦରେ ବସିଥିଲା । ବଡ ଢେଉ ଉପରେ ନୌକା ବେଶି ହଲଚଲ ହେବାରୁ ଭାରସାମ୍ୟ ନ ରଖି ପାଣିରେ ସେ ପଡିଗଲା; ତା’ ହାତରେ ତା’ର ପୁଟୁଳା ଥିଲା, ଆଉ ସେ ସ୍ରୋତରେ ଭାସିଗଲା ।”
ରାଜା ପଚାରିଲେ “ତୁମେ ତାଙ୍କୁ ବଂଚାଇବାକୁ କାହିଁକି ଚେଷ୍ଟା କଲନାହିଁ?”
ନାଉରୀ କହିଲା, “ଚେଷ୍ଟା ତ ମୁଁ ଅନେକ କରିଥିଲି ମହାରାଜ! ଜଳ ଭିତରୁ ତା’ର କେଶ ସବୁ ଧରି ମୁଁ ତାକୁ ଉପରକୁ ଟାଣିଲି, କିନ୍ତୁ ସେଥିରେ ବହୁତ ତେଲଥିବା ଯୋଗୁଁ ତାହା ମୋ ହାତରୁ ଖସିଗଲା ।”
ରାଜା ସବୁ ଶୁଣି ରାଗିଯାଇ କହିଲେ, “ଆରେ ମୂର୍ଖ, ଧନ ଲୋଭରେ ତୁ ରମେଶକୁ ନୌକାରୁ ଧକ୍କା ମାରି ତାକୁ ନଦୀରେ ପେଲିଦେଇ ମାରିଦେଲୁ? ସେଥିପାଇଁ ମୋ ପାଖରେ ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରମାଣ ମଧ୍ୟ ଅଛି । ଏବେ ତୁ ତୋର ଅପରାଧ ସ୍ୱୀକାର କର ତେବେ ଯାଇ ଦଣ୍ଡ ଅଳ୍ପ କିଛି କମ୍ କରି ଦିଆଯିବ ।”
ରାଜାଙ୍କ ଏଭଳି ରାଗ ଦେଖି ସେ ନାଉରୀ ଜଣକ ଖାଲି ଭୟରେ ଥରି ଉଠିଲା । ତା’ପରେ ସେ ତା’ ନିଜ ଦୋଷ ସ୍ୱୀକାର କରି କହିଲା, “ମହାରାଜ, ସେତେବେଳେ ମୋର ମଥା ଖରାପ ହୋଇଯାଇଥିଲା; ପଇସା ଲୋଭରେ ମୁଁ ରମେଶକୁ ନଦୀରେ ପକାଇ ମାରିଛି ।”
ରାଜା ନାଉରୀକୁ ଆଜୀବନ ସଶ୍ରମ କାରାଦଣ୍ଡ ଦେଲେ ଓ ରୂପାଲି ପାଇଁ ରାଜକୋଷରୁ ମାସିକ କିଛି ଧନ ଦେବାର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରିଦେଲେ ।
ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜାଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ମହାରାଜ, ଆପଣ କିପରି ଜାଣିଲେ ଯେ ସେ ନାଉରିଆହିଁ ଅପରାଧୀ?”
ତା’ପରେ ସେ ରାଜା ହସି ହସି କହିଲେ, “ନାଉରୀ କହିଲା ରମେଶ ‘ଥଳୀ ସହିତ’ ନଦୀରେ ପଡିଗଲା । ସେତେବେଳେ ମୋର ତା’ ଉପରେ ଟିକିଏ ସନ୍ଦେହ ହେଲା । କାରଣ ଟଙ୍କାଥଳୀ କଥା ମୁଁ ପଚାରିବା ପୂର୍ବରୁହିଁ ସେ ଅଧିକ ସାବଧାନୀ ହୋଇ କହିଲା ଯେ ଟଙ୍କାଥଳୀ ଧରି ସେ ପାଣିରେ ପଡିଲା । ପୁଣି ରମେଶର ମୃତଦେହ ଦେଖିବା ପରେ ନାଉରୀକୁ ଧରିବା ତ ଆହୁରି ସହଜ ।”
ମନ୍ତ୍ରୀ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ପଚାରିଲେ “ତାହା ସମ୍ଭବ ହେଲା କିପରି ମହାରାଜ?”
“ରମେଶର ମୃତଦେହକୁ ଆପଣ ବି ତ ଦେଖିଛନ୍ତି । ତା’ର ରୂପ ମୋ ମନ ଭିତରେ ଆଙ୍କି ହୋଇ ରହିଛି । ନାଉରୀ କହିଲା କି ରମେଶ ପାଣିରେ ବୁଡିଯାଉଥିବା ବେଳେ ସେ ତାକୁ ପାଣିରୁ ବଂଚାଇବାକୁ ତାହାର କେଶ ଧରି ଓଟାରିଲା । ସେଇଥିରୁ ଜଣାଗଲା ଯେ ସେ ହିଁ ଅସଲ ଅପରାଧୀ ।”
ମନ୍ତ୍ରୀ ପୁଣି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ପଚାରିଲେ “ଏହା କିପରି ସମ୍ଭବ?”
ରାଜା ଅଳ୍ପ ହସି କହିଲେ, “ନାଉରୀ କହିଲା ନା ସେ ରମେଶର କେଶ ଧରି ଉଠାଉଥିଲା?”
ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ “ହଁ, କହିଲା ତ ।”
ରାଜା କହିଲେ “ତେବେ ରମେଶର କେଶ କାହିଁ? ତା’ ମୁଣ୍ଡତ ପୁରାପୁରି ଚନ୍ଦା । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ନାଉରୀ ସେତେବେଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖାଲି ଡାହା ମିଛ କହି ଚାଲିଥିଲା । ମୁଁ ଧମକାଇବାରୁ ସେ ସତଟା ମାନିଗଲା ।”
ରାଜାଙ୍କ ଏଭଳି ପ୍ରଖର ବୁଦ୍ଧି ଦେଖି ମନ୍ତ୍ରୀ ବହୁତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ ।
