କିଏ ତୁମେ ବୃକ୍ଷ ମାୟା କି ମନୁଷ୍ୟ
କି ଅବା କେଉଁ ଦେବତା
କହି ମୋ ମନରୁ ବିନାଶ ସଂଶୟ
ଦୂର ହେଉ ସର୍ବ ବ୍ୟଥା ।
ବୃକ୍ଷ କହିଲା – “ସତ୍ୟକର ଜଣାଇବି ସମାଚାର
ଦୁଃଖେ ପଡି ମୁଁ ହେଉଛି ନାରଖାର ।”
ରଜାପୁଅ କହିଲା –
“ସତ୍ୟକରି ମୁହିଁ କହୁଛି ଏଠାରେ
ସାକ୍ଷୀ ରଖି ଦେବତାଙ୍କୁ
ନିର୍ଭୟେ ପ୍ରକାଶ ତୁମ ଦୁଃଖ କଥା
ନ କହିବି କେବେ କାହାକୁ ।”
ବୃକ୍ଷ କହିଲା – ଧରମେ ତୁମକୁ ଭାଇ କରି ନେଇ
କହୁଛି ସକଳ ଶୁଣ ମନଦେଇ ।
ବୃକ୍ଷ ନୁହେଁ ଅଟେ ମନୁଷ୍ୟ ଦୁହିତା
ଭାଗ୍ୟ ଦୋଷେ ଏଥି ହୋଇଅଛି ସ୍ଥିତା ।
ଗଛର ଏପରି କଥା ଶୁଣି ରଜାପୁଅ ମଧ୍ୟ ଆହୁରି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲା । ମଣିଷ କନ୍ୟା ପୁଣି ଗଛ ହେଲା କିପରି? ଏ କଥାଟା ସେ ରଜାପୁଅ ମନ ଭିତରେ ବାରମ୍ଭାର ଆନ୍ଦୋଳିତ ହୋଇ ଉଠିଲା ଥରକୁ ଥର । ତଥାପି ରହସ୍ୟ ଭେଦ କରିବାକୁ ସେ କହିଲା –
“କହିବୁ ଭଉଣୀ କପଟ ନ କରି
କି ଦୁଃଖରେ ପଡି ହେଲୁ ଏତେ ସରି?
ଜୀବନ ବଦଳେ ଦୁଃଖରାଶି ତୋର
ଘୁଂଚାଇବି ନିଶ୍ଚେ ସତ୍ୟ ଅଟେ ମୋର ।
ବୃକ୍ଷ କହିଲା – କରମ କଷଣ ଅଟଇ
ଭୋଗିବାର ହେ ଯେଣୁ
ଖେଳ ପାଳିଆରେ ଏ ଦଶା
ଭୋଗ କରୁଛି ତେଣୁ ।
ମୋହପରି ଆଉ ତିନୋଟି
ସଖୀ, ହୋଇ କାତର
କେହ୍ନେ ଅଛନ୍ତି ସେ କେଉଁଠି
ପାଇନାହିଁ ଖବର ।
ରଜାପୁଅ କହିଲା – “ଦେଖ, ଧର୍ମରେ ମୁଁ ତୋତେ ଭଉଣୀ କରିନେଲି । ତୁ ଆଉ ମୋ ଉପରେ କିଛି ସନ୍ଦେହ ରଖନା । ଯଦି ପାରୁଛୁ; ତେବେ ଏ ଗଛରୂପ ଛାଡି ନିଜ ରୂପ ପ୍ରକାଶ କର । ସମସ୍ତ ଦୁଃଖ ଶୋକ କଥାଯାକ ମୋ ଆଗରେ କହ । ମୁଁ ନିୟମ କରି କହୁଛି – ତୋତେ ସୁଖିନୀ କରାଇବାକୁ ମୁଁ ନିଶ୍ଚେ ଚେଷ୍ଟା କରିବି ।
ବୃକ୍ଷ କହିଲା – “ତୁମେ ଯାଇ ଅତୁଠରୁ ମାଠିଆଏ ପାଣି ଆଣି ଏକମୁହାଁ ହୋଇ ଆସ । ଦେବ ଧର୍ମଙ୍କ ନାମ ଧରି ମୋ ଉପରେ ସାତମୁଠା ପାଣି ସିଂଚିଦେଇ କୁହ –
ଗଛ ହୋଇଗଲେ ଓହଳି ଯିବୁ
ମଣିଷ ଯେମନ୍ତ ଉଠି ବସିବୁ। ସାକ୍ଷୀଥାନ୍ତୁ ଦେବ ଧର୍ମ
ଉଠ ଉଠ ଉଠ ନ କରିଣ ମଠ
ଲାଗିଯାଉ ଲୋମ ଚର୍ମ ।
ସେ ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀ ରଜାପୁଅକୁ ଯେପରି ପାଠ ପଢାଇଲା ରଜାପୁଅ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ସେହିପରି ସବୁ କାମ କରିଯିବାରୁ ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀ ଉଠିଲା ତା ଆପଣା ରୂପ ଧରି । ରଜାପୁଅ ଏସବୁ ଦେଖି ଆହୁରି ଅଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଗଲା । ଯାହା କିଛି ହେଉ ପଛକେ, ନିଜର ମନ କଥା ମନରେ ରଖି ସେ ରଜାପୁଅ ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀକୁ କହିଲା – “ଚିହ୍ନା ପରିଚୟ ହେବା ପରେ । ଏହି କ୍ଷଣି ତୁ ଆଗ ତୋ ଦୁଃଖ କଥା ଓ ଗଛ ହେବା କଥା କହିଯା ।”
ତା’ର ଗତିବିଧି ଓ କଥାର ଅଟଳତା ଦେଖି ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀର ଆଉ ସେ ରଜା ପୁଅ ପ୍ରତି କିଛି ବି ଅବିଶ୍ୱାସ ନଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ଧୀର ଭାବରେ ବସି ଆମୂଳଚୂଳ କଥାଗୁଡିକ ଶୁଣାଇ ଦେଲା ।
ରଜା ପୁଅ କହିଲା – “ଚାଲ ମୁଁ ଏବେ ତୋତେ ନେଇ ତୁମ ଘରେ ଛାଡି ଆସିବି ।
ରଜାପୁଅର କଥା ଶୁଣି ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀ କହିଲା, ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୋତେ ମୋ ସଖୀମାନେ ଦେଖା ନ ଦେଇଛନ୍ତି, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୁଁ ତିଳେହେଲେ ମଧ୍ୟ ସୁଖ ସ୍ୱାର୍ଥରେ ଲିପ୍ତ ହେବିନି । ବରଂ ମରିବି, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ମୋ ଘରକୁ କେବେବି ଫେରିବିନି ।
ରଜାପୁଅ ସେ ପୁଷ୍ପା କୁମାରୀର ଏହି କଥା ଶୁଣି କହିଲା – ମୁଁ ନିଶ୍ଚେ ତୋର ସମସ୍ତ ସଖୀ ମାନଙ୍କୁ ଖୋଜି ବାହାର କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିବି । ଆଉ ଦଣ୍ଡେ ମାତ୍ର ଅପେକ୍ଷା କର, ମୁଁ ଦିଅଁଙ୍କୁ ଟିକିଏ ପୂଜା କରିଦିଏ । ଏହା କହି ସେ ପାଖ ଜଙ୍ଗଲରୁ ସାମାନ୍ୟ ପକ୍ୱଫଳ ତୋଳିଲା । ଧୁଆ ପୋଛା କରି ଖୁବ୍ ଭକ୍ତି ଭାବରେ ସେହି ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ନୈବେଦ୍ୟ କଲା ଦିଅଁକୁ ।
