ଗଙ୍ଗାକୂଳରେ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ସହର । ସେଠାରେ ଅନେକ ମନ୍ଦିର ଆଉ ମଠ । ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ ବୋଲି ବର୍ଷ ସାରା ସେଠାରେ ଯାତ୍ରୀଗହଳି ଲାଗି ରହିଥାଏ । ବାରମାସରେ ତେର ପର୍ବ । କେତେ ଦୂର ଦେଶରୁ ସାଧୁ, ସନ୍ନ୍ୟାସୀ, ବଣିକ, ରାଜା, ଜମିଦାର ଏହି ସହରକୁ ଆସନ୍ତି ନିଜ ମନ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବା ପାଇଁ । ଏହି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ମାନଙ୍କଠାରୁ ହିଁ ମଠ ଓ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କର ଭଲ ଆୟ ହୋଇଥାଏ ।
ତେବେ ସେ ଗଙ୍ଗା କୂଳକୁ ଲାଗି ଗୋଟିଏ ମଠ ଥାଏ, ଯାହାର ମହନ୍ତ ଥିଲେ ବାବା ଭୋଳାନାଥ । ସେ ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ମଠର ପ୍ରଚୁର ଆୟ । ଗଙ୍ଗାରେ ସ୍ନାନ କରି ଯେଉଁମାନେ ସେଠାରେ ତୀର୍ଥବାସ କରନ୍ତି, ସେମାନେ ଅବଶ୍ୟ ସେ ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ମଠରେ ପାଦ ପକାନ୍ତି । ଯେ ଯାହାର ଶକ୍ତି ଅନୁସାରେ ମଠକୁ ଦାନ କରି ଥାଆନ୍ତି । ତେଣୁ ବର୍ଷସାରା ସେ ଭୋଳାନାଥ ମଠର ପ୍ରଚୁର ଆୟ ହେଉଥାଏ ।
ମହନ୍ତ ଭୋଳାନାଥ ସତରେ ଜଣେ ବଡ ଭୋଳା ମଣିଷ । ସବୁବେଳେ ହସଖୁସି, ମଉଜ ମଜଲିସ୍ରେ ତାଙ୍କର ଦିନ କଟୁଥାଏ । ମଠରେ ସେବା କରିବା ପାଇଁ ବହୁତ ସେବକ ସେଠାରେ ଖଟୁଥାଆନ୍ତି । ମହନ୍ତଙ୍କର ତ ସେଠାରେ ଆଉ କିଛି କାମ ନ ଥାଏ । ତେଣୁ ସେ ମହନ୍ତ ଜଣକ ନିଜର କେତେକ ସହଚରଙ୍କୁ ଧରି ଦିନରାତି ଖାଲି ସେମାନଙ୍କ ସାଙ୍ଗେ ପଶାଖେଳରେ ମାତି ଥାଆନ୍ତି । ଏପରିକି ସେମାନେ ଦୁନିଆର ଭଲ ମନ୍ଦ ବିଷୟରେ ବି କୌଣସି ଖବର ରଖନ୍ତି ନାହିଁ । ରାଜା ଓ ଜମିଦାରଙ୍କ ପରି ମଉଜ କରି ଦିନ କାଟିବା ଯେପରି ତାଙ୍କର ଏକ ଅଭ୍ୟାସ ହୋଇଯାଇଥାଏ । ଏଥିରେ ତ କିଛି ଶତ୍ରୁ ସୃଷ୍ଟି ହେବା ସ୍ୱାଭାବିକ । ତେଣୁ ଅନେକ ଲୋକ ଖାଲି ଈର୍ଷାରେ ଜଳି ଯାଉଥାଆନ୍ତି; ସେମାନେ କେବଳ ସୁଯୋଗ ଅପେକ୍ଷାରେ ଥାଆନ୍ତି । କିପରି ହେଉ, ସେମାନେ ଭୋଳାନାଥଙ୍କର ସର୍ବନାଶ କରିବେ ।
ଥରେ ଗଙ୍ଗାରେ ବୁଡ ପଡୁଥାଏ । ନାନା ଦେଶରୁ ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀ ମାନେ ସବୁ ଆସି ସେହି ସହରରେ ଏକାଠି ହେଉଥିଲେ । ସେହି ଦେଶର ରାଜା ବିଚାରିଲେ, ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କର ହାନିଲାଭ ବୁଝିବା ତାଙ୍କର ପରମ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ । ତେଣୁ ସେ ଆସି ରାଜାଙ୍କର ବଙ୍ଗଳାରେ ଡେରା ପକାଇ ରହିଲେ । ରାଜା ଆସିଛନ୍ତି ଶୁଣି ସେ ସହରର ଭଦ୍ରଲୋକ, ମନ୍ଦିରର ପୂଜକ ଶ୍ରେଣୀ ଏବଂ ମଠର ମହନ୍ତମାନେ ଆସି ରାଜାଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରି ତାଙ୍କୁ ଯଥୋଚିତ ସମ୍ମାନ ଜଣାଉଥାଆନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ମହନ୍ତ ଭୋଳାନାଥ ତ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭୋଳା ଲୋକ । ମଉଜ ମଜଲିସ୍ ବ୍ୟତୀତ ଆଉ କିଛି ଖବର ଜାଣିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ତ ମୋଟେ ଆଗ୍ରହ ନ ଥାଏ । ତେଣୁ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ଯେ ସହରକୁ ଆସିଛନ୍ତି, ଏହି ବିଷୟରେ ସେ ଅବା କାହିଁକି ଜାଣିବେ?
