କୌଣସି ଏକ ଗ୍ରାମରେ ଦରିଦ୍ର ଚାଷୀଟିଏ ଥାଏ । ତା’ର ନାମ ଦୀନୁ । ସେ ଓ ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀ ବଡ ଧର୍ମପରାୟଣ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର ପିଲାପିଲି ଗୁଡିଏ ଥିବାରୁ ତାଙ୍କର ସବୁ ପଇସା ଖାଲି ଖାଇବାରେ ହିଁ ଯାଏ, ତାହା ମଧ୍ୟ କେବଳ ପଖାଳ ତୋରାଣୀ । ଯଦି ଭାତ ତରକାରୀ ଥରେ କେବେ ହୁଏ ତ ତାହା ସେମାନଙ୍କୁ ଭୋଜି ପରି ଲାଗେ ।
ଏହିପରି ଭାବେ ସେମାନେ ବଡ ଦାରିଦ୍ର୍ୟରେ ଜୀବନ ବିତାଉ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଘରକୁ କେହି ଅତିଥି ଆସିଲେ ଦୀନୁ ଓ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ପଖାଳ ତୋରାଣୀ କିଛି ନିଜ ଖାଇବାରୁ କାଟି ତାଙ୍କୁ ଦେଉଥିଲେ ।
ଦିନେ ସମଗ୍ର ପରିବାର ଖାଇବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ କବାଟ ପାଖରେ ଜଣେ ଭୋକିଲା ବାବାଜୀ ଆସି ପହଁଚିଲା । ତା’ପରେ ଦୀନୁ ଓ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ନିଜ ନିଜ ଭାଗରୁ ଅଧେ ଅଧେ କାଢି ତାକୁ ଦେଲେ । ବାବାଜୀଟି ପଖାଳ ତୋରାଣୀ ମୁନ୍ଦିଏ ପିଇବାବେଳେ ଲାଗିଲା ଯେପରି ସେ ଅମୃତ ପିଉଛନ୍ତି! ଆସିବାବେଳେ ତାଙ୍କର ମୁହଁ ଶୁଖି ଯାଇଥିଲା । ଏବେ ଏତକ ଖାଇ ତାଙ୍କ ମୁହଁ ଅତି ସତେଜ ଓ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଦେଖାଗଲା । ସେ ଦୀନୁକୁ କହିଲେ, “ତୁମପରି ପୁଣ୍ୟାତ୍ମା ମୁଁ କେଉଁଠି ହେଲେ ବି ଦେଖିନାହିଁ । ଯେଉଁ ହାଣ୍ଡିରେ ତମେ ରାନ୍ଧୁଛ ତାକୁ ମୋ ପାଖକୁ ନେଇଆସ ମୁଁ ତାକୁ ‘ଅକ୍ଷୟପାତ୍ର’ ବନାଇ ଦେବି ।”
ବାବାଜୀଙ୍କ କହିବାନୁଯାୟୀ ଦୀନୁର ସ୍ତ୍ରୀ ପାତ୍ରଟିକୁ ଆଣି ଦେଲା । ଏହାପରେ ସେ ବାବାଜୀ କିଛି ମନ୍ତ୍ର ପଢି ପାତ୍ର ଉପରେ ଢାଙ୍କୁଣୀ ରଖିଦେଇ କହିଲେ, “ଭବିଷ୍ୟତରେ ତୁମମାନଙ୍କର ଖାଇବା ପାଇଁ ଆଉ କେବେ ମଧ୍ୟ ଅସୁବିଧା ହେବନାହିଁ । ରାଜାଙ୍କ ରୋଷେଇ ଘରର ସବୁକିଛି ତୁମ ପାତ୍ର ଭିତରକୁ ଆସିଯିବ ।” ଏତିକି କହି ତା’ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ରାସ୍ତାରେ ଚାଲିଗଲେ ।
ଦୀନୁ ଓ ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀ ସେ ବାବାଜୀ କଥାରେ ମୋଟେ ବିଶ୍ୱାସ କଲେନାହିଁ କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ସଦିଚ୍ଛାକୁ ଆଶିର୍ବାଦ ରୂପରେ ଗ୍ରହଣ କଲେ । ରାତିରେ ଦୀନୁର ସ୍ତ୍ରୀ ରାନ୍ଧିବା ପାଇଁ ପାତ୍ରଟିର ଢାଙ୍କୁଣୀ ଖୋଲି ଦେଇ କ’ଣ ଦେଖିଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁର୍ଲଭ ଭୋଜନ ସାମଗ୍ରୀ ସବୁ ସେଥିରେ ଭର୍ତ୍ତି ହୋଇ ଅଛି । ସମସ୍ତେ ଆନନ୍ଦରେ ପେଟଭରି ଖାଇଲେ । ତଥାପି ମଧ୍ୟ ଖାଦ୍ୟ ଶେଷ ହେଉନାହିଁ । ଏହା ଦେଖି ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଓ ଆନନ୍ଦ ହେଲେ ।
ସେହିଦିନଠାରୁ ଦୀନୁ ଓ ତା’ର ପରିବାର ଅତି ଆନନ୍ଦରେ ବହୁ ସୁନ୍ଦର ସୁସ୍ୱାଦୁ ଖାଦ୍ୟମାନ ଖାଉଥା’ନ୍ତି । ଯିଏ ବି ତାଙ୍କ ଘରକୁ ଆସେ ତାକୁ ମଧ୍ୟ ଆଦରର ସହିତ ସେମାନେ ଖୁଆଉଥା’ନ୍ତି । କେବଳ ଖାଇବା ପରେ ଦୀନୁ ସେ ଅତିଥିମାନଙ୍କୁ ଏତିକି କହେ ଯେ, “ଏଠାରେ ଆପଣମାନେ ଯାହା ଖାଉଛନ୍ତି ସେ ବିଷୟରେ ମୋତେ କୌଣସି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବେ ନାହିଁ, ମୋର କେବଳ ଏତିକି ନିବେଦନ ।” ଦୀନୁ ଘରେ ଭୋଜନ କରିବା ଲୋକେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ କୁହନ୍ତି, “ଖାଇବ ତ ଦୀନୁ ଘରେ ଯାଇ ଥରେ ଖାଇଆସ । କି ଚମତ୍କାର ଖାଦ୍ୟ ।”