ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ସମୟରେ ଅରଣ୍ୟ ମାର୍ଗରେ ଜଣେ ମଧ୍ୟବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି ଯାଉଥିଲେ । ମୁହଁରେ ତାଙ୍କର ଉଦାସ ଭାବ । ରହି ରହି ସେ ଚାରିଆଡକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ; ମନକୁ ମନ କିଛି କଥା ମଧ୍ୟ ସେ କହୁଥାନ୍ତି । ହଠାତ୍ ଜଣେ ବୁଢା ଉଚ୍ଚ ସ୍ୱରରେ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ଆସି ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଁଚିଲା ।

ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣକ ବୁଢାକୁ ପଚାରିଲେ, “କାନ୍ଦୁଛ କାହିଁକି?” ବୁଢା କହିଲା, “ମୋ ଦୁଃଖ ବିଷୟ ଜାଣି ତୁମର କ’ଣ ବା ଲାଭ ହେବ? ତୁମେ କ’ଣ ତାହା ଦୂର କରି ପାରିବ?”

ବ୍ୟକ୍ତିଜଣକ କହିଲେ “ମଣିଷ ହସିଲେ କେହି କାରଣ ପଚାରେ ନାହିଁ; କିନ୍ତୁ କାନ୍ଦିଲେ ସମସ୍ତେ ପଚାରନ୍ତି; ତେଣୁ ମୁଁ ପଚାରିଲି ।”

ଏଥର ବୁଢା କହିଲା, “ମୋଠାରୁ କେତେ କମ୍ ବୟସ ତୁମର; କିନ୍ତୁ କଥା କହୁଛ ଏକ ଜ୍ଞାନୀ ପରି, ତେବେ ଶୁଣ; ଜ୍ୟୋତିଷ ମହେଶ ପଣ୍ଡା କହିଛନ୍ତି ମୋର ଜୀବନକାଳ ଆଉ ମାତ୍ର ଛଅବର୍ଷ । କିନ୍ତୁ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଲୋକ କହୁଛନ୍ତି ମୁଁ ମାସେରୁ ଆଉ ଅଧିକ ବଂଚିବି ନାହିଁ କାରଣ ମୁଁ ଏକ ଅଶୁଭଗୃହରେ ପାଦ ଦେଇଛି ।”

ଯାତ୍ରୀ କହିଲେ “ଅଶୁଭ ଗୃହ? ସିଏ ପୁଣି କ’ଣ? ଅନ୍ଧାର ମାଡି ଆସିଲାଣି । କେଉଁଠି ନା କେଉଁଠି ତ ଆଶ୍ରୟ ନେବାକୁ ପଡିବ । ଭୟଙ୍କର ପଶୁଜନ୍ତୁଙ୍କ ଠାରୁ ନିଜକୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ ହେବ । ବରଂ ଚାଲ ମୁଁ ସେହି ଅଶୁଭ ଗୃହରେ ରହିବି । ମୋ ପାଇଁ ହୁଏତ ତାହା ଶୁଭ ହୋଇପାରେ ।”

“ଆହୁରି କିଛି ଦୂର ଆଗକୁ ଯାଅ । ବାମପଟ ରାସ୍ତାରେ ଗଲେ ଅଶୁଭଗୃହ ଦେଖିବ ।” ଏତିକି କହି ବୁଢା ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲା । ବ୍ୟକ୍ତିଜଣକ ଧୀରେ ଧୀରେ ସେହି ଆଡକୁ ଆଗେଇଲେ ଓ ଶେଷରେ ସେ ସେହି ଅଶୁଭ ଗୃହରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ ଯେ ଉଚ୍ଚ ସବୁଜ ବୃକ୍ଷରାଜିର ପଶ୍ଚାତରେ ସୁନ୍ଦର ଘରଟିଏ, ଅବଶ୍ୟ ତାହା ପୁରୁଣା । ସେ ଭାବିଲେ ରାତ୍ରିଟି ସେହିଠାରେ କଟାଇବେ । ତେଣୁ ପାଖକୁ ଯାଇ ବନ୍ଦ ଥିବା କବାଟରେ କରାଘାତ କଲେ । କିଛି ସମୟ ପରେ ଜଣେ ବାମନ ଆସି ଘର ଖୋଲିଲା । ଯାତ୍ରୀଜଣକ ପଚାରିଲେ, “ମୁଁ ଏଠାରେ ରାତିଟି ରହିପାରେ କି?” ଏହା ଶୁଣି ବାମନ କହିଲା, “ନିଶ୍ଚୟ, ଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କର ସୁବିଧା ପାଇଁ ତ ଏହି ଜଙ୍ଗଲରେ ମୁଁ ଏତେ ବଡ ଘର ବନାଇଛି ।”

ଯାତ୍ରୀ ଘରଭିତରକୁ ଯାଇ ଦେଖିଲେ ସେଠାରେ ଚାରିଜଣ ବାମନ ଦୀପସବୁ ନେଇ ଝରକା ପାଖରେ ରଖୁଛନ୍ତି । ମାତ୍ର ସେହି ଦୀପଗୁଡିକରେ ତେଲ ନଥାଏ । ସେଥିରେ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ମଣିସବୁ ରଖା ହୋଇଥାଏ; ସେହି ମଣିଗୁଡିକରୁ ତେଜ ବାହାରୁ ଥାଏ ।

ଯାତ୍ରୀ ଏସବୁ ଦେଖି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ କହିଲେ, “ବଡ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କଥା ତ? ମନରେ ବିଶ୍ୱାସ ହେଉ ନାହିଁ ଯେ ମୁଁ ଏସବୁ ଯାହା ଦେଖୁଛି ତାହା ସତ୍ୟ ନା ସ୍ୱପ୍ନ?”

“ଜୀବନ ତ ବିଚିତ୍ର; ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଆହୁରି ଏକ ବଡ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ।” ଏତିକି କହି କେହି ଜଣେ ବାମନ ହସିଲା ଓ ପୁଣି କହିଲା, “ଯେତେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତୁମେ ଏଠାରେ ରହିବାକୁ ଚାହଁ ଖୁସିରେ ରୁହ; କିନ୍ତୁ ଆମକୁ କୌଣସି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବ ନାହିଁ । ପ୍ରଥମ ଘରେ ଯେଉଁ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣକବାଟ ଅଛି ତାକୁ ଆଦୌ ଖୋଲିବ ନାହିଁ ।”

ଯାତ୍ରୀ ପଚାରିଲେ “କେବେ ମଧ୍ୟ ଖୋଲିବ ନାହିଁ । ତେବେ ଏତିକି କୁହ ଯେ ଏ ଘରର ମାଲିକ କିଏ?” ତା’ପରେ ସେ ବାମନଟି କହିଲା “ପ୍ରଥମରୁ କହିଛି ନା ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବ ନାହିଁ । ଏବେ ମୋ ସହିତ ଆସ ।”

ଯାତ୍ରୀଜଣକ ସ୍ନାନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ଅତର ଗୋଲାପ ପାଖୁଡା ମିଶ୍ରିତ ପାଣିର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ ହୋଇଗଲା ।