ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ଇର୍ସା ଅନର୍ଥର ମୂଳ କାରଣ

ସାନ ରାଣୀଙ୍କର ଏ ପ୍ରକାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଶୁଣି ସେ ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଜଣକ ହଠାତ୍ ଭୟରେ ଚମକି ପଡିଲେ । କାହିଁକିନା ସେ ରାଣୀଙ୍କର ପ୍ରସ୍ତାବ ହେଲା – ରାଜାଙ୍କର ଦସ୍ତଖତ ମୋହର ଜାଲ କରି ଏକ ଆଦେଶ ପଠାଇବାକୁ ହେବ ତାହା ପୁଣି ସମସ୍ତଙ୍କ ଅଜାଣତରେ । ସେ ଚିଠିପାଇ ସାମନ୍ତମାନେ ଯେପରି ସେ ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କୁ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ହତ୍ୟା କରନ୍ତି ।

ଏସବୁ ଶୁଣି ମହାମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ – “ମହାରାଣୀ ! ଏହି ନୃଶଂସ କାର୍ଯ୍ୟ ଦିନେ ହେଲେ ତ ପ୍ରକାଶିତ ହେବ । ସେତେବେଳେ ପରିଣାମ ହେବ ଫାଶୀକାଠରେ ଝୁଲିବା । ସେତେବେଳେ ତ କେହି ବି ଆଉ ଆପଣଙ୍କୁ କ୍ଷମା ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ ।”

ସବୁଶୁଣି ସେ ସାନରାଣୀ କହିଲେ – “ସେଥିପାଇଁ ତୁମେ ଆଦୌ ବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନାହିଁ । ଏପରି ଏକ ଅବହେଳିତ ଜୀବନ ଯାପନ କରିବା ଅପେକ୍ଷା ବରଂ ଫାଶୀକାଠରେ ଝୁଲିବା ଶହେଗୁଣ ଭଲ । ମାତ୍ର ତା’ପୂର୍ବରୁ ଏ ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କର ଜୀବନ ଦୀପ ଲିଭାଇଦେବାକୁ ମୁଁ ଇଚ୍ଛା କରେ ।”

ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଏବେ ଆଉ କ’ଣ କରିବେ । ରାଣୀଙ୍କର ଇଚ୍ଛାନୁଯାୟୀ ରାଜାଙ୍କର ଦସ୍ତଖତ ମୋହର ଜାଲ କରି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୋପନରେ ରାଜାଦେଶ ପଠାଇଦେଲେ ।

ସେହି ସମୟରେ ତ ସେ ଦୁଇ ରାଜକୁମାର ଚାନ୍ଦାବାର ସହରରେ ନିଜ ଡେରା ପକାଇଥାନ୍ତି । ସେନାପତି ସାମନ୍ତରାଜା ଓ ସୈନ୍ୟମାନେ କିଛିଦିନ ସେଠାରେ ବିଶ୍ରାମ କରି ପୁନର୍ବାର ତାଙ୍କ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରିବେ ।

ଏହି ସମୟରେ ହଠାତ୍ ସେ ରାଜକୀୟ ଗୋପନ ଆଦେଶନାମା ଶିବିରରେ ଯାଇ ପହଁଚିଗଲା । ତାପରେ ସେନାପତି ସାମନ୍ତମାନଙ୍କର ଏକ ଗୋପନ ସଭା ଆହ୍ୱାନ୍ କଲେ । ରାଜାଙ୍କର ଆଦେଶ – ତୁରନ୍ତ ସେ ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରି ଖବର ପଠାଇବାକୁ ହେବ । ଏସବୁ ଶୁଣି ସମସ୍ତେ ମନେ ମନେ ଭାବିଲେ, ଏ କି ଭୟଙ୍କର ଆଦେଶ ! ଏହି ପରି ଆଦେଶକୁ ହଠାତ୍ କେହି ବି ବିଶ୍ୱାସ କରିବାକୁ ଆଦୌ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହଁନ୍ତି । ମାତ୍ର ଏବେ ଉପାୟ କ’ଣ? ରାଜାଙ୍କର ଦସ୍ତଖତ ମୋହର ଯେ ଅଭ୍ରାନ୍ତ! ତେଣୁ ସେ ସାମନ୍ତମାନେ ନିଷ୍ପତି କଲେ ରାତି ପାହିଲେ ରାଜାଦେଶ ନିଶ୍ଚୟ ପାଳନ କରାଯିବ ।

ସେତେବେଳକୁ ମଧ୍ୟରାତ୍ରିର ଘନ ଅନ୍ଧକାର । ଶିବିରମାନଙ୍କରେ ସମସ୍ତେ ବିଶ୍ରାମ କରୁଥାଆନ୍ତି । ଦୁଇ ରାଜ କୁମାର ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚିନ୍ତରେ ନିଦ୍ରା ଯାଇଥାଆନ୍ତି । ମାତ୍ର ଏଣେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧ ସାମନ୍ତଙ୍କ ଆଖିରେ ଆଦୌ ନିଦ ନାହିଁ । ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଖୁବ୍ ଦୟା ହେଲା । ରାଜାଙ୍କର ଏପରି ଅନ୍ୟାୟ ଆଦେଶ ସେ ବୃଦ୍ଧ ଜଣକ ଆଦୌ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ କରାଇ ଦେବେ ନାହିଁ । ସେହି ନିର୍ଜନ ରାତିରେ ବୃଦ୍ଧ ସାମନ୍ତ ଯାଇ ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କ ଶିବିରରେ ପହଁଚିଲେ । ଅତି ଧୀରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଉଠାଇ କହିଲେ – “ତୁରନ୍ତ ଘୋଡା ପିଠିରେ ପଳାୟନ କର । ନଚେତ୍ ସକାଳ ପାହିଲେ ତୁମ ପ୍ରାଣସଙ୍କଟ ଉପସ୍ଥିତ ।”

ସେ ବୃଦ୍ଧ ସାମନ୍ତ ଓ ଦୁଇ ରାଜକୁମାର ରାତିସାରା ଘୋଡାରେ ଚଢି ପଳାୟନ କଲେ । ରାତି ପାହିଲା ବେଳକୁ ସେମାନେ ଯାଇ ବହୁତ ଦୂରରେ । ସେମାନେ ଯାଇ ପହଁଚିଥିଲେ ବିନ୍ଧ୍ୟ ଅଂଚଳର ଘନ ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ । କିନ୍ତୁ ସେ ବୃଦ୍ଧ ସାମନ୍ତ ଏହି ପଥଶ୍ରମ ଆଉ ସହିପାରିଲେ ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ସେହି ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ପହଁଚିବାମାତ୍ରେ ଶେଷ ନିଃଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କଲେ ।

ଏଣେ ସେନାଶିବିରରେ ଚହଳ ପଡିଗଲା । ସେ ଦୁଇ ରାଜକୁମାରଙ୍କର ଶିବିର ଖାଲି ପଡିଛି । ଚାରିଆଡକୁ ଦୂତ ପଠାଇ ସାମନ୍ତମାନେ ଶେଷରେ ହତାଶ ହେଲେ । ତାପରେ ସେମାନେ ତାଙ୍କ ରାଜାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଏ ସମସ୍ତ ଘଟଣା ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଏକ ଚିଠି ଲେଖିଲେ ।

ରାଜାଙ୍କର ଦସ୍ତଖତ ମୋହର ଜାଲ୍ କରି ଏପରି ନିଷ୍ଠୁର ଆଦେଶ ଦିଆଯିବା ଘଟଣାର ଭଲ ଭାବରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଚାଲିଲା । ରାଜା କେବଳ ସନ୍ଦେହରେ ତାଙ୍କ ମହାମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟରୁ ବିତାଡିତ କରିଦେଲେ । ତାପରେ ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ, ତାଙ୍କ ସାନରାଣୀଙ୍କ ଚକ୍ରାନ୍ତରେ ହିଁ ଏସବୁ ଘଟିଛି । ତେଣୁ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପାତାଳି ବନ୍ଦୀଘରେ ଆବଦ୍ଧ କରି ରଖିବାକୁ ଆଦେଶ ଦିଆଗଲା ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ