ସମ୍ରାଟଙ୍କର ଏହିପରି ଏକ ଅସମ୍ଭବ ପ୍ରକାର ପରୀକ୍ଷାକୁ ଦେଖି ଶଳା ସାହେବ୍ ଚମକି ପଡି ଭାବିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଏକ ଟଙ୍କାର ଏପରି ଫରୁଆକୁ କେହି ନେବେ କି ନାହିଁ ସନ୍ଦେହ । ହେଲେ ଦଶ ହଜାର ଟଙ୍କାରେ ସେ କିପରି ତାହାକୁ ବିକ୍ରୟ କରିପାରିବେ, ଏପରି ଫରୁଆ ମୋଟେ ଦଶହଜାର ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରୟ ହୋଇପାରିବ ନାହିଁ । ଏହା ହେଉଛି ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଏକ ଚାଲ୍ । ତାଙ୍କର ଇଚ୍ଛା ବିରବଲ ହିଁ ସେହି ପଦବୀର ନିଯୁକ୍ତି ପାଇବା ନିମନ୍ତେ ଉପଯୁକ୍ତ । ତେବେ ବିରବଲ ନିଜେ ମଧ୍ୟ ଏହି ଫରୁଆକୁ ଦଶହଜାର ଟଙ୍କାରେ ବିକ୍ରୟ କରି ପାରିବ ଏପରି ବିଶ୍ୱାସ ମୋର ହେଉ ନାହିଁ । ତେଣୁ ମୋତେ ମଧ୍ୟ ଏହି ବିଚାର ଉପରେ ଅଭିଯୋଗ ଆଣିବାକୁ ହେବ ।
ଏହିପରି ଚିନ୍ତା କରି ତିନି ଦିନ ଗୃହ ମଧ୍ୟରେ ବିତାଇ ଦେଲେ । ଚତୁର୍ଥ ଦିନ ସେ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଭିଯୋଗ କଲେ ଯେ ଦେଖନ୍ତୁ ଜାହାଁପନା ଏହି କଳା ଫରୁଆକୁ କେହି କେବେ ଏକ ଟଙ୍କାରେ ନେବାକୁ ଗ୍ରାହକ ହୋଇ ଆସିଲେ ନାହିଁ । କାରଣ ସାଧାରଣ ଫରୁଆଟା ଯେ କାହାର ବି କାମରେ ଆସିବ । ଏହାର ଦାମ୍ ପୁଣି ଅମୂଲ ମୂଲ ଦଶ ହଜାର ଟଙ୍କା!
ସମ୍ରାଟ୍ ଏ କଥା ଶୁଣିବା ପରେ ଶଳା ସାହେବଙ୍କୁ କହିଲେ, ଠିକ୍ଅଛି । ଆସନ୍ତା କାଲି ରାଜଦରବାରକୁ ଆସ । ସେହିଠାରେ ଏହାର ପୁନଃବିଚାର କରାଯିବ ।
ତା’ପରଦିନ ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବର ଯାଇ ଦରବାରରେ ପହଁଚି ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କଲେ । ସେଦିନ ପାରିଷଦମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସଭାଗୃହ ଖୁବ୍ ଗହଳଚହଳ ଥିଲା । ସମ୍ରାଟ୍ ସେହିଠାରେ ଏହି ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଚାହିଁ ଶଳା ସାହେବଙ୍କୁ ସଭାସ୍ଥଳକୁ ଡକାଇ ତାଙ୍କୁ ଏ ବିଷୟରେ ପଚାରିବାରୁ ଶଳା ସାହେବ ଗତକାଲି ଯେପରି ଭାବରେ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଭିଯୋଗ କରିଥିଲେ ସେହିପରି ଭାବରେ ସେ ସଭାରେ କଳାଫରୁଆ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କଲେ ।
ସଭାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିବା ପାରିଷଦ ଗଣ ମଧ୍ୟ ମନେ ମନେ କଥାଟାକୁ ବେପସନ୍ଦ କରୁଥିଲେ । ହେଲେ କାହାର ସାହସ ଅଛି ଯେ ସେ ଆସି ଏହି କଥାକୁ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଆଗରେ ଯୁକ୍ତି କରିବ ଯେ ସାଧାରଣ ଫରୁଆ ଗୋଟେ ତା’ର ମୂଲ ପୁଣି ଅସମ୍ଭବ ।
ସେହି ଫରୁଆ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ନିମନ୍ତେ ଅନ୍ୟ କେହି ସଭାରେ ସାହସ କଲେ ନାହିଁ । ପରିଶେଷରେ ସମ୍ରାଟ୍ କହିଲେ, ଆଜି ସଭାରେ ବିରବଲ ଉପସ୍ଥିତ ଅଛନ୍ତି କି?
