ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

କୃଷ୍ଣାବତାର

ବିବାହ ପରେ ବରକନ୍ୟା ନେଇ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମ ବାହୁଡି ଯିବା କଥା । କିନ୍ତୁ ରୁକ୍ମୀଙ୍କ ସାଥି ରାଜାମାନେ ରୁକ୍ମୀକୁ କହିଲେ “ଏ ଭାବରେ ନ ହରେଇଲେ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଭାବରେ ଆମେ ତାଙ୍କୁ ହରାଇ ଅପମାନ ଦେବା । ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ ଉପାୟ ଅଛି ।”

                ରୁକ୍ମୀ ପଚାରିଲେ “ଆଚ୍ଛା କି ଉପାୟ ଅଛି କହିଲ?”

                “ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ବଳରାମ ଦ୍ୟୁତ କ୍ରୀଡାରେ ଧୂରନ୍ଧର ଓ ସେଥିପାଇଁ ସେ ବି ସଦା ସର୍ବଦା ଆଗ୍ରହ ଦେଖାନ୍ତି । ଦ୍ୟୁତକ୍ରୀଡା ସକାଶେ ତାଙ୍କୁ ଆହ୍ୱାନ କଲେ, ସେ ଅତି ଆନନ୍ଦରେ ଖେଳିବାକୁ ଆସିବେ । ଆଉ ଆପଣ ବୋଧହୁଏ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ଦ୍ୟୁତକ୍ରୀଡାର ଅନ୍ୟ ଏକ ଦିଗ ହେଉଛି ଛଳନା । ଆଉ ସେହି ଛଳନା ବଳରେହିଁ ଆମେ ତାଙ୍କୁ ହରାଇବା । ତା’ପରେ ଦେଖିବା ତାଙ୍କର ରୂପ । କ’ଣ ଆପଣ ଏଥିରେ ସମ୍ମତ ତ?”

                ରୁକ୍ମୀ କହିଲେ “ନିଶ୍ଚୟ । ମୁଁ ତ କେବଳ କୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମଙ୍କର ପରାଜୟହିଁ ଚାହେଁ; ତାହା ପଛେ ଯେଉଁ ଭାବରେ ହେଉନା କାହିଁକି ।” ପୂର୍ବ ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ ବଳରାମଙ୍କୁ ଦ୍ୟୁତକ୍ରୀଡା ପାଇଁ ଡକାହେଲା ।

କ୍ରୀଡା ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ଦଶହଜାର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣମୁଦ୍ରା ବାଜି ରଖି ବଳରାମ ହାରିଗଲେ । ତା’ପରେ ସେ ବାରମ୍ବାର ହାରିଲେ । ସେ ଏଥିରୁ କିଛିବି ବୁଝି ପାରିଲେ ନାହିଁ । ଶେଷକୁ ଥରେ ଲକ୍ଷେ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣମୁଦ୍ରା ରଖି ସେ ଜିତିଗଲେ । କିନ୍ତୁ ଦୁଷ୍ଟ ରୁକ୍ମୀ କହିଲେ, “ଏଥରକ ମଧ୍ୟ ମୋର ଜିତାପଟ । କାରଣ ବଳରାମ କ’ଣ ଦ୍ୟୁତିକ୍ରୀଡାର ମହତ୍ୱ ବୁଝିବେ? ବଳରାମ ତ ତାଙ୍କ ପିଲାଦିନୁ ଗୋପାଳମାନଙ୍କ ସହିତ ବଢିଛନ୍ତି । ଏଣୁ ତାଙ୍କର ଦ୍ୟୁତକ୍ରୀଡା ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକ ହେଉଥିବା ଗଭୀର ଜ୍ଞାନ ମୋଟେ ନାହିଁ । କାରଣ ମୁଁ ଏଠାରେ ଜିତିଛି ଆଉ ସେ ବୁଝିପାରୁ ନାହାଁନ୍ତି, କହୁଛନ୍ତି କ’ଣ ନା ମୁଁ ହାରିଛି?”

ଉପସ୍ଥିତ ଜଣେ ରାଜା କହିଲେ, “ଠିକ୍ ଠିକ୍, ଏଥର ମଧ୍ୟ ରୁକ୍ମୀ ଯାହା କହୁଛନ୍ତି ତାହା ପୁରାପୁରି ସତ୍ୟ ।”

ବଳରାମ ଟିକିଏ ରାଗିଯାଇ ସେ ଉପସ୍ଥିତ ରାଜାମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଆପଣମାନେ ତ ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥିତ ଅଛନ୍ତି, କୁହନ୍ତୁ ତ ନ୍ୟାୟ କ’ଣ? ସମସ୍ତଙ୍କ ସମକ୍ଷରେ ମୁଁ ଜିତିଲି ଆଉ ସେ କହୁଛନ୍ତି କ’ଣ ନା ତାଙ୍କର ବିଜୟ ।”

ବଳରାମଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ରାଜାମାନେ ତଳକୁ ମୁହଁ କରି ନୀରବରେ ବସି ରହିଲେ; ସେମାନଙ୍କର ଏପରି ବ୍ୟବହାର ଦେଖି ବଳରାମ ବହୁତ କ୍ରୋଧାନ୍ୱିତ ହେଲେ ।

ରୁକ୍ମୀ କହିଲେ, “ମୋର ବିଜୟ ଉପରେ କ’ଣ କାହାର କିଛି ସନ୍ଦେହ ଅଛି? ଆପଣ କେବଳ ଧନର ମୋହରେ ପଡି ଏପରି ମିଥ୍ୟାର ଆଶ୍ରୟ ନେଉଛନ୍ତି ।”

ବଳରାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ । ଏପରି କଂଚାମିଛ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଆରୋପ କରାଯାଉଛି ଯେ ଏହାର ଉତ୍ତର ସେ କ’ଣ ଦେବେ ତାହା ସେ କିଛି ଠିକ୍ କରିପାରିଲେ ନାହିଁ । ଏହି ସମୟରେ ଏକ ଆକାଶବାଣୀ ହେଲା, “ବଳରାମ ଯାହା କହୁଛନ୍ତି ତାହା ଠିକ୍ । କିନ୍ତୁ ରୁକ୍ମୀଙ୍କ କଥା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମିଥ୍ୟା । ଯେଉଁମାନେ ଧନ ଲୋଭରେ ମିଥ୍ୟାଚାରକୁ ଆଶ୍ରୟ କରୁଛ ସେମାନଙ୍କୁ ଏହାର ପରିଣାମ ଦିନେ ନା ଦିନେ ନିଶ୍ଚୟ ଭୋଗିବାକୁ ହେବ – ଏକଥା ଭୁଲିଯାଅ ନାହିଁ ।”

ତଥାପି ମଧ୍ୟ କେହି କିଛି ହେଲେବି କହିଲେ ନାହିଁ । ଆକାଶବାଣୀ ହେବା ପରେ ବଳରାମଙ୍କୁ ଆଉ କିଏ ସମ୍ଭାଳୁଛି । ପଶାକାଠି ଓ ଗୋଟି ହାତରେ ଥିଲା ତାକୁ ଜୋର୍ରେ ସେ ଫୋପାଡିଲେ । ରୁକ୍ମୀକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ରାଜାମାନେ ଦୌଡି ଆସି ବଳରାମଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କଲେ । ସେତେବେଳକୁ ତ ବଳରାମ ରାଗରେ ଲାଲ୍ ପଡିଯାଇଥା’ନ୍ତି ସେ ଏକେଲାହିଁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପିଟିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ରାଜାମାନେ ପ୍ରାଣହାରି ପଡିଲେ । ମାତ୍ର ରୁକ୍ମୀ କୌଣସି ମତେ ବଂଚିଗଲେ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ