କମଳାର, ଆନ୍ତରିକ ଇଚ୍ଛା ନ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତାଙ୍କୁ ଉଧାର ସୂତ୍ରରେ ସେ ସୁନାହାର ମାଗିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତା ନିଜର ଗହଣାବାକ୍ସ ଖୋଲି, କମଳାକୁ ନିଜ ପସନ୍ଦର ହାରଟିଏ ବାଛି ନେବାକୁ କହିଲେ । କମଳାଙ୍କୁ ଚନ୍ଦ୍ରହାର ଖୁବ୍ ପସନ୍ଦ ହେଲା । ଦୁଇ ତିନି ଦିନ ପରେ ଫେରାଇବେ ବୋଲି କଥା ଦେଇ ସେ ହାରଟି ଆଣିଲେ ।

ତିନିଘଂଟାର ଯାତ୍ରା ପରେ ସେମାନେ ବନ୍ଧୁଘରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ପରଦିନ, ବିବାହ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଲା । ସକାଳୁ, କମଳା ସ୍ନାନ କରି ନୂଆ ଶାଢୀ ପିନ୍ଧିଲେ ଓ ମାଗି ଆଣିଥିବା ସୁନାହାର ବେକରେ ପକେଇଲେ । ମଲ୍ଲୀଫୁଲର ମାଳାରେ ନିଜ ଜୁଡାକୁ ବେଶ୍ ସୁନ୍ଦର ଭାବେ ସଜେଇଲେ । ସହଜେ ତ ସେ ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦରୀ, ଏହି ସବୁ ବେଶ ଆଭୂଷଣ ତାଙ୍କ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ବହୁଗୁଣିତ କଲା । ବିବାହ ଉତ୍ସବକୁ ଆସୁଥିବା ସବୁ ଲୋକଙ୍କର ଆକର୍ଷଣର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ କମଳା ଥିଲେ । ଏହା ଜାଣିପାରି, କମଳାଙ୍କର ଖୁସିର ସୀମା ଆଉ ରହୁ ନ ଥାଏ ।

ବିବାହର ପରଦିନ ପତିପତ୍ନୀ ସହର ଫେରିଆସିଲେ । ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତାଙ୍କ ଚନ୍ଦ୍ରହାର ଫେରାଇଦେବା ପାଇଁ କମଳା ନିଜ ବାକ୍ସ ଖୋଲିଲେ । ମାତ୍ର ହାରଟି ନ ପାଇ ସେ ଅଚାନକ ଚିତ୍କାର କରି ଉଠିଲେ । କମଳା ମନେ ପକେଇଲେ, ବିବାହ ଉତ୍ସବରେ, ସଂନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ସେ ହାରଟି ବେକରୁ କାଢି ବାକ୍ସରେ ରଖି ଚାବି ପକାଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେ ହାରଟି ଏବେ ମିଳୁନାହିଁ ।

କିଶୋର ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କ ଏଭଳି ଚିତ୍କାର ଶୁଣି ଘଟଣା କ’ଣ ବୁଝିଲେ । ସେ କମଳାଙ୍କୁ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେଇ କହିଲେ, “ବିବାହ ଉତ୍ସବରେ ଯୋଗ ଦେବାପାଇଁ ଆସିଥିବା ଏତେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କିଏ ଏ ଚୋରି କରିଛି ତାହା ଜାଣିବାର କିଛି ଉପାୟ ନାହିଁ । ଏବେ ଆମେ ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତାଙ୍କୁ କ’ଣ କହିବା? ସେ କ’ଣ ବିଶ୍ୱାସ କରିବେ ଯେ ତାଙ୍କ ହାରଟି ପ୍ରକୃତରେ ଚୋରୀ ହୋଇଯାଇଛି? ବରଂ ସେ ଆମକୁ ଠକ, ଧପ୍ପାବାଜ ବୋଲି କହିବେ । ଏବେ ଆମ ଆଗରେ ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ସମାଧାନ ଅଛି । ତାହା ହେଉଛି ଆମେ ଚୁପ୍ଚାପ୍ ଠିକ୍ ସେହିପରି ହାରଟିଏ କିଣି ତାଙ୍କୁ ଫେରାଇଦେବା । ଯେମିତି ଆଉ କେହି ବାହାର ଲୋକ ଏ କଥା ଜାଣି ପାରିବେ ନାହିଁ ।”

କିଶୋର ବାହାରକୁ ଯାଇ କିଛି ସମୟ ପରେ ଘରକୁ ଫେରି ପତ୍ନୀଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମାଲିକଙ୍କଠାରୁ କିଛି କରଜ ଏବଂ ଆମର ଏ ଘରଟି ବନ୍ଧା ଦେଇ ମୁଁ କିଛି ଟଙ୍କା ଆଣିଛି । ଏଇ ଟଙ୍କାରେ ଆମେ ଠିକ୍ ସେହିପରି ଚନ୍ଦ୍ରହାର କିଣିଦେବା ।” ଏଥିଉତାରେ ସେ ପତିପତ୍ନୀ ଅନେକ ଦୋକାନ ଖୋଜିବା ପରେ, ଯାଇ ଠିକ୍ ସେଇ ଗଢଣର ଚନ୍ଦ୍ରହାର ଗୋଟିଏ ଦୋକାନରେ ମିଳିଲା ।

ସେହିଦିନ ସଂନ୍ଧ୍ୟାରେ କମଳା, ଚନ୍ଦ୍ରକାନ୍ତଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ଚନ୍ଦ୍ରହାର ଫେରାଇ ଦେଲେ । ଏହାପରେ କମଳା ନିଜ ଘରର ଚାକରାଣୀକୁ କାମରୁ ବାହାର କରି, ନିଜେ ସବୁ ଘରକାମ କଲେ । ଘର ପଛରେ ଥିବା ଛୋଟ ବାଡିରେ ପନିପରିବା ଗଛ ସବୁ ଲଗେଇଲେ । ଝାଡୁ ତିଆରି କରି ଦୋକାନକୁ ତାହା ବିକିବା ପାଇଁ ପଠାଇଲେ । ପତି ଏ ସବୁ କାମରେ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ଏହିପରି କମଳା, ସାଧ୍ୟ ମୁତାବକ ଅର୍ଥ ସଂଚୟରେ ଲାଗିପଡିଲେ ।

ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ ପାଂଚବର୍ଷ ବିତିଗଲା । ଅଧିକ ଶାରିରୀକ ପରିଶ୍ରମ ହେତୁ, କମଳାର ଚେହେରାର କାନ୍ତି ମଳିନ ନ ପଡିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର ଶରୀରର କୋମଳତା ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲା । ସମୟ ଥିଲା ଯେତେବେଳେ ସେ ଘଂଟା ଘଂଟା ଦର୍ପଣ ଆଗରେ ବସି ନିଜ ସୁନ୍ଦର ଚେହେରା ଦେଖୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେ ବିଷୟରେ ଭାବିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ସମୟ ନାହିଁ । ଜୀବନ ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର କୌଣସି ଉଦାସ ବା ଅସନ୍ତୋଷ ଭାବ ଏବେ ଆଉ ନାହିଁ ।

ଦିନେ କମଳା, ନିଜର ସଂଚିତ ଅର୍ଥକୁ ବାକ୍ସରୁ କାଢି ଗଣି ବସିଲେ । ତା’ପରେ ଖୁସିରେ ସେ ଚିତ୍କାର କରି ଉଠିଲେ । କାରଣ ଚନ୍ଦ୍ରହାର କିଣିବା ସମୟରେ, ସେମାନେ କରିଥିବା କରଜ ଶୁଝିପାରିବା ପରି ଅର୍ଥ ଏବେ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଅଛି । ଘରକୁ ମଧ୍ୟ ବନ୍ଧକରୁ ମୁକୁଳେଇ ପାରିବେ ।

ଘରକୁ ଫେରି କିଶୋର ଏ ଖୁସୀଖବର ଶୁଣି ପତ୍ନୀଙ୍କୁ କହିଲେ, “କମଳା, ସୁଝିବାଠାରୁ ବଳି ସୁଖ ଆଉ କିଛି ନାହିଁ । ଏହି ଖୁସୀର ଅବସରରେ ମୁଁ ତୁମକୁ ଗୋଟିଏ ସତକଥା କହୁଛି । ବିଶ୍ୱାସ କରୁଛି ତୁମେ ମୋତେ ମୋଟେ ଭୁଲ୍ ବୁଝିବ ନାହିଁ । ସେହି ସମୟରେ, ତୁମକୁ ଏହି ବାସ୍ତବତା ବୁଝେଇବା ପାଇଁ ମୁଁ ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସଫଳ ହୋଇ ନ ଥାନ୍ତି । ତେଣୁ ମୁଁ ଏହି ଉପାୟ କରିଥିଲି ।”