ଆଉ ଟିକିଏ ଆଗକୁ ଯିବା ପରେ ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ତାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଆସି କହିଲା, “ପୁତ୍ର, ଷୋହଳ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ତୁମର ପିତା ମୋତେ ବିବାହ କରିଥିଲେ ଓ ତାପରେ ସେ ମୋତେ ନ ଜଣାଇ ଏ ସ୍ଥାନ ଛାଡି ଚାଲିଗଲେ । ସେ ମୋତେ କଥା ଦେଇଥିଲେ ଯେ, ଭରଣପୋଷଣ ପାଇଁ ଦଶହଜାର ଟଙ୍କା ଦେବେ । ଏବେ ମୁଁ ଜାଣେ ନାହିଁ, ତୁମର ପିତା ଜୀବିତ ବା ମୃତ । ସେ ମୋ ସହିତ ଅନ୍ୟାୟ କରିଛନ୍ତି । ଏବେ ମୋର କେହି ସାହାଭରସା ନାହାଁନ୍ତି । ମୁଁ ତୁମ୍ଭର ମା’ ସମାନ । ଏଣୁ ତୁମେ ମୋର ସହାୟତା କର । କିନ୍ତୁ ମନେରଖ, ତୁମେ ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ ନ କଲେ ମୁଁ ତୁମ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଭିଯୋଗ ଆଗତ କରିବି ।”
ଜୟପାଳ ତା’ର କଥାରେ ଏକଦମ୍ ବିଗିଡିଯାଇ ତାକୁ କହିଲେ, “ଯା’ କାହାକୁ କହିବାର ଅଛି କୁହ, ହେଲେ ମୁଁ ତୁମକୁ ପଇସାଟିଏ ବି ଦେବିନାହିଁ ।” ଏପରି କହି ସେ ନିଜର ନୌକା ନିକଟକୁ ଫେରି ଆସିବାକୁ ବାହାରିଲେ ।
ବାଟରେ ତାଙ୍କର ଏକ ବାରିକ ସହ ଦେଖାହେଲା । ସେ ତାଙ୍କୁ ପଚାରିଲା, “ବାବୁ, ମୁଁ ତୁମର ବାଳ କାଟିଦେବି?”
ଜୟପାଳ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ, “ସେଥିଲାଗି ମୋତେ କେତେ ପଇସା ଦେବାକୁ ପଡିବ?”
ତହୁଁ ସେ ବାରିକ କହିଲା “ମୋତେ ଖୁସିକଲା ପରି ଯାହା କିଛି ଦେବେ ।”
ଜୟପାଳ ବାଳ କାଟିବା ପରେ ତାକୁ ଏକଟଙ୍କା ଦେବାରୁ ସେ ତାହା ନେବାକୁ ଆଦୌ ରାଜି ହେଲା ନାହିଁ । ପାଂଚଟଙ୍କା ଦେବାରୁ ସେ ତାହା ମଧ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କଲା ନାହିଁ । ଜୟପାଳ ତାକୁ ଖୁସି କରାଇବା ପାଇଁ ଅଧିକ ଅର୍ଥ ଦେବାରୁ ତାହା ନେବାକୁ ସେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ମନା କରିଦେଲା ।
ଶେଷରେ ଜୟପାଳ ବିରକ୍ତ ହୋଇ କହିଲେ, “ମୁଁ ତୁମକୁ କିଛି ବି ଦେବି ନାହିଁ । ଯାଅ ତୁମେ ଏବେ ଯେଉଁଠାରେ ଯାଇ ମୋ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଅଭିଯୋଗ କରିବା କଥା କରିପାର ।”
ଧୀବର, ଏକକାନ ବାଲା ଲୋକ, ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ଓ ବାରିକ ଏହି ଚାରିଜଣ ଜୟପାଳଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ଫେରାଦ୍ ଦେଲେ । ତା’ପରେ ଜୟପାଳଙ୍କୁ ରାଜସଭାକୁ ଡକାଇ ନିଆଗଲା । ରାଜା ଶୁଣାଣି ଆରମ୍ଭ କଲେ । ପ୍ରଥମେ ଧୀବର ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲା, “ମହାରାଜ, ମୋର ମୃତ ପିତା ଏହି ଜନ୍ମରେ ବଗ ରୂପରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ବହୁଦିନ ହେଲା ମାଛ ଧରିବାରେ ସେ ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ କରି ଆସୁଥିଲେ । ଏହି ଲୋକ ଆଜି ସକାଳେ ସେହି ବଗକୁ ମାରି ଦେଇଛି । ଏହି ଦୁନିଆରେ ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଆଉ କେହି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ନାହାଁନ୍ତି । ମହାରାଜ, ତା’ଠାରୁ ଗୋଟିଏ ନୌକା ଆଣି ମୋତେ ଦିଅନ୍ତୁ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ମୁଁ ମୋ ଜୀବିକା ଚଳେଇପାରିବି ।”
ରାଜା ଜୟପାଳଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଏହି ଧୀବରକୁ କ୍ଷତିପୂରଣ ସ୍ୱରୂପ ଏକ ନୌକା ପ୍ରଦାନ କର ।”
ଏକକାନ ବାଲା ଲୋକ ରାଜାଙ୍କୁ ଅଭିଯୋଗ କରି କହିଲା, “ମହାରାଜ ଏହି ଲୋକର ପିତା ମୋର ଡାହାଣକାନ ବନ୍ଧାରଖି ଦଶଟଙ୍କା ମୋତେ ଦେଇଥିଲେ । ମୁଁ ଏବେ ସେହି ଟଙ୍କା ଫେରେଇ ଦେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ । କିନ୍ତୁ ସେ ମୋତେ କାନ ଫେରାଇବା ବଦଳରେ ଧମକ ଦେଉଛି ।”
ରାଜା ତାଙ୍କର ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଶୁଣାଇଲେ ଯେ, ଜୟପାଳ କ୍ଷତିପୂରଣ ସ୍ୱରୂପ ତାଙ୍କର ଅନ୍ୟ ଏକ ନୌକା ସେହି ଲୋକକୁ ଦେବେ ।
ଏହାପରେ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକଟି ତା’ର ଅଭିଯୋଗ ବାଢିଲା । ଏଥର ମଧ୍ୟ ସେ ରାଜା ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତି ଶୁଣାଇ ଜୟପାଳଙ୍କର ଏକ ନୌକା ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକଟି ପାଇବ ବୋଲି ଘୋଷଣା କଲେ ।
ଶେଷରେ ବାରିକ ତା’ର ଅଭିଯୋଗ ଉପସ୍ଥାପନ କରି କହିଲା, “ମହାପ୍ରଭୁ, ଏହି ଲୋକ ମୋ ନିକଟରେ ବାଳ କାଟିଲେ, ପ୍ରତିବଦଳରେ ମୋତେ ଖୁସୀ କରିବା ଭଳି କିଛି ଦେବେ ବୋଲି ସେ ମଧ୍ୟ ରାଜି ହେଲେ । ଏବେ ସେ ତାଙ୍କର ଏକ ନୌକା ମୋତେ ପ୍ରଦାନ କଲେ ମୁଁ ବହୁତ ଖୁସି ହେବି ।”
ରାଜା ତାଙ୍କର ରାୟ ଶୁଣାଇବାକୁ ଯାଇ କହିଲେ “ତେଣୁ ଜୟପାଳ ତାଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚୟ ଏକ ନୌକା ଦାନ କରିବେ ।”
ଏବେ ସେ ଜୟପାଳ ଠିକ୍ ବୁଝିପାରିଲେ ଯେ, ଏହି ନଗରୀ ଠକ ଲୋକମାନଙ୍କର ଏକ ଅମରାବତୀ । ତେଣୁ ଏହାର ନାମ ଏପରି ହୋଇଛି । କେବଳ ସେଇଥିପାଇଁ ବୋଧେ ତାଙ୍କର ପିତା ତାଙ୍କୁ ଏଠାକୁ ଆସିବାକୁ ବାରଣ କରିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେ ଚତୁରତାର ସହ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିର ମୁକାବିଲା କରିବା ପାଇଁ ବଦ୍ଧ ପରିକର ହେଲେ । ଏବେ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ କେବଳ ଏକ ରତ୍ନହାର ବାକି ଥିଲା ।
