ଏକଥା ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ଜୟ ଆଗ ଚମକି ପଡିଲା । ତେବେ ସେ ତରତର ହୋଇ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଧରି କବିରାଜ ଘରେ ପହଁଚିଗଲା ।

କବିରାଜ ସେତେବେଳେ ଭୋଜନରେ ବସିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଚାକର ଜୟ ଓ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ବାରାନ୍ଦାରେ ବସିବାକୁ କହି ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲା । ଅଧଘଣ୍ଟାଏ ଗଲା । ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏଣେ ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଆର୍ତ୍ତନାଦ କରୁଥାଏ । ଚାକର ବାହାରକୁ ଆସିବାରୁ ଜୟ ତାକୁ ପଚାରିଲା, “କବିରାଜଙ୍କ ଖିଆ କ’ଣ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସରିନାହିଁ?”

“ସରିବ, ସରିବ । ସେ ରୋଟି ତରକାରି ଖାଇ ସାରିଲେଣି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଦୁଧ ଭାତ ଖାଉଛନ୍ତି ।” ଏହା କହି ଚାକର ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲା ।

କିଛି ସମୟ ପରେ ଚାକର ବାହାରିବାରୁ ଜୟ ପଚାରିଲା, “କ’ଣ, ଖିଆ ସରିଲା?”

“ହଁ, ହଁ, ବର୍ତ୍ତମାନ ରାବିଡି ଖାଉଛନ୍ତି । ପ୍ରାୟ ସରିଗଲାଣି ।”

ଚାକର ଚାଲିଗଲା । ଜୟ ରାଗିଯାଇ ନିଜକୁ ନିଜେ କହିଲା, “କି ଲୋଭୀରେ ବାବା!” ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ କବିରାଜ ବାହାରି ଆସିଲେ ଓ ଥରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆଡେ ଅନାଇ ଦେଇ କହିଲେ, “ଚିକିତ୍ସା ଆରମ୍ଭ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ପନ୍ଦର ଟଙ୍କା ଦେବାକୁ ହେବ ।”

                ଜୟ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲା । କବିରାଜ ତ କାହିଁ ଆଗରୁ ଏମିତି ଲୋଭୀ ନଥିଲେ? ହଠାତ୍ ଏଭଳି ବ୍ୟବହାର ସେ କିପରି କରୁଛନ୍ତି? ସେ ଟଙ୍କା ଧରି ଆସି ନଥିଲା । ଗାଁ କବିରାଜ ତ । ସେ ସବୁବେଳେ ଆଗେ ଚିକିତ୍ସା କରନ୍ତି । ପରେ ପଇସା ନିଅନ୍ତି । ହେଲେ ଆଜି ସେ ଏମିତି ବ୍ୟବହାର କରିବେ ବୋଲି କିଏ ଜାଣିଥିଲା?

ସେ ରାସ୍ତାକୁ ଦୌଡିଗଲା । ଗାଁ ଲୋକେ ସମସ୍ତେ ବକ୍ତୃତା ଶୁଣିବା ନିମନ୍ତେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣକୁ ଯାଇଛନ୍ତି । ରାସ୍ତାରେ ବିଶେଷ କେହି ନାହାଁନ୍ତି । ଦୈବାତ୍ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ସହ ତା’ର ଦେଖା ହୋଇଗଲା । ସେ ପଚାରିଲା “ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ! ତୋଠିଁ ଟଙ୍କା ଅଛି?” ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଧନୀ ଯୁବକ ଓ ସାଧାରଣତଃ ସବୁବେଳେ ତା’ କାମିଜ ମୁଣିରେ ଟଙ୍କା ଥାଏ । ତେବେ ସେତେବେଳେ ନଥିଲା । ସେ କହିଲା, “ଆରେ ଭାଇ, ଟଙ୍କା ତ ନାହିଁ!”

ଜୟ ରାଗିଯାଇ କହିଲା “ତୁ ଗୋଟାଏ ଖଂଟ!” ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲର କ’ଣ ହେଲା କେଜାଣି, ସେ ଜୟକୁ ଧରି ତା’ କାମିଜ ମୁଣିରେ ହାତ ପୁରାଇ ତାଠିଁ ସାମାନ୍ୟ ଯାହା ଟଙ୍କେ ଦୁଇଟଙ୍କା ଥିଲା, ସେତକ ବାହାର କରିନେଇ ସେ ଦୌଡି ପଳାଇଲା ।

ଜୟ ହତବମ୍ବ ହୋଇ କିଛି ସମୟ ଠିଆ ହୋଇ ରହି ତା’ପରେ ସେ କବିରାଜଙ୍କ ବାରାନ୍ଦା ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲା ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଧରି ଅନ୍ୟ ଗାଁରେ ଥିବା ଆଉ ଜଣେ କବିରାଜଙ୍କ ଘର ଆଡେ ଚାଲିଲା । ଗୋଟିଏ ପଡିଆ ଭିତରଦେଇ ଯିବାକୁ ପଡେ । ଲକ୍ଷ୍ମୀ କହିଲା, “ମୁଁ ଆଉ ଚାଲି ପାରୁନାହିଁ ।”

ଜୟ କହିଲା “ଚୁପ୍ କର ରାକ୍ଷସୀ!” ତା’ପରେ ସେ ଯାହା ଦେଖିଲା, ସେଥିରେ ତା’ ହଂସା ଉଡିଗଲା । ଲକ୍ଷ୍ମୀ କୁଆଡେ ଗଲା କେଜାଣି, ତା’ ସ୍ଥାନରେ ଗୋଟିଏ ରାକ୍ଷସୀ ଠିଆ ହୋଇଥାଏ । ସେ ଜୟ ଆଡେ ହାତ ବଢାଇଲା । ଜୟ ଦୌଡି ପଳାଇବାକୁ ଲାଗିଲା । ରାକ୍ଷସୀ ତା’ ପଛରେ ଦୌଡୁଥାଏ ।

ଦୁହେଁ ଗୋଟାଏ ବଣ ପାଖରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ଜୟ ଆଉ ଦୌଡି ପାରିଲା ନାହିଁ, ତଳେ ପଡିଗଲା । ସେତିକିବେଳେ ସେ ଗୋଟାଏ ମଧୁର କଣ୍ଠସ୍ୱର ଶୁଣିଲା: “ଆରେ, ତୁ କାହିଁକି ଡରୁଛୁ? ତୋ ସ୍ତ୍ରୀ ସିନା ତୋ କଥା ଅନୁସାରେ ରାକ୍ଷସୀ ହୋଇଯାଇଛି, ତା’ ବୋଲି ସେ କ’ଣ ତୋତେ ଖାଇଦେବ ବୋଲି ତୁ ଭାବୁଛୁ କି? ନା, ନା, ସେ ସବୁଦିନ ଭଳି ତୋ ସହ ଘର କରି ରହିବ ।”

ଜୟ ଉଠି ପଡି ଅନାଇଲା । ଆଗରେ ଯୋଡିଏ ଦେବତା ଭଳି ଦିଶୁଥିବା ମୂର୍ତ୍ତି । ସେ ପଚାରିଲା, “ଆପଣମାନଙ୍କ ପରିଚୟ?”

ଦୁଇ ଦେବତା କହିଲେ “ଆମେମାନେ ‘ତଥାସ୍ତୁ ଦେବତା’ । ଏଣେ ତେଣେ ବୁଲି କିଏ କ’ଣ କହୁଛି ତାହା ଶୁଣୁ ଓ ସେହି ଅନୁସାରେ କାମଟି କରୁ । କିଛି ସମୟ ହେଲା ଅଦୃଶ୍ୟ ଭାବରେ ତୋହରି ସହ ଥିଲୁ ।”

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ତା’ ମୁହଁରେ କାହିଁକି ପ୍ରବାହ ଯନ୍ତ୍ରଣା ଅନୁଭବ କଲା, କବିରାଜ କାହିଁକି ହଠାତ୍ ଆଗତୁରା ଟଙ୍କା ମାଗିଲେ, ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କାହିଁକି ତା’ ଟଙ୍କା ଛଡାଇ ନେଲା, ଲକ୍ଷ୍ମୀ କାହିଁକି ରାକ୍ଷସୀ ହୋଇଗଲା, ବର୍ତ୍ତମାନ ଏସବୁ ପରିଷ୍କାର ହୋଇଗଲା । ସେ ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ପୋଡାମୁହିଁ, କବିରାଜଙ୍କୁ ଲୋଭୀ, ପ୍ରଫୁଲ୍ଲକୁ ଖଂଟ ଓ ପୁଣି ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ରାକ୍ଷସୀ କହିବାରୁ ଏମିତି ହେଲା ।

ଜୟ କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ପ୍ରାର୍ଥନା କରି କହିଲା “ହେ ଦେବତାମାନେ! ମୋତେ କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ । ମୁଁ ଆଉ ଜୀବନରେ କାହାପ୍ରତି କୁବାକ୍ୟ ପ୍ରୟୋଗ କରିବି ନାହିଁ । ମୋ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ତା’ ପ୍ରକୃତ ରୂପ ଫେରାଇ ଦିଅନ୍ତୁ । କବିରାଜ ଓ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମଧ୍ୟ ଭଲ ମଣିଷ ହୋଇ ଯାଆନ୍ତୁ ।”

“ତଥାସ୍ତୁ ।” ଏହା କହି ଦେବତା ଦୁଇଜଣ ସେଠାରୁ ତୁରନ୍ତ ଅଦୃଶ୍ୟ ହୋଇଗଲେ ।

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତା’ ପୂର୍ବ ରୂପ ଫେରି ପାଇଲା ଓ ସତେ ଅବା ସେ ଯେପରି ନିଦରୁ ଉଠିଛି, ପଚାରିଲା, “ଆମେ ଏଠି କାହିଁକି?”

“ଘରକୁ ଚାଲ । ପରେ ସବୁ କହିବି ।” ଜୟ ଏଭଳି ଭଦ୍ର ଭାବରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରିବା ଦେଖି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅତି ଆନନ୍ଦିତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଖୁବ୍ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ହେଲା । ଦୁହେଁ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ।

ପରଦିନ କବିରାଜ ନିଜେ ତା’ ଘରକୁ ଆସି ଦୁଃଖ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଲେ, “ଗତକାଲି ରାତିରେ ମୋ ମୁଣ୍ଡ କାହିଁକି ଖରାପ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା, ମୁଁ ବୁଝି ପାରୁନାହିଁ ।”

ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଆସି ଜୟକୁ ତା’ ପଇସା ଫେରାଇ ଦେଇ କହିଲା, “ମୁଁ ତୋ ପ୍ରତି କିପରି ଏମିତି ବ୍ୟବହାର କଲି ବୁଝିପାରୁ ନାହିଁ ।”

ଜୟ ଖାଲି ହସିଲା । ସେହି ଦିନରୁ ଜୟ କର୍କଶ କଥା କହିବାର ଆଉ ଶୁଣାଯାଇ ନାହିଁ ।