ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ତିନି ତାନ୍ତ୍ରିକ

ଜଳଦସ୍ୟୁ କପ୍ତାନର ଜାହାଜକୁ ଅନ୍ୟ ଗୋଟିଏ ଦସ୍ୟୁ ଜାହାଜ ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ ବସିବାରୁ କପ୍ତାନ ପିଙ୍ଗଳ ସମେତ ନିଜର ସବୁ ଗୁଲାମଙ୍କୁ ମୁକ୍ତ କରିଦେଲା । ଗୁଲାମମାନେ ତା’ ପାଇଁ ଯୁଦ୍ଧ କରିବେ, ଏଇଆ ତା’ର ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ପିଙ୍ଗଳର ନେତୃତ୍ୱରେ ଗୁଲାମମାନେ ବିଦ୍ରୋହ କଲେ । କପ୍ତାନର ମୃତ୍ୟୁ ହେଲା । ଦୁଇ ଜାହାଜ ଭୀଷଣ ଭାବରେ ପରସ୍ପର ଧକ୍କା ଖାଇଲେ । ପିଙ୍ଗଳ ଛିଟିକି ଅଥଳ ସମୁଦ୍ରରେ ପଡିଲା । ତା’ପରେ –

ସମୁଦ୍ରରେ ପଡି ପିଙ୍ଗଳ ପ୍ରଥମେ ପାଣି ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲା । ତା’ପରେ ଭାସି ଉଠି ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗକୁ ଅନାଇ ସେ ଦେଖିଲା, ଦୁଇଟିଯାକ ଜାହାଜ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି । ପ୍ରବଳ ପବନରେ ପାଲମାନ ଛିନ୍ନବିଛିନ୍ନ ହୋଇ ଇତସ୍ତତଃ ଉଡିଯାଉଛନ୍ତି । ଦୁଇ ଜାହାଜର ଯାତ୍ରୀମାନେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଲହରୀ ଉପରେ ଭାସି ରହିବାର ଚେଷ୍ଟା କରି ଆର୍ତ୍ତନାଦ କରୁଛନ୍ତି । ଯେପରି କି ସେମାନଙ୍କୁ ହିଂସ୍ର ବାଘଭାଲୁ ଖାଇ ପକାଉଛନ୍ତି!

                ପିଙ୍ଗଳ ଆଖପାଖରେ ସ୍ଥଳ ଭାଗ ଥିବାର କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖିଲା ନାହିଁ । କେତେ ସମୟ ସେ ନିଜ ବାହୁ ପିଟି ପିଟି ପାଣି ଉପରେ ଭାସି ରହି ପାରିବ? ଜାହାଜ ଭାଙ୍ଗିଯିବା ଫଳରେ ସେଥିରେ ଥିବା ଛୋଟ ଛୋଟ କେତେଖଣ୍ଡି ନୌକା ମଧ୍ୟ ବାତ୍ୟା ଯୋଗୁଁ ବୁଡି ଯାଇଥିଲେ ବୋଲି ମନେ ହେଉଥିଲା । ସେ ନିଜ ଜୀବନର ଆଶା ଛାଡିଦେଲା । ଦସ୍ୟୁମାନେ ବୁଡିବା ଯୋଗୁଁ ସେ ଯେପରି ସନ୍ତୋଷ ଲାଭ କରୁଥିଲା, ହତଭାଗ୍ୟ ଗୁଲାମମାନେ ବି ସମଦଶା ଭୋଗୁଥିବା ଯୋଗୁଁ ତା’ ମନରେ ବି ସେତିକି ଦୁଃଖ ହେଉଥିଲା ।

                କେଉଁ ଦିଗକୁ ସନ୍ତରଣ କରି ଗଲେ କିଛି ସାହାଯ୍ୟ ମିଳିବ, ପିଙ୍ଗଳ ସେକଥା ବୁଝିପାରୁ ନଥାଏ । ତେଣେ ଜାହାଜ ଉପରେ କିଛି ସମୟ ଯୁଦ୍ଧ କରି ସେ କ୍ଳାନ୍ତ ହୋଇ ପଡିଥାଏ । ତହିଁ ଉପରେ ପୁଣି ଉତାଳ ଲହରୀ ଉପରେ ଭାସି ରହିବାକୁ ସର୍ବଦା ବାହୁ ସଂଚାଳନ କରିବାକୁ ପଡୁଥାଏ । କେତେ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଆଉ ଏପରି ଭାବରେ ବଂଚିରହି ପାରିବ? ଅନ୍ୟ ଉପାୟ ବା କ’ଣ?

                ଶେଷକୁ ସେ ସ୍ଥିର କଲା, ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବାହୁରେ ସାମାନ୍ୟ ବଳ ରହିଛି, ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେ ଭାସି ରହିବ । ତେଣିକି ଧିରେ ଧିରେ ସମୁଦ୍ର ଗର୍ଭକୁ ସେ ଚାଲିଯିବ । ଏହିପରି ଭାବରେ ମୃତ୍ୟୁ ତାକୁ କବଳିତ କରିବ । ତାହାହିଁ ହେଉ । ବଂଚି ରହିବାକୁ ବ୍ୟାକୁଳ ହୋଇ କିଛିବି ଲାଭ ନାହିଁ ।

                ସେ ଏମିତି ହାଲ୍ ଛାଡିଦେବା ବେଳକୁ ତା’ ହାତରେ ଗୋଟାଏ କିଛି ବାଡେଇ ହୋଇଗଲା । ପିଙ୍ଗଳ ଆଖି ଖୋଲି ଦେଖିଲା, ତାହା କୌଣସି ନୌକାର ଗୋଟାଏ ଅଂଶ । ସେ ତାକୁ ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍ ଜାବୁଡି ଧରିଲା । ତେଣିକି ଆଉ ସର୍ବଦା ପାଣି ଉପରେ ହାତଗୋଡ ବାଡେଇବା କିଛିବି ଦରକାର ହେଲା ନାହିଁ । ସେ ଟିକିଏ ସ୍ୱସ୍ତିରେ ନିଃଶ୍ୱାସ ନେବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଲା । ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ମା’ର ଚିତ୍ର ଆଖି ଆଗରେ ଭାସି ଉଠିଲା । ତାକୁ ଦସ୍ୟୁମାନେ ଧରି ଆଣିବା ପରେ ମା’ର ଅବସ୍ଥା କ’ଣ ହୋଇଥିବ? ଭାଇମାନେ ପୁଣି ବୁଢୀ ପ୍ରତି ଦୁର୍ବ୍ୟବହାର କରୁଥିବେ କି? ଯେଉଁ ଯାଦୁ ଥଳି ସେ ମା’ ଜିମା ରଖି ଆସିଛି, ତାହା ମହିମାରୁ ଖାଦ୍ୟପେୟ ପାଇଁ ମା’ର କୌଣସି କଷ୍ଟ ହେବା କଥା ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ଭାଇମାନେ ତା’ ପ୍ରତି ସଦୟ ହେଲେ ହେଲା ।

                ମନରେ ଆଶାହେଲା, ହୁଏତ ସେ ଯାଇ କୂଳରେ ପହଁଚିବ ଓ ଦିନେ ନା ଦିନେ ଘରେ ପହଁଚି ମା’କୁ ପୁଣି ଭେଟିବ ।

                ମା କଥା ମନେ ପଡିବା ମାତ୍ରେ ସେ ଯେ କୌଣସି ମତେ ବଂଚିରହିବା ସକାଶେ ବଦ୍ଧପରିକର ହେଲା । ମା ତା’ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶା କଥା ଜାଣି ନଥିବେ । ଚଗଲା ପୁଅ କୁଆଡେ ଚାଲି ଯାଇଛି, ଶୀଘ୍ର ହେଉ ବା ବିଳମ୍ବରେ ହେଉ ନିଶ୍ଚେ ଫେରି ଆସିବ, ଏଇ ଆଶାରେ ସେ ବାଟ ଚାହିଁ ରହିଥିବେ । ତେଣୁ ତାକୁ ଯେମିତି ହେଲେ ବି ଫେରିଯିବାକୁ ପଡିବହିଁ ପଡିବ ।

                ତୋଫାନ୍ର ବେଗ କମି ଆସିଲା । ଆକାଶରୁ ମେଘମାଳା ହଟିଗଲେ । ବଂଚିରହିବା ପାଇଁ ପିଙ୍ଗଳର ଆଶା କ୍ରମେ ଗାଢ ହେଲା । ସେତେବେଳେ ସେ କ୍ଷୁଧାତୃଷ୍ଣା ଓ ଦେହ ଉପରେ ପାଣି ପବନର ମାଡ କଥା ସବୁ ଭୁଲି ଯାଇଥାଏ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ