ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ଦସ୍ୟୁରାଜକୁମାର

ସୁକନ୍ୟା ତା’ବାବାଙ୍କ ପାଖକୁ ଲାଗିଯାଇ କହିଲା, “ବାବା! ମୋର କାହିଁକି ମନେ ହୁଏ, କନକଦୂର୍ଗା ଦିନେନା ଦିନେ ଆମ ପାଖକୁ ନିଶ୍ଚୟ ଲେଉଟି ଆସିବେ!”

ଏହି କଥାରେ ଶଙ୍କର ବର୍ମାଙ୍କ ମୁହଁରେ କରୁଣ ହସ ଫୁଟି ଉଠିଲା । ସୁକନ୍ୟା ସେ ଦିବ୍ୟ ପ୍ରତିମାକୁ କେଡେ ଭଲ ପାଉଥିଲା, ସେକଥା ତ ସେ ଠିକ୍ ଜାଣିଥିଲେ । ଯେଉଁ ଉତ୍ସବର ଆୟୋଜନ ହେଉଥିଲା, ତାହା କେବଳ ସୁକନ୍ୟାଙ୍କ ଉତ୍ସାହରେ ହିଁ ହେଉଥିଲା । ଏଥିରେ ସେ ସବୁଠୁଁ ଅଧିକ ଆଘାତ ପାଇଥିବା ତ ସ୍ୱାଭାବିକ, କିନ୍ତୁ ସେ ଆସି ବାବାଙ୍କୁ ସାନ୍ତ୍ୱନା ଦେଉଥିଲେ ।

ସବୁ ଶୁଣି ଶଙ୍କର ବର୍ମା କିଛି ବି କହିଲେ ନାହିଁ । ଖାଲି ଝିଅକୁ କୁଣ୍ଢାଇ ପକାଇ ତା’ ମୁଣ୍ଡ ଆଉଁସି ଦେଲେ । କଷ୍ଟ କରି ସେ ନିଜ ଅଶ୍ରୁ ରୋଧ କରୁଥାନ୍ତି ।

ଠିକ୍ ଏତିକିବେଳେ କିଏ ଡାକିଲେ, “ବାବୁ!”

ଶଙ୍କର ବର୍ମା ଅବାକ୍ ହୋଇ ଅନାଇଲେ । ତାଙ୍କ ଅନୁମାନ ଠିକ୍ । ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଜୟାନନ୍ଦଙ୍କ ଦୂତ, ଶୂଆ ମଲ୍ଲି ଆସି ଗୋଟିଏ ସ୍ତମ୍ଭ ଉପରେ ବସିଥାଏ ।

ଶଙ୍କର ବର୍ମା ଠିଆ ହୋଇ ପଡିଲେ । ମଲ୍ଲି ତାଙ୍କ ଆଡେ ଅନାଇ ଉଡିଯାଇ ଗୋଟିଏ ଝାଡଲଣ୍ଠନକୁ ଧରି ଝୁଲି ପଡିଲା ଓ ପୁଣି ତାଙ୍କ ଆଡେ ଅନାଇଲା । ଏହାର ଅର୍ଥ ସେ ଚାହୁଁଥିଲା ଶଙ୍କର ବର୍ମା ତାକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତୁ ।

ଶଙ୍କର ବର୍ମା ଶୂଆକୁ ଅନୁସରଣ କଲେ । ସୁକନ୍ୟା ବି ତାଙ୍କ ପଛେ ପଛେ ଗଲେ । ପକ୍ଷୀଟି ପ୍ରାସାଦରୁ ବାହାରି ଚନ୍ଦ୍ରାଲୋକ-ପ୍ଳାବିତ ବଗିଚା ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲା । ଶଙ୍କର ବର୍ମା ଓ ସୁକନ୍ୟା ବି ସେଠି ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ସେ ପକ୍ଷୀଟି ଗୋଟିଏ ଡାଳିମ୍ବ ଗଛ ଶାଖାରେ ଯାଇ ବସିଲା । ଶଙ୍କର ବର୍ମା ସେହି ପକ୍ଷୀଟି ଉପରେ ଦୃଷ୍ଟି ନିବଦ୍ଧ କରି ସେ ଗଛ ପାଖରେ ପହଁଚିବା ବେଳକୁ ସୁକନ୍ୟା ଉତ୍ଫୁଲ୍ଲ ଓ ଅଧୀର କଣ୍ଠରେ କହିଲେ, “ବାବା! ବାବା! କନକଦୁର୍ଗା ଫେରି ଆସିଛନ୍ତି ।”

ବାସ୍ତବିକ୍, ସେ ଗଛ ତଳେ ଥୁଆ ହୋଇଥିଲା ପ୍ରତିମା । ସୁକନ୍ୟା ବସିପଡି ସେହି ପ୍ରତିମାକୁ କୁଣ୍ଢାଇ ଧରିଲେ । ତାଙ୍କ ଆଖିରୁ ଝରି ପଡୁଥାଏ ଅଶ୍ରୁ । ସେ ବାରମ୍ବାର କହୁଥାନ୍ତି “ବାବା! ପ୍ରତିମା ନିଶ୍ଚେ ଆମ ପାଖକୁ ଫେରିଆସିବେ ବୋଲି ମୁଁ କହୁଥିଲି ନା ନାହିଁ ।”

ଶଙ୍କର ବର୍ମା ନିର୍ବାକ ରହିଥାନ୍ତି । ବାସ୍ତବିକ ପ୍ରତିମା ଫେରି ଆସିଛି । କିନ୍ତୁ ଏହାର ତ ପୁଣି କିଛି ନା କିଛି ସ୍ଥୁଳ ବ୍ୟାଖ୍ୟା ଥିବ! କ’ଣ ତାହା? ତା’ପରେ ସେ ମଲ୍ଲିଆଡେ ଅନାଇଲେ । ହୁଏତ ପକ୍ଷୀଟି ଯୋଗୁଁ କିଛି ସୂତ୍ର ମିଳିବ!

ଦେଖିବା ବେଳକୁ ମଲ୍ଲି ତଳକୁ ଡେଇଁପଡି ଜଣେ ଯୁବକର କାନ୍ଧରେ ବସିଛି । ଗଛ ଆଢୁଆଳରୁ ବାହାରି ଆସିଲେ ସେ ଯୁବକ ।

ଶଙ୍କର ବର୍ମାଙ୍କୁ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇ ଯୁବକ କହିଲେ, “ମହାଶୟ, ଆପଣ ମୋତେ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ; କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଠିକ୍ ଜାଣେ । ମୋ ଗୁରୁ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଜୟାନନ୍ଦ ଆପଣଙ୍କ ବିଷୟରେ କେତେ କଥା କହନ୍ତି ।”


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ