ବନ୍ଦୀମାନେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଗଲେ । ସେଥିଲାଗି ବିରବଲଙ୍କ ପ୍ରତି ସମସ୍ତ ବୈଦ୍ୟମାନେ କଲ୍ୟାଣ ତଥା ଆଶୀର୍ବାଦ କଲେ । ଏଥର ବାକି ରହିଲା ସେହି ଦୁଇଗୋଟି ସାମଗ୍ରୀ ।
ଏହାପରେ ବିରବଲ ବାଦ୍ଶାହାଙ୍କଠାରୁ ମାସକ ଯାଏଁ ବିଦାୟ ନେଇ ଚାଲି ଆସିଲେ । ଆଉ ଆସିବା ସମୟରେ କହି ଆସିଲେ, ଦ୍ରବ୍ୟ ଦୁଇଟି ସଂଗ୍ରହ ନିମନ୍ତେ ବିଶେଷ ସମୟ ନେବେ ନାହିଁ ଜାହାଁପନା ।
ବାଦ୍ଶାହାଠାରୁ ବିଦାୟ ନେଇ ବିରବଲ ସମ୍ରାଟ ଆକବରଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଁଚି ସମସ୍ତ କଥା ବୁଝାଇ ଦେଲେ ।
ସମ୍ରାଟ୍ ଖୁସି ହୋଇ କହିଲେ – ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କୁ ତ ମୁକ୍ତ କଲ, ହେଲେ ନିଜର ମୁକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଚିନ୍ତା କରିଛ ତ?
ବିରବଲ ହସି ଦେଇ କହିଲେ – ଜାହାଁପନା, ବିରବଲ ତ ସେଠାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇ ଆସି ପାରିଛି ।
ସମ୍ରାଟ୍ କହିଲେ – କିପରି? ତୁମେ ବାଦ୍ଶାହାଙ୍କ ନଖ ଉଠିବା ନିମନ୍ତେ ଚିକିତ୍ସା କରିବ ନାହିଁ ତ ସେଠାରେ ସର୍ତ୍ତ ଲେଖିଲେ କାହିଁକି?
ବିରବଲ କହିଲେ – ଡିମ୍ବିରି ଗଛ ଅଛି, ତା’ର ଫଳ ମଧ୍ୟ ଅଛି, ହେଲେ ଡିମ୍ବିରି ଫୁଲ ଏପରି ଫୁଟେ ତାହା କିନ୍ତୁ କେହି ଶତ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ମଧ୍ୟ ପାଇପାରିବ ନାହିଁ । ଦ୍ୱିତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟ କଥା ଲେଖିଲେ ମାଛ ଯେତେବେଳ ଯାଏଁ ବଂଚି କରିଥିବ ସେତେବେଳ ଯାଏଁ ସେ ପାଣିରେ ରହିବ ନା ହଜୁର୍ । ତେଣୁ ମାଛ ସଦାସର୍ବଦା ସେହିପାଣିରେ ତା’ର ମଳମୂତ୍ର ତ୍ୟାଗ କରିବ । ଏପରି ମାଛ ମୂତ୍ର ମୋତେ ବାଦ୍ଶାହା ଆଣିଦେବେ କିପରି? ତେଣୁ ମୋର ମରିବା ଯାଏଁ ବାଦ୍ଶାହା ମାଛ ମୂତ୍ର ଓ ଡିମ୍ବିରି ଫୁଲ ଯୋଗାଡ କରିପାରିବେ ନାହିଁ କି ମୋତେ ଡକାଇ ପାରିବେ ନାହିଁ । ବାଦ୍ଶାହା କେବଳ ସର୍ତ୍ତକୁ ବସି ଦେଖୁଥିବେ ।
ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବର ବିରବଲଙ୍କର ଏପରି ବୁଦ୍ଧିକୁ ତାରିଫ୍ ନ କରି ରହିପାରିଲେ ନାହିଁ । ସଂଗେ ସଂଗେ ବିରବଲଙ୍କୁ ପୁରସ୍କାର ଦେଇ ବିଦାୟ ଦେଲେ ।
