ଆଉ ମଧ୍ୟ ସେତେବେଳେ ଏଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ଶାସ୍ତ୍ରର ସମସ୍ତ ପାଠ୍ୟକୁ ନିଜକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କାଳେ ନିଜର ଆୟତକୁ ଆଣି ନପାରିବେ ସେଥିପାଇଁ ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା ସମସ୍ତ ଶାସ୍ତ୍ରର ସାରତତ୍ତ୍ୱତକ ସଂଗ୍ରହ କରି ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ । ଏହି ପଞ୍ଚତନ୍ତ୍ରର ପ୍ରକାଶନ ।
ଅନନ୍ତ ପାରଂ କିଳ ଶବ୍ଦ ଶାସ୍ତ୍ରଂ
ସ୍ୱଳ୍ପ ତଥାୟୁ ର୍ବହବଶ୍ଚ ବିଘ୍ନା
ସାରଂ ତତୋ ଗ୍ରାହମପାସ୍ୟ ଫଲଗୁ
ହଂସୈର୍ଯଥା କ୍ଷୀରମିବାମ୍ବୁମଧ୍ୟାତ
କାରଣ ଶାସ୍ତ୍ର ତ କାୟା ବିସ୍ତାର କରିଛି । ମନୁଷ୍ୟ ତ ବଞ୍ଚି ରହିବାର ସମୟ ଅତି ସ୍ୱଳ୍ପ । ତେଣୁ କାହିଁ ସେ ସମ୍ଭବ ଯେ ଏତେ ଗୁଡାଏ ଶାସ୍ତ୍ରକୁ ମନୁଷ୍ୟ ତାହାର ଆୟତ୍ତକୁ ଆଣିପାରେ । ତେଣୁ ଏହି ପଞ୍ଚତନ୍ତ୍ର ସେହି ବିସ୍ତ୍ରୀର୍ଣ୍ଣ ସାଗରରୁ ସାମାନ୍ୟ ବାଲିକଣିକାର ପରିଚୟଭାବେ ପଣ୍ଡିତ ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା ସୃଷ୍ଟି କଲେ ‘ପଞ୍ଚତନ୍ତ୍ର’ ।
ନିର୍ଲୋଭୀ ପଣ୍ଡିତ ବିଷ୍ଣୁର୍ଶମା
ସେହି ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା ଜଣେ ଚାରିବର୍ଣ୍ଣ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ରାହ୍ମଣ କୂଳରେ ଜାତ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ସମୟରେ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କର ଲାଗି ସମାଜରେ ବହୁ ଉଚ୍ଚସ୍ଥାନ ଥିଲା । ଆଉ ମଧ୍ୟ ବୈଶ୍ୟ, ଶୂଦ୍ର, କ୍ଷତ୍ରିମାନ ଯେପରି ନିଜ ନିଜର ସେବା ଓ କର୍ମକୁ କରିବା ନିମନ୍ତେ ଏ ସମାଜରେ ଅଗ୍ରାଧିକାର ପାଇଥିଲେ ସେହିପରି ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ମଧ୍ୟ ସମାଜରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ବିବେଚିତ ହେବାର କାରଣ ଥିଲା ଯେ, ସେମାନେ ଥିଲେ ବେଦବିତ୍ତ ପଣ୍ଡିତ । କାରଣ ବ୍ରାହ୍ମଣମାନେ ସେତେବେଳେ ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଗୁଣ ନିମନ୍ତେ ପୂଜା ପାଉଥିଲେ ।
ପ୍ରମାଣ ସ୍ୱରୂପ ରାଜାଙ୍କର ସମସ୍ତ ପୁତ୍ରଙ୍କୁ ମାତ୍ର ଛଅମାସ ମଧ୍ୟରେ ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଭାବରେ ପରିଚିତ କରାଇ ଦେବାକୁ ପଣ୍ଡିତ ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା ରାଜାଙ୍କ ନିକଟରେ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ହୋଇପଡ଼ିଥିଲେ ।
କିପରି? ଯେତେବେଳେ ରାଜାଙ୍କର ପରିଷଦଗଣ ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମା ନାମକ ଜଣେ ପଣ୍ଡିତଙ୍କୁ ଅନ୍ୱେଷଣ ପାଇଯାଇଥିଲେ ସେତେବେଳେ ବ୍ୟଗ୍ରତାର ସହିତ ପରିଷଦଗଣ ଯାଇ ଏହିକଥା ରାଜାଙ୍କୁ ଜଣାଇଥିଲେ । ରାଜା ସେଙ୍ଗ ସେଙ୍ଗ ପଣ୍ଡିତ ବିଷ୍ଣୁଶର୍ମାଙ୍କୁ ନିଜର ରାଜସଭାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରିତ କରି ଆଣି ବହୁ ସମ୍ମାନ ଦେବା ସହ ପଚାରିଥିଲେ – ଭୋ ଭଗବାନ୍! ମଦନୁ ଗ୍ରହାର୍ଥ ମେତାନର୍ଥଶାସ୍ତ୍ରଂ ପ୍ରତି ଦ୍ରାଗ୍ ଯଥାନନ୍ୟସ ଦୃଶାନ୍ ବିଦଧାସି ତଥା କରୁ । ତଦାହଂ ତ୍ୱାଂ ଶାସନ ଶତେନ୍ ଯୋଜୟିଷ୍ୟାମି ।
