ପାପବୁଦ୍ଧିର କୂଟ ଚକ୍ରାନ୍ତ ବୁଝିପାରିଲା ନାହିଁ ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି । ସେ ମଧ୍ୟ ବୁଝିଲା ଯେ ପାପବୁଦ୍ଧି ଭଲ କଥା କହୁଛି । ସଂସାରରେ ଯାହା ପାଖରେ ଧନ ତା’ର ଶତ୍ରୁ ବେଶି । ସେ ମଧ୍ୟ ପାପବୁଦ୍ଧିର କଥାରେ ରାଜି ହୋଇଯିବାରୁ ସେମାନେ ସାଥି ହୋଇ ଗାଁକୁ ବାହାରି ପଡ଼ିଲେ । ଗାଁକୁ ଆସିବା ବାଟରେ ରାତି ହେଲା । ସେମାନେ ରାସ୍ତା ପାଖ ଏକ ବରଗଛ ମୂଳେ ଟିକେ ବିଶ୍ରାମ ନେଲେ । ସେତିକିବେଳେ ପାପବୁଦ୍ଧି ଧର୍ମବୁଦ୍ଧିକୁ କହିଲା, ଦେଖ ଭାଇ ଆଜିଯାଏ ମୋ କଥାରେ ଟିକେ ବି ବାହାରି ଯାଇନୁ । ମୋ ବିଚାର ତୋର ମନକୁ ପାଇଥାଏ । ତେବେ ବର୍ତ୍ତମାନ ମୋ ମୁଣ୍ଡରେ ଗୋଟିଏ କଥା ପଶିଛି । ଅବଶ୍ୟ ସେକଥା ଆମର ହିତରେ ଲାଗିବ ବୋଲି ଭାବୁଛି । ତାହାଛଡ଼ା ମୋର ମଧ୍ୟ ତୋ ପରି ବିଚକ୍ଷଣ ବୁଦ୍ଧି ନୁହେଁ । ଏବେ ଯେଉଁ କଥା ତୋତେ କହିବି ସେକଥା ତୋ ମନକୁ କିପରି ପାଉଛି କେଜାଣି?
ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି ପାପବୁଦ୍ଧିଠାରୁ କଥାଶୁଣି ପଚାରିଲା – ଦେଖ ଭାଇ ତୋର ମୋର କେତେ ବନ୍ଧୁତ୍ୱ । ସବୁଥର ତୁ ଯେଉଁ ଯେଉଁ କଥା ସବୁ କହୁ ସେଥିରେ ମୁଁ ରାଜି ହୁଏନା ନାହିଁ! ତୋରି କଥାରେ ବିଦେଶ ଯିବାରୁ ଆମେ ଏତେ ଧନ ରୋଜଗାର କରି ଆସିଲେ ନା ନାହିଁ !
କଥା ଛଡ଼ାଇ ନେଇ ପାପବୁଦ୍ଧି କହିଲା – ମୁଁ ତୋତେ ସେହି ଧନକଥା କହୁଥିଲି । କହିବାକୁ ଗଲେ ଗାଁରେ ଧନ ନିରାପଦ ନୁହେଁ । ଧନଥିଲେ ଘରେ ଚୋର ପଶିବେ । ମୋ ମୁଣ୍ଡରେ ଗୋଟିଏ ଭଲ ବୁଦ୍ଧି ଆସିଛି । ସେ କଥା ତୋ ମନକୁ ଗଲେ ହେଲା । ମୁଁ କହୁଥିଲି ଆମେ ଦୁହେଁ ଯେତେ ଧନ ରୋଜଗାର କରି ଆଣିଛେ ତାହାକୁ ଅଧା ଘରକୁ ନେବା ଆଉ ଅଧକ ଏହି ବରଗଛ ମୂଳରେ ଭଲ ଭାବରେ ପୋତିଦେଇ ଯିବା । ଯେତେବେଳେ ଘରେ ଧନର ଅଭାବ ହେବ ସେତେବେଳେ ଏ ଧନକୁ ଆସି ନେବା । ତୁ ତୋ ଟଙ୍କା ନେବୁ, ଆଉ ମୁଁ ମୋ ଟଙ୍କା ନେବି । ଆଜି ସାଥି ହୋଇ ରଖିଦେଇ ଯିବା କାଲି ପୁଣି ସାଥି ହୋଇ ଆସିବା ।
କ’ଣ କହୁଛୁ । ଏକଥା ତୋ ମନକୁ ପାଇଲା କି ନାହିଁ । ପାପବୁଦ୍ଧିର ଚକ୍ରାନ୍ତ କିନ୍ତୁ ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି ମୁଣ୍ଡରେ ପଶିଲା ନାହିଁ । ସହଜରେ କଥାରେ ବଦଳି ଯାଇ ପାପବୁଦ୍ଧିର ଯୋଜନା ଅନୁସାରେ ସମସ୍ତ ଧନରୁ ଅଧା ଅଧା ସେହି ଗଛ ମୂଳରେ ପୋତିଦେଇ ଘରକୁ ଚାଲିଗଲେ । ଦୁଇ ସାଙ୍ଗ ଗ୍ରାମରେ ପହଞ୍ଚିଲେ । ସେମାନେ ଏତେ ଏତେ ଧନ ରୋଜଗାର କରି ଆଣିଥିବାରୁ ପରିବାରରେ ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଖୁସି ହେଲେ ।
