ସାଆନ୍ତାଣୀ – ସେ ଧାରଣା କି ରକମ?
ବାବୁ – ରକମ କଣ କି, ଜ୍ୟୋତିଷେ କହିଛନ୍ତି; ପୂରା ପାଂଚ ପହର କାଳ-ଧର-ପାଂଚ ପହର ହେଲେ ଏତେବେଳୁ ରାତି ନ’ଟାଯାଏଁ, ଖଣ୍ଡେ ବଡ କମ୍ବଳ ଘୋଡି ହୋଇ ମୁହଁମାଡି ଲମ୍ବ ହୋଇ ଶୋଇପଡିବି । ଆଉ କିଛି କଥା ମନରେ ନ କରି ପୃଥିବୀରେ ଯେତେ ଠାକୁର ଦେବତା ଅଛନ୍ତି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରୁଥିବି ।
ସାଆନ୍ତାଣୀ କହିଲେ – ତାହାହେଲେ ସବୁ ଗ୍ରହ ଅବଳ କଟିଯିବ ତ?
ଏକଥା ଶୁଣି ସେ ବାବୁ ମନ ମଧ୍ୟରେ ଖୁସିଟାଏ ହୋଇ କହିଲେ – ହଁ ହଁ, ଖଡିରତ୍ନେ କହିଛନ୍ତି ବିଲକୁଲ୍ ଗ୍ରହ ଅବଳ କଟିଯିବ । ସେ ଆହୁରି ବି ଗୋଟାଏ କଥା ବାରମ୍ବାର କରି କହି ଦେଇଛନ୍ତି । ଦଶଟି ଟଙ୍କା ଠାକୁରଙ୍କ ନାମରେ ମନାସି ମୁଣ୍ଡତଳେ ଦେଇଥିବି, ମାସକ ବାଦ୍ ଦେହ ଭଲ ହୋଇଗଲେ ସେଇ ଟଙ୍କାରେ ଠାକୁରପୂଜା ଆଉ ବ୍ରାହ୍ମଣ ବୈଷ୍ଣବଙ୍କୁ ଭୋଜନ ଦିଆଯିବ ।
ସାଆନ୍ତାଣୀ – ଆଜି କ’ଣ କିଛି ଖାଇବ ନାହିଁ?
ବାବୁ – ରାମ! ଋାମ! ଠାକୁର ଦେବତା ଧ୍ୟାନବେଳେ କିଛି କ’ଣ ଖା’ନ୍ତି? ଦିନଯାକ ଖାଡା ଓପାସ । ଟୋପାଏ ପାଣି ବି ନା ।
ସାଆନ୍ତାଣୀ ନିଃଶ୍ୱାସଟାଏ ପକାଇ କହିଲେ – ଆଚ୍ଛା ତେବେ ଧାରଣା ଦିଅ ।
ବାବୁ କହିଲେ – ଆଉ ଗୋଟିଏ କଥା, ଧାରଣା ଘର ମଧ୍ୟରେ ହେବ ନାହିଁ, ସେଥିପାଇଁ ପବିତ୍ର ଥାନ ଲୋଡା । ଘରେ ଆଇଁଷ ରନ୍ଧାଯାଏ – ଧୂଆଁ ବୁଲି ଅପବିତ୍ର ହୋଇଯାଇଛି । ଏହା ତ ଆଉ କୋଉ ଦେବତା କଥା ନୁହଁନ୍ତି; ହର ପାର୍ବତୀ କଥା । ଦାଣ୍ଡ ବଙ୍ଗଳା ପାଖରେ ଯେଉଁ ସାନ ଗମ୍ଭୀରି ଘର ଅଛି ସେହି ଘରଟି ପବିତ୍ର । ସେ ଘର ନିରୋଳ ହେବ । ଖୁବ୍ ସାବଧାନ୍ । ସେ ଘରେ ତିର୍ଲାଲୋକ ଛାଇ ପଡିଲେ – ପାଟି ଶୁଭିଲେ ଧ୍ୟାନ ଫଳ ମିଳିବ ନାହିଁ, ସବୁ ଅକାରଣ ହୋଇଯିବ । ସାବଧାନ୍ । ସେ ପ୍ରସ୍ତରେ କେହି ତିର୍ଲାର ଛାଇ ପଡିବ ନାହିଁ – ପାଟି ବି ଶୁଭିବ ନାହିଁ ।
ସାଆନ୍ତାଣୀ ବାବୁଙ୍କ କଷ୍ଟ କଥା ମନରେ ପକାଇ ଭାରି ମନଦୁଃଖ କରି ଘର ଭିତରକୁ ଚାଲିଗଲେ । ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ ରୋଷେୟା ବ୍ରାହ୍ମଣ ଆସି ପଚାରିଲା, ‘ଆଜ୍ଞା! ଆଜି ରୋଷେଇ କଣ ହେବ?’
ସାଆନ୍ତାଣୀ – ଆଜି ବାବୁଙ୍କର ଓପାସ, ମୁଁ ଆଉ କଣ ଖାଇବି? ତେଣୁ ଆଜି ରୋଷେଇବାସ ସବୁ ବନ୍ଦ ।
ତା’ପରେ ସେ ରୋଷେୟା ବ୍ରାହ୍ମଣ ଟିକିଏ ମୁରୁକିହସା ଦେଇ ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲା । ମନରେ କଲା, ଆମ ସାଆନ୍ତାଣୀ ଗୋଟିଏ ବଡ ଅଦ୍ଭୁତ ସ୍ତ୍ରୀ, ସ୍ୱାମୀ ଉପରେ ତାଙ୍କର ଭକ୍ତିର କୌଣସି ସୀମା ନାହିଁ, ବାବୁ ଟିକିଏ ବାଧକି ପଡିଲେ, ଆପେ ନ ଖାଇ ନ ପିଇ ଦିନଯାକ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବସି ସେବା କରୁଥିବେ, ବାବୁଙ୍କର ଟିକିଏ ନିନ୍ଦାକଥା ଶୁଣିଲେ ହଠାତ୍ ସେ କାନ୍ଦି ପକାଇବେ, ଆଉ ରାଗିଲେ ତ ସେ ସମୟରେ ବାଡି ପଡୁ କି ଛାଂଚୁଣୀ ପଡୁ ଯାହା ବି ହାତରେ ପଡୁ ସେଥିରେ ତାଙ୍କୁ ବାଡେଇବାକୁ ଧାଇଁବେ – ଯାବତ ଖରାପ କଥାରେ ଗାଳିଦେବେ । ହେଲେ ସାଆନ୍ତାଣୀଟି ବଡ ଭଲ, ବଡଲୋକ ଝିଅ, ବଡଲୋକ ବୋହୂ, ତାଙ୍କ ମନ ବି ଠିକ୍ ସେଇପରି ବଡ । ମାତ୍ର ସେ ଟିକିଏ ରାଗୀ; ତେଣୁ ତାଙ୍କ ମୁହଁଟା ବଡ କଡା ।
ବାବୁ ମକ୍ରା ଚାକର ଟୋକାକୁ ଦାଣ୍ଡପଟକୁ ଡାକି ଖୁବ୍ ତୁନି ତୁନି ଖୁବ୍ ସାକୁଲେଇ ସାକୁଲେଇ କହିଲେ, “ଶୁଣ ମକରୁ, ଗୋଟାଏ କାମ ମୋ ପାଇଁ କରିବୁ ।ଏହି କମଳ ଖଣ୍ଡ ଘୋଡିହୋଇ ଗମ୍ଭୀରି ଭିତରେ କବାଟକୁ ଆଉଜି ଶୋଇଥା । ରାତି ଘଡିକ ସରିକି ମୁଁ ଲେଉଟି ଆସିବି; ସେତେବେଳଯାଏଁ ତୁ ଶୋଇଥିବୁ । ମାତ୍ର ଖବରଦାର! ସେ ଘରୁ କେବେବି ବାହାରିବୁ ନାହିଁ ।”
ମକ୍ରା – ଆଜ୍ଞା ନା; ଆଜ୍ଞା ନା; ମୁଁ କେବେବି ଏହି କାମକୁ ପାରିବି ନାହିଁ, ସାଆନ୍ତାଣୀ ଗାଳି ଦେବେ; ତଥା ଖପା ମଧ୍ୟ ହେବେ ।
ଏକଥା ଶୁଣି ବାବୁ ଖପା ହୋଇ କହିଲେ, “ପାଜି, ଦୁଷ୍ଟ, ଭୂତ । ମୋ କଥା ଶୁଣିବୁ ନାହିଁ? ତୁ ଜାଣୁ, ତୋତେ ମୁଁ ବାଡେଇ ପକାଇବି ।” ଟିକିଏ ବାଦ୍ ସେ ବାବୁ ପୁଣି କହିଲେ, “ନାହିଁରେ ମକରୁ ନାହିଁରେ, ମୁଁ ତୁଚ୍ଛା ଟାପରା କରୁଥିଲି । ଦେଖ ମକରୁ, ତୁ ତୋ କେନ୍ଦ୍ରାପଡା ମାମୁଘରକୁ ଯିବୁ ବୋଲି କହୁଥିଲୁ ପରା, ହଉ ତୁ କାଲି ଯିବୁ । ତୋତେ ମୁଁ ଚାରିଦିନ ଛୁଟି ଦେଲି, ଏଇ ନେ ଚାରିଟା ଟଙ୍କା ଖରଚ କରିବୁ, ଆଉ ମୁଁ ତୋତେ ଗୋଟାଏ ଅଙ୍ଗା କିଣିଦେବି ।”
ମକରୁ ଆଉ କିଛି କଥା ନ କହି କମ୍ବଳ ଘୋଡିହୋଇ ସେ ଗମ୍ଭୀରି ଭିତରେ ଧାରଣା ଦେଇ ଶୋଇଲା ।
