ଦୁଇମାସ ଗଲା, ଚାରିମାସ ଗଲା, ଛ’ ମାସ ବି ଗଲାଣି । ସାଇପଡିଶା, ଜ୍ଞାତି ବନ୍ଧୁ-ବାନ୍ଧବମାନେ ଦେଖିଲେ, ଚନ୍ଦ୍ରମଣିବାବୁଙ୍କ ଘରେ ରୋଜ ସକାଳେ ଯେ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭଟ୍ ଭଟ୍ ଲାଗିଥାଏ, ସେସବୁ ଆଉ କିଛି ଶୁଣାଶୁଣି ନାହିଁ । ଦୁଇଜଣ ଏକ ଜାଗାରେ ବସି ହସି ଖୁସି କଥାବାର୍ତ୍ତା କରନ୍ତି, କିତାବ ପଢନ୍ତି । ଉତ୍କଳ ସାହିତ୍ୟ, ମୁକୁର, ଦୀପିକା ଖବରକାଗଜ ପଢନ୍ତି । ବାବୁ ହେଣ୍ଡ୍ନୋଟ୍ରେ ଢେର୍ ଟଙ୍କା ଦେଣା କରି ପକାଇଥିଲେ, ବର୍ଷଟା ଭିତରେ ଅଧାଅଧି ଶୁଝିଗଲାଣି । ବାବୁ ଘରୁ ବାହାରନ୍ତି ନାହିଁ । କେଉଁ ଜାଗାରୁ ନାଟ ତାମସାର ନିମନ୍ତ୍ରଣ ଆସିଲେ ସାଆନ୍ତାଣୀ ହେଂଟାରିଲେ, ପେଲାପେଲି କଲେ ବି ବାହାରୁ ନାହାଁନ୍ତି । ଦିନେ ଦିନେ ସଞ୍ଜବେଳେ ଦୁଇଜଣ ବଗିଟିରେ ବସି ସହରଯାକ ବୁଲି ଆସନ୍ତି ।
ସହର ଲୋକେ ସାଙ୍ଗସୁଙ୍ଗା ବାବୁମାନେ ଏସବୁ ଦେଖିଶୁଣି ବଡ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ । ଆରେ କଥା କ’ଣ? ବାବୁଙ୍କ ବାପେ ଜମିଦାର ଶ୍ୟାମ ପଟ୍ଟନାୟକେ ମାଷ୍ଟର ରଖି ବାବୁଙ୍କୁ ପଢାଇଥିଲେ । ସ୍କୁଲରେ ବି ସେ ପଢୁଥାନ୍ତି । ଏତେ ପଢିଲେ କ’ଣ ହେଲା? ବଦ୍ସଙ୍ଗରେ ପଡି ଭାରି ନିଶାଖୋର ହୋଇଗଲେ ସେ । କେବଳ ଦିନ ରାତି ସେ ବଦ୍ଖିଆଲି, ଚରିତ୍ର ଏକାବେଳେ ଗଲା, ରାତିଯାକ ମନ୍ଦଜାଗାମାନଙ୍କରେ ବୁଲାବୁଲି, ଯେତେ ମତୁଆଲା ମନ୍ଦ ଲୋକ ସେସବୁ ତାଙ୍କର ସାଙ୍ଗ । ଭଲ ଲୋକେ ପାଂଚଜଣ କହିଲେ, ‘ପୁଅ ବିଭାହେଲେ ତା’ର ଚରିତ୍ର ନିଶ୍ଚୟ ବଦଳିଯିବ ।’ ରାମକୃଷ୍ଣ ମହାନ୍ତିଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଝିଅ, ସେ ପରମା ସୁନ୍ଦରୀ, ଖୁବ୍ ଗୁଣବତୀ । ଜମିଦାରବାବୁ ତାକୁ ବୋହୂ କରି ଆଣିଲେ । ତେବେ ବି ସେ ପୁଅ ମୋଟେ ସୁଧୁରିଲା ନାହିଁ, ଘରୁ ମାଲମତା ନଗଦ ଟଙ୍କା ଚୋରି କରି ସେ ଉଡାଏ, ଦେଣା ପାଂଚଟଙ୍କା ନେଇ କୋଡିଏ ଟଙ୍କାର ହେଣ୍ଡ୍ନୋଟ୍ ଲେଖିଦିଏ । ଏଣେ ଘର କଥା, ଜମିଦାରୀ କଥା କିଛି ବି ସେ ବୁଝିବାକୁ ନାହିଁ । ଜମିଦାରବାବୁ ଦେଖିଲେ ଆଉ ହେବ ନାହିଁ, କୁଳାଙ୍ଗାରଟା ଏ ବିଶାଳ ସମ୍ପତ୍ତି ସବୁ ଉଡାଇ ଦେବ । ବୋହୂ ଶ୍ରୀମତୀ ସୁଲୋଚନା ଦେଈ ନାମରେ ଚଳାଚଳ ସମସ୍ତ ସମ୍ପତ୍ତି ଲେଖିଦେଇ ଯାଇଛନ୍ତି । ବାପା ଯେତେ ବୁଝାଇଥିଲେ, ଶ୍ୱଶୁରେ ଆସି ଯେତେ ବୁଝାଇଥିଲେ, କାହିଁରେ କିଛି ହୋଇ ନ ଥିଲା । ହଠାତ୍ ରାତିକ ଭିତରେ ଏଡେ ଭଲ ଲୋକ ସେ ପାଲଟିଗଲେ କିପରି? ଗୋପୀବାବୁ ଜଣେ ମସ୍କରିଆ ଭଳିଆ ଲୋକ, ହସି ହସି ସେ କହିଲେ, “ସେଦିନ ରାତିରେ ସାଆନ୍ତାଣୀ ଯେ ଅର୍ଦ୍ଦାଳିଆ ଛାଂଚୁଣୀ ବୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ଏଇଟା ତାହାରି ଫଳ । ନିଶା, ବଦଖିଆଲ ଯେତେ ଉତ୍କଟ ରୋଗ, ଛାଂଚୁଣୀ ପ୍ରହାର ଔଷଧରେ ସବୁ ଛାଡେ ।”
ଏହା ଛଡା ଶ୍ୟାମଘନବାବୁ ହସି ହସି କହିଲେ, “କାହିଁ ବୈଦ୍ୟଶାସ୍ତ୍ର, ଡାକ୍ତରୀ କିତାବ କାହିଁରେ ଏ ରୋଗକୁ ଔଷଧର ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନାହିଁ?”
ଗୋପୀବାବୁ କହିଲେ, “ଆରେ ତୁମେ ବୁଝିଲ ନାହିଁ, ଏଇଟା ହେଲା ସାଆନ୍ତାଣୀଙ୍କର ଆବିଷ୍କାର ।
ଗାଳ୍ପିକ – ଫକୀରମୋହନ ସେନାପତି
