ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ବିଳାସୀ ମହନ୍ତ

ଭୋଳାନାଥଙ୍କୁ ତ ଅନେକ ଆଦୌ ସହି ପାରୁନଥିଲେ । ଏ ହେଲା ଅସଲ ସୁଯୋଗ । ତେଣୁ ସେମାନେ ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ଯାଇ ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ବିରୋଧରେ କହିଲେ, “ମଣିମା ! ସେ ଭୋଳାନାଥ ମହନ୍ତ ଆପଣଙ୍କୁ ବେଖାତିର କରୁଛି । ସହରର ଏତେ ଲୋକ ଆସିଲେ ଆପଣଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିବା ପାଇଁ । ହେଲେ ସେ ଆସିଲା ନାହିଁ । ସେ ତ ସବୁବେଳେ ଖାଲି ମହାରାଜାଙ୍କ ପରି ଦାମିକା ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ବୁଲୁଥାଏ । ସବୁଦିନ ତାର ତ ମଉଜ ମଜଲିସ୍ । ପଞ୍ଝାଏ ତୋଷାମୋଦିଆଙ୍କୁ ଧରି ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ତ ସେ ତା ପଶାଖେଳରେ ବ୍ୟସ୍ତ । ମଠର ମହନ୍ତ ହୋଇ ଧର୍ମକାର୍ଯ୍ୟ କରିବାରେ ଆଦୌ ନିଷ୍ଠା ନାହିଁ ତାର । ପ୍ରଚୁର ଧନସମ୍ପତ୍ତି ଓ ଆୟ ହେଉଥିବାରୁ ସେ କାହାକୁ ପାସଙ୍ଗରେ ପକାଏ ନାହିଁ ।

ରାଜା ସବୁ କଥା ସହ୍ୟ କରିବେ; ମାତ୍ର ତାଙ୍କର ଜଣେ ପ୍ରଜା ତାଙ୍କୁ ଖାତିର କରୁନାହିଁ ଜାଣିଲେ ସେ ତାକୁ ଆଦୌ କ୍ଷମା ଦେଇପାରିବେ ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ରାଜା ମନେ ମନେ ବିଚାରିଲେ, ମହନ୍ତ ଭୋଳାନାଥକୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶିକ୍ଷା ଦେବାକୁ ହେବ ।

ତେଣୁ ସେ ରାଜା ନିଜର ଅନୁଚର ଦ୍ୱାରା ଭୋଳାନାଥ ମହନ୍ତକୁ ଡକାଇ ପଠାଇଲେ । ପ୍ରକୃତରେ ସେ  ଭୋଳାନାଥଙ୍କ ମଠ ସହର ବାହାରେ କହିଲେ ଚଳେ । ରାଜା ଆସିବାର ଖବର ତାଙ୍କ ପାଖରେ ତ ଆଦୌ ପହଁଚି ନଥିଲା । ରାଜାଙ୍କ ସନ୍ଦେଶ ପାଇ ଭୋଳାନାଥ ରାଜାଙ୍କ ପାଇଁ କିଛି ଉପହାର ଧରି ତୁରନ୍ତ ଯାଇ ରାଜାଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କଲେ । ଭୋଳାନାଥ ରାଜାଙ୍କୁ ନିଜର ସମ୍ମାନ ଜଣାଇଲେ । ତାଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଯେ ଏକ ଚକ୍ରାନ୍ତ ଚାଲିଛି, ସେହି କଥା ଭୋଳାନାଥଙ୍କ କାନକୁ ଅବା କିପରି ଯିବ?

ରାଜା ସେ ଭୋଳାନାଥଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ମହନ୍ତ ମହାରାଜ ! ଆପଣଙ୍କୁ ଲୋକେ ଖାମଖିଆଲ ଏବଂ ଭୋଳାଲୋକ ବୋଲି କାହିଁକି କହନ୍ତି?”

ମହନ୍ତ କହିଲେ, “ମହାରାଜ ! ଈଶ୍ୱରଙ୍କ କୃପାରୁ ଆମ ମଠର ପ୍ରଚୁର ଆୟ । ତାଛଡା ମୋର ବି କୌଣସି ଅଭାବ ନାହିଁ । ମୋ ମଠରେ ବହୁତ ସେବକ ଅଛନ୍ତି ସେବା କରିବା ପାଇଁ । ମୋର ଆଉ କେଉଁଥିପାଇଁ ଚିନ୍ତା ହେବ?”

ରାଜା ପୁଣି ପଚାରିଲେ, “ଆପଣ ଠାକୁରଙ୍କ ସେବା ପୂଜାରେ ସମୟ ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ କି?”

ମହନ୍ତ କହିଲେ, “ଠାକୁର ସେବାପାଇଁ ତ ସେବକମାନେ ଅଛନ୍ତି । ମୋର ପ୍ରଧାନ କାମ ହେଲା ତିନି ଧୂପରେ ଠାକୁରଙ୍କୁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବା । ସେଥିରେ ଅବଶ୍ୟ ମୋର କିଛି ସମୟ ଯାଏ ।”

ରାଜା କହିଲେ, “ତାହାହେଲେ ତ ଆପଣଙ୍କ ହାତରେ ବହୁତ ସମୟ ବଳୁଛି । ଆପଣ ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଦେଲେ ମୁଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁଖୀ ହେବି ।”


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ