ରାମ ଅଳ୍ପ ହସି କହିଲେ, “ମିତ୍ର, ତୁମର ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ଅପହରଣ କରିବା ଯୋଗୁଁ ବାଳୀ ତ ଅଚିରେ ଦଣ୍ଡ ପାଇବ । ଦିନକ ମଧ୍ୟରେହିଁ ଆପଣ କିସ୍କିନ୍ଧ୍ୟାର ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରିବେ । ମୁଁ ଦଶରଥ ପୁତ୍ର ରାମ ଆପଣଙ୍କୁ ଏ ବଚନ ଦେଉଛି ।”
ତାଙ୍କ କଥାରେ ସୁଗ୍ରୀବ ଅତି ଆନନ୍ଦରେ ଗଦ୍ଗଦ୍ ହୋଇ କହିଲେ, “ମୁଁ ସୂର୍ଯ୍ୟପୁତ୍ର ସୁଗ୍ରୀବ ଆପଣଙ୍କୁ କଥା ଦେଉଛି ମାତା ସୀତା ଏ ତିନିଲୋକରେ ଯେଉଁଠି ଥିଲେବି ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ଖୋଜି ଆଣିବି । ମୋର କାହିଁ ମନେହୁଏ ଯେ ମୁଁ ମାତା ସୀତାଙ୍କୁ ଦେଖିଛି । ଦିନେ ଆକାଶ ମାର୍ଗରେ ବିମାନରେ ଗେରୁଦ୍ୟମାନା ଜଣେ ଦିବ୍ୟନାରୀ ଆମମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ଆପଣଙ୍କ ନାମ କହି କିଛି ଅଳଙ୍କାର ପକାଇ ଦେଇଥିଲେ । ଏବେ ସେଗୁଡିକ ଯତ୍ନର ସହିତ ରଖାଯାଇଛି । ହନୁମାନ ସେତକ ନେଇ ଆସିବେ; ଆପଣ ହୁଏତ ଚିହ୍ନଟ କରି ପାରିବେ ।”
ତା’ପରେ ହନୁମାନ ଅଳଙ୍କାର ପୁଟୁଳାଟି ଆଣି ଦେଲେ । ସେଗୁଡିକ ଚିହ୍ନଟ କରି ରାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖିତ ହେଲେ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “କେତେ ଦୁଃଖରେ ଥାଇ ସୀତା ଏସବୁ ପକାଇ ଦେଇଥିବେ । ହାୟ ଏବେ ସିଏ ବଂଚିଛନ୍ତି ନା ନାହିଁ ସେକଥା କିଏ କହିବ?”
ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଅଗ୍ରଜ ଶ୍ରୀରାମଙ୍କୁ ପ୍ରବୋଧନା ଦେଇ କହିଲେ, “ଭାଇ, ମୁଁ ତ ଏସବୁ କେୟୁର କଙ୍କଣ ଚିହ୍ନିପାରିବି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ପ୍ରତିଦିନ ପ୍ରଭାତରେ ମାତା ସୀତାଙ୍କ ଚରଣପଦ୍ମରେ ପ୍ରଣାମ କରିବାବେଳେ ଏହି ପାଉଞ୍ଜି ଦୁଇଟିକୁ ମୁଁ ସବୁବେଳେ ଦେଖେ, ଏଣୁ ତାହା ମୁଁ ବେଶ୍ ଭଲ ଭାବରେ ଚିହ୍ନି ପାରୁଛି ।”
ଶ୍ରୀରାମ ନୀରବରେ ବହୁତ ଅଶ୍ରୁପାତ କଲେ ସମସ୍ତେ ଦୁଃଖରେ ନୀରବ ହୋଇ ବସି ରହିଲେ ।
ବିଶେଷ ଦ୍ରଷ୍ଟବ୍ୟ:- କେତେକ କାହାଣୀ ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ନୀତି ଶିକ୍ଷା ଉବ୍ଦେଶ୍ୟରେ କେବଳ ମନଗଢା ବା କଳ୍ପନା ଭାବଧାରା ଦ୍ୱାରାହିଁ ପ୍ରତିବେସିତ। କିଛି କାହାଣୀରେ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ସତ୍ୟତା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ମନଗଢା କଥା ଦ୍ୱାରା ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏବଂ ବଢ଼େଇ ଚଢେଇ ଲିଖିତ । ଯଦି କୌଣସି କାହାଣୀରେ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଆଧାର ନଥାଏ ତାକୁ ସତ୍ୟ ମାନିବା ଅନୁଚିତ୍। ଅନ୍ୟ କେତେକ କାହାଣୀ ମନୋରଞ୍ଜନ ଏବଂ ନୀତି ଶିକ୍ଷା ଉବ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଲେଖା ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେଗୁଡିକ ଜାତି, ଅନ୍ଧବିଶ୍ୱାସ, ତର୍କ ହୀନତା, ଧର୍ମ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିବିଶେଷ ପ୍ରଚାର ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଲିଖିତ ଧୁର୍ତ୍ତ ଗପ ତେଣୁ ତାକୁ ସତ୍ୟ ମାନିବା ଅନୁଚିତ୍ । ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିର କାଳ୍ପନିକସ୍ତର ବାସ୍ତବିକତା ସହ ମେଳନଖାଏ ଏବଂ ଅନ୍ଧବିସ୍ଵାଶର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ ଅଜ୍ଞାନତାର ଜନନୀ ହୁଏ ତେବେ ଏହାକୁ ମାନସିକ ବିକୃତତା କୁହାଯାଏ ।