ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ବୁଦ୍ଧିମତୀ ମଲ୍ଲିକା

ତା’ପରଦିନ ସେ ରାକ୍ଷସ ଏକ ଥଳୀରେ ଧନ ଆଣି କୃଷକ ହାତକୁ ସେସବୁ ଦେଲା । ଏହି ସମୟରେ ମଲ୍ଲିକା ସେ ରାକ୍ଷସକୁ କହିଲା, “ବିବାହ ପୂର୍ବରୁ ମୋର ଦୁଇଟି ଇଚ୍ଛା ତୁମକୁ ଯେମିତି ହେଲେବି ପୂରଣ କରିବାକୁ ପଡିବ । ପ୍ରଥମରେ ସୁବିଧାରେ ମୋର ପରିବାର ଚଳାଇବା ପାଇଁ ତୁମେ ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଘର ନିଜ ହାତରେ ତୋଳିଦେବ । ଆଉ ଅନ୍ୟ ଇଚ୍ଛାଟି ହେଲା, ଶୀତ କାଳରେ ବରଫପାତ ସମୟରେ ବୁଢା ବତକର ଯେଉଁ ପର ଝଡିବ, ସେଥିରେ ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ କୋମଳ ଗଦି ତିଆରି କରିଦେବ । ସୁଖ ନିଦ୍ରାରେ ନ ଶୋଇଲେ ମୁଁ ଆଦୌ ପରିଶ୍ରମ କରି ପାରିବି ନାହିଁ ।”

ରାକ୍ଷସ ତାହା ଶୁଣି ମନେ ମନେ ଭାବିଲା, “ଏଇ ସବୁ ଇଚ୍ଛା ପୂରଣ କରିବା ତ ମୋପକ୍ଷେ ସେମିତି କିଛି ଅସମ୍ଭବ କାର୍ଯ୍ୟ ନୁହେଁ, ଯାହାହେଉ, ସେ ମୋତେ ହୀରା, ନୀଳା, ସୁନା ଗହଣା ଆଦିକିଛି ମାଗିନାହିଁ । ଖାଲି ମୋ ହାତ ତିଆରି ଘର ତା’ର ଦରକାର । ଭଲ ହେଲା, ମଜୁରୀ ଲଗାଇ ଘର ତିଆରି କରିଥିଲେ, ମୋର କେତେ ଅର୍ଥ ସରିଯାଇଥାନ୍ତା ।” ଏହାଭାବି ସେ ରାକ୍ଷସ ପରିଶ୍ରମ କରି ନିଜେ ଏକ ଘର ତୋଳିଦେଲା ।

ଶୀତକାଳ ଆସିଗଲା । ମଲ୍ଲିକା ଗଦି ପାଇଁ ଏକ କପଡା ଖୋଳ ତିଆରି କରି ରଖିଲା ଓ ବରଫ ପଡିବା ସମୟକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି ରହିଲା । ବରଫପାତ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ, ସେହି ଅଂଚଳର ଲୋକମାନେ କହିଲେ, “ବତକ ପର ଏବେ ଝଡିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବ ।”

ମଲ୍ଲିକା ସେହି ରାକ୍ଷସ ନିକଟକୁ ବତକ ପର ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପାଇଁ ଖବର ପଠାଇଲା । ରାକ୍ଷସ ଆସି ପହଁଚିଲା ଓ ମଲ୍ଲିକାକୁ କହିଲା, “ଏତେ ବରଫ ପଡୁଛି? ମୁଁ କିପରି ବତକ ପର ଗୋଟାଇବି?”

ମଲ୍ଲିକା କହିଲା “ଆରେ ବୋକା, ତୁମେ ଏକ ଫାଉଡା ଆଣି ବରଫରୁ ପରତକ କାଢିଆଣ । ତା’ପରେ ତା’କୁ ମୋର ଏହି ଥଳୀରେ ଭରିଦିଅ ।”

ରାକ୍ଷସ ଫାଉଡାରେ ବରଫରୁ ବତକ ପର ଆଣି ସେ ଗଦିର ଖୋଳରେ ଭରିବାରେ ଲାଗିଲା । ସଂନ୍ଧ୍ୟା ସମୟକୁ ସେହି ଥଳୀଟି ପର ଓ ବରଫରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇ ଆସିଲା । ମଲ୍ଲିକା ସେହି ବରଫର ଗଦି ବିଛାଇ ଦେଇ ରାକ୍ଷସକୁ କହିଲା, “ଆଜି ରାତିରେ ତୁମେ ଏହି ଗଦିରେ ଶୋଇ ପରୀକ୍ଷା କର, ଏହା କେତେ ଆରାମ ଦାୟକ ଅଟେ । କାଲି ଆମର ବିବାହ ହେବ ।”

ଦିନସାରା ବରଫରୁ ପର ଗୋଟାଇ ସେହି ରାକ୍ଷସ ତ ଭୀଷଣ କ୍ଳାନ୍ତ ହୋଇ ପଡିଥିଲା । ବରଫର ଗଦି ପକାଇ ଶୋଇବାକୁ ସେ ଚେଷ୍ଟା କଲା । କିନ୍ତୁ ସେହି ଗଦି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଥଣ୍ଡା ହୋଇଥିବାରୁ ତା’କୁ ସେଠାରେ ଆଦୌ ନିଦ ଆସିଲା ନାହିଁ । ସାରା ରାତି ସେଥିରେ ସେ ଖାଲି ଛଟପଟ ହେଲା ।

ସକାଳୁ ଉଠିବା ବେଳକୁ ତା’ର ଦେହ ସାରା ଦରଜ ହୋଇ ଯାଇଥାଏ । ଏପରିକି ହଲଚଲ ହେବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ତା’ର ଆଉ ବଳ ନ ଥାଏ । ମନେ ମନେ ଭାବିଲା, “ଏସବୁ ମୋ ଦ୍ୱାରା ହେବନାହିଁ ମାନୁଛି, ମଲ୍ଲିକା ଜଣେ ଭଲ ପତ୍ନୀ ହୋଇ ପାରିବ । କିନ୍ତୁ ଏପରି ଗଦିରେ ଶୋଇଲେ, କେଇ ଦିନରେ ମୋର ମୃତ୍ୟୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ ।” ରାକ୍ଷସ ଏପରି ଚିନ୍ତାକରି ତରତରରେ ବାହାରି ନିଜ ଘରକୁ ପଳାଇ ଆସିଲା । କାରଣ ତା’କୁ ଡର ଲାଗୁଥାଏ ଯେ କାଳେ ମଲ୍ଲିକା ସେଠାରେ ଆସି ପହଁଚିଯାଇ କହିବ, “ଆସ, ଆମେ ବିବାହ କରିବା ।”

ମଲ୍ଲିକା ରାକ୍ଷସ ତା’ ଘରକୁ ପଳାଇ ଯାଇ ଥିବାର ଜାଣିବା ପରେ ତା’ର ପିତାଙ୍କୁ ସେ ରାକ୍ଷସ ନିକଟକୁ ପଠାଇଲା । କୃଷକ ରାକ୍ଷସ ନିକଟକୁ ତା’ର ଚାକର ହାତରେ ଖବର ପଠାଇଲା ଯେ କନ୍ୟା ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ ଅପେକ୍ଷା କରିଛି । ଶୀଘ୍ର ଆସ ବିବାହ ହେବ ।

ରାକ୍ଷସ ତାର ଚାକର ହାତରେ ଖବର ଦେଲା “ମୋର ଦେହ ଭଲ ନାହିଁ । ତାକୁ କହିଦେବ ମୁଁ ଆଉ ବିବାହ କରି ପାରିବି ନାହିଁ ।”

ତା’ ଚାକର ଠାରୁ ଏପରି ଖବର ପାଇ କୃଷକ ପୁଣି ନିଜ ଲୋକକୁ ପଠାଇ କହିଲା, “ସେ ମୋର ଝିଅର ଆଶା ଭାଙ୍ଗି ଦେଇଛି । ତେଣୁ ତାକୁ ଏଥିପାଇଁ ଜୋରିମାନା ଦେବାକୁ ପଡିବ ।”

ରାକ୍ଷସ ସେହିପରି ଶଯ୍ୟାରେ ପଡି ରହି କହିଲା, “ମୁଁ ତ ଆଗରୁ ଯୌତୁକ ଦେଇ ସାରିଛି । ଏବେ ପୁଣି ଆଉ କ’ଣ ଦେବି?”

ଚାକର ଫେରିଆସି କହିଲା “ସେମାନେ କହୁଛନ୍ତି, ଆପଣ କାଲି ରାତିରେ ବତକ ପରର ଗଦିରେ ଶୋଇ ତାକୁ କୁଆଡେ ନଷ୍ଟ କରି ଦେଇଛନ୍ତି, ତେଣୁ ତାଙ୍କ ଝିଅର ଆଉ କେତେଗୁଡିଏ ବତକ ପର ଦରକାର ।”

“ବାପ୍ରେ ବାପ୍! ବତକ ପର! ଆଉ ବତକ ପର ଗୋଟାଇବାକୁ ମୁଁ ଯାଇ ପାରିବି ନାହିଁ । ଆମ ଘରେ ଯେତେ ବତକ ଅଛି, ତାକୁ ସେସବୁ ଦେଇଦିଅ । ତା’କୁ କହ ଚୁପ୍ଚାପ୍ ସେ ଏଠାରୁ ଚାଲିଯାଉ । ନହେଲେ..” ରାକ୍ଷସ ରାଗି ଉଠିପଡିବା ବେଳକୁ ତା’ର ଗୋଡହାତ ଆଉ ଚଳୁ ନ ଥାଏ । ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଥଣ୍ଡାରେ ବରଫର ଗଦିରେ ଶୋଇବାରୁ ତାର ଶରୀରରେ ଆଉ ବଳ ନ ଥାଏ ।

ମଲ୍ଲିକାର ବାପା ରାକ୍ଷସର ସବୁ ବତକ ନେଇ ଖୁସି ମନରେ ଘରକୁ ଫେରିଗଲେ । ରାକ୍ଷସ ରୋଗ ଶଯ୍ୟାରେ ପଡି ପଡି ଶୀତକାଳ ଶେଷ ବେଳକୁ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କଲା । ବୁଦ୍ଧିମତୀ ମଲ୍ଲିକା ଏକ ଯୋଗ୍ୟ ବରକୁ ବିବାହ କରି ସୁଖରେ ତା’ ଜୀବନ ବିତାଇଲା ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ