ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଏଣେ ତୁହାକୁ ତୁହା ବର୍ଷା ବି ହେଉଥାଏ । ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ତଥା ଅଶରିରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ମୃଦୁମୃଦୁ ବଜ୍ରଧ୍ୱନି ମଝିରେ ଶୁଭୁଥାଏ । ତତ୍ସହିତ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଦିଶିଯାଉଥାଏ ।
କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମଧ୍ୟ ଇତସ୍ତତଃ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ଶବଟିକୁ ଉତାରି ଆଣିଲେ । ତା’ପରେ ସେହି ଶବଟିକୁ କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ଶୂନ୍ଶାନ୍ ଶ୍ମଶାନ ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ମାତ୍ରେ ଶବସ୍ଥିତ ସେହି ବେତାଳ କହିଲା, “ରାଜା! ତମେ ଯେ ଏଭଳି ନିର୍ଜନ ରାତିରେ, ଝଡବର୍ଷାକୁ ମୋଟେ ଖାତିର୍ ନକରି ଏଭଳି ଏକ କାମ ହାତକୁ ନେଇଛ, ଏହା ତ କିଛି କମ୍ ବାହାଦୁରୀର କଥା ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ଏଥିପାଇଁ ନିଜର ନିରାପତ୍ତା ସକାଶେ କୌଣସି ବିଶେଷ କବଚ ଧାରଣ କରିଛ ତ? ଅବଶ୍ୟ ତମ ମୁଦ୍ରିକାରେ ନିଶ୍ଚୟ କୌଣସି ମୂଲ୍ୟବାନ ପଥର ଥିବ ଏବଂ ସେହି ପଥରର ପ୍ରଭାବ ତମ ଉପରେ ନିଶ୍ଚୟ ଭଲ ହୋଇଥିବ । ତେବେ ଅନେକ ସମୟରେ ଏସବୁର ମୂଲ୍ୟ କେହି କେହି ମଧ୍ୟ ବୁଝିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ସେଥିଲାଗି ମୁଁ ଗୋଟାଏ ଉଦାହରଣ ଦେଉଛି । ମନଦେଇ ତାହା ଶୁଣ । ମୋ ଗପ ଶୁଣିଲେ ତମ ଶ୍ରମଭାର ଲାଘବ ମନ ହେବ ।”
ତା’ପରେ ସେ ବେତାଳ ଗପିଲା: ଶ୍ରୀପୁର ନଗରୀରେ ଶ୍ରୀବର୍ଦ୍ଧନ ନାମକ ଜଣେ ବଣିକ ଥିଲେ । ସେ ସମୁଦ୍ର ସେପାରି ଦ୍ୱୀପମାଳା ସହ ବେପାର ବଣିଜ କରୁଥିଲେ । ଜଣେ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଓ ସମୃଦ୍ଧ ବଣିକ ହିସାବରେ ତାଙ୍କର ବେଶ୍ ଖ୍ୟାତି ଥିଲା ।
ଥରେ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ଜାହାଜ ବୁଡିଗଲା । ଫଳରେ ସେ ବହୁତ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହେଲେ । ଅନ୍ୟ ବଣିକ ଓ ତାଙ୍କର ବନ୍ଧୁମାନେ ତାଙ୍କ ଦୁଃଖରେ ତାଙ୍କ ସହ ସହାନୁଭୂତି ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଆସିଲେ ।
ସେ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ଭିତରେ ରବିଶଙ୍କର ଥିଲେ । ସେ ହଠାତ୍ ଶ୍ରୀବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କ ହାତକୁ ଅନାଇ ପଚାରିଲେ, “ତମେ ଏ ମୁଦି କେବେଠୁଁ ପିନ୍ଧିଲଣି?”
ଶ୍ରୀବର୍ଦ୍ଧନ ଉତ୍ତର ଦେଲେ “ପ୍ରାୟ ଏକ ମାସ ହେବ!”
