କୁବେର କହିଲା, ହଁ ବାବୁ ମୋ ପାଖରେ ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରା ଅଛି । ଏ ଘୋଡାର ଦାମ୍ କ’ଣ ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରାଠାରୁ ବି ଅଧିକ ହେବ? ଯଦି ଅଧିକ ହେବ ତେବେ ମୋର ଘୋଡା କିଣିବାର ହିଁ ନାହିଁ । ପ୍ରକୃତରେ ଘୋଡାର ଦାମ୍ ମାତ୍ର ଦୁଇଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରାରୁ ମୋଟେ ଅଧିକ ହେବ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ଘୋଡା ସବାର ଏକାବେଳକେ ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରା କଥା ଶୁଣି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସି ହୋଇଗଲା । ସେ ଘୋଡା ସବାର କରିଥିବା ଲୋକଟି କୁବେରକୁ ବୋକା ମନେକଲା । ଏକାବେଳେ ଘୋଡାର ପ୍ରକୃତ ଦାମ୍ର ପାଂଚଗୁଣା । ତାପରେ ସେ ଘୋଡ ସବାର କହିଲା, ହଁ ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରାରେ ଏ ଘୋଡାଟି ତୁମେ କିଣି ନେଇ ପାରିବ । ତୁମର ଯେତେବେଳେ ଘୋଡା ଚଢିବାକୁ ମନ ହୋଇଛି ତେବେ ମୁଁ ସେହି ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରାରେ ତୁମକୁ ଏହି ଘୋଡାଟି ଦେଇଦେବି । ଦିଅ, ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରା । କୁବେର ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ ଗାମୁଛା ଖୋଲି ଘୋଡା ସବାରକୁ ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରା ଦେଇଦେଲା । ଘୋଡା ସବାର ବି ଦଶଟି ରୁପା ମୁଦ୍ରା ବିନିମୟରେ ଘୋଡାଟିକୁ କୁବେରକୁ ବିକି ଦେଲା । କୁବେର ଘୋଡାଉପରେ ବସିଲା । କୁବେର ଘୋଡା ଉପରେ ବସୁ ବସୁ ସେ ଘୋଡା ଖାଲି ବିଜୁଳି ବେଗରେ ଦୌଡିବାକୁ ଲାଗିଲା । ସେ ଘୋଡାଟି କୁବେର ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ନ ଥିବାରୁ କୁବେର ଯିବାକୁ ଚାହୁଁଥିବା ବାଟରେ ନଯାଇ ସେ ଘୋଡାଟି ତା’ ଇଚ୍ଛାରେ ଯାଉଥାଏ, ବାଟ ଅବାଟ କିଛି ବି ମାନୁନଥାଏ । ସେ ଘୋଡାଟି ତ ଖାଲି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଦୌଡୁଥାଏ । କୁବେରକୁ ବସାଇ ଘୋଡା ଏପରି ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ଦୌଡୁଥିବାର ଦେଖି ଜଣେ ରାଜାଘର ସିପାହି ଭାବିଲା ଏହି ଘୋଡାର ଚାଳକ ବୋଧହୁଏ ଘୋଡାକୁ ମୋଟେ ଅଟକାଇ ପାରୁନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ସିପାହି ତା ଖଣ୍ଡାଧରି ଘୋଡା ଆଗରେ ଠିଆ ହୋଇପଡି ଘୋଡାକୁ ଅଟକାଇ ଦେଲେ । ସିପାହି ଆଗରେ ଘୋଡା ତା’ ପଛ ଦୁଇ ଗୋଡରେ ଠିଆ ହୋଇ ଆରଗୋଡ ଟେକି ଦେଲା । ଯା ଫଳରେ କୁବେର ସେ ଘୋଡା ପିଠିରୁ ଖସିପଡି ବଡ କଚଡାଟାଏ ଖାଇଲା ।
ସେ ସିପାହି ଜଣକ କୁବେରକୁ ତଳୁ ଉଠାଇ କହିଲା, ବିଛା ମନ୍ତ୍ର ନ ଜାଣି ସାପ ଗାତରେ ହାତ ଦେବାର ଫଳ କ’ଣ ପାଇଲ ତ? ସତ କୁହ, ଏ ଘୋଡା ତୁମର ନା ଆଉ କାହାର? ଏ ଘୋଡାକୁ କେଉଁଠୁ ଚୋରାଇ କରି ଆଣିଛ । ମୁଁ ରାଜାଙ୍କ ସିପାହି, ସତକଥା ମାନିଯାଅ, ନଚେତ୍ ତୁମକୁ ଦଣ୍ଡଭୋଗ କରିବାକୁ ପଡିବ । ସବୁ ସତ ସତ ମାନିଯାଅ । ତାପରେ କୁବେର ଆରମ୍ଭରୁ ଶେଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତ ଘଟଣା ସେ ରାଜାଙ୍କ ସିପାହିଙ୍କ ଆଗରେ ସତ ସତ କହିଦେଲା । ସିପାହି ସବୁ ଜାଣିଲେ ଓ କହିଲେ ତୁମେ ବଡ ଭୁଲ୍ କଲ, ତୁମ ମାଆ କ’ଣ ଏ ଘୋଡାଟିକୁ ଦେଖି ଖୁସି ହେବେ? ତାଛଡା ଏଥିରେ ଖୁସି ହେବାର ବା କ’ଣ ଅଛି? ତେଣୁ ତୁମେ ଗୋଟିଏ କାମ କର, ମୋ ସାଙ୍ଗରେ ଚାଲ ମୋ ଘରକୁ । ମୋର ଗୋଟିଏ ଭଲ ଗାଈ ଅଛି । ସେହି ଗାଈଟିଏ ନେଇ ଘରକୁ ଯିବ, ଦେଖିବ ତୁମ ମାଆ ବହୁତ ଖୁସି ହେବେ । ଆଉ ତାବଦଳରେ ମୋତେ ଏ ଘୋଡାଟି ଦେଇ ଦିଅ । କାହିଁକିନା ଆମେ ହେଲୁ ରାଜାଘର ସିପାହି, ଆମର ଏ ଘୋଡା ଚଢିବାର ଅଭ୍ୟାସ ଅଛି । କୁବେରକୁ ଘୋଡାରେ ବସାଇ ସିପାହି ତାଙ୍କ ନିଜ ଘରକୁ ଆସିଲେ । ସିପାହି କୁବେରକୁ ଖାଇବାକୁ ପିଇବାକୁ ଦେଇ ଗାଈଟିଏ ଦେଇ ବିଦା କଲେ ଓ ସେ ଘୋଡାଟିକୁ ରଖିଲେ । ଏଣେ ସେ କୁବେର ତା’ ମନେ ମନେ ଭାବିଲା ଗାଈ ତ ବାଛୁରୀ ଦେବ । ଏହିପରି ଭାବେ ତା’ଘର ପୂରିଯିବ । ସରଳବିଶ୍ୱାସୀ କୁବେର ସେ ସିପାହିକୁ ଘୋଡାଟି ଦେଇ ଗାଈଟି ଧରି ଘରକୁ ଫେରିଲା । ଗାଈଟିର ଶରୀର ଦୁର୍ବଳ । ସହଜେ ତ ସେ ଗାଈଟି ବୁଢୀ ଗାଈ । ସେ ସିପାହୀ ଜଣକ ବୁଢୀ ଗାଈଟି ଦେଇ କୁବେରକୁ ଠକି ଦେଇଛନ୍ତି । ଗାଈଟିକୁ ଟାଣି ଟାଣି କୁବେର ତା’ ଗାଆଁ ଆଡକୁ ଚାଲିଥାଏ । ସକାଳୁ ଆସି ଦିନ ଦ୍ୱିପ୍ରହର ହେଲାଣି । ଏଣେ ଭୋକରେ ସେ କୁବେରର ପେଟ ଖାଲି ଜଳୁଥାଏ । ମନେ ମନେ ଭାବୁଥାଏ ଘରେ ପହଁଚିଲେ ଗାଈଠାରୁ କ୍ଷୀର ଦୁହିଁ ପିଇବ ଆଉ ସେ ନିଜର ଭୋକ ମେଂଟିବ । କ୍ରମେ ଦିନ ବି ସରି ସରି ଆସୁଥାଏ । ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତ ବେଳକୁ କୁବେର ଏକ ଛେଳି ଗୋଠ ପାଖରେ ଅଟକି ଗଲା । ଛେଳି ଜଗୁଆଳିଠାରୁ ଲୋଟାଟିଏ ମାଗି ଆଣିଲା । ସେ ଗାଈଠାରୁ କ୍ଷୀର ଦୁହିଁବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା । ବିନା ବାଛୁରୀରେ ଗାଈ ତ କ୍ଷୀର ଦିଏ ନାହିଁ । ଏ ସାଧାରଣ ଜ୍ଞାନ ବି ସେ କୁବେରର ନଥିଲା । ତା’ପରେ ସହଜେତ ସେଇଟା ବୁଢୀ ଗାଈ । ଗାଈ କ୍ଷୀର ତ ଦେଲା ନାହିଁ, ଓଲଟି ସେ ଗାଈ ଭଲ କରି ନାତଟିଏ ମାରିଲା କୁବେରକୁ । ଏହା ଦେଖି ସେ ଛେଳି ଜଗୁଆଳି କହିଲା ଏ ବୁଢୀ ଗାଈ କ’ଣ କେବେ କ୍ଷୀର ଦେବ? କହିଲ ଦେଖି, ଏ ଗାଈଟି କେଉଁଠୁ ପାଇଲ?
