ଦିନକର କଥା । ସମ୍ରାଟଙ୍କର ସେଦିନ ଖୁବ୍ ଇଚ୍ଛା ହେଲା ଯେ, ଅରଣ୍ୟକୁ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯିବେ । ସାଙ୍ଗରେ ବିରବଲଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ନେଇଗଲେ । କାରଣ ବିରବଲଙ୍କୁ ସଙ୍ଗରେ ନ ନେଲେ ସମ୍ରାଟଙ୍କର କୌଣସି କାର୍ଯ୍ୟ ସହଜ ଆଉ ଆନନ୍ଦରେ ହୋଇନଥାଏ । ସେଦିନ ଅରଣ୍ୟରେ ପହଁଚିବା ପରେ କୌଣସି କାରଣରୁ ସମ୍ରାଟ୍ ନିଜର ଅସାବଧାନତା ଯୋଗୁଁ ନିଜର ଖଣ୍ଡା ଧାରରେ ନିଜ ହାତର କାଣି ଆଙ୍ଗୁଠି ଗୋଟିକ କାଟି ପକାଇଲେ ।
ଅଙ୍ଗୁଳିଟି କଟିଯିବାରୁ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ଦେହରୁ ପ୍ରବଳ ରକ୍ତର ଧାର ଛୁଟିଲା । ସମ୍ରାଟଙ୍କୁ ସେହି କାଳେ ବହୁତ ଯନ୍ତ୍ରଣା ମଧ୍ୟ ହେଉଥିଲା । ବିରବଲ ଏହାକୁ ଦେଖିବା ପରେ କହିଲେ – ଜାହାଁପନା ଈଶ୍ୱର ଯାହା କରନ୍ତି ତାହା ପ୍ରାଣୀର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ।
ବିରବଲଙ୍କର ମୁଖରୁ ଏକଥା ଶୁଣିବା ପରେ ସମ୍ରାଟ୍ ମନେ ମନେ ଭୀଷଣ ରାଗିଗଲେ । ମନେ ମନେ ତାତି କରି ରହିଲେ । କିପରି ଉଆସକୁ ଫେରିଯିବେ ସେହି ଚିନ୍ତା କରି ବିରବଲଙ୍କୁ କହିଲେ – ଆରେ ଆମେ କିଛି ଶିକାର କରିପାରିବା ନାହିଁ । ଏଥର ଆମେ ଉଆସକୁ ଫେରିଯିବା ।
ସେଦିନ ସମ୍ରାଟ୍ ଉଆସକୁ ଫେରିଆସିବା ପରେ ରାଜବୈଦ୍ୟଙ୍କୁ ଡକାଇ କଟା ଅଙ୍ଗୁଳିର ଚିକିତ୍ସା କଲେ । ଏଥିଲାଗି ସମ୍ରାଟ୍ ଦୁଇ ଚାରିଦିନ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ କରିପାରିଲେ ନାହିଁ ।
ଏହା ପରଦିନ ସମ୍ରାଟଙ୍କ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହେଲା । ରାଜା ସେଦିନ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଇ ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଯାହା ଯାହା ସବୁ ଘଟିଗଲା ତାହା ସଭାରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ ।
ସଭାରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ଚାଟୁକାର ପଣ୍ଡିତମାନେ ବିରବଲଙ୍କର ଏହି କଥା ଉପରେ ନାନା ପ୍ରକାର ଟିପ୍ପଣୀ ଦେଲେ ଯାହାକି ତାହା ପୋଡା ଘା’ରେ ଲୁଣ ପକାଇବା ସଦୃଶ । ଚାଟୁକାରଙ୍କର ଏପରି ମନ୍ତବ୍ୟ ଶୁଣି ବିରବଲଙ୍କ ଉପରେ ଘୋର ରାଗ ହେଲା । ସେ ସଂଗେ ସଂଗେ ଜଣେ ଦୂତକୁ ପାଖକୁ ଡାକି ତା’ ହାତରେ ଗୋଟିଏ ପତ୍ର ଲେଖି ବିରବଲଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇ ଦେଲେ ।
