ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ଯେସାକୁ ତେସା

  ଆଗ୍ରା ସହରରେ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ବାସ କରୁଥିଲେ । ସହରରେ ତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତେ ସମ୍ମାନ ଦେଖାନ୍ତି । ପ୍ରତିଦିନ ବିଭିନ୍ନ ଲୋକ ତାଙ୍କୁ ସାକ୍ଷାତ କରିବା ପାଇଁ ଆସୁଥିଲେ । ଯାହାର ଯାହା ଅସୁବିଧା ତାଙ୍କ ଆଗରେ ଖୋଲି କହନ୍ତି । ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଜଣକ କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବାର ନିର୍ଭର ପ୍ରତିଶୃତି ଦିଅନ୍ତି । କିନ୍ତୁ କାହାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି ନାହିଁ ।

         ସେହି ସହରରେ ‘ରବିଦାସ୍’ ନାମକ ଜଣେ କବି ବାସ କରୁଥିଲେ । ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସଂପର୍କରେ ଶୁଣିବା ପରେ ଦିନେ ରବିଦାସ୍ ତାଙ୍କୁ ଦେଖା କରିବାକୁ ବାହାରିଲେ । ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଘରେ ପହଁଚିବା ପରେ ପ୍ରଥମେ ନିଜର ପରିଚୟ ପ୍ରଦାନ କଲେ । କବିଙ୍କର ପରିଚୟ ପାଇବା ପରେ ଧନୀବ୍ୟକ୍ତି ତାଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ କଲେ । କବି ମଧ୍ୟ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବା ପାଇଁ କିଛି ସ୍ୱରଚିତ କବିତା ପାଠ କଲେ । କବିଙ୍କର କବିତା ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ଆନନ୍ଦ ପ୍ରଦାନ କଲା । କବି ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଖୁସି କରିବାକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କୁ ଧନର ଦେବତା କୁବେରଙ୍କ ସହିତ ତୁଳନା କଲେ । ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ମଧ୍ୟ ମହା ଆନନ୍ଦରେ କବିଙ୍କୁ କିଛି ପୁରସ୍କାର ଦେବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କଲେ ।

         ଧନୀବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର ଘୋଷଣା ଶୁଣିବା ପରେ ରବିଦାସ୍ ମନ ଖୁସିରେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ । ପରଦିନ ଯେମିତି ରବିଦାସ୍ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ଘରେ ପହଁଚିଲେ, ଧନୀବ୍ୟକ୍ତି ପୁରସ୍କାର ଦେବା କଥା ଫାଙ୍କି ଦେଲେ । ସିଧା ସିଧା ମନା ନକରି କହିଲେ, “କବି ମହାଶୟ! ଆପଣଙ୍କ କବିତାର ଶୈଳୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚମତ୍କାର । ହେଲେ ଆପଣ ମନୁଷ୍ୟର ହୃଦୟକୁ ବୁଝିବାକୁ ଅସମର୍ଥ । ମୁଁ ତୁମକୁ ନିରାଶ କରୁନାହିଁ । ମୁଁ ତୁମ କବିତାରୁ ଯାହା ଅନୁଭବ କଲି ତାହା ତୁମକୁ ଜଣାଇ ଦେଲି ।” ଧନୀବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର କଥାଶୁଣି ରବିଦାସ୍ ମନ ଦୁଃଖରେ ଘରକୁ ଫେରିଲେ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ