ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ରାକ୍ଷସୀର ମୁକ୍ତି

ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଏଣେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଘଡ ଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଚକ୍ ଚକ୍ ହୋଇ ଦିଶିଯାଉଥାଏ ।

                କିନ୍ତୁ ସେ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେହେଲେ ମଧ୍ୟ ସଙ୍କୋଚ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ । ତେବେ, ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ସେହି ଶବଟିକୁ ଉତାରି ଆଣି, ତାକୁ ସେ ନିଜ କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ଶୂନ୍ଶାନ୍ ଶ୍ମଶାନ ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ମାତ୍ରେ ଶବସ୍ଥିତ ସେହି ବେତାଳ କହିଲା, “ରାଜା, ବାସ୍ତବିକ ତୁମ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଅସୀମ । କିନ୍ତୁ କେଉଁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ତୁମେ ଏ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଗମୟ ରାତିରେ ଏଭଳି ପରିଶ୍ରମ କରୁଛ? କୌଣସି ତାନ୍ତ୍ରିକ ତୁମକୁ ଏ କାମରେ ଲଗାଇଛି ନା କୌଣସି ମୁନି ଋଷି ତମକୁ କିଛି ସର୍ତ୍ତ ଦେଇଛନ୍ତି? ତାନ୍ତ୍ରିକର ପ୍ରରୋଚନାରେ ତୁମେ ଏସବୁ କରୁଥିଲେ ଭୁଲ୍ କରୁଛ । ତୁମେ ସେମାନଙ୍କର ସମସ୍ତ ସର୍ତ୍ତ ପାଳନ କରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଶୃତି ରକ୍ଷା ନକରି ପାରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ମୁନିଋଷିଙ୍କ କଥା ଅଲଗା । ତୁମେ ସେମାନେ ଦେଇଥିବା ସବୁ ସର୍ତ୍ତ ପାଳନ ନକଲେ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କ ବର ବିଫଳ ନ ହୋଇ ପାରେ । ଏହି ବିଷୟରେ ତୁମକୁ ଗୋଟାଏ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦେଉଛି, ମନଦେଇ ତାହା ତୁମେ ଶୁଣ । ଶୁଣିଲେ ତୁମର ଶ୍ରମଭାର ଲାଘବ ମନେହେବ ।”

                ଏହାପରେ ସେ ବେତାଳ ଗପିଲା – ବହୁ ଦିନ ତଳର କଥା । ଅଗନା ଅଗନି ବନସ୍ତରେ ଗୋଟିଏ ରାକ୍ଷସୀ ଥାଏ । ତା’ ଘର ହେଲା ପର୍ବତର ଗୁମ୍ଫାଟିଏ । ସେ ଗୁମ୍ଫାଟି ପର୍ବତର ଅଧାଅଧି ଉଚ୍ଚତାରେ ଥିବା ହେତୁ ସେ ବଣ ଭିତର ଯାକ ଦେଖି ପାରୁଥାଏ । ହରିଣ, ଠେକୁଆ, ଏଭଳି ଜୀବ ଦେଖିଲେ ସେ ଦୌଡି ଯାଇ ତାକୁ ଧରି ଆଣି ଆହାର କରୁଥାଏ । କିନ୍ତୁ ମଣିଷ ହେଲା ତା’ର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ । ଗୋଟାଏ ମଣିଷ ପାଇଗଲେ ସେ ଦିନେ ଦୁଇଦିନ ଯାଏଁ ଆଉ କୌଣସି ଆହାର ଲୋଡୁ ନଥାଏ ।

                ଦିନେ ବଣ ପାଖଦେଇ ଗୋଟାଏ ଶୋଭାଯାତ୍ରା ଯାଉଥାଏ । ସେ ହଠାତ୍ ଯାଇ ସେମାନଙ୍କ ଆଗକୁ ଡେଇଁପଡି ଠିଆ ହୋଇଗଲା । ପ୍ରାଣ ବିକଳରେ ଶୋଭାଯାତ୍ରାକାରୀମାନେ କିଏ କୁଆଡେ ପଳାଇଗଲେ । ତେବେ କେତେଜଣ ମୂର୍ଚ୍ଛାଗଲେ । ରାକ୍ଷସୀ ସେମାନଙ୍କୁ ଘୋଷାରି ଘୋଷାରି କାହାକୁ ବା କାଖରେ ଜାକି, ନିଜ ଗୁମ୍ଫାକୁ ନେଇଆସିଲା । ସାତଦିନ ଯାଏଁ ଆରାମରେ ସେ ସବୁ ଦିନ ଜଣେ ଦୁଇଜଣଙ୍କୁ ମାରି ଖାଉଥାଏ । ଆହାର ନିଃଶେଷ ହେବା ଉତାରୁ ସେ ଶୋଇଗଲା । ସାତଦିନ ପରେ ଯେତେବେଳେ ତା’ ନିଦ ଭାଙ୍ଗିଲା, ସେତେବେଳକୁ ତାକୁ ତ ଭାରି ଜୋର୍ରେ ଭୋଖ । ସେ ଅନେକବେଳ ଯାଏଁ ବଣ ଭିତରକୁ ଓ ବଣର ଆଖପାଖ ଅଂଚଳ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରି ଦେଖିଲା ମଣିଷ କେହି ଆଖିରେ ପଡିଲେ ନାହିଁ । ଅନ୍ୟ ଜନ୍ତୁ ଜାନୁଆର ଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଗୁଡାଏ ମଣିଷ ଖାଇବାପରେ ସେ ରାକ୍ଷସୀର ଅନ୍ୟ କିଛି ଖାଇବାରେ ଆଉ ରୁଚି ହେଲା ନାହିଁ ।

ସେ ବଣ ଭିତରେ ବୁଲି ବୁଲି ଗୋଟାଏ ବିରାଟ ଗଛ ତଳେ କେହି ଜଣେ ବସିଥିବାର ଦୂରରୁ ସେ ଦେଖିଲା । ପାଖକୁ ଯାଇ ସେ ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲା, ଜଣେ ଋଷି ଧ୍ୟାନ ମଗ୍ନ । ସେ ଆଉ ଟିକିଏ ପାଖକୁ ଯିବାମାତ୍ରେ ଋଷିଙ୍କ ଚାରି କଡରେ ହୁତୁହୁତୁ ହୋଇ ନିଆଁ ଜଳି ଉଠିଲା । ନିଆଁକୁ ଟପିବା ତା’ପକ୍ଷରେ ଆଉ ସମ୍ଭବ ହେଲା ନାହିଁ । କାରଣ ସେ ପାଦେ ଆଗକୁ ଗଲେ ନିଆଁ ଯେମିତି ତା’ ଆଡକୁ କୁଦି ଆସେ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ