ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପି ଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଗଛଲତାମାନେ ସତେ ଅବା ଆର୍ତ୍ତନାଦ କରୁଥାନ୍ତି! ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଝଟକି ଉଠୁଥାଏ ।
କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମାତ୍ର ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ଶବଟିକୁ ଉତାରି ଆଣିଲେ । ତେବେ ସେ ତାକୁ ତାଙ୍କ କାନ୍ଧରେ ପକାଇ ଶୂନ୍ଶାନ୍ ଶ୍ମଶାନ ପଥ ଅତିକ୍ରମ କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ମାତ୍ରେ ଶବସ୍ଥିତ ବେତାଳ କହିଲା, “ରାଜା! ମନେହୁଏ ତୁମେ କେତେକ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରି କିଛି ସିଦ୍ଧି ଲାଭ କରିବାକୁ ଆଶାୟୀ ହୋଇ ରହିଛ । କିନ୍ତୁ ଜାଣିରଖ, ପୃଥିବୀରେ ଏପରି ଲୋକ ବି ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ କି ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରି ସିଦ୍ଧିଲାଭ ନିମନ୍ତେ ଯୋଗ୍ୟ ବିବେଚିତ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ସେ ସିଦ୍ଧିକୁ ଉପେକ୍ଷା କରିଦିଅନ୍ତି । ତୁମେ ଜଣେ ସେଭଳି ଲୋକ ଆଉ ନୁହଁ ତ? ମୋର ଏହି କଥାଟିର ଅର୍ଥ ବୁଝାଇଦେବା ନିମନ୍ତେ ତୁମକୁ ଗୋଟାଏ କାହାଣୀ କହୁଛି । ମନଦେଇ ତାହା ଶୁଣ; ଶୁଣିଲେ ଶ୍ରମଭାର ଲାଘବ ମନେ ହେବ ।”
କୁମ୍ଭଶୀଳ ରାଜ୍ୟର ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଜଣେ ଯୁବକ ଥାଏ । ତା’ର ନାମ କିଶୋର । ସେ ଗରୀବ ପିଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ସତ୍ ତଥା ସାହସୀ । ସେ ସବୁଦିନ ତା’ ମେଣ୍ଢାପଲ ବଣ ଭିତରକୁ ନେଇ ଯାଉଥାଏ । ସେ ବଣ ଭିତରେ ପ୍ରଚୁର ଘାସ । ତେଣୁ ତା’ ମେଣ୍ଢାମାନେ କ୍ରମେ ହୃଷ୍ଟପୁଷ୍ଟ ହେଉଥାନ୍ତି । ଅନ୍ୟମାନେ ସେ ବଣ ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଆଦୌ ସାହସ କରୁନଥାନ୍ତି । ତା’ର କାରଣ ସେ ବଣ ଭିତରେ ଅନେକ ବିଷଧର ସାପ ଥା’ନ୍ତି । ମାତ୍ର କିଶୋରର ଧାରଣା ହେଲା ମଣିଷ ସାପମାନଙ୍କର କିଛି କ୍ଷତି ନକଲେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ମଣିଷଙ୍କର ଯମାରୁ କୌଣସି କ୍ଷତି କରିବେ ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ସବୁଦିନ ନିର୍ଭୟରେ ସେହି ବଣ ଭିତରେ ବୁଲାବୁଲି କରେ ଓ ମନଇଚ୍ଛା ଫଳ ତୋଳି ଖାଏ; ଝରଣା ପାଣିରେ ଶୋଷ ମେଂଟାଏ ।
ଦିନେ ସେ ତା’ ମେଣ୍ଢାପଲ ଧରି ବଣରେ ପଶିବା ବେଳକୁ ଦେଖିଲା, ଗୋଟାଏ ପର୍ବତ ଉପରୁ ଜଣେ ସାଧୁ ଅବତରଣ କରୁଛନ୍ତି । ଏହା ଦେଖି ସେ ଭାରି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲା । କାରଣ ସେ ପର୍ବତ ହେଲା ବିଷଧର ସାପଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ବଡ ବାସସ୍ଥାନ । ସେଠାକୁ କେହି ମଣିଷ ଯିବାକୁ କେବେବି ସାହସ କରୁ ନଥିଲେ । ସାଧୁଙ୍କର ନିଶ୍ଚୟ କିଛି ଶକ୍ତି ଅଛି । ନହେଲେ ସେ ସେଭଳି ପାହାଡ ଉପରକୁ ଯାଆନ୍ତେ ବା କିପରି?
କିଶୋର ସେହି ସାଧୁଙ୍କୁ ପ୍ରଣାମ କଲା ଓ କହିଲା, “ମହାଭାଗ! ମୁଁ ଆପଣଙ୍କର କିଛି ସେବା କରିପାରେ କି?” ସାଧୁ ଏ ପ୍ରଶ୍ନର କିଛିବି ଉତ୍ତର ଦେଲେ ନାହିଁ । ଖାଲି ହସି ଦେଇ ସେ ଏତିକି କହିଲେ, “ଟୋକା! ମୋର ସେବା କରିବା କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ତୋ ଭିତରେ ଲୋକଙ୍କ ସେବା କରିବାର ପ୍ରବଳ ଆଗ୍ରହ ରହିଛି । ତାହା ତ ଅତି ସୁଖର କଥା । ମାସକ ପରେ ତୁ ରାଜା ହେବୁ । ସେତେବେଳେ ତୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ସେବା କରିପାରିବୁ ।”
ଏତିକି କହି ସାଧୁ ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲେ । ଏଣେ କିଶୋର ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲା । ସିଏ କିଏ, ଆଉ ରାଜସିଂହାସନ କିଏ! ଖଣ୍ଡିଏ ଛିଣ୍ଡା ସପ ଉପରେ, ତାଳିପକା ଲୁଗା ଖଣ୍ଡିଏ ଘୋଡି ହୋଇ ସେ ରାତିରେ ଶୁଏ । ମୁଠିଏ ମୁଠିଏ ମୁଢି ବା ପଖାଳ ତା’ର ଖାଦ୍ୟ । ସେ ପୁଣି ରାଜା ହେବ! କିନ୍ତୁ ସାଧୁଙ୍କ କଥାରେ ଏମିତି କିଛି ଶକ୍ତି ଥିଲା, ଯେଉଁଥିପାଇଁ ତାଙ୍କ କଥାକୁ ସେ ମୋଟେ ଅବିଶ୍ୱାସ କରିପାରିଲା ନାହିଁ ।
ସେ ତା’ ଗାଁକୁ ଫେରି ଆସି ଲୋକଙ୍କୁ ସବୁ କଥା କହିଲା । ଲୋକେ ଭଲଭାବେ ଜାଣିଥିଲେ, ସେ ମିଛ କହିବା ପିଲା ନୁହେଁ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଭାବିଲେ କି ତା’ ମୁଣ୍ଡ ଖରାପ ହୋଇ ଯାଇଛି । ଗାଁ ପାଖ ବଜାରରେ ଜଣେ ଦରଜୀ ଥିଲା । ସେ କହିଲା, “ଆରେ ବାବୁ, ତମେ ଯଦି ରାଜା ହେବ, ତେବେ ସେହିଭଳି ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ଆଜିଠୁ ବୁଲିବା ଉଚିତ୍ । ପଇସା ପକାଅ । ମୁଁ ରାଜବେଶ ତିଆରି କରିଦେବି ।”
