ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ରାଜମୁକୁଟ

ରାକ୍ଷସ କହିଲା, “ବେଶ୍ । ଏ ଯୁବକ ଯେପରି ସେ ଦିଗରେ ସଫଳ ହେବେ, ସେକଥା ମୁଁ ଦେଖୁଛି ।” ଏହା କହି ସେ କିଶୋରକୁ ଧରି ରାକ୍ଷସ ସୀମାନ୍ତକୁ ଗଲା । ରାକ୍ଷସକୁ ଦେଖିବା ମାତ୍ରେ ଓ ତା’ର ସେ ହୁଙ୍କାର ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ କୁଶପତନ ରାଜ୍ୟର ସୈନ୍ୟବାହିନୀ ସେଠାରୁ କୁଆଡେ ପଳାଇଗଲେ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିଶୁବର୍ମା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତାଙ୍କ ଘୋଡା ଉପରୁ କୁଦିପଡି କିଶୋର ସହ ଲଢେଇ କଲେ । ଭୀଷଣ ଯୁଦ୍ଧ ହେଲା । ଦେଖାଗଲା, କିଶୋର ବିଶୁବର୍ମାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ କୁଶଳୀ । ବିଶୁବର୍ମା ମରିଗଲେ ।

ରାକ୍ଷସ ଆସି ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ପଚାରିଲା, “ଏଥର ପରୀକ୍ଷାରେ ଉତୀର୍ଣ୍ଣ ହେବାର ବିଶ୍ୱାସ ହେଲା ତ? ଏବେ ତୁମର ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାରେ ଆଉ କୌଣସି ଆପତ୍ତି ନାହିଁ ତ?”

ରାଜକୁମାରୀ କହିଲେ, “ତୁମକୁ ଦେଖି କୁଶପତନର ସୈନ୍ୟଦଳ ସେଠାରୁ ପଳାଇଗଲେ । ସେଥିରେ କିଶୋରଙ୍କର ବାହାଦୁରୀ କ’ଣ?”

ରାକ୍ଷସ କହିଲା, “ରାଜକୁମାରୀ! ତୁମେ ମୋତେ ବିସ୍ମିତ କଲ । ଦୂରରେ ରହି ତୁମେ କିଶୋର ଓ ବିଶୁବର୍ମାଙ୍କ ଲଢେଇ ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଥିବାର ମୁଁ ଠିକ୍ ଜାଣେ । ତା’ପରେ ବି ତୁମେ କିପରି କହୁଛ ଯେ ତୁମ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ ହୋଇନାହିଁ ବୋଲି?”

ରାଜକୁମାରୀ ଆଉ କିଛି ନକହି ମୁଣ୍ଡ ତଳକୁ କରି ରହିଲେ । ସେତିକିବେଳେ କୁଶପତନ ରାଜ୍ୟର ମନ୍ତ୍ରୀ ଆସି ସେଠାରେ ପହଁଚି କିଶୋରକୁ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇ କହିଲେ, “ଆମର ରାଜପୁରୋହିତ କହୁଛନ୍ତି, ସେ ଆପଣଙ୍କ ଭିତରେ ଯାବତୀୟ ରାଜଗୁଣ ସବୁ ଦେଖିଛନ୍ତି । ରାଜା ଅପୁତ୍ରିକ । ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଯାହା ହାତରେ ହେବ, କେବଳ ସେହିଁ ଆମ ରାଜ୍ୟର ନୂତନ ରାଜା ହେବ, ଏପରି ଏକ ଭବିଷ୍ୟତ୍ବାଣୀ ରହିଥିଲା । ଅତଏବ ଆପଣ ଆମ ରାଜସିଂହାସନରେ ବସିବାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦିଅନ୍ତୁ ଓ ମୋ ସହ ଚାଲନ୍ତୁ ।”

ରାକ୍ଷସ କହିଲା “ସାବାସ୍!”

ରାଜକୁମାରୀ କହିଲେ, “ମୁଁ ଏ ଯୁବକଙ୍କୁ ବିଭା ହେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ।”

କିଶୋର କହିଲା “କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଆଉ ପ୍ରସ୍ତୁତ ନୁହେଁ ।”

ରାକ୍ଷସ ପୁଣି ଥରେ କହିଲା “ସାବାସ୍!” ଓ ଅଟ୍ଟହାସ କରି ସେ ଚାଲିଗଲା । କୁଶପତନର ମନ୍ତ୍ରୀ ସହ କିଶୋର ଚାଲିଗଲା । ରାଜକୁମାରୀ ଅପମାନରେ ଜର୍ଜର ହୋଇ ଚୁପ୍ଚାପ୍ ଠିଆ ହୋଇ ରହିଲେ ।

ବେତାଳ ଟିକିଏ ଚୁପ୍ ରହି ତା’ପରେ ସେ କହିଲା, “ରାଜା! କିଶୋର ତ ନିଜେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ବିଭା ହେବାର ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଇଥିଲା । ବର୍ତ୍ତମାନ ରାଜକୁମାରୀ ସେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଗ୍ରହଣ କଲା ବେଳକୁ ସେ ପୁଣି ଓହରିଗଲା ଏମିତି କାହିଁକି ସେ କଲା? ପାରିଲେ ମୋ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦିଅ । ଉତ୍ତର ଦେବାର କ୍ଷମତା ଥାଇ ମଧ୍ୟ ତମେ ଯଦି ନିରୁତର ରହିବ, ତେବେ ତମ ଶୀର ସ୍କନ୍ଧଚ୍ୟୁତ ହେବ ।”

ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ଆଉ ମୁହୂର୍ତ୍ତେ ମଧ୍ୟ ବିଳମ୍ବ ନକରି କହିଲେ, “ରାଜକୁମାରୀ ଅହଙ୍କାରୀ ଓ ସ୍ୱାର୍ଥପର । କିଶୋର ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ କରିବା ସତ୍ତ୍ୱେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାକୁ ବିଭା ହେବାକୁ ନାସ୍ତି କରିଦେଇଥିଲେ । କିନ୍ତୁ କିଶୋର ରାଜା ହେବାର ଦେଖି ସେ ରାଜି ହେଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ରାଜପଦକୁ ବିଭା ହେବାକୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଥିଲେ, ମାତ୍ର କିଶୋରକୁ ନୁହେଁ, ତା’ ଗୁଣ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଯୋଗୁଁ ନୁହେଁ, ଏପରିକି ନିଜ ସର୍ତ୍ତ ପୂରଣ ହେବା ସତ୍ତ୍ୱେ ବି ନୁହେଁ । କିଶୋର ସରଳ, କିନ୍ତୁ ବୁଦ୍ଧିମାନ । ଅତଏବ ସେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ ଚରିତ୍ର ଠିକ୍ ବୁଝିଗଲା ଓ ତାଙ୍କୁ ବିଭା ହେବାକୁ ସେ ମନା କଲା ।

ରାଜାଙ୍କ ଉତ୍ତରଦାନ ଶେଷ ହେବା ମାତ୍ରେ ଶବ ସହ ଶବସ୍ଥିତ ବେତାଳ ତାଙ୍କ କାନ୍ଧରୁ ଖସି ପୁନର୍ବାର ସେ ବୃକ୍ଷ ଡାଳରେ ଯାଇ ଝୁଲି ପଡିଲା ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ