ରାଜା ବିଜୟସେନ ଶିବମଲ୍ଲଙ୍କୁ ଆଲିଙ୍ଗନ କରି କୃତ୍ୟକୃତ୍ୟ ହୋଇ କହିଲେ, “ଶିବମଲ୍ଲ, ତୁମର ତ୍ୟାଗ ଅଦ୍ଭୁତ, ଅତୁଳନୀୟ । ତୁମକୁ ଭୁଲ୍ ବୁଝିଥିବାରୁ ମୋତେ କ୍ଷମା କର । ରାଜସଭାରେ କେବଳ ଆର୍ୟୁବେଦ ନୁହେଁ, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଔଷଧଶାସ୍ତ୍ରରେ ନିପୁଣ ବୈଦ୍ୟମାନେ ବି ଅଛନ୍ତି । ରକ୍ତବୀର୍ଜ୍ୟ ସର୍ପ ଦଂଶନର ଔଷଧ, ଏକମାତ୍ର ଉପାୟ ଏହି ପୁଷ୍ପ, ଏହା ଭାବି ତୁମେ ହତାଶ ହୁଅନାହିଁ । ମୁଁ ତୁମକୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଚିକିତ୍ସା ସୁବିଧା ଯୋଗାଇବି ।”
ବିଜୟସେନ, ଶିବମଲ୍ଲଙ୍କୁ ସଙ୍ଗରେ ଧରି ଅଶ୍ୱ ଝପଟାଇ ତୁରନ୍ତ ରାଜଧାନୀ ଫେରିଲେ ।
ବେତାଳ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କଙ୍କୁ କାହାଣୀଟି ଶୁଣାଇସାରିବା ପରେ, ନିଜର ସନ୍ଦେହ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଲା, “ରାଜନ୍, ଶିବମଲ୍ଲର ବ୍ୟବହାର ଅସଙ୍ଗତ ଓ ତ୍ରୁଟିପୂର୍ଣ୍ଣ, ଏହା ନିଃସନ୍ଦେହ ନୁହେଁ କି? ସେ ରାଜକୁମାରୀ ଅମୃତାଙ୍କର ମନ ଜିଣିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଅଙ୍ଗରକ୍ଷକ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ସେ ସେହି ଦୁଷ୍ପ୍ରାପ୍ୟ ପୁଷ୍ପଟି ହାସଲ କଲା, ସେ ଅମୃତାଙ୍କୁ ନିଜର ଧର୍ମପତ୍ନୀ କରିବାର ଅଭିଳାଷ ପୋଷଣ କରିବା ଯଥାର୍ଥ ଥିଲା । କାରଣ ଏହି ଅସାଧାରଣ ସଫଳତା ପାଇଁ ତାକୁ ନିଜର ଅମୂଲ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିଶକ୍ତି ହରେଇବା ପାଇଁ ପଡିଲା । କିନ୍ତୁ ମୁର୍ଖତାର ଚରମ ପରାକାଷ୍ଠା ଦେଖାଇ ସେ ଏହି ପୁଷ୍ପ ରାଜା ବିଜୟସେନଙ୍କୁ ଅର୍ପଣ କଲା । ବିଜୟସେନ ସେଠାରେ ପହଁଚିବା ପୂର୍ବରୁ ପୁଷ୍ପଟି ଆଣିବା ପାଇଁ ସେ କାହିଁକି ଚେଷ୍ଟା କଲା ନାହିଁ, ତାହା ମୁଁ ବୁଝିପାରୁନାହିଁ । ବିଜୟସେନଙ୍କୁ ପୁଷ୍ପ ଆଣିବା ପାଇଁ ବାରଣ କରିବା କ’ଣ ତା’ର ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ମାନସିକତାର ପରଚିୟ ଦେଉ ନାହିଁ କି? ପୁନଶ୍ଚ ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ମହାତ୍ୟାଗୀ କହି ପ୍ରଶଂସା କରିବା କ’ଣ ବିଜୟସେନଙ୍କର ଅଜବ ବ୍ୟବହାର ନୁହେଁ?”
ବିଜୟସେନ ପ୍ରଥମରୁ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ବାଧ୍ୟତାପୂର୍ବକ ବିବାହ କରିବାପାଇଁ ଚାହୁଁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ର ପଢିବାପରେ ନିଜର ମନୋଭାବ ପରିବର୍ତ୍ତନ କଲେ । ଏହି ବିଚାର-ପରିବର୍ତ୍ତନ କ’ଣ ଏକ ବିଚିତ୍ର ନିଷ୍ପତି ନୁହେଁ? ଏହା ଫଳରେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କର ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଶ୍ରଦ୍ଧା ଯେ ନିଶ୍ଚୟ କମିଯିବ । ଏକଥା କ’ଣ ସେ ବୁଝିପାରୁ ନ ଥିଲେ? ଯଦିବା ସେ ଏହା ଜାଣିଥିଲେ ତେବେ ନିଜେ ସର୍ପଗନ୍ଧା ପୁଷ୍ପ ଆଣିବା ପାଇଁ କାହିଁକି ଯାଇଥିଲେ? କ’ଣ ଶିବମଲ୍ଲଙ୍କ ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଅହେତୁକ ଈର୍ଷା କାରଣରୁ? ମୋର ଏହି ସନ୍ଦେହର ସମାଧାନ ଜାଣି ମଧ୍ୟ ଯଦି ତୁମେ ନୀରବ ରୁହ, ତେବେ ତୁମ ମସ୍ତକ ଶତଧା ବିଦୀର୍ଣ୍ଣ ହେବ ।”
ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ଅବିଳମ୍ବେ କହିଲେ, “ଶିବମଲ୍ଲ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ଅଙ୍ଗରକ୍ଷକ ସାଜିଥିଲେ, ଏହା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ଭୁଲ୍ ଧାରଣା ଅଟେ । ସେହିପରି ଅମୃତା ମଧ୍ୟ ଶିବମଲ୍ଲ ପ୍ରତି ନିଜର ପ୍ରେମଭାବ ପ୍ରକାଶ କରିନାହାଁନ୍ତି । କେବଳ ଧନୁର୍ବିଦ୍ୟାରେ ବିଚକ୍ଷଣ ହାସଲ କରିଥିବା ଏହି ଯୁବକଙ୍କୁ ସେ ଖୁବ୍ ପ୍ରଶଂସା କରନ୍ତି । ରାଜକୁମାରୀ ଅମୃତା ଜଣେ ଆତ୍ମାଭିମାନୀ ଯୁବତୀ । ସେହି କାରଣରୁ ସେ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାର ଲାଳସା ପୋଷଣ କରିଥିବା ମହାରାଜା ବିଜୟସେନଙ୍କ ପତ୍ରର ଏପରି ଉତ୍ତର ଦେଇ ତାଙ୍କର ଆଖି ଖୋଲି ଦେଇଛନ୍ତି । ବିଜୟସେନ ଅମୃତାଙ୍କ ପାଇଁ ସର୍ପଗନ୍ଧା ପୁଷ୍ପ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଯାତ୍ରାରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରତୀୟମାନ ହେଉଛି, ତାଙ୍କ ମନରେ ଅମୃତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଥିବା ଶ୍ରଦ୍ଧା, କାଣିଚାଏ ବି ଉଣା ହୋଇନାହିଁ ।
ପୁଷ୍ପଟିକୁ ବୃକ୍ଷରୁ ତଳକୁ ପକାଇ ସାରିବା ପରେ ଶିବମଲ୍ଲ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କଲେ, ବୃକ୍ଷମୂଳର ସର୍ପଘେରରୁ ସେହି ପୁଷ୍ପଟି ଉଦ୍ଧାର କରିବା ସହଜସାଧ୍ୟ ନୁହେଁ । ଯଦି ସେ ସ୍ୱୟଂ ପୁଷ୍ପଟି ଆଣିବା ପାଇଁ ଯାଇ ଅନ୍ଧ ହୋଇଯାଆନ୍ତି, ତେବେ, କିଏ ନେଇ ତାହା ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ ପାଖରେ ପହଁଚାଇବ? ଏହା ଉପଲବ୍ଧି କରି ସେ ବିଜୟସେନ ସେଠାରେ ପହଁଚିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନୀରବରେ ଠିଆହୋଇ ରହିଥିଲେ । ନିଜର କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପୂରଣ ପାଇଁ ସେ ବିଜୟସେନଙ୍କୁ ପୁଷ୍ପ ଆଣିବା ପାଇଁ ରୋକିଲେ । ନିଜ କର୍ତ୍ତବ୍ୟପାଳନରେ ଦୃଢ ସଂକଳ୍ପ ଏହି ଯୁବକଙ୍କୁ ରାଜା ବିଜୟସେନ ମୁକ୍ତକଣ୍ଠରେ ପ୍ରଶଂସା କଲେ । ଏପରି ମହାନୁଭବ ଯୁବକଙ୍କୁ ଭୁଲ୍ ବୁଝିଥିବାରୁ ନିଜେ ପଶ୍ଚାତାପ କଲେ ଓ ସକଳ ପ୍ରକାରର ଚିକିତ୍ସା ଯୋଗାଇ ଦେବାପାଇଁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇଗଲେ ।”
ଏହିପରି ରାଜାଙ୍କର ମୌନତା ଭଗ୍ନ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇ ଶବ ସହ ଶବସ୍ଥିତ ବେତାଳ ବି ତାଙ୍କ କାନ୍ଧରୁ ଖସିଯାଇ ପୁନର୍ବାର ସେ ବୃକ୍ଷ ଡାଳରେ ଝୁଲି ପଡିଲା ।
