ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ଶୁଭେଚ୍ଛା

                ଏକଥା ଶୁଣି ସେ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ହସିହସି କହିଲେ, “ତମେ ଏବେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାଣିପାରିଲ ନାହିଁ ଯେ ଗୁରୁଦାସର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଉପଦେଶ ତୁମ ପାଇଁ କେତେ ଯେ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ । ମୋ କଥା ଶୁଣ, ଗୁରୁଦାସ ଯେପରି କହିଛି ଠିକ୍ ସେପରି କର ।”

                ଜଗନ୍ନାଥ ସେହିପରି କଲେ । ରାତିକ ଭିତରେ ପଇସା ଗଛ ଉଠିଲା ଓ ସକାଳକୁ ସେଥିରେ ପଇସା ଫଳିଲା । ଯେତେ ପଇସା ସେମାନେ ଗଛରୁ ତୋଳି ନେଉଛନ୍ତି, ସେତେ ଆହୁରି ଫଳୁଥାଏ । ପରଦିନ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ତାକୁ କହିଲେ, “ଏଥିରେ ଯେତେ ପଇସା ଫଳୁଛି ସବୁ ତୋଳି ନେଇ ରଖ ଏବଂ ଆରାମ୍ରେ ରୁହ । କାରଣ କାଲିକି ଏହି କୃଷ୍ଣ ତୁଳସୀ ଓ ପଇସା ଗଛ ଉଭେଇ ଯିବ ।”

                ଜଗନ୍ନାଥ ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କୁ ସାଷ୍ଟାଙ୍ଗ ପ୍ରଣାମ କରି କହିଲେ, “ମହାତ୍ମା, ଏସବୁ ଆପଣଙ୍କ ମହିମା । ଆପଣ ଏହି ଛୋଟଲୋକ ଗୁରୁଦାସକୁ ଗୌରବ ଦେବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଏହାର କାରଣ ଖୋଜି ପାଉ ନାହିଁ ।”

                ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଉତ୍ତର ଦେଲେ, “ଗୁରୁଦାସକୁ ତମେ ଏଯାଏଁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ବୁଝିନାହଁ । ସେ ଜଣେ ପୂଣ୍ୟାତ୍ମା ।” ତା’ପରେ ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲେ ।

ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ଜଗନ୍ନାଥ ଭାରି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ । ତା’ପରେ ସେ ପଇସା ଗଛରୁ ସବୁ ପଇସା ତୋଳି ରଖିଲେ । ଦିନେ ନରସିଂହ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାଖକୁ ଆସି କହିଲା, “ଏବେ ଗୁରୁଦାସ ଗ୍ରାମରେ ନାହାଁନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ମୁଁ ତୁମ ପାଖକୁ ଆସିଲି । ମୁଁ କିଛି ଟଙ୍କା କରଜ ନେବାକୁ ଚାହୁଁଛି ।”

ଜଗନ୍ନାଥ ଏକଥା ଶୁଣି ଟିକିଏ ଥତମତ ହୋଇ କହିଲେ, “ତୁମର ଟଙ୍କା ଦରକାର ତ ମୋତେ ସିଧା କୁହ, ମଝିରେ ଗୁରୁଦାସ କାହିଁକି?”

ଏକଥା ଶୁଣି ନରସିଂହ ଖୁବ୍ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ କହିଲା, “ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୁଁ ଜାଣିଥିଲି ଯେ ତମେ ଜଣେ ମହାନ୍ ବ୍ୟକ୍ତି । ମୁଁ ଯେବେବି ଗୁରୁଦାସଙ୍କ ପାଖକୁ ଯାଇଛି, ବିନା ଦ୍ୱିଧାରେ ସେ ଟଙ୍କା ଦେଇଛନ୍ତି କିନ୍ତୁ… । ଏପରି କହିବା କ’ଣ ସୁନ୍ଦର?”

ନରସିଂହ ଯାହା ଚାହୁଁଥିଲା, ଜଗନ୍ନାଥ ତାହା ଶୀଘ୍ର ଦେଇଦେଲେ । ତା’ପରେ ଗ୍ରାମରେ ପଚାରି ସେ ବୁଝିଲେ ଯେ ଗୁରୁଦାସ ସମସ୍ତିଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଭାବରେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ସେ ଭାବିଲେ ଯେ ଗୁରୁଦାସ ଯଦି ସମସ୍ତିଙ୍କ ସହିତ ଭଲ ବ୍ୟବହାର କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ସେ ସେଦିନ ତାଙ୍କ ସହିତ ଏପରି ବ୍ୟବହାର କଲେ କାହିଁକି? ନିଶ୍ଚୟ ଏହା ମଧ୍ୟରେ କିଛି ରହସ୍ୟ ଅଛି । କିମ୍ବା ଗୁରୁଦାସଙ୍କର ହୁଏତ ସମସ୍ତିଙ୍କ ପ୍ରତି ସତ୍ ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟ ଥାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ଜଗନ୍ନାଥହିଁ ଭୁଲ୍ ବୁଝିଛନ୍ତି ।

ପରଦିନ ଜଗନ୍ନାଥ ଗୁରୁଦାସଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଇ ତାଙ୍କୁ ହାତଯୋଡି କହିଲେ, “ସନ୍ନ୍ୟାସୀ ଯେତେବେଳେ ତୁମ ପରାମର୍ଶର ପ୍ରଶଂସା କରୁଥିଲେ, ମୁଁ ତାହା ସହଜରେ ମାନି ନଥିଲି । ମୁଁ ଭାବିଥିଲି ଏହା ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କର ମହିମା । ମାତ୍ର ଏବେ ପ୍ରକୃତ କଥା ମୁଁ ଠିକ୍ ଜାଣିପାରିଛି ।”

ଗୁରୁଦାସ, ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ କଥା ଶୁଣିବା ପରେ କହିଲେ, “ଏହା ତ କେବଳ ସେହି ସନ୍ନ୍ୟାସୀଙ୍କ ମହିମାରୁହିଁ ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି । ସେ ଯେତେଦିନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆମ ଗ୍ରାମରେ ଥିଲେ, ସେତେଦିନ କାଳ ମୁଁ ଯାହାକୁ ଯାହା ପରାମର୍ଶ ଦେଲି ତଦ୍ୱାରା ସମସ୍ତେ ଲାଭବାନ ହେଲେ । ଏଣିକି ମୁଁ ଆଉ ପରାମର୍ଶ ନଦେଇ ସାହାଯ୍ୟ ଦେଉଛି ।”

ଏମିତି କହୁକହୁ ଗୁରୁଦାସ ନିଜର ସବୁ ଦୁଃଖ କାହାଣୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଆଗରେ କହିଲେ । ପୂର୍ବରୁ ସେ ସମସ୍ତିଙ୍କୁ ଏପରି ପରାମର୍ଶ ଦେଉଥିଲେ ଯେଉଁଥିରେ ତା’ର କ୍ଷତି ହେବ । ସମସ୍ତିଙ୍କର କ୍ଷତି କରିକରି ନିଜର କ୍ଷତି ହୁଏ ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ