ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ସୁନାବୋହୂ

ଦିବୁବାବୁ ଖବର ଆଣିଲେ, କନ୍ୟା ଦେହ ବର୍ଣ୍ଣ ଟିକିଏ କଳା, ତା ନାମ – ନିମା । ନାମଟା ବିଚିକିଟିଆ କିଆଁ? ସେଥିରେ ମଧ୍ୟ ଖବର ଆସିଲା । କନ୍ୟାର ଉପର ଦୁଇ ଭାଇ ଲାଗ ଲାଗ ବାହୁଡିବା ବାଦେ ଏହି କନ୍ୟାଟି ଜନ୍ମ ହେଲା । ମା’ ଦେଖିଲେ, କନ୍ୟାଟି ବଡ ସୁନ୍ଦର । ଚମକି ପଡିଲେ । ଉପର ଦିଓଟି ସୁନ୍ଦର ପୁଅଙ୍କୁ ତ ଯମ ନେଇଯାଇଛି, କାଳେ ଏ କନ୍ୟାଟିକୁ ବି ସେ ଘେନିଯିବ, ତେଣୁ ତାର ନାମ ଦେଲେ ନିମା; ଅର୍ଥାତ୍ ନିମ ପରି ପିତା, ଯାହାକି ଯମକୁ ଆଦୌ ରୁଚିବ ନାହିଁ ।

ସେ ସବୁ କଥା ଯାଉ । ନିମା ସାଙ୍ଗରେ ଶିବୁର ବିଭା ହୋଇଗଲା! ବଡ ପ୍ରେମରେ, ବଡ ଆନନ୍ଦରେ ଶାଶୁ ତାଙ୍କ ବୋହୂଟିକୁ ଘରକୁ ନେଲେ ।

ନୂଆବୋହୂଟି ଘରେ ପଶିଛି, ତାକୁ ହଠାତ୍ କିମିତି କିଏ କହିବ ତୁ ଏ କାମ କର, ସେ କାମ କର । ବୋହୂଟି ଢାଙ୍କିଢୁଙ୍କି ହୋଇ ସେମିତି ସେ ଘରେ ପଶିଥାଏ । ଚମ୍ପା ଆପଣା ଘର ବାସିପାଇଟି ସାରି ଆସି ବୋହୂକୁ ଉଠାଏ । ସାଙ୍ଗରେ ଘେନିଯାଇ ଚମ୍ପା ତା ଭାଉଜକୁ ଗାଧୁଆପାଧୁଆ କରି ଆଣେ । ବିମଳାଦେଈ ରନ୍ଧାବଢା କରି ଭାତ ପରଷି ଦିଅନ୍ତି, ବୋହୂ ଖାଇ ହାତ ଧୋଇ ଶୋଇପଡେ । ବିଦାମା’ ଆସି ଖଣ୍ଡ ସଙ୍ଖୁଡି ବାସନ ଧୋଇପକାଏ।

ପନ୍ଦର ଦିନ ଗଲା, ମାସେ ଗଲା, ଦି’ ମାସ ବି ଗଲା । କାହିଁ ଏ ବୋହୂ ତ ଗମ୍ଭୀରିରୁ ମୋଟେ ବାହାରୁ ନାହିଁ? କାମପାଇଟି ସେ ତ କିଛି ବି କରୁ ନାହିଁ? ଚମ୍ପା ଦି’ ଥର, ଚାରିଥର କହିଲାଣି, “ବୋହୂ ଉଠ, କାମପାଇଟିରେ ଲାଗ, ରନ୍ଧାବଢା କର । ତୁଚ୍ଛାଟାକୁ ବିଛଣାରେ ପଡିଛ କିଆଁ?” ସବୁ ଶୁଣି ବୋହୂ ଘାଲେଇ ଦିଏ, ନ ଶୁଣିଲା ଭଳି କିଛି ବି କଥା ସେ କହେ ନାହିଁ । ମନରେ କଲା, “କଣ! ମା କହିଛି – ମୋ ଗେରସ୍ତ ରୋଜଗାରିଆ, ମୁଁ ଏ ଘରେ ସାଆନ୍ତାଣୀ । ଏଗୁଡାକ ମୋ ଘରେ ଖାଇବେ, କାମ ପାଇଟି କରିବେ ସିନା! ମୁଁ କିଆଁ ଗତର ଖଟାଇବି?” ମା ଯେତିକି ଉପଦେଶ ଦେଇଥିଲା, ବୋହୂ ଭଲକରି ମନରେ ସେସବୁ ରଖିଛି । ମା କହିଛି, ଶାଶୁକୁ ଅନାଇ କେବେବି କିଛି କଥା କହିବୁ ନାହିଁ, ଠାରି ଠାରି ଦେବୁ । ବୋହୂ ଖାଇ ବସିଥାଏ । ଭାତ କି ତିଅଣ ଲୋଡା ହେଲେ କଂସା କି ଗିନାଟା ମାଟିରେ ଠୁକ୍ ଠୁକ୍ ମାରି ସେ ଠାରିଦିଏ । ବୋହୂଟି ଟିକିଏ ଭୋକକାଉଳି, ଭାତରନ୍ଧାରେ ଶାଶୁ ଟିକିଏ ଡେରି କଲେ ବୋହୂ ରୋଷେଇଘରକୁ ଯାଇ ହୁଁ ହୁଁ କରି ପେଟରେ ହାତ ବୁଲାଇ ଠାରିଦିଏ । ଏଥିରୁ ସେ ବିମଳାଦେଈ ବି ବୁଝିପାରନ୍ତି ଯେ, ବୋହୂଟିକୁ ଭୋକ ଲାଗିଲାଣି ।

ଚମ୍ପା ଆଉ ସହିପାରିଲା ନାହିଁ! ବୋହୂକୁ ସେ ବକାବକି କଲାଣି । ସେ ବୋହୂ ବି କେତେ ସହିବ? କିଆଁ ବି ସହିବ? ସେ ଯେ ଘରର ସାଆନ୍ତାଣୀ! ପହିଲୁ ପହିଲୁ ରାଗରେ ସେ ଖାଲି ଗୁଇଁଗାଇଁ ହେଉଥିଲା, ଏଣିକି ତ ସେ ସାଫ୍ ଜବାବ୍ ବି ଦେଲାଣି । ଦିନେ ଚମ୍ପା ଭାରି ରାଗିଯାଇ ବୋହୂକୁ ଗାଳିଦେଲା । ବୋହୂ ବି ତା ଗାଳି ଆରମ୍ଭ କଲା । ପାଟିତୁଣ୍ଡ ଶୁଣି ବିମଳାଦେଈ ସେଠାକୁ ଧାଇଁଆସି କହିଲେ, “ନା ରେ ମା ଚମ୍ପା! ଛୁଆଟା ତା ମା’କୁ ଛାଡିଆସି ମନଦୁଃଖରେ ଅଛି, ସବୁ କାମପାଇଟି ପଛେ କରିବ ଯେ! ଢୋଲ କାନ୍ଧରେ ପଡିଲେ ଆପେ ସେ ବଜାଇବ ।” ମା’ କଥା ଶୁଣି ଚମ୍ପା କହିଲା, “ନାହିଁ ମା! ଏ ବୋହୂ ଦେଖୁଛି ଢୋଲ ତ ଢୋଲ, ଢେଙ୍କି କାନ୍ଧରେ ପଡିଲେ ବି ସେ ଯମା ବି ହଲଚଲ ହେବାର ନୁହେଁ ।”

ଦିନେ ଆନୀଆଈ ନାତୁଣୀ ତଥା ଚମ୍ପାକୁ ପଚାରିଲା, “କିଲୋ ଚମ୍ପା, ତୁ ତ ବୋହୂକୁ ଏତେ ବୁଝାଉଛୁ, ଏଣିକି ସେ ଉଠି ତା’ କାମ-ପାଇଟି କଲାଣି ନା?”

ତହୁଁ ସେ ଚମ୍ପା କହିଲା, “ନାହିଁ ଲୋ ଆଈ, ତୁ ଯେତେ ମାଠିବୁ ମାଠ – ସେ ତ ସେଇ ଦରପୋଡା କାଠ!”

ରନ୍ଧାବଢାରେ ଟିକିଏ ଉଛୁର ହେଲେ ବା ଆଉ କିଛି କଥାରେ ବୋହୂଟା ଶାଶୁ ସାଙ୍ଗରେ ଭଟ୍ ଭଟ୍ ଲଗାଇଲାଣି । ହେଲେ, ବୋହୂ ତା ମା’ କଥା ମୋଟେ ବି ଭୁଲି ନାହିଁ । ଶାଶୁ ମୁହଁକୁ ଚାହିଁ ସେ କେବେବି ଗାଳି ଦିଏ ନାହିଁ; ଓଢଣା ପଡିଥାଏ, ପଛ କରି ବରବର କରି ସେ ବକିଯାଏ ।

ବୋହୂର ଯେ ଏତେ ଗୁଣ, ଶିବୁବାବୁ ସବୁ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ । ମା’ତ କିଛି କହିବେ ନାହିଁ, ଚମ୍ପା ବି କିଛି କହେ ନାହିଁ । ହେଲେ ଘରକଥା ବାବୁ କିଛି ବୁଝିପାରିବେ ନାହିଁ? ସବୁ ନ ଶୁଣନ୍ତୁ, କେତେ କେତେ କଥା ସେ ଏବେ ଠିକ୍ ଠିକ୍ ବୁଝିଲେଣି । ଏଣିକି ଚମ୍ପାକୁ ବଳେଇଲାଣି । ଭାଇଙ୍କୁ ସବୁ କଥା ନ କହିଲେ ନଚଳେ । ଘରେ ଯେବେ ସେ କିଛି କହେ, ମା ଧାଇଁଆସି ତା ପାଟି ବନ୍ଦ କରାଇବ, ସବୁ କଥା ମା କେବେବି କୁହାଇ ଦେବ ନାହିଁ ।

ଦିନେ ସଞ୍ଜବେଳେ ଆନୀଆଈ ଦୁଆରେ ନାତି ନାତୁଣୀ ଆଈ ତିନିହେଁ ବସି ଢେର୍ ବେଳଯାଏଁ କ’ଣ ପରାମର୍ଶ କଲେ; ଅର୍ଥାତ୍ ସାଧୁଭାଷାରେ ଲେଖାଯିବ, କମିଟି ବସିଲା । ସେମାନେ ଏତେ ତୁନି ତୁନି କଥା ହେଲେ ଯେ, କେହି କିଛି ବି ଜାଣିପାରିଲେ ନାହିଁ । ଶେଷରେ ଶିବୁବାବୁ କହିଲେ, ଅର୍ଥାତ୍ ରିଜଲ୍ୟୁସନ୍ ପାସ୍ ହେଲା – “ଦେଖ ଚମ୍ପା! ଆସନ୍ତା ଶୁକ୍ରବାର କତିରୁ ସେମାବାର ଯାଏଁ ଗୁଡଫ୍ରାଇଡେ, ତେଣୁ ଚାରି ଦିନ ମୋର କଚେରି ବନ୍ଦ ହେବ, ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ହିଁ ସବୁ କଥା ଠିକ୍ ଠିକଣା କରିବା ।”


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ