ଇଣ୍ଡିଆରେ ମୋଗଲରାଜତ୍ୱ ସମୟରେ ଏଠାକାର ସୁନାଗହଣାମାନ ପୃଥିବୀରେ ଖୁବ୍ ନାଆଁ କମେଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ ସୁନାର ସବୁତାରରେ ଶାଢୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପୋଷାକପତ୍ର ଉପରେ ତିଆରି କରାହେଉଥିଲା ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦର ଛୁଂଚିକାମ । ଇଣ୍ଡିଆର ସୁନାପ୍ରତି ଲୋଭେଇଯାଇ ଇଣ୍ଡିଆରେ ପହଁଚିବା ନିମନ୍ତେ ଇଉରୋପୀୟମାନେ ବହୁଦିନରୁ ଚେଷ୍ଟା ଚଳେଇ ଆସୁଥିଲେ ।
ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୨୬୦୦ରେ ମେସୋପଟାମିଆର ସୁନାକାରିଗରମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ପତ୍ର ଆକୃତିର ଏକ ସୁନା ପଦକ ମିଳିଛି ଗୋଟିଏ କବର ଭିତରୁ ।
ମିଶରର ବାଳକ ରାଜା ଫାରାହୋ ତୁତାନ୍ଖାମେନ୍ଙ୍କ କବର ଭିତରେ ଏକ ସୁନା ତିଆରି ମୁଖା ରହିଥିଲା । ଏହି ମୁଖାଟିର ଓଜନ ଥିଲା ୧୦.୯ କିଲୋଗ୍ରାମ୍ । ଏହାଛଡା ଆହୁରି ଅନେକ ସୁନାଗହଣା ମଧ୍ୟ ମିଳିଥିଲା ତାଙ୍କ କବର ଭିତରୁ । ତେବେ ସୁନାରେ ଗହଣା ତିଆରି କରିବାରେ ଖୁବ୍ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଥିଲା ଇଜିପ୍ଟ ବା ମିଶର । ସେଠାକାର ପୁରୁଷ ଓ ମହିଳା ଉଭୟେ ବେକରେ ପିନ୍ଧୁଥିଲେ ସୁନାରେ ତିଆରି ମୋଟା କଣ୍ଠି, ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ମୁଦି, ଗୋଡରେ ବଳା, କାନରେ ରିଂ, ହାତରେ ଚୁଡି ଓ କଙ୍କଣ, ବେକରେ ହାର ଏବଂ ବ୍ରେସ୍ଲେଟ୍, ଆଖିରେ ବାଳ ନ ପଡିବାପାଇଁ କପାଳରେ ପଟି ଇତ୍ୟାଦି । ସୁନାର ଶୁଦ୍ଧତା ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଓ ସୁନାରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଧାତୁ ମିଶେଇ ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗର ସୁନା ତିଆରି କରିବାର କଳା ମାଲୁମ୍ ଥିଲା ମିଶରର କାରିଗରମାନଙ୍କୁ । ମିଶରୀୟମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ସୁନା ହେଉଛି ଦେବଦେବୀମାନଙ୍କ ତନ୍ତୁସହ ତୁଳନୀୟ । ତେଣୁ ସୁନା ଅଳଙ୍କାରମାନ ପିନ୍ଧିଲେ ଖୁବ୍ ଶୁଭହେବ ବୋଲି ସେମାନେ ଧାରଣା କରୁଥିଲେ ।
ସେହିପରି ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୨୫୦୦ରୁ ୫୦୦ ଭିତରେ ମିନୋଆନ୍ ଏବଂ ମାଇସେନିଆନ୍ ସଭ୍ୟତାର ଅଧିବାସୀମାନେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଆକର୍ଷଣୀୟ ସୁନାଗହଣାମାନ ବ୍ୟବହାର କରୁଥିଲେ । ସୁନାର ତାରରେ ଅତି ସୁନ୍ଦର ସୁନ୍ଦର ଗହଣା ତିଆରି କରିବାର କଳା ସେମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ମାଲୁମ ଥିଲା । ବିଭିନ୍ନ ଗହଣାଗାଣ୍ଠିକୁ ପୋଷାକପତ୍ରରେ ଗୁନ୍ଥିବା ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଥିଲା ସେମାନଙ୍କ ଗହଣାରେ । ମାଇସେନିଆନ୍ମାନେ ମଧ୍ୟ ତିଆରି କରିଥିଲେ ବିରାଟ ବିରାଟ ସୁନାମୁଣା ଏବଂ ସୁନାର ବଳା ।
ଏଟ୍ରୁରିଆନ୍ମାନେ ସୁନାର ତାରକସିକାମ କରିବାରେ ଥିଲେ ସିଦ୍ଧହସ୍ତ । ସୁନାର ଅତି ଛୋଟ ଛୋଟ ରେଣୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଅତି ସୂକ୍ଷ୍ମ କାରୁକାର୍ଯ୍ୟଥିବା ଗହଣା ତିଆରି କରିବାରେ ଖୁବ୍ ଦକ୍ଷତା ଅର୍ଜନ କରିଥିଲେ ସେମାନେ । ଅସୀମ ଧୈର୍ଯ୍ୟଧରି ସେମାନେ କିପରି ସେହିଧରଣର ଗହଣାଗୁଡିକୁ ତିଆରି କରିପାରିଥିଲେ ତାହା ଐତିହାସିକମାନଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ବିସ୍ମିତ କରିଛି । ଏପରିକି ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ ଗହଣାରେ ସେମାନେ ଖଞ୍ଜିପାରିଥିଲେ ୫୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ସୁନାର ରେଣୁ ।
୩୨୫ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ସମ୍ରାଟ୍ କନ୍ଷ୍ଟାଂଟିନ୍ ରୋମାନ୍ ସାମ୍ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଚଳନ କରିଥିଲେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମ । ତେଣୁ ସେହି ସମୟର ଅନେକ ଗହଣାରେ ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମ ସଂପର୍କିତ ସଙ୍କେତମାନ ସ୍ଥାନ ପାଇଥିଲା । ଖ୍ରୀଷ୍ଟଧର୍ମର ସଙ୍କେତ କ୍ରୁଶ ଚିହ୍ନ, ବିଭିନ୍ନ ଖ୍ରୀଷ୍ଟସନ୍ନ୍ୟାସୀମାନଙ୍କର ଚିତ୍ର ଇତ୍ୟାଦି ରହିଥିଲା ସେହି ଗହଣାଗୁଡିକରେ । ଏପରିକି ଗହଣାଗାଣ୍ଠି ପିନ୍ଧାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ନିମନ୍ତେ ସମ୍ରାଟ୍ ଜଷ୍ଟିନିଆନ୍ ୫୨୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଅଲଗା ନିୟମ ଜାରି କରିଥିଲେ । ସେହି ନିୟମ ଅନୁସାରେ କେବଳ ସମ୍ରାଟ ହିଁ ପିନ୍ଧିପାରିବେ ମରକତମଣି, ନୀଳକାନ୍ତମଣି ଏବଂ ମୁକ୍ତା ଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ପଥର; କିନ୍ତୁ ସାଧାରଣ ପ୍ରଜା ପିନ୍ଧିପାରିବେ କେବଳ ସୁନାରେ ତିଆରି ଗହଣାପତ୍ର !