କହିଲ ଦେଖି, ସୁନାକୁ ଗୋଟିଏ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ଧାତୁ ବୋଲି କାହିଁକି କୁହାଯାଇଥାଏ? ଯେଉଁ ଧାତୁଗୁଡିକୁ ପ୍ରକୃତି ପୃଥିବୀରେ ସାଇତି କରି ରଖିଛି ଏବଂ ଯାହା ଅଳ୍ପ ପରିମାଣରେ ମିଳେ ତଥା ମୂଲ୍ୟବାନ, ସେଗୁଡିକୁ ଆମେ ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁ ବୋଲି କହୁ । ସୁନା, ରୂପା ଓ ପ୍ଲାଟିନମ୍ ଇତ୍ୟାଦି ହେଉଛି ମୂଲ୍ୟବାନ ଧାତୁର କେତୋଟି ଉଦାହରଣ ।

                ତୁମମାନଙ୍କ ଘରେ ତ ସୁନାଗହଣାମାନ ଥିବ । ଆମ ମାଆ ଭଉଣୀମାନେ ସୁନାଗହଣା ପିନ୍ଧିବାପାଇଁ ଖୁବ୍ ଭଲ ପାଆନ୍ତି । କିନ୍ତୁ କାହିଁକି? ସୁନାପ୍ରତି ସେମାନଙ୍କର କାହିଁକି ଏତେ ଆଦର? ସେମାନଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ ହୁଏତ କିଛି କିଛି ଜାଣି ହୁଅନ୍ତା ।

                ଖାଂଟି ସୁନା ହେଉଛି ହଳଦିଆ ଏବଂ ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ । ଏହା ଏତେ ନରମ ଯେ ସେଥିରେ ଗହଣାଗାଣ୍ଠି ତିଆରି କରିହୁଏନି । ସେଥିପାଇଁ ସେଥିରେ ତମ୍ବା, ରୁପା, ନିକେଲ୍, ପାଲ୍ଲାଡିୟମ୍, ବୋଞ୍ଜ, ଇଣ୍ଡିୟମ୍, ଗାଲ୍ଲିୟମ୍ ଇତ୍ୟାଦି ମିଶାଯାଇଥାଏ । ସେଥିରେ ଏଇ ଯେଉଁସବୁ ଧାତୁ ମିଶାଯାଏ, ତା’କୁ କହନ୍ତି ଖାଦ । ଖାଦର ପ୍ରକାରକୁ ଚାହିଁ ତା’ର ରଙ୍ଗ ଅଲଗା ଅଲଗା ହୁଏ । ଯେପରିକି ସୁନାରେ ନିକେଲ୍ କି ପାଲ୍ଲାଡିୟମ୍ ମିଶେଇଲେ ସେଥିରୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୁଏ ଧଳା ସୁନା! ତମ୍ବା ମିଶିଥିଲେ ସୁନା ଦେଖାଯାଏ ସାମାନ୍ୟ ଗୋଲାପି ତଥା ବାଇଗଣିଆ । ଇଣ୍ଡିୟମ୍ କି ଗାଲ୍ଲିୟମ୍ ମିଶେଇଲେ ତା’ର ରଙ୍ଗ ହୋଇଯାଏ ନୀଳ । ତେବେ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ସୁନା ହିଁ ସବୁଠାରୁ ବେଶୀ ଲୋକପ୍ରିୟ । ତମ୍ବା, ରୁପା ଆଦି ଖାଦ ମିଶେଇଲେ ସୁନା ନରମ ନ ରହି ହୋଇଯାଏ କଠିନ । ଫଳରେ ସୁନାରୁ ଗହଣାଗାଣ୍ଠି ତିଆରି କରିବାରେ ଆଉ କିଛି ବି ଅସୁବିଧା ଉପୁଜେ ନାହିଁ ।

                ସୁନାକୁ ଇଂରାଜି ଭାଷାରେ ‘ଗୋଲ୍ଡ’ ବୋଲି କହନ୍ତି । ‘ଗୋଲ୍ଡ’ର ଅର୍ଥ ହଳଦିଆ । ବିଜ୍ଞାନ ପଢିବାବେଳେ ତୁମ ଶିକ୍ଷକ ତୁମକୁ ସୁନା ବିଷୟରେ ଅନେକ କଥା କହିଦେବେ । ତେବେ ଏଇଠି ଏତିକି ଜାଣିରଖ ଯେ ସୁନା ହେଉଛି ଏକ ରାସାୟନିକ ମୌଳିକ । ଲାଟିନ୍ ଭାଷାରେ ଏହା ‘ଅରମ୍’ (ବଙ୍କକ୍ସଙ୍କଜ୍ଞ) । ‘ଅରମ୍’କୁ ସଂକ୍ଷିପ୍ତରେ ‘Au’ (ଏୟୁ) ବୋଲି ଲେଖାଯାଏ । ତେଣୁ Au ହେଉଛି ସୁନା ମୌଳିକର ସଂକେତ । ‘ଅରମ୍’ର ଅର୍ଥ ଅତି ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ।