ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ହାତ ଖର୍ଚ୍ଚ

ଚନ୍ଦନ ଏକ ଡାଲିବସ୍ତା ନିଜ ପିଠିକୁ ଆଉଜାଇ ଆଣିଲା । ଦୁଇହାତ କାନ୍ଧ ପଟେ ପଛକୁ ନେଇ ସେ ବସ୍ତାକୁ ଜୋର୍ରେ ଧରିଲା । ସବୁ ବଳ ଲଗାଇ ବସ୍ତା ଉଠାଇବା ବେଳକୁ ଦୁଇ ତିନି ଥର ଚକ୍କର କାଟିଲା ସତ କିନ୍ତୁ ତା’ପରେ ସେ ସ୍ଥିର ହୋଇ ଠିଆ ହେଲା ।

ଭରତ ବିସ୍ମିତ ହୋଇ ଏସବୁ ଘଟଣା ଦେଖୁଥିଲେ । ତା’ପରେ ସେ କହିଲେ, “ଚନ୍ଦନ, ଯାଅ ଏହି ବସ୍ତା ଦୋକାନରେ ଦେଇ ଆସ ।”

ଚନ୍ଦନ କିଛି ନ କହି ଅପରାଧୀଙ୍କ ପରି ତଳକୁ ଚାହିଁଲା । ଭରତ ନିକଟକୁ ଆସି ସ୍ନେହରେ ତା’ର ପିଠି ଥାପୁଡେଇ ବସ୍ତା ତଳକୁ ଓହ୍ଲାଇ ଦେଲେ ଓ ନରମ ଗଳାରେ ସେ କହିଲେ, “ମୁଁ ସତ କହୁଛି, ତୁମେ ଅସାଧାରଣ ବଳ ଦେଖାଇ ପାରିଛ । ତେଣୁ ମୁଁ ତୁମକୁ ଏକ ଉପହାର ଦେବି ।”

ଚନ୍ଦନ ପିତାଙ୍କର ଏଭଳି ମନୋଭାବ ପରିବର୍ତ୍ତନରେ ଖୁସୀ ହୋଇ ସେଠାରୁ ଚାଲିଗଲା । ଏହାପରେ ଭରତ ବୀରକୁ କହିଲେ, “ଏବେ ଏଠାରେ ଯାହା କିଛିବି ଘଟିଗଲା, ତୁମେ ତାହା ଦେଖିଲ ତ?”

ବୀର ଅଳ୍ପ ହସି କହିଲା, “ମାଲିକ, ଏତକ ନୁହେଁ, ରାତିରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଆଉଥରେ ଦେଖି ସାରିଛି ।”

ଭରତ ପଚାରିଲେ “ଆଚ୍ଛା, ତେବେ ମୋତେ କାହିଁକି ମିଛ କହୁଥିଲ?”

ବୀର କହିଲା, “ନିଜ ପୁଅର ଚୋରୀକୁ କ’ଣ ଚୋରୀ କୁହାଯିବ? ମୁଁ ଶୁଣୁଛି, ଆପଣଙ୍କ ପୁଅ ଖୁବ୍ ପରିଶ୍ରମୀ ।”

ଭରତ ପୁଅର ପ୍ରଶଂସା କରି କହିଲେ, “ହଁ ସେ ତ ସବୁ କାମକୁ ଆଗଭର । ଖୁବ୍ ସକାଳୁ ଉଠି ଘରବାଡି ସେ ପରିଷ୍କାର କରେ । ବଳଦଙ୍କୁ ଖାଇବାକୁ ଦିଏ । କ୍ଷେତରୁ ସଜ ଘାସ ଆଣେ । ସାରାଦିନ କ୍ଷେତରେ ନାନା ପ୍ରକାରର ସେ କାମ କରେ । କେଉଁ କାମରେବି ସେ ପଛ ଘୁଂଚା ଦିଏ ନାହିଁ । ମୋତେ ତ ଏହା ଭାବି ବଡ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗୁଛି ଯେ, ଏତେ ପରିଶ୍ରମୀ ଯୁବକ ଶେଷରେ ଚୋରୀ ପରି ଏକ ହୀନକାମ କରିବାକୁ ଗଲା କାହିଁକି?”

ବୀର କହିଲେ, ଏତେ ଛୋଟ କଥାରେ ମନ ଦୁଃଖ କରିବା ମୋଟେ ଠିକ୍ ନୁହେଁ । ଆପଣଙ୍କର ପୁଅ ଅନେକ ସୁଗୁଣର ଅଧିକାରୀ । ହେଲେ ମଧ୍ୟ ପିଲାମାନେ ବଡ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କର ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଖର୍ଚ୍ଚ କିଛି ଦରକାର ପଡେ । ହାତ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ କିଛି ନ ପାଇଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଏପରି କୁଅଭ୍ୟାସ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଗୁରୁଜନମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ପ୍ରତି ସଦା ସର୍ବଦା ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଉଚିତ୍ । ମୁଁ ସ୍ୱୀକାର କରୁଛି ଯେ, ଚୋରୀ ଏକ ଅପରାଧ । କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ପୁଅକୁ ଅପରାଧୀ ମନେ ନ କରି ତା’ର ଏପରି ଅଭ୍ୟାସର କାରଣ ବିଷୟରେ ଆପଣଙ୍କୁ ଚିନ୍ତା କରିବାକୁ ପଡିବ । ଯାହା ହେଉ, ଚନ୍ଦନ ତ ଆଉ ପର ଜିନିଷ ଚୋରୀ କରି ନାହିଁ, ଏପରି ହୋଇଥିଲେ ଆପଣ ଅଧିକ ଅପମାନିତ ହୋଇ ଥାଆନ୍ତେ ।”

ଭରତ ପୁଅର ବଳ ବପୁ ଦେଖି ଛୋଟ ଉପହାର ଦେବା କଥା କହିଥିଲେ ସିନା ଏବେ ପ୍ରକୃତରେ ନିଜର ଭୁଲ୍ ବୁଝି ପାରିଲେ । ଏହାପରେ ଚନ୍ଦନକୁ ଆଉ କେବେ ମଧ୍ୟ ଚୋରୀ କରିବାକୁ ପଡିନାହିଁ । କାରଣ ତା’ର ମନବୁଝି ଭରତ ହାତଖର୍ଚ୍ଚର ଯୋଗାଡ କରି ତାକୁ ଦେଇଦିଅନ୍ତି । ସେହିଦିନଠାରୁ ଚନ୍ଦନନାଥ ଆଉ କୌଣସି ଦିନ କିଛି ଚୋରୀ କରିନାହିଁ । ବରଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିନିଷ ସେ ନିଜ ଦାୟିତ୍ୱରେ ରଖିଚି ।


ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ