ସୁଦର୍ଶନର ଜିଦ୍ଖୋର୍ ସ୍ୱଭାବ ଥିଲା । ତା’ର ମନକୁ ଯାହା ଆସେ, ତାହା ସେ ତୁରନ୍ତ କରି ବସେ । ବଡ ଲୋକଙ୍କର ଉପଦେଶକୁ ସେ ମୋଟେ କାନ ଦିଏ ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ସେ ନିଜେ ଯାହା କରେ, ତାହା ବିଷୟରେ ପ୍ରଥମେ ଉତ୍ତମ ରୂପେ ସେ ବିଚାର କରେ । ନିଜର ନିର୍ଣ୍ଣୟ ଅନୁସାରେ ସେ କାମ କରେ । କାହାର କଥାରେ ମଧ୍ୟ ସେ କେବେବି ହେଲେ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ ନାହିଁ । ତା’ର ଏପରି ବିଚାର-ପଦ୍ଧତି ଅସ୍ୱାଭାବିକ ମନେ ହେଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ, ସେ ତା’ ଜିଦ୍ରେ ଅଟଳ ଥିଲା । ଯେ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ମଧ୍ୟ ସେ ଏଥିରୁ କଦାପି ବିଚ୍ୟୁତ ହେଉ ନଥିଲା । ପୁତ୍ରର ଏପରି ଆଚରଣରେ ପିତା ପ୍ରଭାକର ଖୁବ୍ ମନଦୁଃଖ କରୁଥିଲେ ।

                ପ୍ରଭାକର ବୁଦ୍ଧିମାନ ଓ ସାଂସାରିକ ଜ୍ଞାନରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କୁଶଳୀ ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଏପରି ଜିଦ୍ଖୋର୍ ସ୍ୱଭାବ କିଛି ପରିମାଣରେ ଥିଲା । ଲୋକେ କହୁଥିଲେ, ତାଙ୍କର ସ୍ୱଭାବ ପୁତ୍ର ଉପରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଛି । ପ୍ରଭାକର କହୁଥିଲେ, “ହଁ, ମୁଁ ଏକ ଜିଦିଆ ଥିଲି, କିନ୍ତୁ ଶାଳୀନତା ଭିତରେ ଥାଇ ମୁଁ ସବୁ କରୁଥିଲି । ମୋର ତ ମୋ ପିତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଯଥେଷ୍ଟ ଭକ୍ତିଭାବ ରହିଥିଲା । ମୋର ପିତୃଭକ୍ତି କାରଣରୁ, ମୁଁ ଆଜି ଏତେ ସୌଭାଗ୍ୟବାନ୍ ହୋଇ ପାରିଛି । ମୋ ପୁତ୍ର ମୋତେ ଅନୁସରଣ କରି, ମୋର ଅଭିଜ୍ଞତାରୁ ଲାଭ ଉଠାଇ ପାରିଲେ ଅନେକ ଉପକୃତ ହୋଇ ପାରନ୍ତା ।”

                କାହାର ଅଭିଜ୍ଞତାରୁ କିଛି ଶିଖିବା ପରି ମନୋବୃତ୍ତି ସୁଦର୍ଶନର ନ ଥିଲା । ସ୍ୱ-ଅନୁଭବରୁ ସବୁକିଛି ଶିକ୍ଷା କରିହେବ, ଏହା ତା’ର ଯୁକ୍ତି ଥିଲା । ଏପରିକି ପିଲା ଦିନେ, ନିଆଁକୁ ଛୁଇଁବାକୁ ବାରଣ କଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ତାହାକୁ ମାନି ନଥିଲା । କିନ୍ତୁ ନିଜେ ଛୁଇଁ ହାତ ପୋଡି ଯିବା ପରେ ସେ ଯାଇ ବଡମାନଙ୍କର କଥାକୁ ବିଶ୍ୱାସ କରିଥିଲା । କିଶୋର ବୟସରେ, ଗ୍ରାମ ନିକଟସ୍ଥ ହ୍ରଦରେ କୁମ୍ଭୀର ଥିବା ଶୁଣି ମଧ୍ୟ ସେ ବିଶ୍ୱାସ କଲା ନାହିଁ । ସତ୍ୟାସତ୍ୟ ଜାଣିବା ପାଇଁ ସେ ଥରେ ହ୍ରଦ ଭିତରକୁ ଡେଇଁ ପଡିଲା । ଭଗବାନଙ୍କ ଦୟାରୁ ଅତି କଷ୍ଟରେ ସେ ନିଜ ଜୀବନ ରକ୍ଷା କରି ପାରିଲା ।

                କିନ୍ତୁ ହଁ, ସୁଦର୍ଶନର ଏପରି ଉଦ୍ଦଣ୍ଡ ସ୍ୱଭାବ ମଧ୍ୟରେ କେତେକ ଭଲଗୁଣ ବି ରହିଥିଲା । ସେହି ଗ୍ରାମରେ ମଙ୍ଗଳାନାମ୍ନୀ ଜଣେ ବିଧବା ସ୍ତ୍ରୀଲୋକର ଏକ ବିରାଟ ଘର ଥିଲା । ଅଚାନକ ରୋଗ-ଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ତାର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିବା ପରେ, ଜଣେ ଦୂରସମ୍ପର୍କୀୟ ସେହି ଘରକୁ ବିକ୍ରି କରିଦେବା ପାଇଁ ଚାହିଁଲେ । କିନ୍ତୁ ଗ୍ରାମରେ ସେହି ଘରେ ମଙ୍ଗଳାର ଭୂତ ରହୁଥିବା କଥା ପ୍ରଚାର ହୋଇ ଯାଇଥିବାରୁ କେହିବି ସେ ଘର କିଣିବାକୁ ଆଗ୍ରହୀ ହେଲେ ନାହିଁ । ଯେତେ ଦାମ୍ କମେଇଲେ ମଧ୍ୟ କେହି ଏଥିପାଇଁ ଆଗେଇ ଆସିଲେ ନାହିଁ । ସୁଦର୍ଶନ ଏଥିରେ ମନ ବଳାଇବାରୁ ତା’ର ପିତା ତାକୁ ବାରଣ କଲେ । କିନ୍ତୁ ସୁଦର୍ଶନ ଏକାକୀ ସେ ଘରେ ତିନିରାତି ରହି ପ୍ରମାଣିତ କରାଇଦେଲା ଯେ, ଭୂତ ରହୁଥିବା ସମ୍ବାଦ ଏକ ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଚାର । ପିତାଙ୍କୁ ରାଜି କରାଇ ସୁଦର୍ଶନ ଅତି କମ୍ ଦାମ୍ରେ ସେ ଘରଟି କିଣିନେଲା । ପ୍ରଭାକର ପୁତ୍ରର ଏପରି ବିଚକ୍ଷଣ ନିଷ୍ପତିରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦିତ ହେଲେ । କିନ୍ତୁ ଏହା ପର ଠାରୁ ସୁଦର୍ଶନ ତା’ପିତାଙ୍କ କଥାକୁ ଆଦୌ ଗୁରୁତ୍ୱ ନ ଦେଇ ନିଜ ନିଷ୍ପତିରେ ଅଟଳ ରହିଲା ।

                ପ୍ରଭାକରଙ୍କର ଦଶ ଏକର ଉର୍ବର ଜମି ଥିଲା । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦକ୍ଷତାରେ କ୍ଷେତ କାମ କରୁଥିଲେ । ସେ ଚାହୁଁଥିଲେ ପୁତ୍ରର ସହଯୋଗରେ ଏହି ଜମି କୋଡିଏ ଏକରରେ ପରିଣତ ହେଉ ଓ ତାଙ୍କର ସମ୍ପତ୍ତି ପରିମାଣ ଯଥେଷ୍ଟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉ ।

                ସୁଦର୍ଶନର ବିଚାରଧାରା ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଥିଲା । କ୍ଷେତ କାମରୁ ବା କେତେ ଲାଭ ମିଳିବ? ଯେତେ ପରିଶ୍ରମ କଲେ ମଧ୍ୟ ଅବସ୍ଥା ବଦଳିବା ଆଦୌ ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ସେତିକି ପରିଶ୍ରମ କୌଣସି ବ୍ୟବସାୟରେ ଖଟାଇଲେ, ଗୋଟିଏ ବର୍ଷରେ ଲକ୍ଷାଧିକ ଟଙ୍କା ଲାଭ ମିଳିବ ଓ ଜୀବନର ଧାରା ବଦଳି ଯିବ । ଦିନେ ସେ ତା’ର ପିତାଙ୍କୁ ଏକ ପରାମର୍ଶ ଦେଲା ଯେ, କିଛି ଜମି ବିକ୍ରୟ କରି ତା’କୁ ଟଙ୍କା ଦିଆଯାଉ ଓ ସେହି ମୂଳଧନରେ ସେ ସହରରେ ବ୍ୟବସାୟ କରିବ । ପିତାଙ୍କୁ ଜୋର୍ ଦେଇ ସେ କହିଲା, “କୃଷି କାମରେ ଆମର କ’ଣ ବା ଉନ୍ନତି ହେବ ଯେ? ଆମର ଆଦୌ ଆର୍ଥିକ ଉନ୍ନତି ହେବ ନାହିଁ । ମନୁଷ୍ୟ ତା’ର ଜୀବନରେ ଉନ୍ନତି କରିବା ପାଇଁ ନୂତନ ପ୍ରୟୋଗ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପଡିବ । କିଛି ନୂତନ କରି ଦେଖାଇଲେ, ତା’ର ଜୀବନ ସାର୍ଥକ ଓ ସଫଳ ହେବ ।”