ସେ କାଳର କଥା । ଆଜକୁ ଚାରିଶହ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଓଡିଶାରେ ଗଜପତି ପ୍ରତାପରୁଦ୍ରଦେବ ଶାସନ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ ସୋମନାଥ । ଏହି ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ପୁଅ ଭକ୍ତକବି ବଳରାମ। ଓଡିଶାରେ ସେ ବଳରାମ ଙ୍କୁ ଅବା କିଏ ନ ଜାଣେ । ତାଙ୍କ ଲିଖିତ ଜଗମୋହନ ରାମାୟଣ ଓଡିଆମାନେ କେତେ ଆଦରରେ ପଢିଥାଆନ୍ତି । ସେ ବଳରାମ ଦାସ ତ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ଭାରି ଭକ୍ତ ଥିଲେ । ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ ନ କଲେ ଜଳତୁଳସୀ ବି ସେ ବଳରାମ ଆଦୌ ଛୁଉଁ ନ...
ଶୀତ ଦିନ ଆସିଲା । ସେ ବର୍ଷ ହାଡ ଭଙ୍ଗା ଶୀତ ହେଉ ଥାଏ । ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଶୀତରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଦେହ ସାରା ଗରମ ପୋଷାକ ଆବୃତ କରି ଥାନ୍ତି । ସଭାରେ ଯେତେକ ଥିଲେ ସମସ୍ତେ ମଧ୍ୟ ଶୀତ ଲୁଗା ଘୋଡାଇ ହୋଇ ଥାନ୍ତି । ରାଜା ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଡକୁ ଥରେ ଦୃଷ୍ଟି ପକାଇଲେ ତା’ପରେ କହିଲେ – ଆମେ ତ ଏତେ ଗରମ କପଡାର ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରି ସୁଦ୍ଧା ଶୀତ ଦାଉରୁ ରକ୍ଷା ପାଇ ପାରୁ...
ବହୁତ ଦିନ ତଳର କଥା । ବାରାଣସୀ ସହରରେ ବ୍ରହ୍ମଦତ ବୋଲି ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ । ସେଇ ସହରରେ ଜଣେ ସେଠ୍ ରହୁଥିଲା । ତା’ର ନାମ ଇଲ୍ଲିସ । ଇଲ୍ଲିସ ପାଖରେ ବହୁତ ସୁନା ମୋହର ଥିଲା । ଗୁଡାଏ ଧନ ଥିଲେ କ’ଣ ହବ, ଲୋକଟା ନିହାତି ଅସୁନ୍ଦର ଥିଲା । ଇଲ୍ଲିସ ଥିଲା ଛୋଟା, କୁବ୍ଜା ଓ ଟେରା । ଇଲ୍ଲିସର ବାପା, ବଡବାପା ଓ ଜେଜେବାପାମାନେ ବାରାଣସୀ ସହରରେ ବହୁତ ନାମ କରିଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମନ ଧର୍ମରେ ଥିଲା । ସେମାନେ ଅତିଥିମାନଙ୍କ...
ମହାରାଜା ସଙ୍କର୍ଷଣ ରାୟ ଦିନେ ରାଜସଭାରେ କହିଲେ, “ରାଜାମାନେ ନିଜ ଗୁଣଗାନ ଶୁଣି କାହିଁକି ବହୁତ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇଯା’ନ୍ତି, ମୁଁ କାହିଁ ସେକଥା ବୁଝି ପାରୁନାହିଁ । ଯିଏ ମୋର ଯେତେ ଖୋସାମୋଦି କଲେ ବି ମୁଁ ସେଥିରେ ତୁଷ୍ଟ ହେବା ଲୋକ ନୁହେଁ । କେହି ମୋତେ ସେଭଳି ଭାବରେ ଖୁସି କରି ପାରିଲେ ମୁଁ ତାକୁ ହଜାରେ ଟଙ୍କା ପୁରସ୍କାର ଦେବି ।” ସେଦିନ ରାଜସଭାରେ ଜଣେ ଆଶୁକବି ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କ କବିତା...
ରାଜା ବ୍ରହ୍ମଦତ ସେତେବେଳେ କାଶୀ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜୁତି କରୁଥା’ନ୍ତି । ବୋଧିସତ୍ୱ ସେହି ରାଜ୍ୟର ଜଣେ ପ୍ରତିପତିଶାଳୀ ନାଗରିକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅଚଳାଚଳ ସମ୍ପତ୍ତି ଥିଲା । ଥରେ ସେ ଯାଇ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ ସେ ସନ୍ନ୍ୟାସ ହୋଇ ଚାଲିଯିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ତେଣୁ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସମ୍ପତ୍ତି ରାଜା ଯେପରି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ରାଜା ଖୁବ୍ ଖୁସି ହେଲେ ଓ କହିଲେ, “ମୋର ତ ରାଜକୋଷ ଧନରେ ଭର୍ତ୍ତି, ମୁଁ ତୁମ ସମ୍ପତ୍ତି ନେଇ କ’ଣ କରିବି, ତମେ...
ଗୋଟିଏ କୂଅରେ ବହୁତ ବେଙ୍ଗ ଥିଲେ, ସେମାନଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବେଙ୍ଗ ରାଜା ବି ଥିଲା । କିନ୍ତୁ କିଛିଦିନ ପରେ ସେ ରାଜାକୁ ଆଉ କେହି ବି ମାନିଲେ ନାହିଁ । ତାପରେ ସେମାନେ ସବୁ ବାହାରୁ ଗୋଟିଏ ରାଜା ପଠାଇବାକୁ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲେ । ଭଗବାନ ସେ ବେଙ୍ଗମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ବୁଝାଇଲେ “ତୁମର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ତୁମ ଭିତରୁ ଜଣକୁ ରାଜା କର”; କିନ୍ତୁ ଭଗବାନଙ୍କ କଥା ଶୁଣିବାକୁ ସେ ବେଙ୍ଗମାନେ ତ ନାରାଜ । ଏ ବିଷୟରେ ସେହି ବେଙ୍ଗମାନେ ଖାଲି...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ, ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପି ଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ବି ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନ କରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି...
ବିଜୟପୁରରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବସି ପାଟି କରୁଥାଏ । “ନାମ ବିକ୍ରି କରିବି । ମହାଶୟମାନେ କିଣି ନିଅନ୍ତୁ । ଏହା ବହୁମୂଲ୍ୟବାନ୍ ନାମ ।” ଏପରି ଚିତ୍କାର କରି ସେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ନିଜପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଥାଏ । ସେ ଲୋକଟିର ନାମ ପ୍ରତାପ । ଘରେ ତା’ର ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ ସ୍ତ୍ରୀ, ଓ ବିବାହଯୋଗ୍ୟା ଝିଅଟିଏ । ଏଣୁ ଧନ ତା’ର ନିହାତି ଦରକାର । ଯୁବକ ଥିବା ବେଳେ ସେ ଲୋକଟି ରାଜାଙ୍କ ସୈନ୍ୟ ବିଭାଗରେ ଥିଲା ।...
ଅରଣ୍ୟ ସମୀପରେ ଶରଭ ନାମକ ଜଣେ ବଳଶାଳୀ ଲୋକ ବାସ କରୁଥିଲା । ସଂସାରରେ ତା’ଠାରୁ ଅଧିକ ବଳଶାଳୀ ଆଉ କେହି ବି ନାହାଁନ୍ତି । ଏପରି ଭାବି ସେ ଖୁବ୍ ଗର୍ବିତ ଅନୁଭବ କରେ । ଏହା ପଛରେ ଗୋଟିଏ କାରଣ ଥିଲା, ତାହା ହେଉଛି, ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ଦଶଗୁଣ ଅଧିକ କାଠର ବୋଝ ଜଙ୍ଗଲରୁ ସେ ବୋହି ଆଣିପାରେ । ତେଣୁ ସେ ତା’ ପତ୍ନୀକୁ ବଢାଇ କରି କହେ, “ମୁଁ କଳିଯୁଗ ଭୀମ । ନଚେତ୍ ଏତେ ବଡ ବୋଝ ଆଉ କିଏ ବୋହି ପାରିବ ଦେଖି କହିଲ”...
ହେଲାପୁରୀର ଧନୀ ଗଙ୍ଗାରାମ ଜଣେ ମଧ୍ୟବୟସ୍କ ବ୍ୟକ୍ତି । ତାଙ୍କର ଅନେକ ବ୍ୟବସାୟ, ତେଣୁ ଅନେକ ରୋଜଗାର । ସେ ପୁଅ ହାତରେ ସବୁ କିଛି ସମର୍ପି ଦେଇ ନିଜେ ଶାନ୍ତିରେ ଜୀବନ ବିତାଇବାକୁ ଚାହିଁଲେ । ଦିନେ ଦୁଆର ପାଖରେ ପଡିଯାଇ ସେ ତାଙ୍କ ଗୋଡ ଭାଙ୍ଗିଲେ । ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ ହୋଇ ସେ ପଡିଥା’ନ୍ତି; ତାଙ୍କ ବାଲ୍ୟବନ୍ଧୁ ଗୋବିନ୍ଦ ଏକଥା ଶୁଣି ଦେଖିବାକୁ ଆସିଲେ । ସେ ପଚାରିଲେ, “କିଓ ଏ ବୟସରେ ତମେ କ’ଣ ଡିଆଁ ଡେଇଁ କରି...
ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ଜଣେ ଧନୀ ବଣିକ ସହର ଠାରୁ କିଛି ଦୂରରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କଲେ । କାର୍ଯ୍ୟରତ ବଢେଇମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସହରକୁ ମଧ୍ୟାହ୍ନଭୋଜନ କରିବାପାଇଁ ଯାଉଥିଲେ । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ମାଙ୍କଡ ଦଳ ସେହି ମନ୍ଦିର ତିଆରି ହେଉଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ଆସିଲେ । ଜଣେ ବଢେଇ କାଠଗଣ୍ଡିର ମଧ୍ୟ ଭାଗକୁ କରତରେ ଚିରି ସେଥିରେ ଖୁଂଟିକୁ ଭର୍ତ୍ତି କରିଥିଲେ । ଯାହାଫଳରେ କି କାଠ ଗଣ୍ଡିଟି ଖୋଲା ନ ରହି...
ଇଣ୍ଡିଆର ମୁକ୍ତି ଆନ୍ଦୋଳନରେ ଅନେକ ଦେଶପ୍ରେମୀ ବାଳକଙ୍କ ବିଶେଷ ସ୍ଥାନ ରହିଛି ଯାହାକି ଆମ ପାଇଁ ଗର୍ବ ଓ ଗୌରବ । ଯେପରି ଆମ ଓଡିଶାର ବାଜି ରାଉତ ଆମମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଓ ଇତିହାସ, ଠିକ୍ ସେହିପରି ପଞ୍ଜାବ ପ୍ରଦେଶର ସାତ ବର୍ଷର ପିଲାଟିଏ । ସେ ଅଭିମନ୍ୟୁ ପରି ବୀର ବାଳକର ମାନ୍ୟତା ପାଇଛି । ଗୁରୁ ରାମ ସିଂହଙ୍କର ଅନେକ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ । ସେହି ଶିଷ୍ୟମାନେ ତାଙ୍କ ଗୁରୁଙ୍କ ଆରାଧନାରେ ଏତେ ମଜି ଯାଉଥିଲେ ଯେ ବାହାର...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଏଣେ ତୁହାକୁ ତୁହା ବର୍ଷା ବି ହେଉଥାଏ । ତେଣେ ସାଇଁ ସାଇଁ ଶୀତଳ ପବନରେ ଗଛଲତା ସବୁ ଥରି ଉଠୁଥାନ୍ତି । ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ଓ ବଜ୍ରଧ୍ୱନି ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୂନର୍ବାର ସେ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ସେହି...
ସୁପର୍ଣ୍ଣ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ଦେବଳ ସିଂହଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା ମୋହନା ଅନୁପମ ସୁନ୍ଦରୀ ଥିଲେ । ନିଜର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ସେ ମଧ୍ୟ ବହୁତ ଗର୍ବ କରୁଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କ ସକାଶେ ଭଲ ବରଟିଏ ଖୋଜିବା ରାଜାଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଏକ ବଡ ସମସ୍ୟା ଥିଲା । ଯେତେ ଚିତ୍ରପଟ ମୋହନାଙ୍କୁ ଦେଖାଇ ଦିଆଯିବ; ସେ ସବୁଥିରେ କିଛି ନା କିଛି ଦୋଷ ଦେଖାଇ ମୋହନା ସେମାନଙ୍କୁ ସବୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରି ଦେଉଥିଲେ । ଦିନେ ସେ ମୋହନା...
“ପିଲାଟିଏ ସିନା ସତ କହୁଥିଲା ବିଦ୍ୟାଳୟେ ପାଠ ପଢିବା ବେଳେ ସତ କହିବାକୁ ହେଲାନି ସାହସ ଲେଖିଲା କାଗଜ କଲମ ବଳେ । ଚିଠିଟିଏ ଲେଖି ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକ ହାତେ ଦେଇ ଦଣ୍ଡ ପାଇଲେ ଯେତେ ଗର୍ଡିମର ନାମେ ନୋବେଲ୍ ବିଜେତା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲେଖିକା ଥିଲେ ଅତୀତେ ।” ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ସେତେବେଳେ ତ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ନୀତି ଚରମ ସୀମାରେ ପହଁଚି ଯାଇଥାଏ । କେପ୍ଟାଉନ୍ର ଗୋଟିଏ...
ବୁଢୀଟିଏ ଥାଏ; ସେ ବହୁତ ଧନସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାଣୀ । କିନ୍ତୁ ନାତୁଣୀଟି ବ୍ୟତୀତ ତା’ର ଏ ସଂସାରରେ ନିଜର ବୋଲି ଆଉ କେହି ବି ନଥିଲେ । ବୁଢଟି ତା ନାତୁଣୀକୁ ସର୍ବଦା କଡା ଶାସନ ଭିତରେ ରଖିଥାଏ । ତାକୁ ସେ ବାହାରକୁ କେବେବି ଖେଳିବାକୁ ଛାଡେନାହିଁ ବା ବାହାରୁ କିଏ ସାଙ୍ଗଝିଅ ଆସିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ସେ ବୁଢୀ ମନା କରିଦିଏ । ଏହିପରି ଭାବେ ସେ ନାତୁଣୀଟି ତା’ ଜେଜେମା ପାଖରେ ଡରିମରି ଥାଏ । ଯେପରିକି ନାତୁଣୀ...
ବହୁତଦିନ ତଳର କଥା । ସେତେବେଳକୁ ମଟରଗାଡି, ରେଳଗାଡି, ବିଜୁଳିବତୀ କିଛି ବି ବାହାରି ନ ଥାଏ । ତେଣୁ ଦୂର ଦୂରାନ୍ତ ଜାଗାକୁ ଲୋକମାନେ ପାଦରେ ଚାଲି ଚାଲି ଯିବା ଆସିବା କରୁଥାଆନ୍ତି । ଘରେ ଘରେ ତେଲ ଦୀପ ଜଳେ । ସେଇଥିରେ ଲୋକମାନେ କାରବାର ହୁଅନ୍ତି । ଏହା ସେଇ ଯୁଗର କଥା । ସେତେବେଳେ କାଶୀକୁ ସଂସ୍କୃତ ବିଦ୍ୟାନଗରୀ ବୋଲି କୁହାଯାଉଥାଏ । ଯେତେ ବଡ ବଡ ସଂସ୍କୃତ ବିଦ୍ୱାନ ସେଇଠି ରହି ଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରୁଥାଆନ୍ତି । ଏହି...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ମଧ୍ୟରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ନ ହୋଇ ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ନିକଟକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ...
ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଦିନେ ଗୋପାଳ ଭାଣ୍ଡକୁ କୌଣସି କାରଣ ନେଇ ବିରକ୍ତ ହୋଇ କହିଲେ “ମୁଁ ଆଉ ତୁମ୍ଭର ମୁହଁ ଚାହିଁବି ନାହିଁ ।” ଏକଥା ଶୁଣି ଗୋପାଳ କିଛି ମାତ୍ର ଚିନ୍ତିତ ନ ହୋଇ ତା’ପର ଦିନ ରାଜ ସଭାକୁ ଆସିବା ସମୟରେ ଦୂରରେ ମହାରାଜାଙ୍କୁ ଦେଖି କରି ମହାରାଜାଙ୍କ ଆଡକୁ ପଶ୍ଚାତ୍ କରି ଆସିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲେ । ତା ଦେଖି ରାଜା କହିଲେ – କିହୋ ଗୋପାଳ ଏହା କ’ଣ? ଏହା ଶୁଣି ଗୋପାଳ କହିଲେ – ଆଜ୍ଞା...
ଦୁନିଆରେ ଭାଇ ସ୍ୱାର୍ଥପର ହୋଇ ନିଜକଥା ଭାଳି ହୁଅନ୍ତି ସର୍ବେ ଏଭଳି କେତେକ ମଣିଷ ଅଛନ୍ତି ପରକଥା ଯିଏ ସତତ ଭାବେ । ସେଭଳି ମଣିଷ ପୃଥିବୀ ବକ୍ଷରେ ରହିଯାନ୍ତି ସଦା ଅମର ହୋଇ ସ୍ୱାର୍ଥପର କେବେ ମୃତ୍ୟୁବରିନିଏ ଏକଥା ଜଗତେ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ । ହେଲେ ହୁଅ ପଛେ ସ୍ୱାର୍ଥପର ତୁମେ ପରହିତ ଚିନ୍ତାକର କିଂଚିତ୍ ଏହାଦ୍ୱାରା ତୁମ ଅମଙ୍ଗଳ ନୁହେଁ ଅନ୍ୟର ମଙ୍ଗଳ ହେବ ସାଧିତ । ସାଧାରଣତଃ ମଣିଷ...
ପାରସ୍ୟର ସମ୍ରାଟ୍ ଏବଂ ମହାରାଜ ଆକବର ଦୁହେଁ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ । ଥରେ ପାରସ୍ୟ ସମ୍ରାଟ୍ ଭାରତ ଭ୍ରମଣରେ ଆସିଥାଆନ୍ତି । ସେ ଆକବରଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ବନ୍ଧୁ! ତୁମ ପାଖରେ ଏପରି ଏକ ଅଲୌକିକ ପଥର ଅଛି କି, ଯାହାକୁ ତୁମେ ଛୁଇଁଲା ମାତ୍ରକେ ସୁନା ପାଲଟିଯିବ? ସମ୍ରାଟ୍ ଙ୍କ କଥା ଶୁଣିବା ପରେ ଆକବର କିଛି ସମୟ ନୀରବ ହୋଇଗଲେ । ଏହାପରେ ବିରବଲଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡକାଇଲେ । ପାରସ୍ୟ ସମ୍ରାଟ୍ ଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ପରିଚୟ କରାଇଦେବାକୁ ଯାଇ...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଭୀମସିଂହ ନାମରେ ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ । ସେ ଜଣେ ଆଦର୍ଶ ଶାସକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରଜାମାନେ ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥାଆନ୍ତି । ଏହି କାରଣରୁ ଭୀମ ସିଂହଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରଜାମାନେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଥିଲେ । ହେଲେ ରାଜାଙ୍କ ମନରେ ସବୁ ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ଦୁଃଖ । ଦୁଃଖର କାରଣ ହେଉଛି ରାଜା ନିଃସନ୍ତାନ ଥିଲେ । ପ୍ରଜାମାନେ ରାଜାଙ୍କୁ ଏତେ ଶ୍ରଦ୍ଧା କରୁଥିଲେ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜନତା ପ୍ରତିଦିନ ମନ୍ଦିର ଯାଇ ରାଜାଙ୍କ ପାଇଁ...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳର କଥା । ଗୋଟିଏ ନଗରୀରେ ‘କାମାତୁର’ ନାମକ ଏକ ବୃଦ୍ଧ ବଣିକ ବାସ କରୁଥିଲେ । ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟକୁ ଅଳ୍ପଦିନ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କର ପତ୍ନୀ ବିୟୋଗ ଘଟିଲା । ଏହି ଦୁଃଖରେ କାମାତୁର ମ୍ରିୟମାଣ ହୋଇପଡିଲେ । ନିଜ ଜୀବନର ଉପାର୍ଜିତ ଅର୍ଥରୁ ଅଧାଅଧି ଏକ ଗରୀବ ବଣିକକୁ ଦାନ କରି ତାହାର ଯୁବତୀ କନ୍ୟାକୁ ପୁନର୍ବାର ବିବାହ କଲେ । କିନ୍ତୁ କନ୍ୟାଟି ବୁଢା କାମାତୁରକୁ ବିବାହ କରିଥିବାରୁ ତା’ର ମନରେ ସୁଖ ନଥାଏ । ପ୍ରତିଦିନ ସେ ବୁଢା...
ସୁବର୍ଣ୍ଣପୁରୀ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ଧର୍ମବର୍ଦ୍ଧନଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା ସନ୍ତାନ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣମୁଖୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ରୂପବତୀ ଓ ଗୁଣବତୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କୁ ପତ୍ନୀରୂପେ ପାଇବାକୁ ଅନେକ ଯୁବରାଜ ମନରେ ଆଶା ପୋଷଣ କରିବା ସମୟରେ, କୌଣ୍ଡିଲ୍ୟପୁରୀର ରାଜା ନିଜେ ବିବାହ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ପଠାଇଲେ । ଏବେ ତ ପୁଣି ବିବାହିତ ବୟସ ମଧ୍ୟ ବହୁତ । ସେ ଅବଶ୍ୟ ବଳଶାଳୀ ଥିଲେ ଓ ତାଙ୍କରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ବଡ ଥିଲା । ମାତ୍ର...
କନକପୁରର କମଳେଶ ସହରରେ ଚାକିରୀ କରେ । ସେ ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳୁ ସହରକୁ ଯାଏ ଓ ସଂଧ୍ୟାରେ ଘରକୁ ଫେରେ । ପିଲାଦିନରୁ ବାପ ମରିଯିବାରୁ, ତା’ର ମା’ ବହୁକଷ୍ଟରେ ତାକୁ ପାଳିପୋଷି ମଣିଷ କରିଛି । କମଳେଶର କଣ୍ଠ ବଡ ମଧୁର ଥିଲା । ଦିନେ ସେ ତା ମା’ଙ୍କର ଅନୁରୋଧରେ ତାଙ୍କୁ ଗୀତ ଗାଇ ଶୁଣାଉଥିଲା । ତା’ର ମା’ ଆଖି ବନ୍ଦ କରି ଶୁଣୁଥିଲେ; ସେ ଏତେ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇଗଲେ ଯେ ଆଉ ଆଖି ଖୋଲିଲେ ନାହିଁ; ଚିରଦିନ ପାଇଁ ସେ...
ମହାପଣ୍ଡିତ ସଦାନନ୍ଦଙ୍କର କୌଶିକ ନାମରେ ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର ଥିଲା । ତା’ର ବିବାହ ପାଇଁ ବୟସ ହୋଇଥିଲେ ସୁଦ୍ଧା ତାକୁ ଝିଅ ଦେବାକୁ କେହି ହେଲେବି ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କରୁ ନଥିଲେ । ଦିନେ ସଦାନନ୍ଦଙ୍କର ପିଲାବେଳର ସାଥି ସୋମେଶ୍ୱର ତାଙ୍କ ଝିଅ ପାଇଁ ବର ଖୋଜୁ ଖୋଜୁ ସେଠାରେ ଆସି ପହଁଚିଲେ । ଦିନେ ସେ ଦୁଇ ବନ୍ଧୁ ନାନା ଗଳ୍ପ କରୁ କରୁ ସୋମେଶ୍ୱର ତାଙ୍କ କନ୍ୟାର ବିବାହ କଥା ଉଠାଇଲେ । ସେ କହିଲେ, “ଆଛା ଏତେ ଖୋଜା ଖୋଜି କାହିଁକି...
ଉଷା ଅନିରୁଦ୍ଧଙ୍କ ଚିତ୍ରପଟକୁ ଧରି ଏକଲୟରେ ଚାହିଁ ରହିଥା’ଏ; ସତେ ଯେମିତି ତା’ର ସମଗ୍ର ଶରୀର ପୁଲକିତ ହୋଇ ଉଠୁଥାଏ । ସଖୀ ଚିତ୍ରରେଖା ଏକଥା ଦେଖି ହସି ହସି କହିଲା, “ଉଷା, ମୁଁ ବୁଝିଗଲି ତୁମେ ସ୍ୱପ୍ନରେ କାହାକୁ ଦେଖିଥିଲ । ସେ ଯେଉଁଠି ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ତାଙ୍କୁ ନିଶ୍ଚୟ ଖୋଜି ଆଣି ତୁମ ହାତରେ ସମର୍ପଣ କରିବି । ତୁମ ଉପରେ ଯେହେତୁ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀଙ୍କର ଆଶୀର୍ବାଦ ରହିଛି, ତେଣୁ ମୁଁ ଅବଶ୍ୟ ଏଥିରେ ସଫଳ ହେବି, ସେଥିଲାଗି...
ଏକଦା ପାର୍ବତୀମାତା ଈଶ୍ୱରଙ୍କଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ଶିକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଖୁବ୍ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କଲେ । ତେଣୁ ଈଶ୍ୱର, ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ନିଜ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇ ନୈମିଷ୍ୟାରଣରେ ପହଁଚିଲେ । ନୈମିଷ୍ୟାରଣ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ଓ ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ । ସେଠାରେ ମୁନି ଋଷିମାନେ ବାସ କରନ୍ତି । ଈଶ୍ୱର ଓ ପାର୍ବତୀ ଦୁହେଁ ସେହି ଅରଣ୍ୟର ଏକ ନିକାଂଚନ ସ୍ଥାନରେ ଯାଇ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ । ସେଠାରେ ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ଚମ୍ପାଗଛ ଥାଏ । ସେହି ଚମ୍ପାଗଛରେ...
ଜଙ୍ଗଲ ପାଦଦେଶରେ ଝଙ୍କାଳିଆ ଗଛଟିଏ, ତା’ଡାଳରେ ବସାବାନ୍ଧିଥାଏ କାଉଟିଏ । ଏକଦା କାଉ କେତୋଟି ଅଣ୍ଡାଦେଇ ତା’ ଉପରେ ବସିରହିଲା । ଅଣ୍ଡାଗୁଡିକ ଉଷୁମ୍ ହେଲେ ତା’ ଭିତରୁ ଛୁଆ ବାହାରିବେ । ଏତିକିବେଳେ କୁଆଡୁ ଗୋଟିଏ ବିଲୁଆ ବୁଲିବୁଲି ଆସି ସେଇ ଗଛମୂଳେ ପହଁଚିଗଲା । ଗଛ ମୂଳଟି ବେଶ୍ ଗହଳିଆ ଓ ଅନ୍ଧାରୁଆ ଥିବାରୁ ସେଇଠି ବସାବାନ୍ଧି ରହିବବୋଲି ଠିକ୍ କଲା । ବିଲୁଆ ସେଇ ଗଛମୂଳେ ବସିଛି । ମନେ ମନେ ଭାବୁଥାଏ...
ଚନ୍ଦ୍ରପୁର ନାମକ ନଗରରେ ଚକ୍ରଦତ ନାମକ ରାଜା ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । କୌଣସି କାରଣ ବଶତଃ ସେ ନିଜ ପୁତ୍ର ମଦନପାଳକୁ ରାଜ୍ୟରୁ ବାହାର କରି ଦେଲେ । ରାସ୍ତାରେ ଖର୍ଚ୍ଚ ପାଇଁ କିଛି ଟଙ୍କା ଓ ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ଅଳଙ୍କାର ଦେଇଥାନ୍ତି । ପୁତ୍ର ପିତାଙ୍କ ଆଜ୍ଞା ପାଳି ସେଠାରୁ ବାହାରି ଗଲା । କେତେ ଦିନ ପରେ ଜଣେ ସାଧୁ ଆଶ୍ରମରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲା । ସାଧୁଙ୍କୁ ନିଜର ପରିଚୟ ଦେଲା । ମହାତ୍ମା ରାଜ କୁମାରଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କଲା । ଭବିଷ୍ୟତରେ କାମରେ...
ଆଶୁ କବି ଯଦୁମଣି ଖ୍ରୀ.ଅ. ୧୭୮୧ ମସିହାରେ ଆଠଗଡ ଠାରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରି ଥିଲେ । ପରେ ଆଠଗଡରୁ କବି ଯଦୁମଣିଙ୍କ ପରିବାର ନୟାଗଡକୁ ଚାଲି ଆସି ସେଠାକାର ‘ଇଟାମାଟୀ’ ଗ୍ରାମରେ ଅବସ୍ଥାନ କରି ଥିଲେ । କବି ଯଦୁମଣି ଜାତିରେ ଥିଲେ ବଢେଇ । ରାଜାନୁଗ୍ରହ ଓ ପୃଷ୍ଠପୋଷକତା ଥିଲା ତାଙ୍କ ଜୀବିକାର୍ଜନର ସମ୍ବଳ । ‘ପ୍ରବନ୍ଧ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର’ ଓ ‘ରାଘବ ବିଳାସ’ର ପ୍ରଣେତା କବି ଯଦୁମଣି ଚିର କାଳ ପାଇଁ ଓଡିଆ...
ଚଳିତ ବର୍ଷ ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବର୍ମାର ଶ୍ରୀମତୀ ଆଙ୍ଗ ସାନ ଚିଙ୍କୁ ମିଳିଛି । ଏହା ଇଣ୍ଡିଆ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୌରବର ବିଷୟ । କାରଣ ଶ୍ରୀମତୀ ସାନ୍ ଚି, ପିଲାବେଳେ ଇଣ୍ଡିଆରେ ହିଁ ବିଦ୍ୟାଶିକ୍ଷା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ମା’ ଶ୍ରୀମତୀ ଖିନ ଚି ଥିଲେ ଇଣ୍ଡିଆରେ ବର୍ମାର ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ । ତାଙ୍କ ପ୍ରଶଂସାପତ୍ରରେ ଲେଖା ହୋଇଛି ଯେ ତେୟାଳିଶ ବର୍ଷର ଏହି ଭଦ୍ର ମହିଳା ଯିଏ କି ଦୁଇଟି...
ସିଂହ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା, ସେହି ପରି ଚିତା ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା । ସିଂହ ଚିତାକୁ ଡରୁ ନଥିଲା କି ଚିତା ମଧ୍ୟ ସିଂହକୁ ଡରୁ ନଥିଲା । ଦୁହେଁ ନିଜ ନିଜ ଶକ୍ତିରେ ବଳବାନ୍ ଥିଲେ । ଏକଦା ସେମାନେ ଦୁଇଜଣ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ଶିକାର ପାଇଁ ବାହାରିଲେ । ଶିକାର ଖୋଜି ଖୋଜି ସେମାନଙ୍କ ନଜର ଗୋଟିଏ ହରିଣ ଉପରେ ପଡି ଗଲା । ତେଣୁ ଦୁଇ ଜଣ ଯାକ ତାକୁ ଚାରି ପଟୁ ଘେରି ଗଲେ । ଦୁର୍ବଳ ହରିଣ ଏହି ଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଡି ବହୁତ ଡରିଗଲା ।...