ଗୁରୁ ଧୈମ୍ୟ ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ ଉପମନ୍ୟୁ । ସେ ଥିଲେ ଗୁରୁ ଆଶ୍ରମର ଗାଈମାନଙ୍କୁ ପାଳନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱରେ । ଦିନ ତମାମ୍ ସେ ସେହି ଗାଈମାନଙ୍କ ସେବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହୁଥିଲେ । ଦିନରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିସାରି ରାତିରେ ସେ ଭିକ୍ଷା ମାଗିବା ପାଇଁ ଯାଉଥିଲେ । ଗୁରୁଦେବ ଥରେ ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କର ଐକାନ୍ତିକ ଗୁରୁଭକ୍ତିକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଲାଗି ଚିନ୍ତା କଲେ । ତେଣୁ ଦିନେ ସେ ମୁନି ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକି କହିଲେ...

ମହୀପାଳ ସେତେବେଳେ ମଳୟଗିରି ରାଜ୍ୟ ଉପରେ ଶାସନ କରୁଥିଲେ । ଦିନେ ସେ ତାଙ୍କ ଦରବାରରେ ବସିଛନ୍ତି, ଜଣେ କୁବ୍ଜା ବୁଢା ଗୋଟାଏ ସିଢି ଧରି ତାଙ୍କ ଆଗରେ ପହଁଚିଲା ଓ କହିଲା, “ମହାରାଜ! ଏ ସିଢିର ବିଶେଷ ଗୁଣ ଅଛି । ଡାକୁ ମାନସିଂହ ଏହାକୁ ମୋଠୁଁ ଛଡାଇ ନେବାକୁ ବସିଛି । ଆପଣ ଏହାକୁ ରକ୍ଷା କରନ୍ତୁ ।”                 ଅବଶ୍ୟ ଡାକୁ ମାନସିଂହ ବିରୁଦ୍ଧରେ ସେତେବେଳକୁ ନାନା ଅଭିଯୋଗ ଆସି ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ପହଁଚିଥାଏ । କିନ୍ତୁ...

ଗୋବିନ୍ଦ ଘରୁ ବାହାରି ପିଣ୍ଡାରେ ପାଦ ଦେଇଛି, କିଏ ଜଣେ ଜୋର୍ରେ ଛିଙ୍କିଲା । ସେ ମନେ ମନେ ସେହି ଛିଙ୍କିଥିବା ଲୋକକୁ ଅନେକ ଗାଳି ଦେଇ ଘରକୁ ଫେରିବା ବେଳେ ଦେଖିଲା ପଡୋଶୀ ଈଶ୍ୱର ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ କୌଣସି କାମ ପାଇଁ ବାହାରକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ସେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲା; କାରଣ ଛୋଟ କାମଟିଏ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଶାସ୍ତ୍ରୀଜୀ ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ୍ତ ଦେଖି ବାହାରନ୍ତି । ତେଣୁ ସେ ଭାବିଲା, “ଶାସ୍ତ୍ରିଜୀ ଯଦି ଛିଙ୍କର ଅଶୁଭ ସୂଚନାକୁ ଖାତିର୍ ନ କରି...

ମହାକବି ସନ୍ଦୀପନ ରାଜଦରବାରର କବି ଥିଲେ । କବି ଭାବରେ ତାଙ୍କର ସୁଖ୍ୟାତି ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗରେ ଏପରି ବ୍ୟାପୀଥିଲା ଯେ ଲୋକେ କହୁଥିଲେ ତାଙ୍କ ମୁହଁରୁ କଥା ବାହାରିଲେ ତାହା କବିତା ଆକାରରେହିଁ ଆସେ ।                 କିନ୍ତୁ ସେ ସ୍ୱଭାବରେ ଅତି ଗର୍ବୀ ଥିଲେ । ସାଧାରଣ ଲୋକ କେହି ତାଙ୍କୁ ଦେଖାକଲେ ସେ ନିଜକୁ ଅପମାନିତ ବୋଧ କରନ୍ତି ।                 ରାଜଧାନୀରୁ କିଛି ଦୂରରେ ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଯୁବକଟିଏ ଥାଏ ।...

ବିଦ୍ରୋହୀମାନଙ୍କୁ ଅଚାନକ କାବୁ କରିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ବୀରସିଂହ ଶୀକାର ନାମରେ ଅରଣ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କଲା । ସେ ଜାଣି ନଥିଲା ଯେ ସାଧୁ ଜୟାନନ୍ଦ ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ ଉପରେ ଅଦ୍ଭୁତ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ସେ ରାଜକୁମାର ସନ୍ଦୀପକୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଶକ୍ତିର ସୁତ୍ର ଶିଖାଇ ଦେଇଥିଲେ । ରାଜକୁମାରଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଧେଶରେ ପଶୁପକ୍ଷୀମାନେ ବୀରସିଂହର ଲୋକଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରି ସେଠାରୁ ହଟାଇ ଦେଲେ । ତା’ପରେ … ବୀରସିଂହର ଅପମାନର କୌଣସି...

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଶ୍ରୀପତି ନାମକ ଜଣେ ଗାଈରଖୁଆଳ ଯୁବକ ଥିଲା । ତା’ର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଭଲ, ତତ୍ସହିତ ତା’ର ମନବଳ ମଧ୍ୟ ବହୁତ । ତେଣୁ ସେ ଚାହୁଁଥାଏ ଯେ ଦେଶଭ୍ରମଣ କରନ୍ତା ଓ ଯୁଦ୍ଧ ବି କରନ୍ତା । ଏହିପରି ଦିନେ ଭାବୁ ଭାବୁ ସେ ଗୋଟିଏ ଗଛ ମୂଳରେ ଯାଇ ଶୋଇ ପଡିଲା ଓ ଏକ ବିଚିତ୍ର ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଲା ।                 ସ୍ୱପ୍ନରେ ସେ ଦେଖିଲା ଯେ ସେ ପାହାଡ ଉପରେ ଚଢିଚଢି କୌଣସି ଏକ ସ୍ଥାନରେ ଯାଇ ପହଁଚିଛି । ସେଠାରେ ଏକ ଶୂନ୍ୟ...

ସୁଖପାଳ ଗାଁର ପ୍ରଭାକରର ନିଜର ବୋଲି କେହିବି ନଥାନ୍ତି । ଘର ଛଣ୍ଡିକ ଛଡା ତା’ର ଆଉ କୌଣସି ସମ୍ପତ୍ତି ମଧ୍ୟ ନଥିଲା । ତେବେ ଲୋକେ ତାକୁ ଖୁବ୍ ଭଲ ପାଊଥାନ୍ତି । କାରଣ, ସେ ସାଧୁ ଓ ପରୋପକାରୀ ।                 ପ୍ରଭାକର ପ୍ରାୟ ମୂଲ ଲାଗି ଚଳେ ବୋଲି କହିବାକୁ ହେବ । ସେ ଚାହାଳିରେ ଦୁଇ ଅକ୍ଷର ପାଠ ପଢିଥିଲା । ତା’ପରେ ନିଜେ ଅଭ୍ୟାସ କରି ଲେଖିପଢି ସେ ଶିଖିଥିଲା । ତେଣୁ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ସେ ଗାଁର କେହି କେହି ଲୋକଙ୍କର...

ବାଗଦାଦ୍ ସହର ନିକଟରେ ଏକ ଛୋଟ ସହରରେ ଇସ୍ମାଇଲ୍ ନାମରେ ଜଣେ କଂସେଇ ରହୁଥାଏ । ତା’ ଦୋକାନ ପାଖରେ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ମାଂସ ଦୋକାନ ନଥାଏ ବୋଲି ତା’ର ବ୍ୟବସାୟ ବହୁତ ଭଲ ଭାବରେ ଚାଲୁଥାଏ । ଦିନେ ବୁଢାଟିଏ ତା’ ଦୋକାନରେ ଆସି ପହଁଚିଲା । ଜଣା ପଡୁଥାଏ ସେ ଲୋକଟି ବିଦେଶୀ । ସେ ଇସ୍ମାଇଲ୍କୁ କହିଲା, “ଭାଇ, ମୋତେ ସେରେ ନରମ ମାଂସ ଦିଅ ।” ଇସ୍ମାଇଲ୍ କହିଲା “ନରମ ମାଂସ ପାଇଁ ତୁମକୁ ରୂପା ମୋହରଟିଏ ଦେବାକୁ ହେବ ।” “କ’ଣ, ସେରେ...

ଏକଦା ଗୋଟିଏ ଆଶ୍ରମରେ ଗୁରୁଙ୍କୁ ଜଣେ ମହିଳା ପଚାରିଲେ, ମହାଭାଗ ମୁଁ ସବୁଦିନ ପରିବା କାଟି ରୋଷେଇ କରୁଛି । ଜାଣୁଛି ପରିବା ଭିତରେ ପୋକ ଅଛନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କୁ ମାରିବାକୁ ପଡୁଛି । ଏଇଟା କ’ଣ ପାପ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଯିବ?          ଗୁରୁ ଏହା ଶୁଣି କହିଲେ, ତେବେ ଏ କଥାଟି ଶୁଣ । ଥରେ ସ୍ୱାମୀ ଯୋଗାନନ୍ଦ ପରମହଂସ ମହାରାଜ ଜର୍ମାନି ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତମାନେ ମଧ୍ୟାହ୍ନ ଭୋଜନ ପାଇଁ ସ୍ୱାମୀଜୀଙ୍କୁ ଏକ...

ଦେବପୁରରେ ବୀରଦାସ ନାମକ ଜଣେ ସେଠ୍ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ମହାଜନୀ କାରବାର ଥିଲା । ଗ୍ରାମର ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ସେମାନଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକ ସମୟରେ ତାଙ୍କଠାରୁ ଟଙ୍କା କରଜ ନେଉଥିଲେ ଓ ସୁଧ ସହ ଠିକ୍ ସମୟରେ ଫେରାଇ ଦେଉଥିଲେ । ପୁଣି କେହି କେହି ବା ଅଳ୍ପ ଅଳ୍ପ କରି ଶୁଝୁଥିଲେ ।                 ପାଖ ଗ୍ରାମ ଧରମପୁରରେ ଯଶପାଳ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ବାପା ଜେଜେବାପା ବହୁ ସମ୍ପତ୍ତି ତାଙ୍କ ପାଇଁ ରଖି ଯାଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ...

ସଂପାତିଙ୍କଠାରୁ ମାତା ସୀତାଙ୍କର କିଛିଟା ଖବର ସଂଗ୍ରହ କରିବା ପରେ ବାନରମାନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆନନ୍ଦରେ ନାଚିଲେ, କୁଦିଲେ; ଡିଆଁ ମାରି ମାରି ଯାଇ ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ପହଁଚିଲେ । ହେଲେ ସମୁଦ୍ରର ଭୟଙ୍କର ରୂପ ଦେଖି ସେମାନଙ୍କ ଆନନ୍ଦ ଆଉ ରହିଲା ନାହିଁ । ସେମାନଙ୍କର ମୁହଁ ହଠାତ୍ ଶୁଖିଗଲା । ଅସୀମ ନୀଳ ସମୁଦ୍ରର ଉତାଳ ତରଙ୍ଗମାଳା । ଦିଗ୍ବଳୟ ବ୍ୟାପୀ ରହିଛି, ତା’ର ଶେଷ ନାହିଁ, କୂଳ କିନାରା ବି ନାହିଁ । ପୁଣି ତାହା ଭୟଙ୍କର...

ରଙ୍ଗନାଥ ଏବଂ ରାମନାଥ ଉଭୟେ ପଡୋଶୀ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଉତ୍ତମ ବନ୍ଧୁତା ଥିଲା । ରଂଗନାଥଙ୍କର ପୁଅ କାମ ଖୋଜୁଥିଲା । ସେ ବହୁ ଥର ଉଦ୍ୟମ କରି ବି ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା । ଥରେ ସହରରେ ସେ ଗୋଟିଏ କାମ ପାଇବା ପ୍ରାୟ ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସେ ତାହା ହରାଇଲା । ଫଳରେ ସମସ୍ତଙ୍କର ମନଦୁଃଖ ହେଲା ।                 କିଛି ଦିନ ପରେ, ରଂଗନାଥର ପରିବାରକୁ ତାଙ୍କ ଝିଅ ଚନ୍ଦ୍ରମତି ପାଇଁ ବିବାହ...

ବିଶାଳପୁର ଗାଁରେ ଦୁଇଜଣ ମୁଖିଆ ଥିଲେ । ଜଣଙ୍କର ନାଁ ଭୁଷଣ ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣେ ହେଲେ ରୋହିତ । ଚାଷୀ ଭୁଷଣ ପାଖରେ ଶାରୀରିକ ବଳ ଥିଲା । ମାତ୍ର ବ୍ୟବସାୟୀ ରୋହିତ ପାଖରେ ପ୍ରଚୁର ଧନ ବଳ ଥିଲା ।                 ରମଣ ଖାଲି ନାମକୁ ମାତ୍ର ଗ୍ରାମାଧିକାରୀ ଥିଲେ । ଭୁଷଣ ଏବଂ ରୋହିତ ସହିତ ପରାମର୍ଶ ନକରି, କୌଣସି ମୁଖ୍ୟ ବିଷୟରେ ନିଷ୍ପତି ନେବାକୁ ସେ କେବେବି ମଧ୍ୟ ସାହସ କରୁନଥିଲେ । ଭୁଷଣ ଇଚ୍ଛା ବିରୁଦ୍ଧରେ କୌଣସି କାମ ଆରମ୍ଭ...

    ଜ୍ଞାନୀବ୍ୟକ୍ତିମାନେ କହିଥାନ୍ତି ସଦା ଧୈର୍ଯ୍ୟ ମଣିଷର ମହାନ ଗୁଣ     ଏହି ଗୁଣ ବଳେ ଅସାଧ୍ୟକାର୍ଯ୍ୟ ବି ଅତି ସହଜରେ ହୁଏ ସାଧନ ।     ଏଥିଲାଗି ଗୁରୁ ରାମଦାସଙ୍କର ଜୀବନୀରୁ କଥାଟିଏ ଶୁଣିଲେ     ଜାଣିଯିବା ଧୈର୍ଯ୍ୟଗୁଣର ମହତ୍ତ୍ୱ ରାମଦାସ ଯାହା ବୁଝାଇଥିଲେ ।                 ମାନବର ଅନେକ ସଦ୍ ଗୁଣ ମଧ୍ୟରେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ହେଉଛି ମହାନ୍ । ଏହି ଗୁଣଧାରୀ ବ୍ୟକ୍ତି ନିଶ୍ଚୟ ବଡମଣିଷରେ ଗଣା ହୋଇଥାଏ, ଅସାଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକୁ...

ଏକ ସହର । ସେଠାରେ ଅନେକ ପରିବାର ଭିତରେ ରହିଥାନ୍ତି ଏକ ବୃଦ୍ଧ ଦମ୍ପତି । ସବୁବେଳେ, ସବୁ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କ ମନରେ ଥାଏ ଗଭୀର ଦୁଃଖ । ଦେଖୁ ଦେଖୁ ସେମାନଙ୍କର ଯୌବନ ଚାଲିଗଲା । ଅନେକ କିଛି କରିବାର ଆଶା ଶେଷରେ ତାଙ୍କର ନିରାଶାରେ ପରିଣତ ହୋଇଗଲା । କିଛି ବି କରି ହେଲା ନାହିଁ । ଶେଷକୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ବାଧକ ସାଜିଲା । ଦୁଃଖରେ ଅନୁଶୋଚନା କରିବା ଛଡା ସେମାନେ ଆଉ ଏବେ ବା କରନ୍ତେ କ’ଣ? ସେମାନଙ୍କ ପଡୋଶୀ ଥାଆନ୍ତି ଆଉ ଏକ...

ରାମଶର୍ମା ନାମକ ଜଣେ କବି ଶିକ୍ଷିତ ପାଠକମାନଙ୍କୁ କବିତା ପଢି ଶୁଣାଉଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ଯାହା ଦିଅନ୍ତି ସେଥିରେ ସେ ତୃପ୍ତ ହୋଇ ରହନ୍ତି । ଅଧିକ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ସେ କେବେ ମଧ୍ୟ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରି ନାହାଁନ୍ତି ।                 ଥରେ ସେ ଶୁଣିଲେ କି ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର କବିତା ଶୁଣିବାକୁ ଭାରି ଇଚ୍ଛା । କିଛି ଟଙ୍କା ମିଳିବ ବୋଲି ସେ ସେଠାକୁ ଯାଉଥା’ନ୍ତି । ବାଟରେ ଥକା ହୋଇ ଗୋଟିଏ ଗଛ ମୂଳରେ ସେ ବସି ପଡିଲେ ।...

ଦୁନିଆରେ କେତେ କିସମର ହିସାବୀ ଲୋକ ଥାନ୍ତି । ସେଥିଭିତରୁ ଜଣେ ହେଲେ ରଙ୍ଗପୁର ବଜାରର ଥିଲାବାଲା ବେପାରୀ ସୁନ୍ଦର ସେଠ ।                 ଆଜିକାଲି ଯେମିତି ବ୍ୟାଙ୍କରେ ଟଙ୍କା ରଖା ହୁଏ ସେତେବେଳେ ବି ଠିକ୍ ସେମିତି ରାଜାଙ୍କ ଖଜଣାଖାନାରେ ଲୋକେ ଟଙ୍କା ରଖି ପାରୁଥିଲେ । ତେବେ ବ୍ୟାଙ୍କରେ ସୁଧ ମିଳେ, ମାତ୍ର ଖଜଣାଖାନାରେ ଖାଲି ଅର୍ଥ ସୁରକ୍ଷିତ ରହୁଥିଲା ।                 ତେବେ ଅଧିକାଂଶ ବେପାରୀ ଲୋକଙ୍କୁ ଋଣ ଦେଇ...

ଶୁଆ କହିଲା ଶାରୀଲୋ ମୁଁ ତୋତେ ପୁରୁଷର ପରୋପକାର କଥା ସିନା କହିଲି, ହେଲେ ତୁମର ମାଇପ ଜାତିଯେ କେଡେ ବେଇମାନୀ ସେ କଥା ମଧ୍ୟ ଶୁଣ ।  ଏହା ପରେ ଶୁଆ ଆରମ୍ଭ କଲା – ରାଜା ଝିଅ ଛଇଳାକୁ । ବିଜୟ ସେନ୍ ସେହି ପଳାତକ ରାଜ କୁମାରୀଙ୍କ ସହିତ ବିବାହ କରାଇ ଦେଇ ନିଜର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପୂରଣ କଲେ ତାପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଛାଡି ଦେଇ ନିଜେ ଅଶ୍ୱରେ ବସି ଶୁଆ ସହିତ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ଫେରି ଗଲେ ।  ଏହା ପରେ ରାଜ କନ୍ୟା ଛଇଳାକୁ ବିବାହ କରି ପିତାଙ୍କ...

ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ରତ୍ନଚିରା ନଦୀ ତଟରେ ରହିଛି ଗାଆଁଟିଏ । ଆଉ ସେ ଗାଆଁଟିର ନାମ ବାଲିଗାଁ । ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳେ ସେଇ ଗାଆଁରେ ଦାସିଆ ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ବାସ କରୁଥିଲେ । ଜାତିରେ ସେ ଥିଲେ ଖଦାଳ – ବାଉରୀ ତନ୍ତୀ । ଲୁଗା ବୁଣିବା ଥିଲା ତାଙ୍କର ବେଉସା । ଲୁଗା ବିକ୍ରି କରି ଯାହା ଦୁଇ ପଇସା ଲାଭ କରନ୍ତି ସେତିକିରେ ଦୁଃଖେ ସୁଖେ ତାଙ୍କ ପରିବାର ଚଳିଯାଏ । ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ସେ ଦାସିଆ ବାଉରୀ ପ୍ରଭୁ...