ଏକଦା ଗୋଟିଏ ନଗରରେ ପଂଚୁ ଦାଦା ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ ରହୁ ଥିଲା । ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କ ଠାରୁ ତାଙ୍କୁ କିଛି ସମ୍ପତ୍ତି ମିଳି ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ତାହାର ଉପଯୁକ୍ତ ରକ୍ଷଣା ବେକ୍ଷଣାର ଅଭାବରେ ତାହାକୁ ସେ ଅତି ଶୀଘ୍ର ନିଜ ପେଟ ପାଇଁ ମୂଳ ପୋଛ କରି ଦେଇ ଥିଲା । ଅର୍ଥାତ୍ ତାହାକୁ ସବୁ ବିକ୍ରି କରି ଦେଇ ଥିଲା ସେହି ପଂଚୁ ଦାଦା । ସେ ବହୁତ କର୍ମ କୋଢିଆ ଥିଲା । ତେଣୁ କାମ କରି ଚଳିବା ତାର ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟ ନଥିଲା । ସେ ଭାବିଲା ଯେ ପେଟ ପୋଷିବା...
ଲଢାଇରେ ଶତ୍ରୁପକ୍ଷର ବିଗୁଲ୍ ବଜାଉଥିବା ଲୋକଟିକୁ ବନ୍ଦିକରି ରାଜାଙ୍କ ପାଖକୁ ଅଣାଗଲା । ଯେତେବେଳେ ରାଜା ବିଚାର କରି ସେ ଲୋକକୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡର ଆଦେଶ ଦେଲେ ସେତେବେଳେ ସେ ବିଚରା ଲୋକଟି କହିଲା, “ମଣିମା, ମୁଁ ତ ଆଦୌ ଲଢାଇ କରିନାହିଁ । ଏପରିକି ମୁଁ ତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ମଧ୍ୟ କେବେବି ଉଠାଇ ନାହିଁ, ହେଲେ ମୋତେ କାହିଁକି ଏତେ ବଡ ଦଣ୍ଡ ଦିଆଯାଉଛି?” ଏହା ଶୁଣି ରାଜା କହିଲେ, “ଏ କଥା ସତ...
ଦିନେ ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଦେବରାୟଙ୍କୁ ଜଣେ ଆଣି ଏକ ଶୁଆ ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ଦେଲେ । ସେ ଶୁଆଟି ମଧ୍ୟ ମିଠା ମିଠା କଥା କହିବା ସଂଗେ ସଂଗେ ଯିଏ ଯାହା ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ ମଧ୍ୟ ତା ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେଇଦିଏ । ତେଣୁ ରାଜାଙ୍କୁ ସେ ଶୁଆଟି ବହୁତ ଭଲ ଲାଗିଲା । ନିଜର ଜଣେ ବିଶ୍ୱସ୍ତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କ ଉପରେ ଶୁଆର ସମସ୍ତ ଦାୟିତ୍ୱ ନ୍ୟସ୍ତ କରି ମହାରାଜ କହିଲେ, “ଦେଖ! ଏ ଶୁଆକୁ ମୁଁ ବହୁତ ଭଲପାଏ । ତୁମ ଉପରେ ତା’ର ରକ୍ଷଣା...
ଏକ ସମୟରେ ବୋଧିସତ୍ୱ ବାରାଣସୀରେ ରାଜା ବ୍ରହ୍ମଦତଙ୍କ ପଟ୍ଟମହିଷୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପୁତ୍ରରୂପେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ନବଜାତ ପୁତ୍ରଟିର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଅତୁଳନୀୟ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ସଦୃଶ ସୁନ୍ଦର ଶିଶୁ ଦେଖାନଥିବାରୁ ତାଙ୍କର ନାମ ରଖାଯାଇଥିଲା ଅସଦୃଶ କୁମାର । କ୍ରମେ ଶିଶୁଟି ବୃଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ପିତାମାତାଙ୍କର ମନୋହରଣ କରିବାକୁ ଲାଗିଲା । ଶିଶୁଟିର ବୟସ ଚାରିବର୍ଷ ହେଲାବେଳକୁ ରାଣୀ ଅନ୍ୟ ଏକ ପୁତ୍ରରତ୍ନ ଲାଭ...
ଶିବପୁରୀ ନାମକ ଏକ ଛୋଟ ସହରଟିରେ କିଷନ୍ ନାମକ ଯୁବକଟିଏ ଥାଏ । ସେ ନିଜକୁ ଖୁବ୍ ବୁଦ୍ଧିମାନ ମନେ କରେ । ତେଣୁ ସର୍ବଦା ସେ ଏଭଳି ଉପାୟ ଖୋଜୁଥାଏ ସେ କିପରି ଅଳ୍ପ ପରିଶ୍ରମ କରି ବେଶି ରୋଜଗାର କରିବ । ଦିନେ ସେ ତା’ଘରର ଚାବି ହଜାଇ ଦେଲା । ତେଣୁ ବିନୋଦ ନାମକ ଜଣେ ଲୋକକୁ ସେ ତାଲା ଖୋଲିବାକୁ ଡାକିଲା । ତା’ପାଖରେ ପେନ୍ଥାଏ ଚାବି ଥାଏ, ସେଥିରେ ସେ ଖୋଲିଦିଏ । ଏବେ ମଧ୍ୟ ଅନାୟାସରେ ତାଲାଟି ଖୋଲି ଗଲା ।...
ଚୀନ୍ର ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଜମିଦାର ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ବଡ ମନ୍ଦ ପ୍ରକୃତି ଥିଲା । କେହି ଜଣେ ହେଲେବି ଚାକର ସେଠାରେ ତିଷ୍ଠି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । କାରଣ ସେ ବହୁତ କାମ ଖଟାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ପଇସା ଦେବାବେଳକୁ ସେ ଯାହାତାହା କହି ଓଲଟା ଘରୁ ତଡି ଦିଅନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଏପରି ସ୍ୱଭାବ ଯୋଗୁଁ ସେ ଗ୍ରାମର କେହି ହେଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଚାକିରୀ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି ନାହିଁ । କିନ୍ତୁ କେତେକ ସରଳ ଲୋକ ତାଙ୍କର ଏ ଗୁଣ ନ ଜାଣି ଆସି...
ଶଭରୀ ଜମିଦାରଙ୍କ କାମରେ ଯାଉଥିଲା । ହଠାତ୍ ମେଘ ବର୍ଷିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ଓ ସଂଧ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହେବାକୁ ଗଲା । ସେ ଭାବିଲା ବରଂ ଯେଉଁଠି ହେଉ ପଛେ ରହିଯିବା ତା’ପାଇଁ ଭଲ । ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ସେ ଦେଖିଲା, ଅଦୂରରେ କେତୋଟି ଖପରୁଲି ଘର । ଏଣୁ ସେ ଶୀଘ୍ର ଯାଇ ସେଠାରେ ପହଁଚି କବାଟ ବାଡେଇଲା । ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ଜଣେ ବୁଢା ଛୋଟ ଲଣ୍ଠନଟିଏ ଧରି ଆସି କବାଟ ଫିଟାଇଲା । ତା’ର ଗୋଟିଏ ଗୋଡ ଛୋଟା । ସେ କହିଲା, “ଭିତରକୁ ଆସ, ବର୍ଷାରେ ଆଉ ଭିଜି...
ଦୁଇବନ୍ଧୁ ଏକ ମରୁଭୂମିରେ ଯାଉଥାନ୍ତି । ଏମାନଙ୍କ ଭିତରେ ମରୁଭୂମିରେ ଯିବା ଆସିବା କରିବାରେ ଜଣେ ପୁରୁଣା ଓ ଜଣେ ନୂଆ ଥିଲେ । ସେମାନେ ବାଟରେ ଯାଉ ଯାଉ ନୂଆ ବନ୍ଧୁଟିକୁ ଶୋଷ ଲାଗିଲା । ମରୁଭୂମିରେ ଯାତ୍ରା, ଜଳ କେଉଁଠୁ ଅବା ମିଳିବ? ସୁତରାଂ ପୁରୁଣା ବନ୍ଧୁ ଜଣକ ଉପାୟଶୂନ୍ୟ ହୋଇଗଲା । କାରଣ ସିଏ ବି ସାଥୀରେ ପାଣି ନେବାକୁ ଭୁଲିଯାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର ପୁରୁଣା ବନ୍ଧୁ ଜଣକ ଈଶ୍ୱରବିଶ୍ୱାସୀ ଥିଲେ । ସୁତରାଂ...
ଗ୍ରାମ ମୁଣ୍ଡକୁ ଲାଗି ବିସ୍ତାରିତ ଗୋଟେ ପଡ଼ିଆ । ସେହି ପଡ଼ିଆ ମୁଣ୍ଡରେ ଥାଏ ଏକ ବଡ଼ ବରଗଛ । ବରଗଛ ମୂଳକୁ ଲାଗି ଗୋଟିଏ ବଡ଼ ହୁଙ୍କା । ହୁଙ୍କାକୁ ଲାଗି ରହିଥାଏ ଗୁଡାଏ ଛୋଟିଆ ବୁଦୁବୁଦିଆ ଘଞ୍ଚ କଞ୍ଚାଗଛ । ତାରି ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଟିକି ଚଢ଼େଇ ଆସି ବସା ବାନ୍ଧି ରହିଲା । ସେଠାରେ କିଛିଦିନ ରହିବାପରେ ସେ ଦେଖିଲଯେ ଆଉ ଗୋଟେ ଛୋଟ ଚଢ଼େଇ ଆସି ବରଗଛର ଉପରେ ବସା ବାନ୍ଧି ରହିଲା । ତଳ ଟିକି ଚଢ଼େଇ କହିଲା – ଯାହା ହେଉ ଭଲ ହେଲା...
ଗୋଟିଏ ଗାଁ’ରେ ଜଣେ କୃଷକ ଓ ତା’ସ୍ତ୍ରୀ ରହୁଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର କୌଣସି ପିଲାପିଲି ନଥାନ୍ତି । ସେଥିପାଇଁ ସେମାନଙ୍କ ମନ ଭାରି କଷ୍ଟ ହେଉଥାଏ । ବହୁତ ଓଷାବ୍ରତ କଲାପରେ ସେ କୃଷକ ସ୍ତ୍ରୀର ଗୋଟିଏ ପିଲା ଜନ୍ମ ହେଲା । ହେଲେ ଏଥିରେ ସେମାନେ ମୋଟେ ଖୁସି ହେଲେ ନାହିଁ । କାରଣ ସେ ପିଲାଟି ଥିଲା ଗୋଟିଏ ବେଙ୍ଗ । ଏପରି ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ପିଲାକୁ ଦେଖି ସେ କୃଷକ କହିଲା, ‘ଏ ବେଙ୍ଗଟିକୁ ବିଲରେ...
ସୋମନାଥ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତ ଦ୍ୱାରା ଶ୍ରୋତୃମଣ୍ଡଳୀଙ୍କୁ ମୁଗ୍ଧ କରି ରଖୁଥିଲେ । ରାଜାଙ୍କ ନଅରରେ ମଧ୍ୟ ସେ ସଙ୍ଗୀତ ଆସରରେ ଗାନ କରୁଥା’ନ୍ତି । ଥରେ ସେ ଏକ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ଗୀତ ଗାଇଲେ ଯେ ରାଜା ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ ନିଜ ଗଳାରୁ ରତ୍ନହାର କାଢି ତାଙ୍କୁ ଉପହାର ଦେଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ “ସଙ୍ଗୀତାଚାର୍ଯ୍ୟ” ପଦବୀ ମଧ୍ୟ ଦେଲେ । ସୋମନାଥଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତର...
ସୁରଦାସ ବହୁତ ବଡ ଦାନୀ ଥିଲେ । ଗଙ୍ଗା ନଦୀର ଉପତ୍ୟକାରେ ଥିବା ତାଙ୍କର ଜମି ବଡ ସରସ । ଦୂର ଗ୍ରାମରୁ ଲୋକେ ତାଙ୍କର ଜମିସବୁ ଚାଷ କରିବାକୁ ଆସନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକ ଆକର୍ଷଣ କାମ ଓ ମଜୁରୀ ଅପେକ୍ଷା ସୁରଦାସଙ୍କ ଅନ୍ନଦାନ ପ୍ରତି ଥାଏ । କାହିଁକିନା ସୁରଦାସ ଗରୀବ, ଦୁଃଖୀ ଶ୍ରମିକ ମାନଙ୍କୁ ଅନ୍ନଦାନ ଦିଅନ୍ତି । ସେ ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କୁ କହନ୍ତି, “ସଙ୍କୋଚ କର ନାହିଁ, ଆରାମ୍ରେ ଖାଅ; ଶ୍ରମ ତ ପେଟ ପାଇଁ...
ମର୍କତ ନଗର ନାମକ ଏକ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ସେହି ରାଜ୍ୟରେ ଶମ୍ଭୁକେଶ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ଥାଆନ୍ତି । ସେ ରାଜା ବହୁତ ବିଳାସ ବ୍ୟସନରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥାଆନ୍ତି । ସେ ରାଜାଙ୍କର ହାତୀ ଦାନ୍ତର ପଲଙ୍କ ଥିଲା । ସେ ପଲଙ୍କରେ ମଖମଲି ଗଦି । ଗଦିରେ ପୁଣି ରାଜାଙ୍କର ଶୋଇବା ଆଗରୁ ନାନା ପ୍ରକାର ସୁଗନ୍ଧିତ ଅତର ସିଞ୍ଚା ଯାଉଥିଲା । କେତେ ଦାସ ଦାସୀ ଦିନରାତି ଚବିଶ ଘଣ୍ଟା ରାଜାଙ୍କର ସେବାରେ ଥିବେ । ଏଭଳି ପଲଙ୍କରେ ରାଜା ଶୁଅନ୍ତି ।...
ସେହିଦିନ ସେହି ସଞ୍ଜ । ସେହି ବଉଳ ଫୁଲିଆ ନିରୋଳା ପବନ । ମନ ଭିତରେ ଗୁମୁରି ଉଠୁ ଥାଏ କେତେ ରାଇଜର କେତେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ କାହାଣୀ । ଆଗରେ ପୁଣି ଥାଏ ରଜ ପର୍ବ । ଗାଁର ଝିଅମାନେ ଯେମିତି ସିହରି ଉଠୁ ଥାନ୍ତି ଦୋଳି ଖେଳିବାକୁ । ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ଗଣିଆ ବୋଉ ମାଲ୍ୟାଣୀ ସେହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ କେବଳ ଟାହି ଟାପରା କରି କହୁଥାଏ ମରମ ଛିଣ୍ଡା କଥାରୁ ପଦେ ପଦେ । ସେହି ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଚାରିଆଡେ ଜହ୍ନ ଆଲୁଅ ବିଛାଡି ହୋଇ ପଡିଥାଏ ।...
ବିବାହ ପରେ ବରକନ୍ୟା ନେଇ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମ ବାହୁଡି ଯିବା କଥା । କିନ୍ତୁ ରୁକ୍ମୀଙ୍କ ସାଥି ରାଜାମାନେ ରୁକ୍ମୀକୁ କହିଲେ “ଏ ଭାବରେ ନ ହରେଇଲେ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଭାବରେ ଆମେ ତାଙ୍କୁ ହରାଇ ଅପମାନ ଦେବା । ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ ଉପାୟ ଅଛି ।” ରୁକ୍ମୀ ପଚାରିଲେ “ଆଚ୍ଛା କି ଉପାୟ ଅଛି କହିଲ?” “ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ବଳରାମ ଦ୍ୟୁତ କ୍ରୀଡାରେ ଧୂରନ୍ଧର ଓ ସେଥିପାଇଁ ସେ ବି ସଦା ସର୍ବଦା...
ମଣିରାମ ଗୁପ୍ତା ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀ ମଧୁର ନଗରୀରେ ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କ ବ୍ୟବସାୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନରେ ଅନେକ ଲୋକ ଚାକିରୀ କରିଥାନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକେ ବସି ବସି ଗପ କରି ଅଯଥାରେ ସମୟ କଟାନ୍ତି । ନିଜର ଦାଇତ୍ତ୍ଵରେ ଥିବା କାମ ଭଲ ଭାବରେ କରିପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ମଣିଗୁପ୍ତ ମଝିରେ ମଝିରେ ସେମାନଙ୍କ ଉପରେ ରାଗନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଜଣେ ଥା’ନ୍ତି ତାଙ୍କ ନାମ ଦିଲ୍ଲୀପ । ସେ ଶିକ୍ଷିତ ଓ ଭଦ୍ର ଯେଉଁମାନେ ଅଳସୁଆ...
ଓମାର୍ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ସହରରେ ରହୁଥିଲା । ସେ ଯେତିକି ଧୂର୍ତ୍ତ, କଥାବାର୍ତ୍ତାରେ ବି ସେ ସେତିକି ଭଦ୍ର । ଖାଲି ସେତିକି ନୁହେଁ, ତା’ ସହିତ ଯିଏ ଯେତେବେଳେ ସମ୍ପର୍କରେ ଆସିଛି, ସେ ନିଶ୍ଚୟ ଠକି ଯାଇଛି । ଅତଏବ ସେ ସହରରେ ଓମାର ପ୍ରତି ସମସ୍ତେ ସତର୍କ ହୋଇ ଚଳୁଥିଲେ । ବାଗ୍ଦାଦ୍ରୁ ମୁସ୍ତାଫା ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ ବ୍ୟବସାୟୀ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ସେ ସହରକୁ ଆସୁଥାନ୍ତି । ମୁସ୍ତାଫା ବୁଦ୍ଧିମାନ ଓ...
ଥରେ ଓଧଟିଏ ପାଣିରେ ବୁଡି ବୁଡି ମାଛ ଖାଉଥିଲା । କିଆବୁଦାମୂଳରେ ଥିବା ବଣଭୁଆଟିଏ ଏହା ଦେଖିଲା । ତା’ର ବି ମାଛ ଖାଇବାକୁ ପାଟିରୁ ଲାଳ ଗଡିଲା । ହେଲେ ସେ ଖାଇବ କେମିତି । ତାକୁ ତ ପାଣିରେ ଭଲ ବୁଡିଆସେନି । ଏପରି କଲେ ମରିଯିବା ସାରହେବ ସିନା । ବଣଭୁଆଟି ଯେମିତି ଚତୁର ସେମିତି ଠକ ବି ଥିଲା । ସେ ଏକ ଉପାୟ ପାଂଚିଲା କେମିତି ହେଲେ ଓଧ ହାତରୁ ମାଛଟିଏ ପାଇବ ବୋଲି । ଏବେ ବଣଭୁଆ ଓଧକୁ ଚାହିଁ କହିଲା...
ରାତିରେ ଶୋଇଛନ୍ତି ବୁଢା ବ୍ରାହ୍ମଣ । ହଠାତ୍ ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନରେ ଦେଖିଲେ ଏକ ବିରାଟ ନାଗସାପ ଫଣାଟେକି ଠିଆ ହୋଇଛି ଓ ତାଙ୍କୁ ଡାକି କହୁଛି, “ବ୍ରାହ୍ମଣ ଶୁଣ! ମୋ ତଂଟିରେ କଂଟାଟିଏ ଲାଗି ଯାଇଛି, ତେଣୁ ମୋତେ ଭାରି କଷ୍ଟ ହେଉଛି, କାଢିଦିଅ, ଚଂଚଳ ଆସ ଆଉ ଡେରି କରନି ।” ଏତିକିରେ ସେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ନିଦ ଭାଙ୍ଗିଗଲା । ତା’ପରେ ସେ ଉଠି ପଡିଲେ । ଚାରିଆଡ ଖୋଜି ପକେଇଲେ ଆଲୁଅ ଲଗେଇ । କାଇଁ କୋଉଠି କିଛି...
ଦିନେ ବେଙ୍ଗ ଓ ତା’ର ପଡିଶା ସାଙ୍ଗ ମୂଷା ବୁଲି ବାହାରିଲେ । ବେଙ୍ଗ କହିବାନୁସାରେ ସେ ଦୁଇ ସାଙ୍ଗ ଜଣକ ଗୋଡ ଆଉ ଜଣଙ୍କ ଗୋଡରେ ବାନ୍ଧି ଚାଲିଲେ । ବାଟରେ ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ନଈ ପଡିଲା । ସେ ଦୁଇ ଜଣଙ୍କୁ ତ ପହଁରା ଆସେ । ତେଣୁ ସେମାନେ ଡେଇଁ ପଡି ନଈ ଆର ପଟକୁ ଯିବା ପାଇଁ ପହଁରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଯେମିତି ନଈ ମଝିରେ ହୋଇଛନ୍ତି ବେଙ୍ଗ ବେଶି ପାଣି ତଳକୁ ବୁଡିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା । ହେଲେ ସେ ମୂଷାର ତ ପାଣିରେ ବୁଡିବା ମୋଟେ ଅଭ୍ୟାସ...
ଫରାସୀ ଦେଶର ପରୀକାହାଣୀରେ ‘ହେନେରୀ’କୁ ସମସ୍ତେ ମନେ ରଖିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର ସାତ ବର୍ଷର ପିଲା ହେଉଛି ସେ ହେନେରୀ । ତା’ର ମାଆ ଥିଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖିନୀ । ମାଆ ଥିଲେ ହେନେରୀର ଏକମାତ୍ର ଭରସା । କାରଣ ପିଲାଟିଦିନରୁ ସେ ତା ବାପାକୁ ହରାଇଥିଲା । ଗାଁ ବାହାରେ ଛୋଟ କୁଡିଆ ଘରେ ମାଆ ପୁଅ ଦୁହେଁ ରହୁ ଥାଆନ୍ତି । ମା’ ପ୍ରତିଦିନ କିଛି କିଛି ସିଲେଇକାମ କରନ୍ତି ଓ ତାକୁ ନେଇ ହାଟରେ ବିକି ଯାହା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି, ସେଇଥିରେ କୌଣସି...
ଥରେ ରାଜା ବିକ୍ରମସେନ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ସେ ରାସ୍ତା ହରାଇଲେ । ଏପରି ଅସହାୟ ଅବସ୍ଥାରେ ସର୍ପଦଂଶନ ଦ୍ୱାରା ସେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ହୋଇଗଲେ । ତାଙ୍କର ଯେତେବେଳେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ଭଙ୍ଗ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ନିଜକୁ ଏକ କୋମଳ ଶଯ୍ୟା ଉପରେ ଦେଖିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ସ୍ଥାନଟି ହେଉଛି ଆଶ୍ରମ । ତାଙ୍କ ଶଯ୍ୟା ପାଖରେ ଜଣେ ସାଧୁ ବସିଥିଲେ । ସେ କହିଲେ, “ମୋ ଶିଷ୍ୟମାନେ ତୁମକୁ ବେହୋସ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ଜଙ୍ଗଲରେ...
ବାଲିଆପାଳ ସମୁଦ୍ର କୂଳିଆ ଗାଁଟିଏ । ଥରେ ଭୟଙ୍କର ତୋଫାନ ଆସି ସେ ଗାଁର ପ୍ରାୟ ସବୁ ଘରଦ୍ୱାର ଉଜାଡି ଦେଲା । ଶ୍ୟାମ ନାମକ ଗରିବ ଚାଷୀଟିଏ ତା’ ଭଙ୍ଗାଘରକୁ ମରାମତି କରିବା ପାଇଁ ଚାହୁଁଥାଏ । ମାତ୍ର ତା’ ପାଖରେ ସେତେ ଧନ ନ ଥାଏ । ତେଣୁ ପାଖ ପଡୋଶୀକୁ ସେ ସାହାଯ୍ୟ ମାଗିଲା । ସେମାନେ, ଗାଁରେ ସୁଧନେଇ କରଜ ବ୍ୟବସାୟ କରୁଥିବା ବେପାରୀ ବିହାରୀଲାଲ ପାଖକୁ ଯିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଲେ । ଶ୍ୟାମ, ବିହାରୀଲାଲଙ୍କୁ ହଜାରେ ଟଙ୍କା କରଜ...
ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ରାଜ ସଭାକୁ ଗୋଟିଏ ଲୋକ ପ୍ରତି ଦିନ ଆସି ନାନା ଭାଷାରେ କଥା ବାର୍ତ୍ତା କରେ । କେଉଁ ଦିନ ବଙ୍ଗଳା ଭାଷା, କେଉଁ ଦିନ ଇଁରେଜୀ, କେଉଁ ଦିନ ହିନ୍ଦୀ ଏହି ରୂପେ ନାନା ଭାଷାରେ କଥା ବାର୍ତ୍ତା କରେ, ସେ ଯେଉଁ ଭାଷାରେ କଥା କହେ ସେ ଭାଷା ଏପରି ଭାବରେ କହେ ଯେ ତାକୁ ଚିହ୍ନିବା କଠିନ ଏବଂ ତାହାର ଜାତି ଠିକ୍ କରିବା କଠିନ । କେହି ତାହାର ଜାତି ଠିକ୍ କରି ପାରିଲେ ନାହିଁ । ଦିନେ ରାଜା ସେହି କଥା ଭାବୁ...
ଥରେ ଜଣେ ପହିଲିମାନ୍ ଦର୍ପଣ ସାମନାରେ ଛିଡା ହୋଇ ଦେଖିଲା ଯେ, ସେ ବୁଢାଳିଆ ଦିଶିଲାଣି । କେବେଠାରୁ ତା’ର ତ ବାଳ ଉପୁଡୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଏବେ ସେ ତ ପୂରା ଚନ୍ଦା! ନିଜର ଚନ୍ଦାମୁଣ୍ଡ ଘୋଡେଇବାକୁ ସେ ପହିଲିମାନ୍ ଗୋଟିଏ ପରଚୂଳ (ୱିଗ୍) ପିନ୍ଧିଲା । ଥରେ ନିଜ ବନ୍ଧୁମାନଙ୍କ ସହିତ ସେ ପହିଲିମାନ ଶିକାରକୁ ବାହାରିଲା । ବଢିଆ ପୋଷାକ ପିନ୍ଧି ପରଚୁଳ ଲଗେଇ ସାଙ୍ଗଙ୍କ ସହିତ ସେ ପହିଲିମାନ ଫୁର୍ତ୍ତିରେ ଚାଲିଲା ।...
“ବିଦ୍ୟାଳୟ ଦିନେ ଉଠୁଛିପଡୁଛି ମାରୁଛନ୍ତି ଡିଆଁ ଖୁସିରେ ପିଲେ ଏତିକିବେଳରେ ଅତିଥିପ୍ରବର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ଆସି ପହଁଚିଗଲେ । ଦେଖିଲେ ନାହାଁନ୍ତି ପିଲାଏ ସେଠାରେ ଶିକ୍ଷକ ହୁଅନ୍ତି ବ୍ୟସ୍ତବିବ୍ରତ ଅତିଥି କହିଲେ ଆସନ୍ତୁ ପିଲାଏ ଅପେକ୍ଷା କରିବା ସେହି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ । ଶିଶୁବତ୍ସଳ ସେ ଅତିଥିପ୍ରବର ହରେକୃଷ୍ଣ ମହତାବ ଏକଥା କହିଥିଲେ ବୋଲି ଭାବିଲା ବେଳକୁ ତାଙ୍କ ପାଶେ ନଇଁ ଯାଉଛି ମଥା ।” ସାରା ଦେଶରେ ଶିଶୁ ଦିବସର ମାହୋଲ ।...
ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦୂରରୁ ଥାଇ ବାଣାସୁରର ନଗରୀକୁ ଅବଲୋକନ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ ନାରଦ ଆସି ସେଠାରେ ପହଁଚିଲେ ଓ କହିଲେ, “ପ୍ରଭୁ, ଆପଣ ଏକଥା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛନ୍ତି କି ପାର୍ବତୀଙ୍କ ସହିତ ସ୍ୱୟଂ ପରମେଶ୍ୱର ମଧ୍ୟ ଏହି ନଗରୀକୁ ରକ୍ଷା କରୁଛନ୍ତି? ତେଣୁ ଆପଣଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳ ହେବାକୁ ବହୁତ କଷ୍ଟ ହେବ । ସ୍ୱୟଂ ଶିବଙ୍କ ସହ ଯୁଦ୍ଧ କରିବା ତ କିଛି ସହଜ କଥା ନୁହେଁ । ଏବେଠାରୁ ଭାବି ରଖନ୍ତୁ ଶିବ ଯେତେବେଳେ ବିରୋଧ...
ବିଦିଆ ପାତ୍ର ଭୁଷଣ୍ଡପୁର ଗାଁର ଚୌକିଆ । ଏତେବଡ ଗାଁଟାରେ କଣ୍ଡରା ବୋଇଲେ ବିଦିଆ ଏକୁଟିଆ । ଅଛବ ଲୋକଟା, ସେ କ’ଣ ଭଲଲୋକଙ୍କ ଘର ଲଗାଲଗିରେ ଘର କରିବ! ଗାଁମୁଣ୍ଡ ଦି’ମାଣ ଜମି ଛାଡି ପଦା ଢିଅରେ ଗୋଟିଏ ପଲାଘର । ଜାତିରେ ତ’ ସେ କଣ୍ଡରା- ଚୌକିଆ ବାପୁଡା ବୋଲି ପୁଞ୍ଜି ନୁହେଁ । ହେଲେ, ସେ ଗାଁ ଲୋକେ ତାକୁ ଭାରି ମାନନ୍ତି । ସେ ଆଉ ଗାଁ ଚଉକିଆ ପରି ନୁହେଁ । ଚିତାଏ ଉଂଚା ମୂଳିବାଉଁଶ ଠେଙ୍ଗାଟାଏ କାନ୍ଧରେ ପକାଇ, “ଏ ରାମ...
ଶ୍ରୀଧରପୁରରେ କମଳାକାନ୍ତ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟବସାୟୀ ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଅନେକ କୋଠାବାଡି ଓ ଅନେକ ବ୍ୟବସାୟ । ପ୍ରତିଦିନ ରାତିରେ ଦୋକାନରୁ ହେଉଥିବା ଲାଭକୁ ଗଣାଗଣି କରି ରଖି ସେ ବହୁତ ରାତିରେ ଘରକୁ ଫେରନ୍ତି । ଦିନେ ପଇସା ଗଣିବା ବେଳେ କେହି ଦରଜା ଠକ୍ ଠକ୍ କଲା । କମଳାକାନ୍ତ ତରବରରେ ଟଙ୍କାସବୁ ଉପରେ କନା ଖଣ୍ଡେ ଘୋଡାଇ ଦେଇ କବାଟ ଖୋଲିଲେ । ତାଙ୍କର ସମ୍ପର୍କୀୟ ବନ୍ଧୁ ରାମନାଥଙ୍କୁ ସେ ଦେଖିଲେ ।...
ଦିନେ ଜଣେ ଶବର ଗୋଟିଏ ଚଢେଇକୁ ଆକାଶରେ ଉଡିବାର ଦେଖି ତାକୁ ତୀର ମାରିଲା । ସେ ତୀରଟି ଚଢେଇ ଦେହରେ ଗଳିଗଲା ଓ ସେ ଚଢେଇଟି ବି ସେହିକ୍ଷଣି ଆକାଶରୁ ଖସି ପଡିଲା । ପଡିଲାବେଳେ ସେ ଚଢେଇଟି ଦେଖିଲା ଯେ ଯେଉଁ ତୀରଟି ତା’ ଦେହରେ ଫୁଟିଯାଇଛି, ତା’ର ଆରପଟେ ଗୋଟିଏ ଚଢେଇ ପର ଲଗାଯାଇଛି । ତେଣୁ ସେ ଚଢେଇଟି ମଲାବେଳେ ଭାବିଲା, “ଯଦି ସେ ତୀରରେ ଚଢେଇ ପର ଲାଗି ନଥାନ୍ତା, ତେବେ ସେ ତୀରଟା ଏତେଦୂର ଆସି ମୋ ଦେହରେ ଫୁଟି ମୋତେ କେବେବି...
(ରାକ୍ଷସ ଜନ୍ତୁକୁ ଖୋଜିବାକୁ ଯାଇ ଦଳନାୟକ ନାଗସିଂହ ସମୁଦ୍ରରେ ଉତୁଙ୍ଗଙ୍କୁ ଠେଲି ପକାଇ ଦେଲା । ଉତୁଙ୍ଗ କିନ୍ତୁ ଅକ୍ଷତ ଅବସ୍ଥାରେ ଫେରି ଆସି ରାଜାଙ୍କୁ ସେହି ସମାଚାର ଶୁଣାଇଲେ; ରାଜା ସେନାପତି ଓ ସୈନ୍ୟଦଳ ନେଇ ସମୁଦ୍ରତଟରେ ପହଁଚିଲେ; ରାକ୍ଷସଜନ୍ତୁ ନାଗସିଂହର ନୌକା ପଛରେ ଆସୁଥାଏ । ରାଜା ଓ ଉତୁଙ୍ଗଙ୍କ ଆଦେଶ ଅନୁସାରେ ସୈନ୍ୟମାନେ ରାକ୍ଷସଜନ୍ତୁ ଉପରକୁ ଜଳନ୍ତା ତୀର ଓ ମଶାଲ ଫିଙ୍ଗିଲେ । ଫଳରେ ରାକ୍ଷସଜନ୍ତୁ ଦେହରେ...
ଏକଦା ଜଣେ ଦରିଦ୍ର ବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଅଧ୍ୟବସାୟ ବଳରେ ବଡ ଶିଳ୍ପପତି ହୋଇଗଲେ । ମାତ୍ର ତାଙ୍କ ମନରେ ଆଦୌ ସୁଖ ନ ଥିଲା । ଏହାର ପ୍ରଧାନ କାରଣ ଥିଲା ତାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର ପୁଅ ଧନଗର୍ବରେ ମତ ହୋଇ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଖରାପ ବ୍ୟବହାର ଦେଖାଉଥିଲା । ତାକୁ ଯେତେ ପ୍ରକାର ଶିକ୍ଷା ଦେଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ବଦଳିଲା ନାହିଁ । ଦିନେ ଶିଳ୍ପପତି ପୁଅର ଏଭଳି ଦୁରାବସ୍ଥା ଜଣେ ସାଧୁବାବାଙ୍କୁ ଜଣାଇଲେ । ତହୁଁ ସାଧୁବାବା କହିଲେ, “ଏଇ ଛାର...
ଆକବରଙ୍କର ଯେଉଁ ସବୁ ସମସ୍ୟା ଦେଖାଯାଉଥାଏ, ବିରବଲ ସବୁ ସମସ୍ୟାର ସହଜ ସମାଧାନ କରିଦେଉଥାଆନ୍ତି । ତେଣୁ ବିରବଲ ମହାରାଜାଙ୍କର ଏକାନ୍ତ ପ୍ରିୟ ହୋଇ ଉଠୁଥିଲେ । ବିରବଲଙ୍କ ପ୍ରତି ରାଜାଙ୍କର ଶ୍ରଦ୍ଧା ଦେଖି ଅନ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀଗଣ ଈର୍ଷାପରାୟଣ ହୋଇପଡୁଥିଲେ । ଏକଥା ଆକବର ଜାଣିବାକୁ ପାଇଲେ । ମହାରାଜ ମନେ ମନେ ଠିକ୍ କଲେ କିପରି ଏହି ମନ୍ତ୍ରୀ ମାନଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଶିକ୍ଷା ଦେବେ । ଯାହାଦ୍ୱାରା ସେମାନେ ଉପଲବଧି କରିପାରିବେ ଯେ...
