କେଉଟଟିଏ ମାଛଧରି ତା ପେଟ ପୋଷେ । ଯେଉଁଦିନ ସେ ମାଛ ଧରେ ନାହିଁ, ଜାଣ ସେଦିନ ତାର ରୋଜଗାର ବନ୍ଦ ରହେ । ତେଣୁ ସେଦିନ ସେ ଉପବାସରେ ଶୋଇଯାଏ । ଦିନେ ନଦୀରେ ମାଛ ଧରିବା ସମୟରେ ସେ କେଉଟର ଜାଲ ଭିତରେ କ’ଣ ପଡିଲା କେଜାଣି ସେ ତାକୁ କୂଳକୁ ଘୋଷାରି ଆଣିଲା ବେଳକୁ ତାହା ଖୁବ୍ ଓଜନିଆ ଲାଗିଲା । ଜାଲଟିକୁ କୂଳରେ ଆଣି ସେ କେଉଟଟି ଦେଖିଲା ବିରାଟ ଏକ କଇଁଛ ତା ଜାଲରେ ପଡିଛି । ତେଣୁ ସେ କଇଁଛଟିକୁ କାଢି ବିକିବା ପାଇଁ ନେବ ବୋଲି...

(ବିନ୍ଦୁସାରଙ୍କ ମରଣ ଉପରାନ୍ତେ ଯୁବରାଜ ଅଶୋକ ସୁଶେମ ଆଦି ଅନେକ ଗୃହଶତୃଙ୍କର ନିଧନ କରାଇଲେ । ଗୁରୁଜନଙ୍କ ଆଦେଶ ପାଳନ କରି ସେ ଦ୍ୱିତୀୟ ବିବାହ କଲେ ଓ ମଗଧର ରାଜା ହେଲେ । ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ ସେନାଧ୍ୟକ୍ଷଙ୍କ ପରାମର୍ଶ କ୍ରମେ କଳିଙ୍ଗ ଆକ୍ରମଣର ପ୍ରସ୍ତୁତିର ଆୟୋଜନ କଲେ । ବିଦିଶା ଦେବୀଙ୍କୁ ଉଜ୍ଜୟିନୀରୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ଅଶୋକ ଅନେକ ପ୍ରଯତ୍ନ କଲେ । କିନ୍ତୁ ତାହା ଅସଫଳ ହେଲା । ମଗଧର ସୈନ୍ୟ ଅଚାନକ କଳିଙ୍ଗ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ...

ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କର ମାମୁଁ ଶକୁନି ଗାନ୍ଧାର ଦେଶର ରାଜା ସୁବଳଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ । ଗାନ୍ଧାରୀ ଉଆଁସୀ କନ୍ୟା ଥିବାରୁ ତାକୁ ବିବାହ କରିବାକୁ କେହିବି ରାଜି ହେଉ ନଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କ ପିତା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ମେଣ୍ଢା ସହିତ ବିବାହ ଦେଲେ; ମେଣ୍ଢା ମରିଯିବାରୁ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ ଦେଲେ । ତେବେ ତଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କର ଗ୍ରହର ଖରାପ ଅଂଶ କଟିଗଲା ।                 କିନ୍ତୁ ଥରେ ଭୀମସେନ ଓ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ...

ବିଦ୍ରୋହୀମାନଙ୍କୁ ଅଚାନକ କାବୁ କରିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ବୀରସିଂହ ଶୀକାର ନାମରେ ଅରଣ୍ୟରେ ପ୍ରବେଶ କଲା । ସେ ଜାଣି ନଥିଲା ଯେ ସାଧୁ ଜୟାନନ୍ଦ ପଶୁପକ୍ଷୀଙ୍କ ଉପରେ ଅଦ୍ଭୁତ ପ୍ରଭାବ ବିସ୍ତାର କରିଥିଲେ । ସେ ରାଜକୁମାର ସନ୍ଦୀପକୁ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଶକ୍ତିର ସୁତ୍ର ଶିଖାଇ ଦେଇଥିଲେ । ରାଜକୁମାରଙ୍କ ନିର୍ଦ୍ଧେଶରେ ପଶୁପକ୍ଷୀମାନେ ବୀରସିଂହର ଲୋକଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରି ସେଠାରୁ ହଟାଇ ଦେଲେ । ତା’ପରେ … ବୀରସିଂହର ଅପମାନର କୌଣସି...

ବିଜୟ ନଗର ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଠାରୁ ଏହି ବର୍ଷ ପ୍ରବଳ ଶୀତ ହେଲା । ରାଜାଙ୍କର ଦରବାରରେ ଏହି ଶୀତକୁ ନେଇ ଦିନେ ଖୁବ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା ଚାଲିଲା ।                 ରାଜ ପୁରୋହିତ ମହାରାଜଙ୍କୁ କହିଲେ – “ମହାରାଜ, ଯଦି ଏହି ଶୀତ ଦିନେ ଆମ୍ଭେ ଏକ ଯଜ୍ଞର ଆୟୋଜନ କରିବା, ଯାହା ଫଳରେ କି ଯଜ୍ଞର ଧୂଆଁ ସମଗ୍ର ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ କରିଦେବ ।                 ପ୍ରକୃତରେ ସେତେବେଳେ ସେ ପୁରୋହିତଙ୍କର କଥାଟି ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ଥିଲା ।...

ଲାବଣ୍ୟ ଧର୍ମପୁରୀର ରାଜା ଅନଙ୍ଗପାଳଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା । ସେ ଉଭୟ ସୁନ୍ଦରୀ ଓ ଗୁଣବତୀ ଥିଲେ । ଅନେକ ବିଦ୍ୟା ସେ ପଢିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ସେ ନିପୁଣା ଥିଲେ । ରାଜା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ବର ଖୋଜୁଥାନ୍ତି ।                 ଦିନେ ରାଜକୁମାରୀ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ବାବା, ମୋର ଜାତକରେ ଅଛି ଯେ ମୋର ସ୍ୱାମୀ ଜଣେ ସମ୍ରାଟ ହୋଇଥିବେ । ତେଣୁ ରାଜକୁମାରମାନଙ୍କ ଜାତକ ଆଣି ମୋତେ ଦେଖାନ୍ତୁ । ଦେଖିବି ଯାହାର...

ଅନୁପଗଡର ଜମିଦାର ବଡ ଦୟାଳୁ ଥିଲେ । ସେ ବରାବର ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ ଟଙ୍କା କରଜ ଦିଅନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଟଙ୍କା ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ଲୋକଟିର ବ୍ୟବସାୟୀବୁଦ୍ଧି ଅଛି ନା ନାହିଁ ତାହା ସେ ପରୀକ୍ଷା କରନ୍ତି । ଯଦି ତାଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ହୁଏ ଯେ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ବ୍ୟବସାୟ କଲେ ସଫଳ ହେବ ତେବେ ଯାଇ ସେ ତାକୁ ଋଣ ଦିଅନ୍ତି ।                 ଦିନେ ତାଙ୍କଠାରୁ ଋଣ ନେବା ପାଇଁ ଦୁଇଜଣ ମୂର୍ଖ ବ୍ୟବସାୟୀ ଆସିଲେ । ସେମାନେ ଜମିଦାରଙ୍କୁ...

ବୀର ଗୌରୀକୁ ବିବାହ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା । ମାତ୍ର ଗୌରୀ ଚାହୁଁଥିଲା ଯିଏ ତାକୁ ହୀରାହାରଟିଏ ଦେବ ସେ କେବଳ ତାକୁହିଁ ବିବାହ କରିବ । ହେଲେ ବୀର ପାଖରେ ହୀରାହାର ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଧନ ନଥାଏ ।                 ବୀର ରୋଷେଇ କାମ ଶିଖିଲା । ବିଭିନ୍ନ ଲୋକଙ୍କ ଘରେ କାମ କରି ଦେଇ ସେ କିଛି ପଇସା ରୋଜଗାର କଲେ । ସେହି ପଇସାକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି କରି ସେ ଯେ ଦିନେ ଗୌରୀକୁ ବିବାହ କରିବ, ତାହା ଏକ ବିଡମ୍ବନା, ତଥାପି ମଧ୍ୟ ତା’ର ଆଶା ଥାଏ...

ଭଲ୍ଲୁକଚର୍ମଧାରୀମାନେ ଉଗ୍ରଦତଙ୍କୁ ସୁଡଙ୍ଗ ମାର୍ଗରେ ନିଜ ସର୍ଦ୍ଦାର କନ୍ଧ ପାଖକୁ ନେଇଗଲେ । କନ୍ଧ କହିଲା, ବ୍ୟାଘ୍ରଚର୍ମଧାରୀ ଦଳର ନେତା ଏକପାଦକୁ ସଂହାର କରିବା ନିମନ୍ତେ ସେ ରାକ୍ଷସମାନଙ୍କ ସହାୟତା କାମନା କରେ । ସେ ଉଗ୍ରଦତଙ୍କୁ ଚେତାଇଦେଲା କି ଏକପାଦକୁ ମାରିବା ଏତେ ସହଜ ନୁହେଁ । କାରଣ ସିଏ ଯାହାର ରକ୍ତ ଦେଖିବ, ସିଏ ମରିଯିବ । ଆଉ ଯିଏ ତା’ର ରକ୍ତ ଦେଖିବ, ସିଏ ବି ମରିଯିବ । ତା’ପରେ… ବ୍ୟାଘ୍ରଚର୍ମଧାରୀଙ୍କ...

ବାଗଦାଦ୍ ନଗରୀର ଅଦୂରରେ ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମ ଥାଏ । ସେ ଗ୍ରାମର ବିଶିଷ୍ଟ ଲୋକେ ଅପରାହ୍ନରେ ସାଧାରଣତଃ ଗୋଟାଏ ବିରାଟ ଗଛର ଛାଇରେ ବସି ଗପସପ ହେଉଥାନ୍ତି । ଦିନେ ସେମାନେ ଗପରେ ମଜ୍ଜି ରହିଛନ୍ତି, କେତେବେଳେ ଯେ ଜଣେ ଅଜଣା ପଥିକ ସେହି ଗଛର ଅନ୍ୟ ପଟରେ ଛାଇରେ ଆସି ବସି ଗଲାଣି, ସେକଥା ସେମାନେ ଜାଣି ନଥାନ୍ତି । ଜଣେ ଗ୍ରାମବାସୀ କହୁଥାନ୍ତି, “ଘରଟି ତିଆରି କରିବା ଦିନରୁ ମୋ ସମୁଧି ବେଶ୍ ସୁଖରେ ଅଛନ୍ତି ।” ଆଉ ଜଣେ କହିଲେ, “ମୋ...

ସୌଶିଲ୍ୟ ଦେଶର ରାଜା ସର୍ବୋତମ ଜଣେ ଉତ୍ତମ ଶାସନକର୍ତ୍ତା ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ କଳା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଗଭୀର ଅନୁରାଗ ଥିଲା । ବିଭିନ୍ନ କଳା ଓ କଳାକାରଙ୍କୁ ସେ ତାଙ୍କ ଦରବାରରେ ସ୍ଥାନ ଦେଉଥିଲେ ଓ ସେମାନଙ୍କୁ ସେ ନାନା ଭାବରେ ପୁରସ୍କୃତ ମଧ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ଦିନେ ରାଜା ତାଙ୍କର ପାଟରାଣୀ ନିର୍ମଳାଦେବୀଙ୍କ ସହିତ ବଗିଚାରେ ବୁଲୁଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଦରବାରର କବି ସଞ୍ଜୟ ସେଠାକୁ ଆସିଲେ । ରାଜାଙ୍କର ଏକ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା ଯେ “ସର୍ବକଳା...

ଜଗବନ୍ଧୁଙ୍କ ଘର ରାମପୁର ଗାଁରେ । ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ସନ୍ତାନ । ତା’ର ନାମ ସୁଶୀଳା । ସୁଶୀଳା ଯେତେବେଳେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଛୋଟ ଥିଲା, ଠିକ୍ ସେତେବେଳେ ତା’ ବୋଉଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଗଲା । ଜଗବନ୍ଧୁ ଅତି ଆଦରରେ ସୁଶୀଳାକୁ ବଢାଇଥାନ୍ତି । ସୁଶୀଳା ଯେପରି ସୁନ୍ଦରୀ, ଠିକ୍ ସେହିପରି ବୁଦ୍ଧିମତୀ ମଧ୍ୟ ।                 ଜଗବନ୍ଧୁଙ୍କର ଜଣେ ବାଲ୍ୟବନ୍ଧୁ ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଘର ସେଠାରୁ ଚାରି କୋଶ ଦୂର କେଶବପୁର ଗାଁରେ । ତାଙ୍କ ନାମ...

ତିରୁବଲ୍ଲୁବର ହେଉଛନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଜଣେ ମହାନ ସନ୍ଥ । ନିଜର ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆପଣାର କରିପାରିଥିଲେ । ନିଜର ଜୀବିକା ନିର୍ବାହପାଇଁ ସେ ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ଲୁଗା ଦୋକାନ କରିଥିଲେ । ଏହା ସେହି ସମୟର କଥା ।                 ଥରେ ଜଣେ ଉଦ୍ଧତ ସ୍ୱଭାବର ଯୁବକ ତାଙ୍କ ଦୋକାନରେ ପହଁଚି ଭାବିଲା, ସେ ତିରୁବଲ୍ଲୁବରଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରିବେ; ଯାହାଫଳରେ କି ସେ ନିଶ୍ଚୟ କ୍ରୋଧର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହେବେ...

ଗୋଟିଏ ଘଂଚ ଜଙ୍ଗଲ । ଆଉ ସେଇ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଥାଏ ଗୋଟିଏ ପାହାଡ । ପାହାଡ ଦେହରୁ ଝରଣା ବହିଯାଇଛି । ସେସବୁ ଝରଣା ପାଣି ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ ଜମି ରହି ପୋଖରୀ ଭଳି ବଡ ଜଳଶୟଟି ହୋଇଛି । ସଂଧ୍ୟା ହେଲେ ସେହି ଜଳାଶୟ ପାଖକୁ ତ ଅନେକ ଜୀବଜନ୍ତୁ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଆସନ୍ତି । ସେଠାରେ ଗୋଟିଏ ବିଲୁଆ ବୁଦା ଆଢୁଆଳରେ ଲୁଚି କରି ବସିଥାଏ । ସବୁ ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ଆସିବା, ପାଣି ପିଇବା, ଜଙ୍ଗଲକୁ ଫେରିବା ଲକ୍ଷ୍ୟ କରୁଥାଏ । ତାର ଭାରି ଇଚ୍ଛା ଥାଏ...

“ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କର ବିଚିତ୍ର ନୀତିକୁ ଲୋକମାନେ ଦେଖି ହେଲେ ଚକିତ ଆବ୍ରାହମ୍ ଲିଙ୍କନ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଶୁଣ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଚରିତ । ଶତ୍ରୁ ସୈନ୍ୟଙ୍କର ଛାଉଣୀରେ ପଶି ଜଣାଇଲେ ତାଙ୍କୁ ସହାନୁଭୂତି କହିଲେ ଶତ୍ରୁକୁ ମିତ୍ର କରିବାରେ ରହିଛି ଏଥିରେ ବିଚିତ୍ର ନୀତି ।” ପ୍ରତ୍ୟେକ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କର କିଛି ନା କିଛି ଶତ୍ରୁ ଅଥବା ମିତ୍ର ଥାଆନ୍ତି । ମାତ୍ର ପୃଥିବୀରେ ଏମିତି କେତେକ ବଡଲୋକ ଅଛନ୍ତି ଯାହାଙ୍କର କି ଆଦୌ ଶତ୍ରୁ ନଥିଲେ ।...

ସୁଶୀଳା ଓ ସୁକୁମାରଙ୍କର ବିବାହ ଅଳ୍ପ ଦିନ ତଳେ ହୋଇଥାଏ । ସୁକୁମାର ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ପିତୃମାତୃହୀନ । ତେଣୁ ସେ ତା’ ଜେଜେ ମା’ଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ବଢିଥାଏ । ବିବାହ ସମୟକୁ ଜେଜେମା ମଧ୍ୟ ଆଖି ବୁଜି ସାରିଥାନ୍ତି । ଜେଜେମା’ଙ୍କ ତରଫରୁ ମିଳିଥିବା ଦଶ ଏକର ଜମି ଖୁବ୍ ଉର୍ବର । ସେଥିରୁ ମିଳୁଥିବା ଆୟରେ ବେଶ୍ ଖୁସିରେ ତାଙ୍କ ସଂସାର ଚଳି ଯାଉଥାଏ । ନିଜ ପାରିବାରିକ ଜୀବନରେ ସୁଶୀଳା ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ଥାଏ । ତା’ ଉପରେ କାହାର ଦାୟିତ୍ୱ...

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକ ବାସ କରୁଥିଲା । ସେ ପ୍ରତିଦିନ ଅପରାହ୍ନରେ ତା’ର ସ୍ୱାମୀକୁ ଦଶଥର ଜୋତାରେ ମାରୁଥିଲା ।                 ସେହି ସ୍ତ୍ରୀଲୋକର ଏକ ଝିଅ ମଧ୍ୟ ଥିଲା । ସେ ବିବାହ ଯୋଗ୍ୟା ହେବା ପରେ ତା’ପାଇଁ ବରପାତ୍ର ଖୋଜା ଚାଲିଲା । ସେ ଝିଅଟି ରୂପରେ ଖୁବ୍ ସୁନ୍ଦର ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ମା’ ଯେମିତି ଜୋତା ପ୍ରହାର କରେ ସେ ମଧ୍ୟ ଠିକ୍ ସେମିତି କରିପାରେ ବୋଲି ସେଥିପାଇଁ ଯେତେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଆସିଲେ ମଧ୍ୟ କେହି...

ଦିନକର କଥା । ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସସ୍ତ୍ରୀକ ଏକ ରାସ୍ତାରେ କୁଆଡେ ଯାଉଥାନ୍ତି । ରାସ୍ତାରେ ଯାଉ ଯାଉ ସେମାନେ ହଠାତ୍ ଦେଖିଲେ ସେନାବାହିନୀର ଏକ ଗାଡି କାଦୁଅରେ ପଶିଯାଇଛି । ଯେତେ ଠେଲାପେଲା କଲେ ବି ତାହା ସେଠାରୁ ଆଦୌ ବାହାରି ପାରୁନି । ସୈନିକଙ୍କର ପ୍ରାଣମୂର୍ଚ୍ଛା ଉଦ୍ୟମ ବ୍ୟର୍ଥ ହେବାରୁ ଶେଷରେ ସେମାନେ ଯାଇ ଏକ ଗଛମୂଳ ଛାଇରେ ଥକ୍କା ମାରି ବସିଛନ୍ତି । ଅନ୍ତତଃ ଆଉ ଜଣେ ଦୁଇଜଣ ଲୋକଙ୍କ ଆବଶ୍ୟକତା ସେଠାରେ ରହିଥିଲା ସେ...

ଧର୍ମଗିରିର ରାଜାଙ୍କ ଗନ୍ତାଘର ଭିତରୁ କିଛି ମୂଲ୍ୟବାନ ରତ୍ନ ଚୋରି ହୋଇଗଲା । ରାଜା ଅତି ବୁଦ୍ଧିମାନ ଭାବରେ ଖ୍ୟାତି ତାଙ୍କର ଜଣେ ଅମାତ୍ୟ ଯୁକ୍ତିବର୍ମାଙ୍କୁ ସେ ଚୋରିର ରହସ୍ୟ ଉଦ୍ଘାଟନ କରିବାର ଦାଇତ୍ତ୍ଵ ଦେଲେ । ପ୍ରକାଶ୍ୟ ଦରବାରରେ ରାଜା ଯୁକ୍ତିବର୍ମାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ଯୁକ୍ତିବର୍ମା! ତମକୁ ସାତଦିନ ସମୟ ଦେଲି । ତମେ ଯଦି ଏ ରହସ୍ୟର ସମାଧାନ କରି ନ ପାରିବ, ତେବେ ଅଷ୍ଟମ ଦିନ ସକାଳେ ଜାଣ ଯେ ତମ ମୁଣ୍ଡ କାଟ ହେବ ।”...

ପାରସ୍ୟ ଦେଶରେ ହୁସେନ ନାମକ ଏକ ଗରୀବ ଲୋକ ରହୁଥାଏ । ଅଳ୍ପ କିଛି ଜିନିଷ ବିକ୍ରିକରି ସେ ତା’ ପେଟ ପୋଷେ । ଦିନେ ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀ ସ୍ନାନ କରିବା ପାଇଁ ସେ ନଗରୀର ସ୍ନାନାଗାରକୁ ଗଲା । ଠିକ୍ ସେଇ ସମୟରେ ଜଣେ ଧନୀ ସ୍ତ୍ରୀ ଆସି ପହଁଚି ଜଗୁଆଳୀକୁ କହିଲେ, “ଏହିକ୍ଷଣି ମୁଁ ସ୍ନାନ କରିବି, ତେଣୁ ସମଗ୍ର ସ୍ନାନାଗାର ଖାଲି କରିବା ଦରକାର ।”                 “ଯେ ଆଜ୍ଞା” କହି ଜଗୁଆଳୀଟି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକମାନଙ୍କୁ କିଛି ସମୟ...