ପଲ୍ଲୀ ଗାଁଟିଏ । ଗାଁର ଶେଷ ମୁଣ୍ଡ ପୋଖରୀ ହୁଡାରେ ସୁନ୍ଦର ମନ୍ଦିର ଥାଏ। ସେହିଠାରେ ଜଣେ ସାଧୁ ରହୁଥାନ୍ତି । ପ୍ରତିଦିନ ସେହି ମନ୍ଦିରକୁ ଭକ୍ତଙ୍କର ସୁଅ ଛୁଟୁଥାଏ । କାହାର କେମିତି ମାନସିକ ପୂରଣ ହେଲେ ମନ୍ଦିର ଲାଗି ଟଙ୍କା ପଇସା ବା ଜିନିଷପତ୍ର ଦାନସ୍ୱରୂପ ଆସି ପହଁଚୁଥିଲା । ସାଧୁବାବା ଥାଆନ୍ତି ଠାକୁରଙ୍କର ମାଲିକ ସ୍ୱରୂପ । ସୁତରାଂ ଦାନସୂତ୍ରରୁ ମିଳୁଥିବା ଜିନିଷ ରଖି ଦିଅନ୍ତି ସିନା କାହାକୁ କିଛି ଧନ୍ୟବାଦ...
ଗୋଟିଏ ଗାଁ’ରେ ଦୁଇଜଣ ସାଙ୍ଗ ଥିଲେ, ରଘୁ ଓ ରାମ । ସେମାନେ ସବୁବେଳେ ସାଙ୍ଗ ସାଥି ହୋଇ ରହୁଥିଲେ । ଦିନେ ସେ ଦୁଇଜଣ ଅନ୍ୟ ଗାଁ’କୁ ମେଳା ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ । ବାଟରେ ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲ ପଡିଲା । ସେଠି ଗୋଟିଏ ଭାଲୁ ବାହାରି ସେମାନଙ୍କୁ ଗୋଡାଇଲା । ରଘୁ ଗଛ ଉପରକୁ ଚଢିଗଲା । କିନ୍ତୁ ସେ ରାମକୁ ତ ଗଛ ଚଢା ଆଦୌ ଜଣାନଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ରାମ ଗଛ ତଳେ ଚୁପ୍ ହୋଇ ପଡି ରହିଲା । ଭାଲୁ ଆସି ରାମକୁ ଶୁଙ୍ଗା ଶୁଙ୍ଗି କରି...
ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ହେଉଛି ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା ବହୁଦେବବାଦର ଦେଶ। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପୂର୍ବରେ କୌଣସି ଜାତୀୟ ଦେଶ ଧାରୀ ଐକ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ନଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରାଚୀନରେ ଗୋଟେ ଅନେକ ରାଜା ରାଜୁଡା ତଥା ଅନେକ ଜାତୀୟ ଆଦିବାସୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ସମୂହ ଭୁଭଗା ଥିଲା। ଏହି ବିଶାଳ ଭୁଭାଗରେ ଅନେକ ଭାଷାଭାଷୀ ଲୋକ ରହି ଆସୁଅଛନ୍ତି। ଭାଷା ହେଉଛି ଏକ ଆଦିମ ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରତୀକ। ପ୍ରତ୍ୟକ ଭାଷାଭାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ନିଜ ନିଜ ଜୀବନ...
ଫରାସୀ ଦେଶର ପରୀକାହାଣୀରେ ‘ହେନେରୀ’କୁ ସମସ୍ତେ ମନେ ରଖିଛନ୍ତି । ମାତ୍ର ସାତ ବର୍ଷର ପିଲା ହେଉଛି ସେ ହେନେରୀ । ତା’ର ମାଆ ଥିଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖିନୀ । ମାଆ ଥିଲେ ହେନେରୀର ଏକମାତ୍ର ଭରସା । କାରଣ ପିଲାଟିଦିନରୁ ସେ ତା ବାପାକୁ ହରାଇଥିଲା । ଗାଁ ବାହାରେ ଛୋଟ କୁଡିଆ ଘରେ ମାଆ ପୁଅ ଦୁହେଁ ରହୁ ଥାଆନ୍ତି । ମା’ ପ୍ରତିଦିନ କିଛି କିଛି ସିଲେଇକାମ କରନ୍ତି ଓ ତାକୁ ନେଇ ହାଟରେ ବିକି ଯାହା ରୋଜଗାର କରନ୍ତି, ସେଇଥିରେ କୌଣସି...
ଏକଦା ଗୋପୀର ଟିକିଏ ମଥା ଖରାପ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ତା’ର କାକା ପୁଅ ଭାଇ ସମୀର ତାକୁ ସହରକୁ ନେଇଯାଇ ଜଣେ ଭଲ ବୈଦ୍ୟଙ୍କ ପାଖରେ ଦେଖାଇଲା । ବୈଦ୍ୟ କିଛି ଦିନ ଧରି ତା’ର ଚିକିତ୍ସା କଲେ ଓ ତାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭଲ ହୋଇଯିବାର ପ୍ରତିଶୃତି ଦେଇ ଘରକୁ ପଠାଇ ଦେଲେ । ଗୋପୀ ଘରକୁ ଫେରୁଥାଏ । ଗ୍ରାମ ପାଖ ହୋଇ ଆସିଲାଣି, ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ତେନ୍ତୁଳିଗଛ ତଳେ ଜଣେ ଲୋକ ବସିଛି ଓ ସେ ତାକୁ ଆଖି ଡବଡବ କରି ଚାହିଁ ରହିଛି ।...
କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଏକ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଗୋଟିଏ ଛୋଟିଆ ରାଜ୍ୟ ଥାଏ । ତା’ର ନାମ ଭଦ୍ରପୁର । ରାଜା ସତ୍ୟବ୍ରତଙ୍କର ଏକ ମାତ୍ର ପୁତ୍ର ଜୟବ୍ରତ ଦୟାନଦୀ କୂଳରେ ଧଉଳି ପାହାଡର ପାଦଦେଶରେ ଥିବା ଗୁରୁକୁଳରେ ବିଦ୍ୟା ସମାପନ କରି ଯେତେବେଳେ ନିଜ ରାଜଧାନୀକୁ ଫେରିଗଲେ, ସେତେବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତା ରାଜା ସତ୍ୟବ୍ରତ ଅସୁସ୍ଥ । ଶଯ୍ୟାଶାୟୀ ରାଜା ଯୁବରାଜଙ୍କୁ କହିଲେ “ପୁତ୍ର! ତମେ ଉପଯୁକ୍ତ ସମୟରେ ଆସିଛ । ମୋ କାଳ ସରିଲା...
ଗଙ୍ଗାପୁରର ଟୋକା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଭାରି ଗପୁଡି, କିନ୍ତୁ କାମଦାମ ମୋଟେ ସେ କରେ ନାହିଁ । ଗାଁରେ ଯାହାର ଯେଉଁଦିନ ବିଶ୍ରାମ ଲୋଡାଥାଏ କିମ୍ବା ଯିଏ ଅସୁସ୍ଥ ଥାଏ, ତା’ ପାଖରେ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ବସି ଦୁନିଆଯାକର ଅଜବ କଥା ସବୁ ଗପେ । ସେମାନେ କିଛି ହେଲେ ବି ମନେ କରନ୍ତି ନାହିଁ, କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନଙ୍କର କାମଦାମ ଅଛି, ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ବସି ଗପସପ କରି ସେମାନଙ୍କ ସମୟ ନଷ୍ଟ କଲେ ସେମାନେ ବା ସେଥିରେ କିପରି ଖୁସି ହେବେ? ଅସୁବିଧା...
ଭ୍ରମରପୁର ରାଜ୍ୟର ରାଜା ବିଚିତ୍ରସେନ ପ୍ରାସାଦ ବାରାନ୍ଦାରେ ଠିଆ ହୋଇ ପଶ୍ଚିମ ଦିଗ୍ବଳୟ ଆଡେ ଅନାଇଥିଲେ । ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅସ୍ତ ଯାଉଥିଲେ । ମେଘ ସବୁ ସୁନାର ପାହାଡ ଭଳି ଦିଶୁଥିଲେ । ରାଜା ମୁଗ୍ଧ ହେଲେ । ସେହି ସୁନ୍ଦର ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତର ଦୃଶ୍ୟ ଅଳ୍ପ ସମୟ ପରେ ଲିଭିଯିବ, ଏହା ଭାବି ତାଙ୍କ ମନରେ ଭୀଷଣ ମାତ୍ରାରେ ଦୁଃଖ ହେଲା । ସେ ନିଜର ପ୍ରଧାନ ପରିଚାରକଙ୍କୁ ଡକାଇ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ରଙ୍ଗ, ତୁଳୀ ଓ କନା ଯୋଗାଡ କରିବାକୁ ବରାଦ ଦେଲେ ।...
ଶ୍ରୀପୁରରେ କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀ ନାମକ ଜଣେ ବିଦ୍ୱାନ ପଣ୍ଡିତ ଓ ବକ୍ତା ରହୁଥାନ୍ତି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ନବରାତ୍ର ଉତ୍ସବରେ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଏକ ବଡ ଧାର୍ମିକ ସଭା ହୁଏ । ସେଥିରେ କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀ ପୋରହିତ୍ୟ କରନ୍ତି; ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରିବା ବିଷୟରେ ଓ ନାନା ଧାର୍ମିକ ଉପଦେଶ ଦେଇ ସେ ବକ୍ତୃତାମାନ ଦିଅନ୍ତି । ଲୋକେ ତାଙ୍କ ଭାଷଣକୁ ଖୁବ୍ ପସନ୍ଦ କରନ୍ତି । ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ହରିଦାସ ମଧ୍ୟ ପିତାଙ୍କ ପରି ବିଦ୍ୟା...
ହଂଙ୍କ ନଗରୀଟି ଜନବହୁଳତା ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପୃଥିବୀ ବିଖ୍ୟାତ । ଏହା ଦ୍ୱୀପରେ ଅବସ୍ଥିତ ଯେପରି ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ର ଦେଶ । ଏହା ବ୍ରିଟେନ୍ ଅଧିକୃତ ଏକ ଉପନିବେଶ । ତୁମେ ଯଦି ଏସିଆର ମାନଚିତ୍ର ଦେଖିବ, ତେବେ ଦେଖିବ ଯେ ଏହା ଚାଇନାର ଗୋଟିଏ ଅଂଶ । ତେବେ ଏହା କିପରି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ଆସିଲା? ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ଚାଇନାକୁ ଅଫିମ ରପ୍ତାନି କରି ଅମାପ ଧନ ରୋଜଗାର କରୁଥିଲେ । ୧୮୪୧ ମସିହାରେ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଧୋବା ଗଧଟିଏ ପାଳିଥିଲା । ଧୋବା ଦିନ ତମାମ୍ ଗଧକୁ ଖଟାଏ । ରାତିରେ ଛାଡିଦିଏ । ରାତି ସମୟରେ ଗଧ ଏଣେ ତେଣେ କ୍ଷେତରେ ବୁଲି ଫସଲ ଖାଏ । ରାତି ପାହିବା ପାହିବା ହେଲେ ଗଧ ଧୋବା ନିକଟକୁ ଫେରିଆସେ । ଦିନେ ରାତିରେ ଗଧ କ୍ଷେତରେ ଚରିବା ସମୟରେ ତାର ଏକ ଶୃଗାଳ ସହିତ ଦେଖା ହେଲା । ସଂଗେ ସଂଗେ ଦୁଇଜଣ ଯାକ ସାଂଗ ହୋଇ ଜଣକର କାକୁଡି କ୍ଷେତରେ ପଶିଲେ । ପେଟ ପୂରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କାକୁଡି ଭାଂଗି ଖାଇଲେ । କାକୁଡି...
କାଶୀନାଥ ଏକ ଧନୀ ଚାଷୀ ଥିଲା । କରଜ ଦେବାରେ ଓ ନିଷ୍ଠୁର ଭାବରେ ସେତକ ଆଦାୟ କରିବାରେ ସେ ଖୁବ୍ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲା । ଦିନେ ସେ ତା’ର ଚାରିବନ୍ଧୁଙ୍କ ସହିତ ଅତି ଆରାମ୍ରେ ବାଡି ହଲେଇ ହଲେଇ ରାସ୍ତାରେ ଯାଉଥିଲା । ସେତେବେଳେ ଜୀବନର ମିଠାଇ ଦୋକାନରୁ ଲଡୁର ବାସନା ଆସିଲା । ସେ ଚାରିବନ୍ଧୁଙ୍କୁ ଧରି ମିଠାଇ ଦୋକାନରେ ପ୍ରବେଶ କରି କହିଲା, “ରେ ଜୀବନ, ତୋ ମିଠାଇର ବାସନା ମୋତେ ଦୂରରୁ ଏଠାକୁ ଟାଣି ଆଣିଲା । ଭାବିଲି, ଯାଏ ଦେଖେ...
ଓଡିଶା ପରି ରାଜସ୍ଥାନ ମଧ୍ୟ ଅପୂର୍ବ ବୀରତ୍ୱ ଗୁଣାବଳୀ ଯୋଗୁଁ ଖୁବ୍ ଜଣାଶୁଣା ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଖରେ । ଡଙ୍ଗରପୁର ସହର ନିକଟ ଗାଁ ଟିଏ, ନାଁ ତାର ରାସ୍ତାପାଲ । ସେ ଗାଁରେ ପ୍ରାଥମିକ ବିଦ୍ୟାଳୟଟିଏ ଥାଏ । ଆଖପାଖ ଦୁଇ ତିନି ଖଣ୍ଡ ଗାଁର ପିଲାଏ ସେଠାରେ ପଢନ୍ତି । ସେ ଗାଁର ତଥା ସେ ପାଠଶାଳାର ପରିବେଶ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚମତ୍କାର । ସତେ ଯେମିତି ପବନ ମାଟି ମାଆର ଜୟଗାନ କରୁଛି । ସେ ଗାଁର ଦୁଇଜଣ ଶିକ୍ଷକ ସେହି ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ, ତାସାଙ୍ଗକୁ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସହିତ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସେତେବେଳେ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନ ଭାସିଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ବି ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅ ମଧ୍ୟରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ, କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ, ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପି ଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ସେତେବେଳେ ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ବି ଶୁଭୁଥାଏ । ଏଥି ସହିତ ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ମଧ୍ୟ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ...
ଜଣେ ଲୋକର ଦୁଇଟି ଝିଅ ଥିଲେ । ସେ ଲୋକଟି ତା’ର ବଡ ଝିଅକୁ ଜଣେ ଚାଷୀକୁ ଓ ସାନ ଝିଅକୁ ଗୋଟିଏ କୁମ୍ଭାରକୁ ବାହା ଦେଲା । କିଛିନିନ ପରେ ସେ ଲୋକଟି ତା’ ଝିଅମାନଙ୍କ ଘରକୁ ବୁଲି ବାହାରିଲା । ପ୍ରଥମେ ସେ ତା ବଡ ଝିଅ ଘରକୁ ଗଲା ଓ ଝିଅକୁ ଖୁସିରେ ଥିବାର ଦେଖି ସେ ଲୋକଟି କହିଲା, “ଭଗବାନ ତୋତେ ତ ବେଶ୍ ଭଲରେ ରଖିଛନ୍ତି । ତାହେଲେ କହ ମୁଁ ଭଗବାନଙ୍କ ପାଖରେ ତୋ ପାଇଁ ଆଉ କ’ଣ ପ୍ରାର୍ଥନା କରିବି?” ଏକଥା ଶୁଣି...
ବର୍ଷ ପରେ ବର୍ଷ ବିତିଗଲା । ଏବେ ସାନ୍ ସୁ ଚଉଦ ବର୍ଷର ବାଳକ । ଦିନେ ସେ ତା’ ମା’ଙ୍କୁ ପଚାରିଲା, “ମା’ ମୋ ପାଇଁ କିଛି ରେଶମୀ ଲୁଗାର ପୋଷାକ ତିଆରି କରିଦେଉନ କାହିଁକି?” ଉତ୍ତରରେ ମା’ ତାଙ୍କ ଦାରିଦ୍ର୍ୟର କାରଣ ବିଷୟରେ ତାକୁ ସବୁ କଥା ବୁଝେଇ ଦେଲେ । ସାନ୍ ସୁ ସବୁ ଶୁଣି କହିଲା, “ମୋ ପିତା ତ ରାଜପ୍ରତିନିଧି ଥିଲେ ଆଉ ଆମେ ତ ତାଙ୍କର ମାତ୍ର ଦୁଇଜଣ ପୁତ୍ର । ଏବେ ଭାଇ ଏତେ ଧନୀ ଅଥଚ ଆମେ କାହିଁକି ଏତେ...
ଜଣେ ଚୋର ଥିଲା, ମୃତ୍ୟୁ ସମୟ ନିକଟ ହୋଇଆସିବାରୁ ସେ ତା’ର ପୁଅକୁ ଡାକି କହିଲା ଚୋରି କରିବା ସମୟରେ କୌଣସି ଧର୍ମସ୍ଥଳୀ (ଉପାସନା ପୀଠ) ଧର୍ମଶାଳା ଭିତରେ ପଶିବୁ ନାହିଁ । ଯଦି ଧରାପଡୁ ଯେତେ ପିଟାପିଟି କଲେ ମଧ୍ୟ କୌଣସି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦୋଷ ସ୍ୱୀକାର କରିବୁ ନାହିଁ । ଏହାର କିଛି ଦିନପରେ ଚୋରଟି ମରିଗଲା । ପୁଅ, ବାପାଙ୍କ ଭଳି ପ୍ରାୟତଃ ଚୋରି କଲା । ଦିନେ ଚୋରି କରିବା ସମୟରେ ଧରାପଡିଲା, ମାତ୍ର ଖସି ପଳାଇବା ସମୟରେ...
କୌଣସି ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଦୁଇଜଣ ବନ୍ଧୁ ଥା’ନ୍ତି । ସେ ଦୁହେଁ ଏକୁ ଆରେକ ବଳି ଅଳସୁଆ ଓ ଠକ । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଜଣକ ନାମ ବକ୍ରବୁଦ୍ଧି; ଅନ୍ୟ ଜଣକର ନାମ ହେଉଛି ଦୁର୍ବୁଦ୍ଧି । ନିଜ ଗ୍ରାମରେ ସେମାନେ ଆଉ କେତେ ଠକି ଖାଇବେ । ଏଭଳି ଭାବି ଦିନେ ସେ ଦୁହେଁ ବିଚାର କରି ଠିକ୍ କଲେ କୌଣସି ଦୂର ରାଜ୍ୟକୁ ଯାଇ ନିଜର ବୁଦ୍ଧି ବଳରେ କିଛି ଗୋଟେ ବ୍ୟବସ୍ଥା ନିଶ୍ଚୟ କରିବେ । ଦିନେ ନିଜ ଗ୍ରାମ ଛାଡି ସେ ଦୁହେଁ ଚାଲିଲେ । ସଂଧ୍ୟା ହେବା...
୧୭୪୬ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦ ତାରିଖରେ ସାର୍ ଉଇଲିୟମ୍ ଜୋନ୍ସ ନାମରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଇଂଲଣ୍ଡରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ପିତା ଜଣେ ସୁବିଖ୍ୟାତ ଗଣିତଜ୍ଞ ଏବଂ ମାତା ସୁଗୃହିଣୀ ଥିଲେ । ୧୭୭୩ରେ ସେ ଏମ୍.ଏ. ଏବଂ ୧୭୭୮ ରେ ରୟାଲ୍ ସୋସାଇଟ୍ର ଫେଲୋସିପ୍ ପରେ ତାଙ୍କୁ ସାର୍ ଉପାଧି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । କାରଣ ସେହି ସମୟରେ ଜୋନ୍ସ ଫରାସୀ ଓ ତୁର୍କୀଭାଷାରେ କାବ୍ୟସମ୍ପଦ ଉପରେ ଲାଟିନ୍ ଭାଷାରେ ଏକ ବିଶାଳ ଗ୍ରନ୍ଥ...
ଉଜବେକିସ୍ଥାନର ଲୋକ ଗଳ୍ପରେ ମୂଲ୍ଲା ନାସିରୁଦ୍ଦିନ୍ ଏକ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଚରିତ୍ର । ତାଙ୍କର ଚତୁରତା ଏବଂ ପ୍ରଜ୍ଞାକୁ ନେଇ ଅନେକ କାହାଣୀ ରହିଛି । ସେମିତି ଇଏ ଗୋଟିଏ କାହାଣୀ । ଉଜବେକିସ୍ଥାନର ରାଜା ଥିଲେ ମହା ଗୋଜା । କଥାରେ ନାହିଁ ରାଜା ଗୋଜା ଯାହା ବୁଝିଥିବେ ସେଇଆ । ତାଙ୍କ କଥାରେ ବାଗ ବାଇସ ନଥାଏ । ସେ ଦୈନିକ କିଛି ନା କିଛି କାଣ୍ଡକାରଖାନା କରି ବସନ୍ତି । ରାଜାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟରେ କେହି ପ୍ରତିବାଦ କରନ୍ତି...
ଥରେ ପ୍ରହରୀମାନେ ଜଣେ ବିଦେଶୀକୁ ଆଣି ତାକୁ ରାଜାଙ୍କ ଆଗରେ ହାଜର୍ କଲେ । ସେ ଚୋରି କରିଥିଲା । ସେ ଯୁଗର ନିୟମ ଅନୁସାରେ ରାଜା କହିଲେ, “ତାକୁ ପ୍ରାଣଦଣ୍ଡ ଦିଆଗଲା ।” ଲୋକଟି କିଛି କହିବାର ଶୁଣାଗଲା । କିନ୍ତୁ ତା’ ଭାଷା ରାଜା ତ ଆଉ ଜାଣି ନଥିଲେ । ଏଣୁ ସେ ତାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ସେ କ’ଣ କହୁଛି ଜାଣ?” ତହୁଁ ମନ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ, “ହଁ ମହାରାଜ । ସେ କହୁଛି...
ଥରେ ରାଜା ବିକ୍ରମସେନ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ସେ ରାସ୍ତା ହରାଇଲେ । ଏପରି ଅସହାୟ ଅବସ୍ଥାରେ ସର୍ପଦଂଶନ ଦ୍ୱାରା ସେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ହୋଇଗଲେ । ତାଙ୍କର ଯେତେବେଳେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ଭଙ୍ଗ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ନିଜକୁ ଏକ କୋମଳ ଶଯ୍ୟା ଉପରେ ଦେଖିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ସ୍ଥାନଟି ହେଉଛି ଆଶ୍ରମ । ତାଙ୍କ ଶଯ୍ୟା ପାଖରେ ଜଣେ ସାଧୁ ବସିଥିଲେ । ସେ କହିଲେ, “ମୋ ଶିଷ୍ୟମାନେ ତୁମକୁ ବେହୋସ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ଜଙ୍ଗଲରେ...
ସୁରଜ କିଛି ରୋଜଗାର ଆଶାରେ ସହର ବାହାରିଥିଲେ । ପତ୍ନୀ, ପଥରେ ଭୋଜନ କରିବା ପାଇଁ କିଛି ଖାଦ୍ୟ ଏକ ପୁଟୁଳା କରି ଦେଇଥାନ୍ତି । ଦୂରତା କମିଯିବା ଆଶାରେ, ସେ ଜଙ୍ଗଲ ମଝିରେ ଜଣେ ଯୁବକ ତାଙ୍କୁ ଅଟକେଇଲା । ଚେହେରାରୁ, ସେ ଯୁବକ ଜଣକ ଉଚ୍ଚବଂଶଜ ମନେ ହେଉଥାନ୍ତି । ଖୁବ୍ ଦାମୀ ପୋଷାକ ସେ ପିନ୍ଧିଥାନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ତାହା ଅପରିଷ୍କାର ହୋଇ ଯାଇଥାଏ । ସୁରଜଙ୍କୁ ଅଟକେଇ ପ୍ରଥମେ ସେ ଖାଇବା ପାଇଁ ମାଗିଲା । ସୁରଜ ତାଙ୍କ ଖାଦ୍ୟ...
ଶ୍ରୀପୁର ଗ୍ରାମରେ ନାରାୟଣ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ଥିଲେ । ଶ୍ରୀଧର ଥିଲେ ତାଙ୍କର ପିଲାବେଳର ସାଙ୍ଗ, ସେ ବାଜପୁର ନାମକ ପାଖ ଗ୍ରାମରେ ରହୁଥିଲେ । ଦିନେ ଶ୍ରୀଧର, ନାରାୟଣଙ୍କୁ ଦେଖା କରିବାକୁ ଶ୍ରୀପୁର ଗଲେ । ବହୁତ ଦିନ ପରେ ଶ୍ରୀପୁର ଆସିଥାଆନ୍ତି, ତାଙ୍କର କିଛି କାମ ମଧ୍ୟ ଥାଏ, ପୁଣି ଏତେଦିନ ପରେ ବନ୍ଧୁ ସହିତ ଦେଖା । ଶ୍ରୀଧର ସେଠାରେ ପହଁଚିବାରୁ ନାରାୟଣ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଲେ ।...
ଜଟିପୁରରେ ଗୋଟିଏ କାରାଗାର ଥାଏ । ସେଥିରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଅପରାଧ କରି ଅପରାଧିମାନେ କାରାଗାରରେ ବନ୍ଦୀ ହୋଇଥା’ନ୍ତି । ସେମାନେ ସେଠାରେ ନାନାପ୍ରକାରର କଠିନ ପରିଶ୍ରମ କରନ୍ତି । ସେହି ଦେଶର ରାଜା, ବନ୍ଦୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ଦୟାକରି ଏକ ବଡ ପୁସ୍ତକାଳୟ ଖୋଲିଲେ ଯେପରି ବନ୍ଦୀମାନେ ନାନା ପ୍ରକାରର ପ୍ରସ୍ତକରୁ ଜ୍ଞାନ ଆହରଣ କରିପାରିବେ । ପୁସ୍ତକ ପଢିଲାବେଳେ ସେମାନେ ମଧ୍ୟ ନିଜର ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ କଥା ଭୁଲିଯା’ନ୍ତି । ...
ଦେଶର ନାମ ପୁଣ୍ୟ ଇଣ୍ଡିଆ ବର୍ଷ । ଏହି ଦେଶରେ କାଶୀ ନାମରେ ଏକ ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ ଥିଲା । ଉପଦେଷ୍ଟା ଓ ବୋଲକରା ଦୁହେଁ ସେହି ପୁଣ୍ୟ ସ୍ଥାନ ଦର୍ଶନ କରିବା ନିମନ୍ତେ ପୁଣ୍ୟ ଗଙ୍ଗା ନଦୀର କୂଳେ କୂଳେ ଚାଲିଲେ । ଏମିତି ଅନେକ ଦୂର ଚାଲିଯିବା ପରେ ଉପଦେଷ୍ଟା କହିଲେ – ରହ ବୋଲକରା କଥା ମୋ ଶୁଣ ପୁଣ୍ୟତୀର୍ଥ ପୁଣି ଏ କାଶୀ ଜାଣ ଗଙ୍ଗା କୂଳ ଠାରୁ ପବିତ୍ର ନାହିଁ...
ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ଭରତ ପକ୍ଷୀଟିଏ ରହୁଥିଲା । ସେ ସଦାବେଳେ ସମସ୍ତଙ୍କର ଉପକାର କରେ । ଏମିତି ଭାବରେ ତା’ର ଜୀବନକାଳ କଟିଗଲା ଓ ସେ ମରିଗଲା । ତାର ପୁଣ୍ୟଫଳ ଏତେ ଥିଲା ଯେ ଦେବଲୋକରୁ ବିମାନ ଆସି ତାକୁ ସ୍ୱର୍ଗକୁ ନେଇଗଲେ । ସେଠାରେ ଦେବତାମାନେ ପକ୍ଷୀଟିକୁ ବଡ ଆଦର ଯତ୍ନ କରି କହିଲେ, “ଆମେ ତୁମ ଉପରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କ’ଣ ବର ମାଗିବ ମାଗିନିଅ ।” ପକ୍ଷୀ କହିଲା, “ଟିକିଏ ପରେ ।” ବହୁତ ଦିନ...
ଏକ ସମୟରେ ବୋଧିସତ୍ୱ ବାରାଣସୀରେ ରାଜା ବ୍ରହ୍ମଦତଙ୍କ ପଟ୍ଟମହିଷୀଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପୁତ୍ରରୂପେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ନବଜାତ ପୁତ୍ରଟିର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଅତୁଳନୀୟ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ସଦୃଶ ସୁନ୍ଦର ଶିଶୁ ଦେଖାନଥିବାରୁ ତାଙ୍କର ନାମ ରଖାଯାଇଥିଲା ଅସଦୃଶ କୁମାର । କ୍ରମେ ଶିଶୁଟି ବୃଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ପିତାମାତାଙ୍କର ମନୋହରଣ କରିବାକୁ ଲାଗିଲା । ଶିଶୁଟିର ବୟସ ଚାରିବର୍ଷ ହେଲାବେଳକୁ ରାଣୀ ଅନ୍ୟ ଏକ ପୁତ୍ରରତ୍ନ ଲାଭ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ମୃଦୁମୃଦୁ ବର୍ଷା ବି ହେଉଥାଏ । ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ଭାସିଆସୁଥିବା ସାଇଁ ସାଇଁ ଶବ୍ଦ ତଥା ଶ୍ୱାନ ଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସାଙ୍ଗକୁ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶି ଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନ କରି ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଗଲେ ଏବଂ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ ପୂର୍ବକ ଶବଟିକୁ...
ଏକ ସହର । ସେଠାରେ ଅନେକ ପରିବାର ଭିତରେ ରହିଥାନ୍ତି ଏକ ବୃଦ୍ଧ ଦମ୍ପତି । ସବୁବେଳେ, ସବୁ ସମୟରେ ସେମାନଙ୍କ ମନରେ ଥାଏ ଗଭୀର ଦୁଃଖ । ଦେଖୁ ଦେଖୁ ସେମାନଙ୍କର ଯୌବନ ଚାଲିଗଲା । ଅନେକ କିଛି କରିବାର ଆଶା ଶେଷରେ ତାଙ୍କର ନିରାଶାରେ ପରିଣତ ହୋଇଗଲା । କିଛି ବି କରି ହେଲା ନାହିଁ । ଶେଷକୁ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟ ବାଧକ ସାଜିଲା । ଦୁଃଖରେ ଅନୁଶୋଚନା କରିବା ଛଡା ସେମାନେ ଆଉ ଏବେ ବା କରନ୍ତେ କ’ଣ? ସେମାନଙ୍କ ପଡୋଶୀ ଥାଆନ୍ତି ଆଉ ଏକ...
ସୋମନାଥ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ସଙ୍ଗୀତଜ୍ଞ ଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତ ଦ୍ୱାରା ଶ୍ରୋତୃମଣ୍ଡଳୀଙ୍କୁ ମୁଗ୍ଧ କରି ରଖୁଥିଲେ । ରାଜାଙ୍କ ନଅରରେ ମଧ୍ୟ ସେ ସଙ୍ଗୀତ ଆସରରେ ଗାନ କରୁଥା’ନ୍ତି । ଥରେ ସେ ଏକ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ଗୀତ ଗାଇଲେ ଯେ ରାଜା ତାଙ୍କ ଉପରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ ନିଜ ଗଳାରୁ ରତ୍ନହାର କାଢି ତାଙ୍କୁ ଉପହାର ଦେଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ “ସଙ୍ଗୀତାଚାର୍ଯ୍ୟ” ପଦବୀ ମଧ୍ୟ ଦେଲେ । ସୋମନାଥଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତର...
(ରୂପଧର ଜୀବିତ ଅଛନ୍ତି କି ନାହିଁ ସେ ବିଷୟ ନିର୍ଣ୍ଣୟ ହୋଇ ପାରିଲା ନାହିଁ । ଅନେକ ରାଜକୁମାର କହିଲେ କି ସେ ମରିଯାଇଛନ୍ତି । ତେଣୁ ସେମାନେ ଆସି ତାଙ୍କ ଘରେ ଆସ୍ଥାନ ଜମାଇ ବସିଗଲେ; ପ୍ରତ୍ୟେକଙ୍କର ଇଚ୍ଛା ହେଲା ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବା । ତେଣୁ ସେମାନେ ବାରମ୍ବାର ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଥା’ନ୍ତି କି କାହାକୁ ସେ ବିଭା ହେବେ ଶୀଘ୍ର ପସନ୍ଦ କରି କହନ୍ତୁ । ରୂପଧରଙ୍କ ପତ୍ନୀ ଓ ପୁତ୍ର ସେମାନଙ୍କ ଅନାଚାର ଆଦୌ ସହି ପାରୁ...
