‘ବୀଜାପୁର’ର ସୁଲତାନ୍ ‘ଇସ୍ମାଇଲ୍ ଆଦିଲ୍ଶାହା’ ରାଜା କୃଷ୍ଣଦେବରାୟଙ୍କର ବୀରତ୍ୱକୁ ନେଇ ଖୁବ୍ ଚିନ୍ତାରେ ପଡିଯାଇଥାଆନ୍ତି । କାଳେ କେତେବେଳେ କୃଷ୍ଣଦେବରାୟ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିବେ । ସେହି ଚିନ୍ତା ହିଁ ଖାଲି ତାଙ୍କୁ ଗ୍ରାସ କରୁଥାଏ । ରାଜା କୃଷ୍ଣଦେବରାୟ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ବୀରତ୍ୱ ବଳରେ କୋଣ୍ଡପଲ୍ଲୀ, ଶ୍ରୀରଙ୍ଗପଟ୍ଟନମ୍, ଉଦୟଗିରି ଇତ୍ୟାଦି ରାଜ୍ୟ ଜୟ କରିସାରିଥିଲେ । ସୁଲତାନ୍ ଭାବିଲେ, ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟକୁ ରକ୍ଷା...
ବହୁତ ଦିନ ପୁରୁଣା କଥା । ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଜଣ ବନ୍ଧୁ ବାସ କରୁଥିଲେ । ଦୁହିଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଖୁବ୍ ମିତ୍ରତା ଥିଲା । ସେହି ଦୁଇଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ମୋତିଲାଲ୍ ଥିଲେ ବ୍ୟବସାୟୀ । ସେହିପରି ରାମଦାସ ମଧ୍ୟ ସାମାନ୍ୟ ନଥିଲେ, ତାଙ୍କର ମଧ୍ୟ ଅମାପ ଧନ ଥିଲା । ସେଥିଲାଗି ଏହି ଦୁଇ ମିତ୍ରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କ ଅତ୍ୟନ୍ତ ନିବିଡ ଥିଲା । ଏମିତି ଏକ ସମୟ ଆସିଲା କି ରାମଦାସ ଓ ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କର ଇଚ୍ଛା...
ପୂର୍ବକାଳରେ ବର୍ଷାର କୌଣସି ଠିକ୍ ଠିକଣା ନଥିଲା । ଯେତେବେଳେ ଇଚ୍ଛା ସେତେବେଳେ ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା । ଫଳରେ ଚାଷକରି ଫସଲ ଉପୁଜାଇବା କାଠିକର ପାଠ ହୋଇଯାଉଥିଲା । ବିଶେଷକରି କଠିନ ମାଟିକୁ ଚାଷକରିବା ପାଇଁ ବଳଦମାନେ ବହୁ କଷ୍ଟ ଭୋଗୁଥିଲେ । ତଥାପି ଯେତେ କଷ୍ଟ ହେଲେ ବି ଚାଷ କାମ ଚାଲିଥାଏ । ମର୍ତ୍ତ୍ୟରେ ବଳଦମାନେ ଚାଷ କଲାବେଳେ ଯେଉଁ କଷ୍ଟ ହେଉଥିଲା ତାକୁ ସ୍ୱର୍ଗର ପବିତ୍ର ଗୋମାତା ସୁରଭି ସ୍ୱର୍ଗଲୋକରେ ଦେଖି...
ରାମଶର୍ମା, ନାରାୟଣ ଓ ଭବନାଥ ତିନିଜଣ ଚିକିତ୍ସା ଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ ଶେଷ କରି ଗ୍ରାମକୁ ଫେରିଲେ । ତିନିଜଣ ପରସ୍ପରର ବହୁତ ଘନିଷ୍ଟ ଥିଲେ, ତେଣୁ ସେମାନେ ସ୍ଥିର କଲେ ଯେ ତିନିଜଣ ମିଶି ଗୋଟିଏ ଚିକିତ୍ସାଳୟ ଖୋଲିବେ । ଯାହା ନିୟମ ଆରମ୍ଭରୁ କରିଦେବେ, ତାହାକୁ ସମସ୍ତେ ମାନିବେ । ରୋଗୀ ପ୍ରଥମେ ତିନିଟଙ୍କା ଦେଲେ ଯାଇ ଭିତରେ ପ୍ରବେଶ କରିବ । ଦିନେ ରାମଶର୍ମାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ସୁଜାତାର ହଠାତ୍ ମଥାବ୍ୟଥା ହୋଇ ଜର...
ବିଶ୍ୱନାଥ ତ ତାଙ୍କ ପିଲାକାଳରୁ ଅନେକ ମେହେନତ୍ କରି ସମ୍ପତ୍ତିବାଡି ସବୁ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜମିବାଡି ଥିଲା; ସେ ଟଙ୍କା ପଇସା ବି କରଜ ଲଗାଇ ସୁଧ ପାଉଥିଲେ; ତା’ଛଡା ତାଙ୍କର ଗୋଟାଏ ଦୋକାନ ବି ଥିଲା । ଏହିପରି ଭାବେ ତିନି ଦିଗରୁ ତାଙ୍କର ଭଲ ଆୟ ହେଉଥିଲା । ବିଶ୍ୱନାଥ କେବେ ବି କାହାରି ପ୍ରତି ଅନ୍ୟାୟ କରୁ ନଥିଲେ । ରାମନାଥ ବିଶ୍ୱନାଥଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ପୁଅ ଯିଏକି ଯୁବା ବୟସରେ ମରି ଯାଇଥିଲେ । ତେବେ ସେ ରାମନାଥଙ୍କର...
ଗାଁ କଡ ଦେଇ ବହିଯାଇଛି ନଈଟିଏ । ଆଉ ସେହି ନଈର ଦୁଇ କୂଳରେ ବଡ ବଡ ବର, ଓସ୍ତ ଗଛ, ବାଉଁଶ ବୁଦା ସେମାନଙ୍କର ଡାଳପତ୍ର ସବୁ ମେଲେଇ ହୋଇ ନଈ ଉପରକୁ ନଇଁ ପଡିଥାଆନ୍ତି । ସେଠାରେ ଥାଏ ଗୋଟିଏ ତେନ୍ତୁଳିଗଛ । ବହୁଦିନର ପୁରୁଣା ସେହି ଗଛଟି । ଶାଖା ପ୍ରଶାଖା ତା’ର ସବୁ ମୋଟା ଶୋଟା । ସେଇ ତେନ୍ତୁଳି ଗଛକୁ ଲାଗି ରହିଛି ଗୋଟିଏ ଡେଙ୍ଗା ତାଳ ଗଛ । ସେଇ ତାଳ ଗଛ ଅଗରେ ଗୋଟିଏ ଗୁଣ୍ଡୁଚିମୂଷା ବସା କରି ରହିଥାଏ ।...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଅଧିକାଂଶ ଅଧିବାସୀ ଗରିବ ଚାଷୀ ଥିଲେ । ସେ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଓ ଜଣେ ଧନୀ ଲୋକ ବି ଥା’ନ୍ତି । ମଧ୍ୟବିତ୍ତ ଲୋକଟି ବହୁତ ଚାଲାକ୍ । ନିଜର ଥିବା ପୁଞ୍ଜିକୁ ସେ ଋଣ ଦେଇ ବହୁତ ସୁଧ ନେଇ ଖୁବ୍ ଅଳ୍ପଦିନରେ ଧନୀ ହୋଇ ଆରାମ୍ରେ ଥାଏ । ସେ ଚାରିତାଲା ଘର କରିଥାଏ । ଏସବୁ ଦେଖି ବଡ ଧନୀ ଆଉ ମୋଟେ ସହି ପାରିଲା ନାହିଁ । ସେ ଖାଲି ଈର୍ଷାରେ ଜଳିଲା । ଦିନେ ସେ ଯାଇ ଗ୍ରାମର...
ଦିନେ ରାଜ ଦରବାରରେ ରାଜାଙ୍କ ସହିତ ରାଜଗୁରୁ ଏବଂ ତେନାଲୀରାମା ବି ଉପସ୍ଥିତ ଥାଆନ୍ତି । ଶୀତ ଦିନ ଥାଏ । ସକାଳେ ତିନିଜଣ ଯାକ ଏକତ୍ରିତ ହୋଇ କୌଣସି ଏକ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରୁଥାଆନ୍ତି । ସେହି ସମୟରେ ରାଜା କହିଲେ – ଶୀତ ଋତୁ ହେଉଛି ସବୁଠାରୁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ସମୟ । ଏହି ସମୟରେ ଯାହା ଚାହିଁବ ତାହା ଖାଇବାକୁ ପାଇପାରିବ । ଖାଇବା କଥା ଶୁଣି ରାଜଗୁରୁଙ୍କ ପାଟିରେ ପାଣି ଆସିଗଲା । ସେ କହିଲେ – “ମହାରାଜ ...
ଗୋବିନ୍ଦ ଲୁଗା ଦୋକାନ କରିଥାଏ । ସେ ଥରେ ସହରରୁ ଖଣ୍ଡିଏ ଦାମିକା ପଶମ ଚଦର ନେଇ ଆସିଲା । ସେତେବେଳେ ତା’ ଶଳା ନିତେଇ ତ ବୁଲି ଆସିଥାଏ । ସେ ତା’ ଭିଣେଇକୁ କହିଲା, “ଗୋବିନ୍ଦ ଭାଇ, ଏ ଶାଲ୍ କିଏ କିଣିବ?” ଏହା ଶୁଣି ଗୋବିନ୍ଦ କହିଲା, “ଆରେ ଭାଇ, ବିକି ଜାଣିଥିଲେ ସବୁ ସମ୍ଭବ ।” ଏହା କହି ଗୋବିନ୍ଦ ନିତେଇକୁ ଦୂରରୁ ଆସୁଥିବା ଜଣେ ଭଦ୍ରଲୋକଙ୍କୁ ଦେଖାଇ ଦେଇ ଚୁପ୍ ଆଉ କିଛି କହନା ବୋଲି କହିଲେ । ଭିଣେଇ ଭାଇର କଥାନୁସାରେ...
ପରଦିନ ଧୀରସିଂହ ଆସି ରାଜକୁମାରୀ ସୁଲୋଚନାଙ୍କୁ ପୁନର୍ବାର ସାକ୍ଷାତ୍ କଲେ । ରାଜକୁମାରୀ ତାଙ୍କୁ ଅଭିବାଦନ ଜଣାଇ କହିଲେ, “ଆପଣ ମୋର ତିନିଗୋଟି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବାରେ ଯେପରି ସଫଳ ହେଲେ, ତାହା ଆପଣଙ୍କର ଅସାଧାରଣ ସାହସ, ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଓ ବୁଦ୍ଧିର ପରିଚୟ ବହନ କରେ । ଆପଣ ଏତେ କଷ୍ଟ ସହିବା ପରେ ଆହୁରି ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିବାକୁ ମୋର ହୃଦୟ କହୁନାହିଁ । କିନ୍ତୁ ନିଜ ପ୍ରତିଜ୍ଞାରୁ ଓହରିଯିବା ମଧ୍ୟ ଅନୁଚିତ । ତେଣୁ ଆପଣଙ୍କୁ ଆହୁରି...
ଏକଦା ସ୍ୱର୍ଗରେ ପୃଥିବୀରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭକ୍ତ କିଏ ବୋଲି ଆଲୋଚନା ହେଉଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ ନାରଦ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ କହିଲେ ପ୍ରଭୁ, ମୁଁ ହିଁ ଆପଣଙ୍କର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭକ୍ତ । ନାରଦଙ୍କ ମୁଖରୁ ଏକଥା ଶୁଣି ପ୍ରଭୁ ବିଷ୍ଣୁ କିଛି କହିଲେ ନାହିଁ । ନାରଦ ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମତ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କଲେ । ନାରଦ କିନ୍ତୁ ଅଜାଣତରେ ଜଣେ ଭଲ ଭକ୍ତର ପ୍ରଥମ ଯୋଗ୍ୟତା କଥା ପାଶୋରି ଯାଇଥିଲେ । ସେ ଯୋଗ୍ୟତା ହେଉଛି “ମୁଁ ” ଅର୍ଥାତ୍ ମୋହ...
ହରିପୁର ଗାଁର ବିଜୟ ସାଆନ୍ତେ ତାଙ୍କ ନାତି ମହେଶକୁ କହିଲେ, “ଆରେ ଟୋକା, ଆମେ ବୁଢା ବୁଢୀ ତ ପୁଣି ମରିବୁ, ନା ବୁଢା ବୟସରେ ଘୁସୁରି ଘୁସୁରି କଷ୍ଟ କରି ଏମିତି ବଂଚି ରହିଥିବୁ?” ମହେଶ କହିଲା “ଏଭଳି ବିଚିତ୍ର ପ୍ରଶ୍ନର ଅର୍ଥ? ମୁଁ ଚାହେଁ ତୁମେ ଦୁହେଁ ବଂଚି ରହିଥିବ ଅଥଚ ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟର ଦୁଃଖ କଷ୍ଟ ତୁମେ ମାନେ କେବେବି ଭୋଗିବ ନାହିଁ ।” ବିଜୟ ସାଆନ୍ତେ କହିଲେ “ଇଏ ଠିକ୍ ଜଣେ...
କୀର୍ତନପୁର ଗ୍ରାମରେ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଜମିରେ ଚାଷ କରୁଥିବା ଶ୍ରମିକମାନଙ୍କ ଉପରେ ସେ ସର୍ବଦା ଅତ୍ୟାଚାର କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଥିଲେ ତିନିଟି ପୁତ୍ର । ପ୍ରଥମ ଦୁଇଜଣ ପିତାଙ୍କର ଆଜ୍ଞାକାରୀ ଥିଲେ; କିନ୍ତୁ ତୃତୀୟ ପୁତ୍ର ରାମର ସ୍ୱଭାବ ବିପରୀତ ଥିଲା । ସେ ଖାଲି ବରାବର କହୁଥାଏ, “ଚାକରମାନେ ତାଙ୍କ ପେଟ ପୋଷିବାକୁ ଆମର ସେବାଯତ୍ନ ଓ ଆମ କାମ ମନ ଦେଇ ଖଟି ଖଟି କରୁଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଏଣେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଘଡ ଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଚକ୍ ଚକ୍ ହୋଇ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ସେ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେହେଲେ ମଧ୍ୟ ସଙ୍କୋଚ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ । ତେବେ, ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ସେହି...
ତୁଳସୀପୁର ବୋଲି ଏକ ଗାଁରେ ଗୋଟିଏ ଧୋବା ଗୋଟିଏ ଗଧ ଓ ଆଉ ଗୋଟିଏ ଛେଳି ପାଳୁ ଥିଲେ । ଗଧ ପିଠିରେ ବୋଝ ଲଦି ସେ ନଈକୁ ନେଇ ଯାଏ ତାର ଲୁଗା ସଫା କରିବାକୁ । ସେଥି ପାଇଁ ସେ ଗଧର ଉପଯୁକ୍ତ ଧ୍ୟାନ ନେବାକୁ ଯାଇ ତାକୁ ଦାନା, ପାଣି, ଘାସ ଇତ୍ୟାଦି ଖାଇବାକୁ ଦଉ ଥିଲା । ଏ ସବୁ ଛେଳି ଦେଖି ଗଧ ଉପରେ ତା’ର ହିଂସା ହେଉ ଥିଲା । ସେ ଚାହୁଁ ଥିଲା କିଭଳି ଭାବରେ ଗଧ ଉପରେ ମାଲିକର ବିତୃଷ୍ଣା ଭାବ ସୃଷ୍ଟି କରି ପାରିବ...
ଥରେ ପାରସ୍ୟର ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କ ନିକଟକୁ ପତ୍ର ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିଲେ । ପ୍ରଶ୍ନଟି ଥିଲା ଯେ – “ଆଗ୍ରା ନଗରୀର ରାସ୍ତାରେ କେତୋଟି ବାଙ୍କ ଅଛି?” ପତ୍ରଟି ପାଇବା ପରେ ଆକବର ବିବ୍ରତ ହୋଇପଡିଲେ କି ଉତ୍ତର ଲେଖି ପଠାଇବେ କିଛି ଚିନ୍ତା କରିପାରିଲେ ନାହିଁ । ମନ୍ତ୍ରୀ ମାନସିଂଙ୍କୁ ଡାକି ପାରସ୍ୟ ସମ୍ରାଟ୍ ଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ସଂପର୍କରେ ଅବଗତ କରାଇଲେ । ମାନସିଂ ସଂଗେ ସଂଗେ ଦରବାରର ଅନ୍ୟ...
ଗୁରୁକୁଳ ଆଶ୍ରମରେ ଅନେକ ଶିଷ୍ୟ ଜୀବନ ଭିତିକ ଶିକ୍ଷାଲାଭ କରୁଥାନ୍ତି । ବହୁ ବିଜ୍ଞ ଲୋକ ସେମାନଙ୍କ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସେହି ଆଶ୍ରମକୁ ଛାଡୁଥିଲେ । ଶିକ୍ଷାଦାନ କରୁଥିବା ଋଷି ଥିଲେ ମହାନ ଜ୍ଞାନୀ, ପରମତ୍ୟାଗୀ ଓ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଛାତ୍ରବବତ୍ସଳ । ନିଜର ଆଦର୍ଶ ବଳରେ ସେ ତାଙ୍କ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ବହୁ ନୂଆ ନୂଆ କଥା କାହାଣୀ ପ୍ରଦାନ କରୁଥିଲେ । ସେଠାକାର ଦିନଚର୍ଯ୍ୟା ଥିଲା ମାର୍ଜିତ ତଥା ସମୟୋପଯୋଗୀ । ଦିନେ ଗୁରୁଜୀ ଘୋଷଣା କଲେ ବତ୍ସ ...
ଦ୍ୱାଦଶଦିନ ସିଂହାସନ ନିକଟରେ ପହଁଚିବାକ୍ଷଣି ପରବର୍ତ୍ତି ପୁତ୍ତଳିକା ପଦ୍ମାବତୀ ଛିଡା ହୋଇ କହିଲା, “ମୁଁ ପଦ୍ମାବତୀ । ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କର ଅନୁଗତ ସେବିକା । ତାଙ୍କ ପରି ପରାକ୍ରମୀ, ପରୋପକାରୀ ତଥା ତ୍ୟାଗୀ ସୁପୁରୁଷ ସୃଷ୍ଟିରେ ବିରଳ । ତଥାପି ଆପଣ ମୋ କଥା ଶୁଣନ୍ତୁ ଏବଂ ନିଜେ ନିଜେ ବିଚାର କରନ୍ତୁ ଯେ ଆପଣ ତାଙ୍କ ସହିତ ସମକକ୍ଷ ତ ସିଂହାସନରେ ବସନ୍ତୁ । ମୋର କିଛି ଆପତ୍ତି ନାହିଁ ।” ଏକଦା ରାତ୍ରି ସମୟରେ...
ଭରତ ନାମକ ଜଣେ ବଡ ଭଲ ମଣିଷ ଥିଲା । ସେ ବରାବର ପାଖ ପଡୋଶୀ, ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବ ଇତ୍ୟାଦିଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରି ଆନନ୍ଦ ପାଉଥାଏ । ସେମାନେ କିନ୍ତୁ ତା’ପ୍ରତି କେବେବି ଭଲ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି ନାହିଁ; ସେହି କାରଣରୁ ତା’ମନ ବଡ ବ୍ୟାକୁଳ ହୋଇଉଠେ । ଭରତର ସ୍ତ୍ରୀ ରାଣୀ ବଡ ଭଲ ସ୍ୱଭାବର ଝିଅ ଥିଲା । ଭରତର ଏପରି ଦୁଃଖ ସହି ନପାରି ଦିନେ ସେ କହିଲା, “ତୁମେ ଅନ୍ୟକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରି ଯେଉଁ ଆନନ୍ଦ ପାଉଛ ତାହାଠାରୁ ଅଧିକ ମାତ୍ରାରେ ଚିନ୍ତା...
ଇଣ୍ଡିଆ ପରାଧୀନ ଥିବା ବେଳର ଘଟଣା । ସେତେବେଳେ ଗୋରା ଶାସନ କବଳରୁ ଇଣ୍ଡିଆକୁ ମୁକ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଆନ୍ଦୋଳନ ମୁଣ୍ଡ ଟେକୁଥାଏ । ଏକ ପକ୍ଷରେ ଚରମପନ୍ଥୀ ଓ ଅନ୍ୟ ପକ୍ଷରେ ନରମପନ୍ଥୀ । ସଶସ୍ତ୍ର ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଦେଶରୁ ତଡିବା ଚରମପନ୍ଥୀମାନଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା । ମାତ୍ର ଗାନ୍ଧିଜୀ ଥିଲେ ନରମପନ୍ଥୀ ନେତା, ଯିଏ କି ଅହିଂସା ଆନ୍ଦୋଳନ ମାଧ୍ୟମରେ ହିଁ ଦେଶକୁ ସ୍ୱାଧୀନ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ମହାନ୍ ବିପ୍ଳବୀ...
ବଙ୍ଗଳାର କୃଷ୍ଣ ନଗରରେ ରାଜତ୍ୱ କରୁ ଥାନ୍ତି ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ । ଗୋପାଳଙ୍କର ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ସେହି କୃଷ୍ଣ ନଗରର ଘୂର୍ଣ୍ଣି ନାମକ ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରୁ ଥାଆନ୍ତି । ସେମାନେ ଓଡିଶାରୁ ଯାଇ ବ୍ୟବସାୟ କରୁ କରୁ ରହି ଯାଇ ଥାଆନ୍ତି । କ୍ରମେ କ୍ରମେ ସେମାନଙ୍କର ଭାଷା ମଧ୍ୟ ବଙ୍ଗଳା ହୋଇ ଗଲା । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ବୃତ୍ତିରେ ଥିଲେ ନାପିତ । ଓଡିଆ ଏମିତି ଏକ ଜାତି ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟକୁ ଯିବ ସେହି ରାଜ୍ୟର ଭାଷା ଓ...
ବେଲାପୁର ଗ୍ରାମରେ ଚରିଆ ନାମକ ବାମନଟିଏ ଥାଏ । ଉଚ୍ଚରେ ଅତି ସାନ, ଦେଖିବାକୁ ସେ ମଧ୍ୟ ଏତେ ଭଲ ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ହାତୀମାନଙ୍କୁ ବଶରେ ରଖିବାର ନାନା ପ୍ରକାର କୌଶଳରେ ସେ ଦକ୍ଷତା ଅର୍ଜନ କରି ଥାଏ । ହାତୀ କିଣିବାର ହେଲେ ରାଜା ତାକୁ ଡାକନ୍ତି ଓ ବହୁତ ଧନ ଦିଅନ୍ତି । ଦିନେ ତା’ର ହାତୀମାନଙ୍କ ସହିତ ନାନା ପ୍ରକାର କୌଶଳ ପ୍ରୟୋଗ କରିବାର ଦେଖି ସେ ରାଜା ବହୁତ ଖୁସି ହେଲେ । ତା’ପରେ ରାଜା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳର କଥା । ଗଙ୍ଗାକୂଳରେ ଦର୍ପନାରାୟଣ ନାମରେ ଜଣେ ରାଜାଙ୍କର ରାଜଧାନୀ ଥିଲା । ସେଠାକାର ରାଜା ଥିଲେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଧର୍ମପରାୟଣ । ପ୍ରଜାମାନଙ୍କର ସୁଖଦୁଃଖରେ ସେ ରାଜା ସାଥୀ ହେଉଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପ୍ରତାପରେ ସମସ୍ତେ ଥରହର । ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ କୌଣସି ପ୍ରକାର ପୀଡା ଦେବା ପାଇଁ କେହି ରାଜକର୍ମଚାରୀ ଆଦୌ ସାହସ କରୁ ନ ଥିଲେ । ତେବେ ବେଳେ ବେଳେ ରାଜା ଦର୍ପନାରାୟଣ ଛଦ୍ମବେଶରେ ଏକା ଏକା ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ବୁଲି ବାହାରୁଥିଲେ ।...
ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ‘ଖର୍ଣ୍ଣଖର’ ନାମକ ଏକ ସିଂହ ବାସ କରୁଥିଲା । ଦିନେ ସେ କୌଣସି ଖାଦ୍ୟ ନପାଇ ଏଣେ ତେଣେ ବୁଲିବାକୁ ଲାଗିଲା । ତଥାପି ମଧ୍ୟ ସେ କୌଣସି ଖାଦ୍ୟ ପାଇଲା ନାହିଁ । ଦିନ ଗଡିଯାଇ ରାତି ହେବାକୁ ବସିଲା । ଖର୍ଣ୍ଣଖର ଏକ ବଡ ଗୁମ୍ଫା ନିକଟରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲା, ଏବଂ ଭାବିଲା, ଏହି ଗୁମ୍ଫା ମଧ୍ୟକୁ ଯେଉଁ ପ୍ରାଣୀ ଆସିବ, ତାକୁ ଧରି ଖାଇବି । ଏହା ଚିନ୍ତା କରି ଖର୍ଣ୍ଣଖର ସେହି ଗୁହା ମଧ୍ୟରେ ଲୁଚି ରହି ଶିକାରକୁ ଅପେକ୍ଷା...
ହୋଲାପୁରୀ ଜଙ୍ଗଲରେ ଶିକାରୀମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମେ ବଢି ଚାଲିଲା ଓ ପଶୁଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା କ୍ରମେ କମିଗଲା । ତେଣୁ ରାଜା ବିଦ୍ୟାଧର ଏହା ଘୋଷଣା କଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଅନୁମତି ପତ୍ର ବିନା କେହି ଯେପରି ଶିକାର କରିବାକୁ ଯିବେ ନାହିଁ, ଆଉ ଗଲେ କଠିନ ଦଣ୍ଡ ପାଇବେ । ଥରେ ଦୁଇଜଣ ଶିକାରୀ ଜଙ୍ଗଲରେ ଶିକାର କରୁଥା’ନ୍ତି । ରାଜାଙ୍କ ଲୋକ ସେଠାରେ ପହଁଚି ସେମାନଙ୍କୁ ରାଜାଙ୍କ ମୋହର ଥିବା ଅନୁମତି ପତ୍ର ମାଗିଲେ । ଏକଥା ଶୁଣି...
ବହୁ ଦିନ ତଳର କଥା । ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ହଜାରିମଲ ଏବଂ ଲାଡନଲ ନାମକ ଦୁଇ ଜଣ ବନ୍ଧୁ ବାସ କରୁଥିଲେ । ସେ ଦୁହେଁ ବଡ ବ୍ୟବସାୟୀ ଥିଲେ ଏବଂ ବହୁତ ଟଙ୍କା ଜମା କରି ରଖିଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ହଜାରିମଲ ଟିକିଏ ଖର୍ଚ୍ଚି ସ୍ୱଭାବର ଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଲାଡନଲଙ୍କର ଲୋଭ ଏବଂ ଲାଳସା ଅଧିକ ଥିଲା । ହଜାରିମଲ ସଦାସର୍ବଦା ହସଖୁସିରେ ରହୁଥିଲେ । ସେ ନିଜେ ନିଶଦାଢି ବଢାଉ ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ଲାଡନଲ ସର୍ବଦା ଦାଢି ଏବଂ କେଶ ବଢାଇ ରଖୁଥିଲେ । ଦିନେ ସେ...
ଭାରତ ବର୍ଷର ମୋଗଲମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କେବଳ ଯଶସ୍ୱୀ ସମ୍ରାଟ୍ ଭାବରେ ଆକବରଙ୍କ ଖ୍ୟାତି ଥିଲା । ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କର ପ୍ରକୃତ ନାମ ଥିଲା ଜଲ୍ଲାଲୁଦ୍ଦିନ୍ ମହମ୍ମଦ୍ ଆକବର । ସମଗ୍ର ଭାରତ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଆକବର ଥିଲେ ଜଣେ ସର୍ବସହିଷ୍ଣୁ ତଥା ଧାର୍ମିକ ସମ୍ରାଟ୍ । ସେ ହିନ୍ଦୁ ଓ ମୁସଲମାନଙ୍କ ଶାସକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଶାସନ ମଧ୍ୟ ହିନ୍ଦୁ ଓ ମୁସଲମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମାନ ଥିଲା । ଯାହା ଆକବରଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ଓ ଆକବରଙ୍କ ପରେ ଏପରି...
ଶିବବାବୁଙ୍କର ଅଚାନକ ଟଙ୍କା ଦରକାର ହେଲା । ସେ ସମସ୍ତିଙ୍କୁ କରଜ ମାଗିଲେ । କିନ୍ତୁ କେଉଁଠି ହେଲେବି ସେ ଟଙ୍କା ପାଇଲେ ନାହିଁ । ତାଙ୍କର ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବରେ ଧନୀ କେଶବବାବୁ ଅତି କୃପଣ ଥିଲେ । ଶେଷକୁ ସେ କହିଲେ, “ଜାଣିଶୁଣି ମୁଁ ତୁମକୁ କିପରି ଦେବି? ଦେଲେ ମଧ୍ୟ ତମେ ଫେରେଇ ପାରିବ କି? ତେଣୁ ମୋ କଥା ମାନ; ଶ୍ରୀପୁରର ଗୁଣାଢ୍ୟ ଅତି ଦୟାଳୁ । ତାଙ୍କ ଦ୍ୱାରରୁ କେହି କେବେବି ଖାଲି ହାତରେ ଫେରି ନାହିଁ ।” ...
ବାହାଦୁର ନାମରେ ଚାକରଟିଏ ରଙ୍ଗପୁର ଜମିଦାରଙ୍କ ପାଖରେ ଥାଏ । ତା’ର କାମ ହେଲା କଚେରୀ ଘରର କାନ୍ଥ, ଚୌକି, ଇତ୍ୟାଦି ଭଲ ଭାବରେ ସଫା କରିବା । ବାହାଦୁର ସେସବୁ ସଫା କରେ, ହେଲେ ବାବୁଙ୍କର ରୂପା ପାନବଟାଟି ବେଶି ସୁନ୍ଦର କରି ସେ ପରିଷ୍କାର କରେ । ବସିବସି ତାକୁ ମାଜି ସେ ଚକ୍ ଚକ୍ କରେ । ଏସବୁ କଥା ଦେଖି ଦେଖି ଦିନେ ମାଲିକ କହିଲେ, “ବାହାଦୁର, ଆଜିକାଲି ତୁ ବଡ ଅଳସୁଆ ହେଲୁଣି । କଚେରୀ ଘରର ଆସବାବପତ୍ର...
ତିରୁବଲ୍ଲୁବର ହେଉଛନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଜଣେ ମହାନ ସନ୍ଥ । ନିଜର ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆପଣାର କରିପାରିଥିଲେ । ନିଜର ଜୀବିକା ନିର୍ବାହପାଇଁ ସେ ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ଲୁଗା ଦୋକାନ କରିଥିଲେ । ଏହା ସେହି ସମୟର କଥା । ଥରେ ଜଣେ ଉଦ୍ଧତ ସ୍ୱଭାବର ଯୁବକ ତାଙ୍କ ଦୋକାନରେ ପହଁଚି ଭାବିଲା, ସେ ତିରୁବଲ୍ଲୁବରଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରିବେ; ଯାହାଫଳରେ କି ସେ ନିଶ୍ଚୟ କ୍ରୋଧର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହେବେ...
ଶ୍ରୀରାମ ଯେତେବେଳେ ସୁଗ୍ରୀବଙ୍କୁ ରାବଣ ବିଷୟରେ ପଚାରିଲେ, ସେତେବେଳେ ସୁଗ୍ରୀବ ଦୁଃଖପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ୱରରେ କହିଲେ, “ହେ ରାମ, ରାବଣର ରାଜ୍ୟ ଘର ଇତ୍ୟାଦି ବିଷୟରେ ମୁଁ କିଛି ବି ଆଦୌ ଜାଣେନାହିଁ । ତଥାପି ବି ଏତିକି ମୁଁ କହିପାରେ ଯେ ରାବଣ ଯେଉଁଠି ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ତା’ବିଷୟରେ ଖବର ସଂଗ୍ରହ କରି ସୀତା ଦେବୀଙ୍କୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ମୁଁ ଯତ୍ପରୋନାସ୍ତି ଚେଷ୍ଟା କରିବି । ଏ ବିଷୟରେ ଆପଣ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ରହନ୍ତୁ । ମୁଁ ମଧ୍ୟ ମୋର...
ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଅରଣ୍ୟର ରାଜା ସିଂହ ବାସ କରୁଥାଏ । ତାହାର ଅତି ଆପଣାର ମିତ୍ର ଭାବରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇବା ନିମନ୍ତେ ବିଲୁଆ ଗୋଟିଏ ସିଂହ ସେବକ ଭାବରେ ପାଖେ ପାଖେ ରହୁଥାଏ । ଦିନ ଅକାଳରେ ପଡ଼ି ଗୋଟିଏ ହାତୀ ସହିତରେ ଘମାଘୋଟ ଯୁଦ୍ଧରେ ସିଂହ ପଡ଼ିଗଲା । ହାତୀ କିନ୍ତୁ ଖୁବ୍ ବଳୁଆ ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ସିଂହକୁ ଘାଇଲା କରି ସେହି ସ୍ଥାନରେ ପକାଇଦେଇ ପଳାଇଗଲା । ବିଚରା ସିଂହ ଏପରି ଘାଇଲା ହୋଇ...
ଦିନେ ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଗୋପାଳର ବୁଦ୍ଧି ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଲାଗି ନିଜର ଅଙ୍ଗୁଳିରୁ ସୁନା ମୁଦିଟା କାଢି ତାଙ୍କର ଉଆସ ବାହାରେ ଥିବା କୁଅ ଭିତରକୁ ପକାଇ ଦେଇ ଗୋପାଳକୁ କହିଲେ – ଗୋପାଳ ଏ କୁଅ ଭିତରେ ମୋର ସୁନା ମୁଦିଟି ବାହାର କରି ଦେଲେ ମୁଁ ତୁମକୁ ହଜାରେ ଟଙ୍କା ପୁରସ୍କାର ଦେବି, ନୋହିଲେ ତୁମକୁ ଏ ରାଜ୍ୟ ଛାଡି ଚାଲି ଯିବାକୁ ହେବ । ରାଜାଙ୍କର କଥା ଶୁଣି ଗୋପାଳ ଭାଣ୍ଡ କହିଲା – ମହାରାଜ! ଏ ଗୋଟା କିବା କଥାର କଥା ଯେ...