ରାଜା ଶୁଭ୍ରାଂଶୁ ସେତେବେଳେ ଚମ୍ପାବତୀ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ପିଲାବେଳେ ଗୋଟିଏ ଗୁରୁକୂଳରେ ପାଠ ପଢିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ୱଭାବ ଭଲ ଥିଲା ଓ ସେ ନ୍ୟାୟପରାୟଣ ଥିଲେ । ତେବେ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବିଶେଷ ଦୁର୍ବଳତା ଥିଲା । ସେ ତାଙ୍କ ରାଣୀଙ୍କ କଥାକୁ କେବେବି ଏଡାଇଦେଇ ପାରୁ ନଥିଲେ । ସେ ରାଣୀ ରୂପମତୀ ଓ ବୁଦ୍ଧିମତୀ ଥିଲେ ଠିକ୍, କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଭିତରେ କୌଣସି ମହତ୍ତ୍ୱ ବା ଉଦାରତା ନଥିଲା । ତାଙ୍କ କଥା ରକ୍ଷା କରିବାକୁ...
ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କ ପରି ଆଉ ଏକ ଦେଶରେ ଆଉ ଜଣେ ସମ୍ରାଟ୍ ଥିଲେ । ସେ ବୁଦ୍ଧିରେ ଯେପରି ବିଚକ୍ଷଣ ଯୁଦ୍ଧରେ ସେହିପରି ମଧ୍ୟ ବିଚକ୍ଷଣ । ସେଥିଲାଗି ସଦାସର୍ବଦା ସମ୍ରାଟ୍ ଯୁଦ୍ଧ କରି ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟକୁ ହରାଇ ସେ ରାଜ୍ୟକୁ ନିଜ ଆଡକୁ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥାଆନ୍ତି । ଏକଦା ସେହି ସମ୍ରାଟ୍ ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟ ସାଥିରେ ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା କରି ସେହି ରାଜ୍ୟ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ ଆରମ୍ଭ କରି ଦେଲେ । ସେହି ଯୁଦ୍ଧରେ ସେ ଜୟ ଲାଭ...
ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ଭାରତ ବର୍ଷର ଦକ୍ଷିଣରେ ‘ମହିଳାରୋପ୍ୟ’ ନାମରେ ଏକ ନଗରୀ ଥିଲା । ଏହି ନଗରୀରେ ଜଣେ ଧନୀ ବଣିକ ବସବାସ କରୁଥିଲେ । ସେହି ବଣିକଙ୍କ ନାମ ହେଉଛି ‘ବର୍ଦ୍ଧମାନକ’ । ଏକଦା ରାତ୍ରୀରେ ବର୍ଦ୍ଧମାନକ ବିଛଣାରେ ବିଶ୍ରାମ ନେବା ସମୟରେ ତାଙ୍କ ମନରେ ଏକ ଚିନ୍ତା ଉଙ୍କି ମାରିଲା । ସେ ଭାବିଲେ ଯେ ଯଦି ଜଣେ ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରଚୁର ଧନ, ଅର୍ଥ ଲାଭ କରିପାରେ ସେ ସଂସାରରେ ସବୁ କିଛି କରିପାରିବ । ସେ ଚିନ୍ତା...
ଜଣେ ଖଲିଫା ବାଗଦାଦ ନଗରୀରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ସାହିତ୍ୟ, ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଓ ବୁଦ୍ଧିର ବିଶେଷ ଆଦର କରୁଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ପଣ୍ଡିତ ଓ ଗୁଣୀବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କର ବି ସଭା ଡାକୁଥିଲେ । ସେ ସଭାରେ ନାନା ଦାର୍ଶନିକ ଓ ସାମାଜିକ ବିଷୟର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିଲା । କହିବା ବାହୁଲ୍ୟ, ପଣ୍ଡିତମାନେ ନାନା ପୁରସ୍କାର ପାଇ ଖୁସି ହୋଇ ଯାଉଥିଲେ । ସଭାର ଆଲୋଚନା ଯେ ଖାଲି ଖଲିଫା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦରବାରର ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ...
“ସୁଖୀ ମଣିଷଟି ଅଟେ ନିଶ୍ଚେ ସେହି ରଖିଛି ଲକ୍ଷ୍ୟ ଯେ’ କରିବ କିଛି ଦିନେନା ଦିନେ ତା’ ଲକ୍ଷ୍ୟ ହେବ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମନରେ ବାସନା ଯେତକ ଅଛି । ଜୀବନରେ ଛାଇ ଆଲୁଅ ଖେଳରେ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଲଭିଥାଏ ଆନନ୍ଦ ଏହି କଥା ଦିନେ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଛଳରେ କହିଥିଲେ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ।” ଏହା ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ପ୍ୟାରିସ୍ ଗସ୍ତକାଳର କଥା । ସେତେବେଳକୁ ତ ସ୍ୱାମିଜୀଙ୍କର ନାଁ ବିଶ୍ୱବିଖ୍ୟାତ ହୋଇ ସାରିଥାଏ । ସେ...
ଭୋଜରାଜ ସିଂହାସନରେ ବସିବା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରୁ କରୁ ତିରିଶ ଦିନ ବିତିଗଲା । ତାଙ୍କର ସବୁ ଆଶା ଆକାଂକ୍ଷା, ସ୍ୱପ୍ନ ଚୂର୍ମାର୍ ହୋଇଗଲା । ତଥାପି ସେ ନିରାଶ ନହୋଇ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହିତ ପରଦିନ ଯାଇ ସିଂହାସନ ପାଖରେ ପହଁଚିଲେ । ପୁତ୍ତଳିକା କୌଶଲ୍ୟା ଉଭା ହୋଇ କହିଲା, “ଭୋଜରାଜ ମହୋଦୟ! ଆପଣ ଏ ସିଂହାସନରେ ବସିବାର ଆଶା ତ୍ୟାଗ କରିଦିଅନ୍ତୁ । କାରଣ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ଅନ୍ତେ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ବସି ପାରିନଥିଲେ ।...
ଏକଦା ଗୋଟିଏ କୁଡିଆରେ ଜଣେ ବିଧବା ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ବାସ କରୁଥିଲା ଏବଂ ତା ଘର ଆଗରେ ଦୁଇଟି ଗୋଲାପ ଗଛ ଥିଲା । ସେଥିରୁ ଗୋଟିଏ ଗଛରେ ଧଳା ଗୋଲାପ ଫୁଟୁଥିଲାବେଳେ ଅନ୍ୟଟିରେ ଲାଲ ଗୋଲାପ ଫୁଟୁଥିଲା । ଠିକ୍ ଦୁଇଟି ଗୋଲାପ ଗଛ ଭଳି ସେ ବିଧବା ସ୍ତ୍ରୀଲୋକଟିର ବି ଦୁଇଟି ଝିଅ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣଙ୍କ ନାମ ତୁଷାରଶୁଭ୍ରା ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଜଣକ ନାମ ଲାଲଗୋଲାପୀ । ସେ ଦୁଇଜଣଯାକ ଅତିସୁନ୍ଦର ଏବଂ ଭଲ ପିଲା ଥିଲେ । ...
ବିଭୁତିଦେବ ଚମ୍ପକ ରାଜ୍ୟ ଉପରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ଲୋକେ କହୁଥିଲେ, ବିଭୁତିଦେବଙ୍କୁ ଦାତାପଣ ଓ ସତ୍ୟବାଦିତାରେ ପୁରାଣ ଯୁଗର ରାଜା ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ସହ ତୁଳନା କରାଯାଇ ପାରେ । ରାଜା ବିଭୁତିଦେବଙ୍କ ସୁଖ୍ୟାତି ଚତୁର୍ଦ୍ଦିଗକୁ ବ୍ୟାପିଗଲା । ତେଣୁ ଅନ୍ୟ ରାଜାମାନେ ତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଇର୍ଷାନ୍ୱିତ ହେଲେ । ସେ ଦାନୀ ଏବଂ ନ୍ୟାୟପରାୟଣ, କେବଳ ଏହା ସେମାନଙ୍କ ଇର୍ଷାର କାରଣ ନୁହେଁ, ସେ ଏତେ ଜନପ୍ରିୟ, ତାଙ୍କ...
ବହୁ ପୁରାତନ କାଳର କଥା । ପାହାଡର ପାଦ ଦେଶରେ ଗୋଟିଏ ବଡ ଗାଁ ଥିଲା । ଏହି ଗ୍ରାମର ବାହାରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ବୃକ୍ଷଟିଏ ଥାଏ । ସେହି ବୃକ୍ଷରେ ଫଳ ଭର୍ତି ହୋଇଥାଏ । ବାଟରେ ଯିଏ ଯାଆନ୍ତି ଗଛଟିକୁ ଚାହାଁନ୍ତି । କେତେଜଣ ମଧ୍ୟ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ପାଚିଲା ଫଳ ଦେଖି ଲୋଭ ସମ୍ଭାଳି ପାରନ୍ତି ନାହିଁ । ଫଳଟି ଦେଖିବାକୁ ଏତେ ସୁନ୍ଦର ହେଲେ କ’ଣ ହେଲା, ଫଳଟି ଯିଏ ଖାଆନ୍ତି କିଛି ସମୟ ପରେ ସେମାନେ ବେହୋସ୍ ହୋଇ ପଡନ୍ତି । ଏପରିକି କେତେକ...
ଏକଦା ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ ମନରେ ତିନୋଟି ପ୍ରଶ୍ନ ଜାଗି ଉଠିଲା । ସେଇ ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡିକ ଥିଲା – ସବୁଠାରୁ ଭଲ ଲୋକ କିଏ? ସବୁଠାରୁ ଭଲ କର୍ମ କ’ଣ? ସବୁଠାରୁ ଭଲ ସମୟ କେତେବେଳେ ଆସେ? ଏହିସବୁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ସଭାସଦ୍ଗଣ ଯିଏ ଯେଝା ଢଙ୍ଗରେ ଦେଉଥାନ୍ତି, ହେଲେ କାହାର ଉତ୍ତର ରାଜାଙ୍କ ମନକୁ ପାଉନଥାଏ । ଦିନକର କଥା। ରାଜା ରାଜ୍ୟ ଭ୍ରମଣ କରୁ କରୁ ରାଜ୍ୟର ସୀମାନ୍ତବର୍ତୀ ଏକ ଜଙ୍ଗଲିଆ...
ବାଳୀ ଚକ୍ଷୁ ବନ୍ଦ କରି ପଡି ରହିଥିବାରୁ ସମସ୍ତେ ଭାବିଲେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି । ଟିକିଏ ପରେ ସେ ଚକ୍ଷୁ ଅର୍ଦ୍ଧ ନିମଳିତ କରି ଚାରିଦିଗକୁ ମଥାତୋଳି ଚାହିଁଲେ । ସେତେବେଳେ ତ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ସୁଗ୍ରୀବ ଥିଲେ । ସେ ସୁଗ୍ରୀବଙ୍କୁ ଚାହିଁ କହିଲେ, “ମୁଁ ତୋତେ ରାଜ୍ୟରୁ ତଡି ଦେଇଥିଲି ଓ ତୋ ପତ୍ନୀକୁ ଛଡାଇ ନେଇଥିଲି; ହେଲେ ଏସବୁ ମୋର ଦୋଷ ନୁହେଁ ବରଂ ମୋ ଭାଗ୍ୟର ଦୋଷ । ସେହି ସମୟରେ ମୁଁ କ୍ରୋଧବଶରେ ମୁଁ ମୋର ବୁଦ୍ଧି ଓ...
ରଙ୍ଗନାଥ ଏବଂ ରାମନାଥ ଉଭୟେ ପଡୋଶୀ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଉତ୍ତମ ବନ୍ଧୁତା ଥିଲା । ରଂଗନାଥଙ୍କର ପୁଅ କାମ ଖୋଜୁଥିଲା । ସେ ବହୁ ଥର ଉଦ୍ୟମ କରି ବି ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା । ଥରେ ସହରରେ ସେ ଗୋଟିଏ କାମ ପାଇବା ପ୍ରାୟ ନିଶ୍ଚିତ ହୋଇଯାଇଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଶେଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ ସେ ତାହା ହରାଇଲା । ଫଳରେ ସମସ୍ତଙ୍କର ମନଦୁଃଖ ହେଲା । କିଛି ଦିନ ପରେ, ରଂଗନାଥର ପରିବାରକୁ ତାଙ୍କ ଝିଅ ଚନ୍ଦ୍ରମତି ପାଇଁ ବିବାହ...
ରାଜା ସିଂହକେତୁ ମହାତଳ ଦେଶରେ ଶାସନ କରୁଥା’ନ୍ତି । ବୀରବର୍ମା ହେଉଛନ୍ତି ତା’ଙ୍କ ସେନାପତି । ସେ ସମୟରେ ସାହସ, ପରାକ୍ରମ ଓ ଯୁଦ୍ଧବିଦ୍ୟାରେ ତାଙ୍କର ସମକକ୍ଷ ଆଉ କେହିବି ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ କାଳକ୍ରମେ ବୃଦ୍ଧାବସ୍ଥା ପ୍ରାପ୍ତ ହେବାରୁ ସେ ତାଙ୍କ କର୍ମରୁ ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ଦିନେ ରାଜା ଓ ମନ୍ତ୍ରୀ ବସି କଥାବାର୍ତ୍ତା ହେଉଥା’ନ୍ତି; ଏହି ସୁଯୋଗ ଦେଖି ବୀରବର୍ମା ସେଠାରେ ପହଁଚି ନିଜର ଇଚ୍ଛା ନିବେଦନ କଲେ ।...
ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ‘ଭାସୁରକ’ ନାମକ ଏକ ସିଂହ ବାସ କରୁଥିଲା । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ପରାକ୍ରମୀ ଥିଲା । ବଣରେ ବାସ କରୁଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୀବମାନଙ୍କୁ ମାରି ଖାଉଥିଲା । ଦିନେ ବାର୍ହା, କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ, ମଇଁଷି, ଠେକୁଆ ଇତ୍ୟାଦି ତୃଣ ଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଏକାଠି ଭାସୁରକଙ୍କ ନିକଟକୁ ଗଲେ ଏବଂ ସମସ୍ତେ ନିବେଦନ କରି କହିଲେ, “ମହାରାଜ! ଆପଣ ପ୍ରତ୍ୟେକଦିନ ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକଙ୍କୁ ମାରି ଭକ୍ଷଣ କରୁଛନ୍ତି ।...
ଯେଉଁ ପର୍ବତ ଉପରେ ମୁନି ସଦାନନ୍ଦ ଠିଆ ହୋଇଥିଲେ ସେଠାରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ଅତି ଚମତ୍କାର ଦିଶୁଥାଏ । ଉଦୟ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କର କିରଣଜାଲ ବରଫାବୃତ ପର୍ବତ ଶିଖର ଉପରେ ପ୍ରତିବିମ୍ବିତ ହେବାରୁ ତାହା ଅତୀବ ରମଣୀୟ ହୋଇ ଉଠିଥାଏ । ପର୍ବତ ତଳକୁ ସୁନ୍ଦର ନଦୀ ବହି ଯାଉଥାଏ । ମୁନି ସଦାନନ୍ଦ ପ୍ରକୃତିର ଏହି ଅପୂର୍ବ ଶୋଭାକୁ ନିରୀକ୍ଷଣ କରୁ କରୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଭାବବିହ୍ୱଳ ହୋଇ ଉଠିଲେ । ଏସବୁ ଦେଖି ତା’ପରେ ସେ ନିଜକୁ କହିଲେ, “ଇଶ୍ୱରଙ୍କର...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଥଣ୍ଡା ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଅସରାଏ ଲେଖାଏଁ ବର୍ଷା ବି ହୋଇ ଯାଉଥାଏ । ଘଡଘଡି ମଝିରେ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ତଥା ଅଶରିରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅର ଝଲକରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଭୟଭୀତ ନ ହୋଇ ପୁନରାୟ ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ଶବଟିକୁ ଉତାରି ଆଣିଲେ ।...
ଭାରତ ଦେଶରେ ଅବନ୍ତୀ ନଗ୍ର ନାମରେ ଗୋଟିଏ ଦେଶ ଥାଏ । ସେ ଦେଶରେ କନକ ବର୍ଦ୍ଧନ ନାମରେ ଜଣେ ରାଜା ରାଜତ୍ୱ କରୁ ଥାଆନ୍ତି । ରାଜାଙ୍କର ପୁଣି ଚାରି ପୁଅ । ସେ ଚାରି ପୁଅ ଯାକ ଯେମିତି ସୁନ୍ଦର ସେମିତି ବିଦ୍ୟାବନ୍ତ । ସେହି ପରି ଧନୁର୍ବିଦ୍ୟାରେ ଧନୁର୍ଦ୍ଧର । ଆଉ ଅଶ୍ୱ ଚାଳନାରେ ସେମାନେ ଏତେ ପାରଙ୍ଗମ ଯେ ତାଙ୍କ ତୁଲ୍ୟ ରାଜ କୁମାର ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଠାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିବ ନାହିଁ । ଦିନକର କଥା ପାରିଧି କରିବାକୁ ରାଜା...
ଗୋଲିଆ କାଠ କାଟି ସେସବୁ ବିକ୍ରି କରି ସେଇଥିରେ ହିଁ ସେ ତା’ର କୁଟୁମ୍ବ ଚଳାଏ । ଦିନେ ବଣକୁ ଯିବା ବାଟରେ ସେ ଏକ ଚକଚକିଆ ଛୋଟ ପଥର ପରି କିଛି ପଡିଥିବାର ଦେଖିଲା । ତା’ପରେ ସେଇଟିକୁ ସେ ହାତରେ ଉଠାଇ ନେଇ ଏପଟ ସେପଟ କରି ଦେଖିଲା । ତାହା ଦେଖିବାକୁ ସୁନ୍ଦର ହୋଇଛି । ପୁଣି ସେଥିରେ ସୂର୍ଯ୍ୟକିରଣ ପଡିବାରୁ ଯେମିତି ଲାଗୁଛି ସେଥିରୁ ଆଲୁଅ ବାହାରୁଛି । ଠିକ୍ ସେତିକିବେଳେ ସେଇ ବାଟରେ ବଣିଆଟିଏ ଯାଉଥିଲା ସେ...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ବାରଣାଶୀରେ ‘ବ୍ରାହ୍ମଦତ୍ତ’ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବଳବାନ୍ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲେ । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଦୟା, ପରୋପକାର ପ୍ରଭୃତି ମହନୀୟ ଗୁଣର ମଧ୍ୟ ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ତେଣୁ ପ୍ରଜାମାନେ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥିଲେ । ପ୍ରଜାମାନେ ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥିବାରୁ ରାଜା ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସି ଥିଲେ । ତେଣୁ ଚାରିଆଡେ ରାଜାଙ୍କର ପ୍ରଶଂସା ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଥାଏ ।...
କାଶୀପୁରର ଜମିଦାର ଘୋଡା ଚଢା, ଶୀକାର ଓ ମଲ୍ଲବିଦ୍ୟାରେ ଖୁବ୍ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପ୍ରଜାମାନେ ବି ଏସବୁ ବିଦ୍ୟା ହାସଲ କରନ୍ତୁ, ଏହା ତାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ପ୍ରତି ଗ୍ରାମରେ ଗୋଟାଏ ଗୋଟାଏ କୁସ୍ତି ଆଖଡା ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ଜଣେ ମଲ୍ଲବୀରଙ୍କୁ ପ୍ରତି ଆଖଡା ଉପରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ସେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ । ଥରେ ଜମିଦାର ଦେଶ ଦେଶାନ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟଟନ କରିବାକୁ ଗଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ...
ସେଦିନ ଥିଲା ଶୀତୁଆ ସଂନ୍ଧ୍ୟା । ଶୀତର ପ୍ରକୋପ ସଂନ୍ଧ୍ୟାଠାରୁ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ବଢି ବଢି ଚାଲି ଥାଏ । ତାସାଙ୍ଗକୁ କାକର ପଡିବା ମଧ୍ୟ ଆରମ୍ଭ କରି ଥାଏ । ଗଛ ପତ୍ରର ଉପରେ କାକର ଟପ୍ ଟପ୍ ହୋଇ ପଡୁ ଥାଏ । ନିଛାଟିଆ ଜଙ୍ଗଲିଆ ଯାଗାରେ ଭୟାକୁଳ ପରିସ୍ଥିତି ସୃଷ୍ଟି କରୁଥାଏ । ସେଦିନ ଦେବ ବାବୁ ଶେଷ ଗାଡିରେ ପ୍ରାୟ ସାଢେ ସାତଟା ସଂନ୍ଧ୍ୟା ସମୟରେ ବାହାରି ପଡିଲେ ତାଙ୍କ ଘରକୁ । କାରଣ ସେଦିନ ସାମ୍ବ ଦଶମୀ ଥାଏ । କ’ଣ ଗୋଟାଏ...
ଦିନେ ବୁଢାବାପ ଓ ତାର ପୁଅ ତାଙ୍କ ଗଧକୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇ ବଜାରକୁ ଗଲେ । ଗଧ ଚାଲିଥାଏ, ବାପ, ପୁଅ ଦୁଇଜଣ ବି ଚାଲିଥାନ୍ତି । କିଛି ଦୂର ଗଲାପରେ ବାଟରେ ଗୋଟିଏ ଲୋକ ହସି ହସି କହିଲା “ଏ ବୁଢା କେଡେ ବୋକା, ଗଧଟା ତ ଖାଲିରେ ଚାଲିକିରି ଯାଉଚି, ପୁଅକୁ ସେ ଗଧ ଉପରେ ବସାଇ କାହିଁକି ନେଉନାହିଁ”? ବୁଢା ଏହା ଶୁଣି ତା’ପୁଅକୁ ସେ ଗଧ ଉପରେ ବସାଇ ତାଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଚାଲିଲା । କିଛି ବାଟ ଚାଲିଲା ପରେ ଆଉ ଜଣେ ଲୋକ...
ଦୁନିଆରେ ଜୀବନ ପାଇ ବଂଚିଥିବା ଯେତେ ଜୀବଜନ୍ତୁ ରହିଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମଣିଷ ହେଉଛି ଅନ୍ୟତମ । ତା’ ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ଉପାଦାନ ଭର୍ତ୍ତିକରି ପୃଥିବୀ (ପୃଥିବୀରେ ମିଳୁଥିବା ଉପାଦାନ ମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ହିଁ ଜୀବନ ସୃଷ୍ଟି ସମ୍ଭ ହୋଇଛି) ତାକୁ ଏ ପ୍ରକୃତିରେ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ପିଲାଟିଏ ଜନ୍ମହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତା ସହିତ ବହୁତ ଗୁଣ ଓ ଦୋଷର ବି ଜନ୍ମ ହୋଇଥାଏ । ସତ୍ୟ, ଶାନ୍ତି, ଦୟା, କ୍ଷମା, ପରୋପକାର ଆଦି ମହାନ୍ ଗୁଣରେ...
ଜୟଗଡ ଗାଁର ଲୋକେ ଗୋଟାଏ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କଲେ ଓ ମହାଜନ ପାଖକୁ ଯାଇ ସେମାନଙ୍କ ଯୋଜନା କଥା କହିଲେ ଓ ଚାନ୍ଦା ବି ମାଗିଲେ । ସବୁ ଶୁଣି ସେ ମହାଜନ କହିଲେ “ଶୁଣ । ଗାଁ ସୀମାରେ ଆମ୍ବତୋଟା ପାଖରେ ମୋର ଖଣ୍ଡିଏ ଜମି ପଡିଆ ପଡିଛି । ତା’ର ମୂଲ୍ୟ ଏକହଜାର ଟଙ୍କା । ତମେ ମୋ ନାମରେ ହଜାରେ ଟଙ୍କା ଚାନ୍ଦା ବସାଇ ଦିଅ ଓ ସେହି ଜମି ଉପରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କର ।” ଲୋକେ...
ଦିନକର କଥା । ଭୋଜପୁର ଶାସନର ଆନନ୍ଦ ଶର୍ମା ଯେଜେମାନି କାର୍ଯ୍ୟରେ ଦୂର ଗ୍ରାମକୁ ଯାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ ରାମ ଥାଟୋଇ ନାମକ ଜଣେ ଦିନ ମଜୁରିଆର ଶ୍ରାଦ୍ଧ କର୍ମ ସାରି ଫେରିବା ସମୟରେ ସେ ଦକ୍ଷିଣା ସ୍ୱରୂପ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଛେଳି ଗୋଟିଏ ଦେଲେ । ବ୍ରାହ୍ମଣ ଛେଳିଟିକୁ ପାଇ ଆନନ୍ଦ ହୋଇଗଲା । କାରଣ ସେ ଜଣେ କର୍ମାଙ୍ଗ ସିଦ୍ଧି ପୂତ ବ୍ରାହ୍ମଣ ହୋଇଥିବା କାରଣରୁ ମାଛ ମାଂସ ଭକ୍ଷଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ । ସେଥିପାଇଁ...
ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ହେଉଛି ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା ବହୁଦେବବାଦର ଦେଶ। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପୂର୍ବରେ କୌଣସି ଜାତୀୟ ଦେଶ ଧାରୀ ଐକ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ନଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରାଚୀନରେ ଗୋଟେ ଅନେକ ରାଜା ରାଜୁଡା ତଥା ଅନେକ ଜାତୀୟ ଆଦିବାସୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ସମୂହ ଭୁଭଗା ଥିଲା। ଏହି ବିଶାଳ ଭୁଭାଗରେ ଅନେକ ଭାଷାଭାଷୀ ଲୋକ ରହି ଆସୁଅଛନ୍ତି। ଭାଷା ହେଉଛି ଏକ ଆଦିମ ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରତୀକ। ପ୍ରତ୍ୟକ ଭାଷାଭାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ନିଜ ନିଜ ଜୀବନ...
ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟରେ ଦୁଇଜଣ ସାଙ୍ଗ ଥାଆନ୍ତି । ଜଣଙ୍କର ନାମ ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି ଓ ଅନ୍ୟ ଜଣଙ୍କର ନାମ ପାପବୁଦ୍ଧି । ଧର୍ମବୁଦ୍ଧି ସାଙ୍ଗଟି ସଦା ସତ୍ୟ କହେ, ଅନିଷ୍ଠ ଚିନ୍ତା କରେ ନାହିଁ । ଭାରି ସରଳ ଓ ସାଧୁ ପ୍ରକୃତିର । କିନ୍ତୁ ନାମ ଅନୁସାରେ ପାପବୁଦ୍ଧି ଖୁବ୍ ଜଟିଳ ଏବଂ କୁଟୀଳ ପ୍ରକୃତିର । ଏମିତି ଅନେକ ମନ୍ଦ ଚରିତ୍ରର ଲୋକ ଅଛନ୍ତି । ସେମାନେ ସଦାସର୍ବଦା ପରର ଅନିଷ୍ଟ କରିବାରେ ଥାଆନ୍ତି । ପାପବୁଦ୍ଧିର...
ବଲ୍ଲଭପୁର ଗାଁରେ ଏକ ଦମ୍ପତ୍ତି ରହୁଥିଲେ । ସ୍ୱାମୀର ନାମ ସୁଧୀର; ସ୍ତ୍ରୀର ନାମ ସରୋଜିନୀ । ଥରେ ସେମାନଙ୍କ ପୁଅର ଦେହ ଭୀଷଣ ମାତ୍ରାରେ ଖରାପ ହେଲା । ପାଖ ଗାଁ ପ୍ରତାପପୁରରେ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ବୈଦ୍ୟ ରହୁଥିଲେ । ସୁଧୀର ଓ ସରୋଜିନୀ ନିଜ ପୁଅକୁ ଶଗଡରେ ନେଇ ସେହି ବୈଦ୍ୟଙ୍କ ପାଖକୁ ଗଲେ । ବୈଦ୍ୟ ପୁଅକୁ ଔଷଧ ଦେଲେ । ସାତଦିନ ଔଷଧ ସେବନ ପରେ ମଧ୍ୟ ପୁଅର ଅବସ୍ଥାରେ କୌଣସି ଉନ୍ନତି ଦେଖାଗଲା ନାହିଁ । ସରୋଜିନୀ ସୁଧୀରକୁ କହିଲା...
ହଜରତ୍ ଅବ୍ଦୁଲ୍ କାଦର ଜିଲାନୀ ଜଣେ ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତବଂଶୀୟ ପୁରୁଷ ଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାଙ୍କର ଆଚରଣ ସାଧୁପ୍ରକୃତିର ଥିଲା ଓ ସେ ସମାଜର ମଙ୍ଗଳପାଇଁ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଦିଗ୍ଦର୍ଶନ ଦେଉଥିଲେ । ସୁତରାଂ ତାଙ୍କଠାରୁ ସୁଚିନ୍ତିତ ପରାମର୍ଶପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନେ ସବୁବେଳେ ଆସୁଥିଲେ । ଥରେ ଜିଲାନୀଙ୍କ ପାଖକୁ କେତେକ ଲୋକ ଆସି ତାଙ୍କଠାରୁ ଧର୍ମୋପଦେଶ ଓ ପ୍ରବଚନ ଶୁଣିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକଟ କଲେ । ମାତ୍ର ହଜରତ୍ ନିଜେ ଉପଦେଶ...
ମୋର ‘ଗଣ୍ଠିଲି ଭୂତ’ କାହାଣୀ ପଢିବା ପରେ ଭୂତଙ୍କ ବିଷୟରେ ଅନେକ ଆଲୋଚନା ହେଲା । ସତରେ କ’ଣ ଭୂତ ଅଛନ୍ତି? କେତେ ଜଣ ମାନିବାକୁ ନାରାଜ କିନ୍ତୁ କେତେଟା ଯୁକ୍ତିରେ ଧୀରେ ଧୀରେ କରି କେହି କେହି ହଁ କହି ଦେଉ ଥିଲେ । ଆଉ କେତେ ଜଣ ଭୂତ ଅଛି ବୋଲି ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ନିଜର ଅନୁଭୂତିକୁ ଉପସ୍ଥାପିତ କଲେ । ସେମାନଙ୍କର ଯୁକ୍ତି ଥିଲା ଅକାଟ୍ୟ । ସମସ୍ତେ ଥିଲେ ଗୁଣି ଜ୍ଞାନୀ ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକ ବନ୍ଧୁ ମାନେ । ସେମାନଙ୍କ...
ଗଙ୍ଗାପୁର ଗାଁ ବାହାରେ ଗୋଟିଏ ମନ୍ଦିର ଥାଏ । ଗାଁ ଭିତରୁ ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବାକୁ ହେଲେ ଗୋଟିଏ ଅପନ୍ତରା ଅଂଚଳ ପାରି ହୋଇ ଯିବାକୁ ହେଉଥାଏ । ଲୋକେ ସବୁଦିନ ସକାଳେ ଓ ସନ୍ଧ୍ୟାବେଳେ ମନ୍ଦିରକୁ ଯାଇ ପୂଜା ପ୍ରାର୍ଥନା କରୁଥାନ୍ତି । ସେ ଅପନ୍ତରା ଭିତରେ, ଗୋଟାଏ ଗଛରେ ଏକ ପିଶାଚ ରହିଥାଏ । ସେ ଭାବୁଥାଏ, “ଲୋକେ ଏମିତି ଭାବରେ ସେ ଦେଉଳକୁ ଦୌଡୁଛନ୍ତି, ଦେଉଳରେ ଥିବା ଦିଅଁ କ’ଣ ସେମାନଙ୍କର କିଛି ଉପକାର...
ଅତି ପୁରାଣ କାଳରେ ଜଣେ ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ବାବା ଥିଲେ । ବାବା କେବଳ ଯେ ମନୁଷ୍ୟ ସମାଜର କଲ୍ୟାଣ କରୁନଥିଲେ ବରଂ ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣୀ ତଥା ଜୀବଜନ୍ତୁଙ୍କ ପ୍ରତି ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ହୃଦୟରେ ଅଶେଷ ପ୍ରେମ ଓ କରୁଣା ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ବାବା ସର୍ବଦା କହୁଥିଲେ – ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କର, ଅନ୍ୟକୁ କଷ୍ଟ ଦିଅନାହିଁ । ଥରେ ବାବା ଅବସର ବିନୋଦନ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ସହ ଏକ ପର୍ବତମାଳାକୁ ଯାତ୍ରା କଲେ । ବାବାଙ୍କ ଆଗମନ ଯୋଗୁଁ...
ଦୁଇଟି ମୂଷା ବହୁତ ଭଲ ସାଙ୍ଗ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଭିତରୁ ଜଣେ ଗାଁରେ ରହୁଥିଲା ଓ ଆଉ ଜଣେ ସହରରେ ରହୁଥିଲା । ଗାଁରେ ଥିବା ମୂଷାଟି ବିଲରେ ଶାନ୍ତିରେ ରହୁଥାଏ । ତାକୁ ସେଠି ଯାହା ବି ଫସଲ ମିଳେ, ସେ ତାକୁ ଖାଇ ଆନନ୍ଦରେ ରହୁଥାଏ । ଥରେ ସେ ଗାଁରେ ରହୁଥିବା ମୂଷା ନିକଟକୁ ତା’ର ସହରୀ ସାଙ୍ଗ ବୁଲିଆସିଲା । ସାଙ୍ଗକୁ ଦେଖି ଏ ଗାଁରେ ରହୁଥିବା ମୂଷା ଭାରି ଖୁସି ହୋଇଗଲା । ସେ ଯାହାସବୁ ଫସଲ ସାଇତି କରି ରଖିଥିଲା, ତାକୁ ସବୁ...
