ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ସୁବର୍ଣ୍ଣହଂସ ଜାତକ

ଏକଦା ବ୍ରହ୍ମଦତ ବାରାଣସୀ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜତ୍ୱ କରୁଥିବା ସମୟରେ ବୋଧିସତ୍ୱ ଏକ ବ୍ରାହ୍ମଣର ପୁତ୍ରରୂପେ ଜନ୍ମିଥିଲେ । ବୟଃପ୍ରାପ୍ତ ହେବାରୁ ସେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣର କନ୍ୟାକୁ ବିବାହ କଲେ । କାଳକ୍ରମେ ତାଙ୍କର ତିନୋଟି କନ୍ୟା ଜାତହେଲେ । ସେମାନଙ୍କର ନାମ ଥିଲା ନନ୍ଦ, ମନ୍ଦାବତୀ ଓ ସୁନ୍ଦରୀନନ୍ଦା । ବୋଧିସତ୍ୱ ଇହଧାମ ତ୍ୟାଗ କରିବାରୁ ପ୍ରତିବେଶୀ ଓ ବନ୍ଧୁମାନେ କନ୍ୟାମାନଙ୍କୁ ଲାଳନପାଳନ କରିବାକୁ ଲାଗିଲେ । ବୋଧିସତ୍ୱ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ...

Read More

ଅପୂର୍ବ ଅନୁରୋଧ!

କେଶବ ରାମଗିରିର ଜମିଦାରଙ୍କ ପାଖରେ ପହଁଚି ଚାକିରୀ କରିବା ପାଇଁ ଆବେଦନ କଲା । ଜମିଦାର ତାକୁ ପଚାରିଲେ, “କୁହ, ତମେ କେତେ ଦରମା ଆଶା କରୁଛ?”                 କେଶବ କହିଲା, “ଆଜ୍ଞା, ଆପଣ ଯାହା ସ୍ଥିର କରିବେ!”                 ଜମିଦାର କହିଲେ “ନା, ନା, ସେମିତି କହିଲେ ହେବ ନାହିଁ ।”                 କେଶବ ଟିକିଏ ଚିନ୍ତା କରି କହିଲା, “ଆଜ୍ଞା, ଦୁଇଶହ ଟଙ୍କା ମିଳିଲେ ଚଳିବ ।”                 ଜମିଦାର କହିଲେ...

Read More

ଶୁକପକ୍ଷୀର ଭାଷା

ବୁଢୀଟିଏ ଥାଏ; ସେ ବହୁତ ଧନସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାଣୀ । କିନ୍ତୁ ନାତୁଣୀଟି ବ୍ୟତୀତ ତା’ର ଏ ସଂସାରରେ ନିଜର ବୋଲି ଆଉ କେହି ବି ନଥିଲେ । ବୁଢଟି ତା ନାତୁଣୀକୁ ସର୍ବଦା କଡା ଶାସନ ଭିତରେ ରଖିଥାଏ । ତାକୁ ସେ ବାହାରକୁ କେବେବି ଖେଳିବାକୁ ଛାଡେନାହିଁ ବା ବାହାରୁ କିଏ ସାଙ୍ଗଝିଅ ଆସିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ସେ ବୁଢୀ ମନା କରିଦିଏ । ଏହିପରି ଭାବେ ସେ ନାତୁଣୀଟି ତା’ ଜେଜେମା ପାଖରେ ଡରିମରି ଥାଏ ।                 ଯେପରିକି ନାତୁଣୀ...

Read More

ଚିରୁଗୁଣୀ

ସତୁରା ଗାଁ ପାଖ ସାହିକୁ ପ୍ରତିଦିନ ଟିଉସନ୍ ହେବାକୁ ଯାଏ । ସକାଳୁ ଉଠି ସ୍କୁଲ୍ରେ ଯାହା ପାଠ ଦିଆ ଯାଇ ଥାଏ ତାକୁ ସେ ଶେଷ କରେ । ଗଣିତ କସେ । ଜ୍ୟାମିତି କରେ । ପାଠ ପଢୁ ପଢୁ ଆସି ଘଂଟାରେ ବାଜି ଯାଏ ନଅଟା । ତାପରେ ସେ ଉଠି ପଡି ରୁଟିନ୍ ଅନୁସାରେ ବହି ଖାତା ସବୁ ସଜାଡି ବ୍ୟାଗ୍ରେ ରଖି ଦିଏ । ଗାଧୁଆ ପାଧୁଆ ସାରି ତାକୁ ତା ମାଆ ଯାହା ଦିଅନ୍ତି ତାହାକୁ ସେ ମନ ଲଗାଇ ଖାଇ ଦିଏ । ତାପରେ ଟିଫିନ୍ ଓ ବହି ପତ୍ର ଧରି ସେ ତା...

Read More

ବୀର ହନୁମାନ

ଦ୍ୱାପର ଯୁଗରେ ଯଦୁବଂଶରେ ଭଗବାନ୍ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କଲେ । ସେତେବେଳେ ତ ପୃଥିବୀ କଂସ ପ୍ରଭୃତି ଅନେକ ଅସୁରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଅତ୍ୟାଚାରିତ ହେଉଥିଲା । ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ସେମାନଙ୍କୁ ବଧ କରି ପୃଥିବୀ ଭାର ନିବାରଣ କଲେ । ତାଙ୍କ ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଭ୍ରାତା ବଳରାମ ମଧ୍ୟ ବଡ ଯୋଦ୍ଧା ଥିଲେ  । ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ନରକାସୁରକୁ ବଧ କଲେ । ସତ୍ୟଭାମା ସେ ଯୁଦ୍ଧରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ସେହିଦିନଠାରୁ ସେ ଭାବନ୍ତି ଯେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କ...

Read More

ପବିତ୍ର ଜୀବନ

ଜଣେ ଅବଧୁତ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଯାଉଥିବା ବେଳେ ଦେଖିଲେ ଗୋଟିଏ ବ୍ୟାଧ ତାହାର ଜାଲ ପକାଇ ଜନ୍ତୁଟିକୁ କିଭଳି ଧରିବ ସେଥିପାଇଁ ଏକାଗ୍ର ଭାବରେ ଏକଲୟରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ଥାନକୁ ଚାହିଁ ବସିଛି । ଅବଧୁତ ଜଣକ ପଚାରିଲେ କେଉଁ ବାଟେ ଗଲେ ଏ ଜଙ୍ଗଲ ଆଖପାଖରେ ଗୋଟିଏ ନଈ ବା ପାଣି ମିଳିବ, ମୋତେ ଟିକେ କହିଦେବ, ମୋତେ ଭାରି ଶୋଷ ଲାଗୁଛି । ବ୍ୟାଧ ଜଣକ କିଛି ଶୁଣି ନାହିଁ, ହଲଚଲ ହେଲାନାହିଁ, ଅବିଚଳିତ ଭାବରେ ତାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟବସ୍ତୁ ପ୍ରତି...

Read More

ମହାଭାରତ

ଭୀଷ୍ମଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ସତ୍ୟବତୀ ଲଜ୍ଜିତା ହୋଇ କହିଲେ, “ଅନେକ ଦିନ ପୂର୍ବର କଥା; ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ନୌକା ବାହି ଯାଉଥିଲି, ସେତେବେଳେ ପରାଶର ମହର୍ଷିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ମୁଁ କୃଷ୍ଣଦ୍ୱୈପାୟନର ମା’ ହୋଇଥିଲି । ମୋର ସେହି ପୁତ୍ର ଏବେ ମଧ୍ୟ ଜୀବିତ । ସେ ଜଣେ ବଡ ତପସ୍ୱୀ । ତୁମେ ଚାହିଁଲେ ତା’ ଯୋଗୁଁ ଭରତବଂଶ ଚିରସ୍ଥାୟୀ ହୋଇ ରହି ପାରିବ ।”       ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବରେ ଭୀଷ୍ମ ରାଜି ହେଲେ । ସତ୍ୟବତୀ ଧ୍ୟାନ ମଗ୍ନ ହୋଇ କୃଷ୍ଣଦ୍ୱୈପାୟନ...

Read More

ହତଭାଗ୍ୟ ଓଟର କାହାଣୀ

       ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ‘ମାଦୋତ୍କତ୍’ ନାମରେ ଜଣେ ସିଂହ ରାଜା ବସବାସ କରୁଥିଲେ । ମାଦୋତ୍କତ୍ର କେତେକ ଅନୁଚର ତାଙ୍କ ସହିତ ବସବାସ କରୁଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେତେକ ଶୃଗାଳ, କୁଆ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୀବଜନ୍ତୁ ପ୍ରଧାନ ଥିଲେ। ଦିନେ ରାଜାଙ୍କର ଅନୁଚରମାନେ ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁଥିବା ସମୟରେ ଏକ ଓଟକୁ ଦେଖିବାକୁ ପାଇଲେ । ସିଂହ ମହାରାଜଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଁଚି କହିଲେ, ‘ମହାରାଜ’! ଜଙ୍ଗଲ ମଧ୍ୟରେ ଆମେ ଏକ ଅଦ୍ଭୂତ ଜୀବ ବୁଲୁଥିବାର...

Read More

ମଧୁମତିଙ୍କ ପସନ୍ଦ

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ସେତେବେଳେ କୋଶଳ ଦେଶରେ ବଲ୍ଲଭବର୍ମା ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ଯେପରି ସୁଶାସକ ଥିଲେ, ଠିକ୍ ସେହିପରି ସେ ବୁଦ୍ଧିମାନ ବି ଥିଲେ । ଲୋକେ କହୁଥାନ୍ତି, “ଏମିତି ରାଜା ସହଜରେ ମିଳନ୍ତି ନାହିଁ ।”                 ସେ ରାଜାଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଥିଲେ: ସେମାନେ ହେଲେ ସୁମନ୍ତ ଓ ପ୍ରବୀର । ରାଜା ସେ ଦୁହିଁଙ୍କୁ ସମାନ ପ୍ରକାରେ ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ । ଏହା ଯେଉଁ ସମୟର କଥା କୁହାଯାଉଛି, ସେତେବେଳେ ବଡ ପୁଅ ହେଲେହିଁ...

Read More

ଭୂବନ ସୁନ୍ଦରୀ

(ଗ୍ରୀକ୍ମାନେ ଟ୍ରୋୟ ନଗରୀକୁ ଦଶବର୍ଷ ଧରି ଘେରି ରହିଥିଲେ । ଏହି ଦଶବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇପକ୍ଷର ଅନେକ ଯୋଦ୍ଧା ମରିସାରିଥିଲେ । ଏହାର ମୂଳ କାରଣ ହେଉଛନ୍ତି ଭୂବନସୁନ୍ଦରୀ । ଗ୍ରୀକ୍ ପକ୍ଷର ମୃତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଯୋଦ୍ଧା ହେଲେ ବଜ୍ରକାୟ ଓ ଭୂଧବ । ଟ୍ରୋଜନ୍ର ମୃତ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଯୋଦ୍ଧା ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୀରସିଂହ ଓ ମୋହନ; ମୋହନଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ଅରିଭୟଙ୍କର ଭୂବନସୁନ୍ଦରୀଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ବିରୁଦ୍ଧରେ ସେ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କଲେ । ରୂପଧର ଗ୍ରୀକ୍...

Read More

ବାଲେଶ୍ୱରୀ ରାହାଜାନି

(ସତ୍ୟ ଘଟନା)                 ରେଳ ତ କାଲିକା କଥା, କଲିକତାରୁ ପୁରୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯେଉଁ ଉପଯୁକ୍ତ ବହୁଳ ଶଙ୍ଖବିଶିଷ୍ଟ ସମତଳ, ପରିଷ୍କୃତ ସଡକଦାଣ୍ଡ ବିସ୍ତୃତ ଅଛି, ପୂର୍ବକାଳରେ ସେଥିର ଚିହ୍ନ ସୁଦ୍ଧା ବି ବିଦ୍ୟମାନ ନ ଥିଲା । ସେ ସମୟରେ ବଙ୍ଗଦେଶୀୟ ବା ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମାଂଚଳସ୍ଥ ଜଗନ୍ନାଥଦର୍ଶନାର୍ଥୀ ଯାତ୍ରୀମାନେ ଭୁଜଙ୍ଗଗତିବତ୍ କୁଟିଳ, ଶ୍ୱାପଦସଙ୍କୁଳ, ଅରଣ୍ୟମୟ, ବନ୍ଧୁର, କଦାଚିତ୍ ପ୍ରାନ୍ତର ମଧ୍ୟଗତ ଅପ୍ରସ୍ତୁତ...

Read More

ଶିକାରୀ ଏବଂ ପକ୍ଷୀ

ଗୋଟିଏ ପର୍ବତର ଅଗ୍ରଭାଗରେ ଏକ ବିରାଟ ବଡ ବୃକ୍ଷ ଥିଲା । ସେହି ବୃକ୍ଷରେ ଗୋଟିଏ ପକ୍ଷୀ ବସା ବାନ୍ଧି ରହିଥାଏ । ସେହି ପକ୍ଷୀର ନାମ ହେଉଛି ‘ସିନ୍ଧୁକ’ । ସେ ଯେତେବେଳେ ମଳତ୍ୟାଗ କରେ, ତା’ର ସେହି ମଳ ଭୂମିରେ ପଡିବା ମାତ୍ରକେ ସୁନା ପାଲଟି ଯାଏ । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ଶିକାରୀ ସେହି ପକ୍ଷୀଟିକୁ ଧରିବାପାଇଁ ସେହି ସ୍ଥାନକୁ ଆସିଲା । ଶିକାରୀଟି ଯେତେବେଳେ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ପହଁଚିଲା, ପକ୍ଷୀଟି ସଂଗେ ସଂଗେ ମଳତ୍ୟାଗ କରିଦେଲା ଓ ତା’ର...

Read More

ଦୁଃସ୍ୱପ୍ନ

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ବର୍ମାର ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଗାଁରେ ଲୋବସାଙ୍ଗ୍ ଥାଏ । ତା’ର ବୃତି ହେଲା ଟଙ୍କା ଧାର୍ ଦେଇ ସୁଧ ନେବା । ସେ ସୁଧ ବହୁତ ନିଏ; ତା’ଛଡା ସେ ତା’ ଜୀବନରେ ବୋଧହୁଏ ଆଉ କିଛି ମଧ୍ୟ ଜାଣେନାହିଁ । ଥରେ ସେ ଏକ ଦୂରାରୋଗ୍ୟରେ ପୀଡିତ ହୋଇ ଭାବିଲା, “ମୃତ୍ୟୁ ତ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ; ତେଣୁ ମୁଁ ଯେତେଦିନ ବଂଚିବି, ଭଗବାନ ଓ ଭକ୍ତଙ୍କ କଥା ଶୁଣିଲେ ଅନ୍ତତଃ ମୋର କିଛିଟା ପୁଣ୍ୟ ହେବ ।”                 ତା’ପରେ ସେ ଲୋବସାଙ୍ଗ୍...

Read More

ଅଜ୍ଞାତ ଚୋର

ପ୍ରିୟନାଥ ଓ ସୁପ୍ରିୟା ସ୍ୱାମୀ ସ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ନାମରେ ଯେପରି ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଥିଲା, ସ୍ୱଭାବରେ ବି ସେହିପରି ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ସ୍ୱଭାବର ଯାହା ବିଶେଷତ୍ୱ, ତାହା ବିବାହ ପରେ ପରେ ଉଭୟଙ୍କ ପାଖରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା ।                 ତାହା ଏହି ପ୍ରକାରେ ଘଟିଥିଲା; ସେଦିନ ପ୍ରିୟନାଥ ଓ ସୁପ୍ରିୟା ସେମାନଙ୍କର ଜଣେ ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କ ଘରେ ବାହାଘର ଯୋଗୁଁ ଉପହାର ରୂପେ ପଠାଇବା ନିମନ୍ତେ ଖଣ୍ଡିଏ ଶାଢୀ କିଣିବା...

Read More

ଚମତ୍କାର ହିସାବ!

ଜୟଗଡ ଗାଁର ଲୋକେ ଗୋଟାଏ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କଲେ ଓ ମହାଜନ ପାଖକୁ ଯାଇ ସେମାନଙ୍କ ଯୋଜନା କଥା କହିଲେ ଓ ଚାନ୍ଦା ବି ମାଗିଲେ ।                 ସବୁ ଶୁଣି ସେ ମହାଜନ କହିଲେ “ଶୁଣ । ଗାଁ ସୀମାରେ ଆମ୍ବତୋଟା ପାଖରେ ମୋର ଖଣ୍ଡିଏ ଜମି ପଡିଆ ପଡିଛି । ତା’ର ମୂଲ୍ୟ ଏକହଜାର ଟଙ୍କା । ତମେ ମୋ ନାମରେ ହଜାରେ ଟଙ୍କା ଚାନ୍ଦା ବସାଇ ଦିଅ ଓ ସେହି ଜମି ଉପରେ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କର ।”                 ଲୋକେ...

Read More

ଦୁଇ ବନ୍ଧୁ

ରାମୁ ଓ ହରି ପିଲାବେଳେ ଉଭୟେ ନିବିଡ ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ । ଗାଁ ଚାଟଶାଳୀରେ ସେମାନଙ୍କ ପାଠ ପଢା ସରିବା ପରେ ହରି ବାରାଣସୀ ଯାଇ ସେଠାରେ ସେ ବହୁତ ପାଠ ପଢିଲା । ପଣ୍ଡିତ ହରିହର ଶାସ୍ତ୍ରୀ ନାମରେ କ୍ରମେ ସେ ବିଖ୍ୟାତ ହେଲା ।                 ରାମୁ ଗାଁରେ ରହିଥାଏ । ତା’ ବାପାର ଯେଉଁ ଖଣ୍ଡିଏ ଜମିଥାଏ, ସେଥିରେ ସେ ଚାଷବାସ କରି ଚଳୁଥାଏ ।                 ସେ ଦୁଇ ବନ୍ଧୁଙ୍କ ଭିତରେ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନଥାଏ । ଦେଖାସାକ୍ଷାତ ତ...

Read More

ଅଭିଳାଷ

ପୂର୍ବକାଳର କଥା । ସୁବୋଧ ନାମକ ଗୁରୁଙ୍କ ପାଖରେ ବତ୍ସଳ ନାମରେ ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଥାଏ । ତା’ର ଶିକ୍ଷା ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଗୁରୁଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ସେବା କରିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକଟ କଲା । ବତ୍ସଳର ଏଭଳି ଗୁରୁଭକ୍ତି ଦେଖି ଗୁରୁ ତାକୁ ଦଶଜଣ ବିଦ୍ୟାର୍ଥିଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷା ଦେବାର ଭାର ଦେଲେ । ଗୁରୁଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଶଂସା ପାଇବା ଇଚ୍ଛାରେ ସେ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ବଡ ଶ୍ରଦ୍ଧା ସହକାରେ ଶିକ୍ଷା ଦେଲା । ଅଳ୍ପ ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନେ ଶିକ୍ଷା...

Read More

ସିଂହ ଏବଂ ଠେକୁଆର ଗପ

       ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ‘ଭାସୁରକ’ ନାମକ ଏକ ସିଂହ ବାସ କରୁଥିଲା । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଏବଂ ପରାକ୍ରମୀ ଥିଲା । ବଣରେ ବାସ କରୁଥିବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଜୀବମାନଙ୍କୁ ମାରି ଖାଉଥିଲା । ଦିନେ ବାର୍ହା, କୃଷ୍ଣସାର ମୃଗ, ମଇଁଷି, ଠେକୁଆ ଇତ୍ୟାଦି ତୃଣ ଭୋଜୀ ପ୍ରାଣୀମାନେ ଏକାଠି ଭାସୁରକଙ୍କ ନିକଟକୁ ଗଲେ ଏବଂ ସମସ୍ତେ ନିବେଦନ କରି କହିଲେ, “ମହାରାଜ! ଆପଣ ପ୍ରତ୍ୟେକଦିନ ଆମ୍ଭ ମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଅନେକଙ୍କୁ ମାରି ଭକ୍ଷଣ କରୁଛନ୍ତି ।...

Read More

ମା’ ସାନ୍ଧିଲିଙ୍କ କଥା

       ଦିନେ ବର୍ଷାଋତୁ ସମୟରେ ମୁଁ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କଲି, ତାଙ୍କ ସହିତ କିଛି ଦିନ ରହିବାପାଇଁ । କାରଣ ତାଙ୍କ ସହିତ ରହିଲେ ମୋର ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କରିବାରେ କୌଣସି ଅସୁବିଧା ହେବ ନାହିଁ । ସେ ସଂଗେ ସଂଗେ ମୋ କଥାରେ ରାଜି ହୋଇ ମୋତେ ତାଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କ ଘରକୁ ନେଇଗଲେ । ଦିନେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜଣକ ମୋତେ କିଛି ତତ୍ୱବାଣୀ ଶୁଣାଉଥିବା ସମୟରେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ପତ୍ନୀ ସେଠାରେ ଆସି ପହଁଚିଲେ । ବ୍ରାହ୍ମଣ ପତ୍ନୀଙ୍କୁ...

Read More

ରାଜସମ୍ମାନ

ଭାସ୍କର ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ କବି ଥିଲେ । ରାଜସମ୍ମାନ ପାଇବାକୁ ତାଙ୍କର ବହୁତ ଇଚ୍ଛା । ସେଥିପାଇଁ ସେ ରାଜା ଚନ୍ଦ୍ରଭାନୁଙ୍କ ନାମରେ ଅନେକ ପ୍ରଶଂସାପୂର୍ଣ୍ଣ କାବ୍ୟ କବିତା ଲେଖିଥା’ନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ସେସବୁ କିପରି ଓ କିଏ ଯାଇ ରାଜାଙ୍କୁ ଶୁଣାଇବ? ଏହି ବିଷୟରେ ଅନେକ ଚିନ୍ତା କରି, ସେ କୌଣସି ସମାଧାନ ନ ପାଇ ଶେଷରେ ଗ୍ରାମମୁଖିଆଙ୍କ ସହିତ ପରାମର୍ଶ କରିବାକୁ ଗଲେ ।                 ମୁଖିଆ କହିଲେ, “ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ମୋର କୌଣସି...

Read More

ଭାଗ୍ୟ – ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ

ଲୋକଟି ସେହି ଅଲୌକିକ ମଣି ସାହାଯ୍ୟରେ ମଣିକୁଣ୍ଡଳଙ୍କ କ୍ଷତ ଆରୋଗ୍ୟ କରିଦେଲା । ଏହି ଘଟଣା ପରଠାରୁ ସେ ଦୁହିଁଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ନିବିଡ ବନ୍ଧୁତା ସ୍ଥାପିତ ହେଲା । ମଣିକୁଣ୍ଡଳ ସେହି ଲୋକଟିକୁ ବ୍ୟାପାର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଅନେକ ରହସ୍ୟ ଶିଖାଇଦେଲେ । ପ୍ରଥମେ ସେ ନିଜର ବ୍ୟବସାୟ ଓ ସମୁଦ୍ର-ଯାତ୍ରାର ଅଭିଜ୍ଞତା ବର୍ଣ୍ଣନା କଲେ । ତାଙ୍କର ବର୍ଣ୍ଣନାଶୈଳୀ ଏତେ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଥିଲା ଯେ, ଲୋକଟି ନିଜ ସମ୍ମୁଖରେ ସେହି ଘଟଣାମାନ ଘଟିଯାଉଥିବାର...

Read More

କରୁଣାର ପ୍ରମାଣ

କୌମୁଦୀ ରାଜ୍ୟର ପରିସର ଭିତରେ ବ୍ୟାପକ ଅଂଚଳ ବ୍ୟାପୀ ଗୋଟିଏ ବଣ ଥିଲା । ତାହାର ନାମ ଶାନ୍ତିବନ । ସେ ବଣର ଗୋଟିଏ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଜୀବାନନ୍ଦ ନାମକ ଜଣେ ଋଷି ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ । ତା’ର ନାମ ପ୍ରବୋଧ ।                 ପ୍ରବୋଧ ବେଦ ବେଦାନ୍ତ ଅଧ୍ୟୟନରେ ଖୁବ୍ ପରାକାଷ୍ଠା ଦେଖାଇଲେ । ଥରେ ଗୁରୁ ଜୀବାନନ୍ଦ କହିଲେ, “ବାପା ପ୍ରବୋଧ, ଶାସ୍ତ୍ର ଜ୍ଞାନ ସାଙ୍ଗକୁ ଭିତରେ ଭକ୍ତିଭାବ ଉଦ୍ରେକ ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । ଦିଅଁ...

Read More

ବିଦ୍ୟା ଅଟଇ ମହାଧନ

ବିଦ୍ୟାକୁ ଜ୍ଞାନ ଓ ଶକ୍ତି କୁହାଯାଏ । ଏହା ଅମୂଲ୍ୟ । ମଣିଷମାନଙ୍କ ପ୍ରତି ସୃଷ୍ଟିର ଏହା ହେଉଛି ଏକ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବରଦାନ । ପାଠ ପଢିଲେ ଆମେ ଅନେକ ଜାଣିନଥିବା କଥା ବି ଜାଣିପାରୁ । ଶିଖି ନଥିବା କଥା ମଧ୍ୟ ଶିଖିଥାଉ । ଯେତେ ଅଧିକ ପଢୁ, ଆମର ସେତେ ବେଶି ଜାଣିବାକୁ ଉତ୍ସାହ ବଢିଥାଏ । ଯେଉଁମାନେ ପାଠପଢି ନଥା’ନ୍ତି, ବିଦ୍ୟାର୍ଜ୍ଜନ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ସେମାନେ ଅଜ୍ଞାନ । ଅନ୍ୟମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ମୂର୍ଖ ବୋଲି କହି ଥଟ୍ଟା, ଉପହାସ...

Read More

ମୌନାବତୀ କଥା

ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ରାଜାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରି କମଳିନୀ ତ୍ରିବେଣୀ ସଙ୍ଗମରେ ଥିବା କାମ୍ୟକୂପରେ ଝାସଦେଲା । ଦିବ୍ୟକଣ୍ଠ ନୃପତିଙ୍କ ଗୃହରେ କମଳିନୀ ଜନ୍ମ ହେଲା । ରାଜା ତାଙ୍କ କନ୍ୟାର ନାମ ରଖିଲେ ମୌନାବତୀ । ନୀଳୋତ୍ପଳ ପରି ନୟନ, କୁଂଚିତ କୁନ୍ତଳ, ପକ୍ୱବିମ୍ବ ପରି ଅଧର, ଶୁକ୍ଳପକ୍ଷ ଚନ୍ଦ୍ରପରି ଶରୀର କାନ୍ତି । କ୍ରମେ ରାଜକନ୍ୟା ଯୁବତୀ ହେବାଠାରୁ ମୌନାବତୀ ସର୍ବଦା ମୌନ ହୋଇଥାଏ । କାହାରିକୁ କିଛି କଥା କହେ ନାହିଁ । ରାଜା...

Read More

ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭେଦ

ସୁକୁମାର ଦିନେ ଅନ୍ୟ ମନଷ୍କ ଭାବରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ହଠାତ୍ ବଣ ଭିତରକୁ ପଶି ଆସିଥିଲା । ତା’ପରେ ସେ ଜଣେ ସାଧୁଙ୍କୁ ଭେଟିଲା ।                 ସାଧୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ, “ଯୁବକ! ତମେ କ’ଣ ହିଂସ୍ର ଜନ୍ତୁଙ୍କ କବଳରୁ ଆତ୍ମରକ୍ଷାର ମନ୍ତ୍ର ଜାଣ?”                 ତହୁଁ ସୁକୁମାର କହିଲା, “ମହାଶୟ! ବାଘ ମୋତେ ଖାଇଗଲେ ଭାରି ଭଲ ହେବ । କାହିଁକିନା ମୁଁ ମୋ ଜୀବନରେ କିଛି ବି କରି ପାରିଲି ନାହିଁ । ମୋର ଜଣେ ବନ୍ଧୁ ଆସି ଲକ୍ଷପତି...

Read More

ଗୋପାଳ ଭାଣ୍ଡ

ବଙ୍ଗଳାର କୃଷ୍ଣ ନଗରରେ ରାଜତ୍ୱ କରୁ ଥାନ୍ତି ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ । ଗୋପାଳଙ୍କର ପୂର୍ବ ପୁରୁଷ ସେହି କୃଷ୍ଣ ନଗରର ଘୂର୍ଣ୍ଣି ନାମକ ଗ୍ରାମରେ ବାସ କରୁ ଥାଆନ୍ତି । ସେମାନେ ଓଡିଶାରୁ ଯାଇ ବ୍ୟବସାୟ କରୁ କରୁ ରହି ଯାଇ ଥାଆନ୍ତି । କ୍ରମେ କ୍ରମେ ସେମାନଙ୍କର ଭାଷା ମଧ୍ୟ ବଙ୍ଗଳା ହୋଇ ଗଲା । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ବୃତ୍ତିରେ ଥିଲେ ନାପିତ ।         ଓଡିଆ ଏମିତି ଏକ ଜାତି ଯେଉଁ ରାଜ୍ୟକୁ ଯିବ ସେହି ରାଜ୍ୟର ଭାଷା ଓ...

Read More

ଦୁଷ୍ଟା ଦାସୀ

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ଇବୋ ନାମକ ରାଜ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦରୀ ଝିଅ ଥିଲା । ତା’ର ନାମ ଆକିମ୍ । ଆକିମ୍ର ବାପ ମା ତାକୁ ବାହା ଦେବା ପାଇଁ ଖୋଜି ଖୋଜି ଗୋଟିଏ ଭଲ ବର ଯୋଗାଡ କଲେ । ତା’ପରେ ବାହାଘରର ଆୟୋଜନ ମଧ୍ୟ ହେଲା । ସେ ଦେଶର ନିୟମ ଅନୁସାରେ କନ୍ୟାକୁ ତ ବର ଘରକୁ ପଠାଯାଏ । ସେହିଠାରେ ଯାଇ ଦୁହେଁ ବିବାହ କରି ରହନ୍ତି । ଏଣୁ ସେ ଆକିମ୍ର ମା ବଜାରରୁ ସବୁ ଦରକାରୀ ଜିନିଷ କିଣି ଆଣିଲେ । ସେ ଆକିମ୍ ପାଇଁ ଗୋଟିଏ ଚାକରାଣୀ ବି...

Read More

ପ୍ରାପ୍ତ ଧନ

ମାଣିକପୁର ଗ୍ରାମରେ ମାଧବ ଓ ରାମ ଦୁହେଁ ପଡୋଶୀ ଭାବରେ ରହୁଥା’ନ୍ତି । ସେ ଦୁହେଁ ଶିକ୍ଷିତ । କିନ୍ତୁ ଚାକିରୀ ପାଉ ନଥିବାରୁ ସେମାନେ ଗ୍ରାମରେ ଛୋଟ ଛୋଟ କାମ କରି କିଛି କିଛି ରୋଜଗାର କରି ଚଳୁଥା’ନ୍ତି । ରାମ ନିଜର ଦରିଦ୍ରତା କଥା ଭାବି ଭୀଷଣ ରାଗିଯାଏ ଓ ସ୍ତ୍ରୀ ପିଲାଙ୍କୁ ଗାଳିଗୁଲଜ କରି ସେ ତା’ ମନ ଶାନ୍ତ କରେ । ମାଧବ କିନ୍ତୁ ନିଜ ସ୍ତ୍ରୀ ପିଲାଙ୍କ ସହିତ ଭଲ ବ୍ୟବହାର କରେ । ଦିନେ ରାମ ମାଧବକୁ କହିଲା, “ମାଧବ, ଆମର...

Read More

ଲାଉର ତୀର୍ଥ ଦର୍ଶନ

     ଜଣେ ଶେଠ୍ ତାଙ୍କର ଜୀବନ କାଳ ଭିତରେ ନାନା କୁକର୍ମ କରି ଅନେକ ଧନଠୁଳ କରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ତାଙ୍କର ଶେଷ ଜୀବନରେ ସେ ତୀର୍ଥ ଭ୍ରମଣ କରି ପୁଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିବା ଲାଗି ଇଚ୍ଛା କଲେ । ଧର୍ମ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ ସ୍ୱାମୀସ୍ତ୍ରୀ ଦୁହେଁ ମିଶି କରି ତୀର୍ଥଯାତ୍ରାରେ ଯିବାକୁ ଶେଠ୍ ଚାହିଁଲେ । ସ୍ୱର୍ଗପ୍ରାପ୍ତି ହେବା କଥା ଶେଠ୍ ଶୁଣିଲେ । ତେଣୁ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ସାଥୀରେ ନେବା ପାଇଁ କହିଲେ ।        ମାତ୍ର ଶେଠ୍ ସ୍ତ୍ରୀ କହିଲେ...

Read More

ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଦାନ

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଦୁଇଜଣ ସ୍ତ୍ରୀ ଥା’ନ୍ତି । ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ଧନୀ ଓ କଞ୍ଜୁସ୍ । ଆଉ ଜଣେ ଭାରି ଗରୀବ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୟାଳୁ ଥିଲା । ତା’ର ହୃଦୟ ନବନୀତ କୋମଳ ଥିଲା, ଗରୀବ ବା ଅସହାୟ ଲୋକଙ୍କର ଯେତିକି ପାରେ ସେ ସହାୟତା କରେ । ତା’ ଦୁଆର ମୁହଁରୁ ଦୁଃଖିରଙ୍କି କେବେବି ଖାଲି ହାତରେ ଫେରନ୍ତି ନାହିଁ । ଦୁଇଜଣ ପରସ୍ପରର ପଡୋଶୀ ।                 ଧନୀ ମହିଳାଙ୍କ ପରିବାର ସହରରେ ରହି ବ୍ୟବସାୟ କରୁଥାନ୍ତି । ଗାଁରେ...

Read More

ଗୋପାଳଙ୍କ ରୋଷେଇ

ଶୀତ ଦିନ ଆସିଲା । ସେ ବର୍ଷ ହାଡ ଭଙ୍ଗା ଶୀତ ହେଉ ଥାଏ । ରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଶୀତରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ପାଇଁ ଦେହ ସାରା ଗରମ ପୋଷାକ ଆବୃତ କରି ଥାନ୍ତି ।                  ସଭାରେ ଯେତେକ ଥିଲେ ସମସ୍ତେ ମଧ୍ୟ ଶୀତ ଲୁଗା ଘୋଡାଇ ହୋଇ ଥାନ୍ତି ।                  ରାଜା ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଡକୁ ଥରେ ଦୃଷ୍ଟି ପକାଇଲେ ତା’ପରେ କହିଲେ – ଆମେ ତ ଏତେ ଗରମ କପଡାର ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରି ସୁଦ୍ଧା ଶୀତ ଦାଉରୁ ରକ୍ଷା ପାଇ ପାରୁ...

Read More

ବେଦବତୀ

ଚନ୍ଦନପୁର ଗ୍ରାମରେ ଏକ ସୁଖୀ ଦମ୍ପତି ରାମଦାସ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବାସ କରୁଥିଲେ । ବିବାହର ଦୀର୍ଘ ଦିନ ପରେ ତାଙ୍କର ଏକ କନ୍ୟା ସନ୍ତାନ ଜାତ ହେଲା । ସେହି ଅପୂର୍ବ ସୁନ୍ଦରୀ କନ୍ୟା ସନ୍ତାନର କମନୀୟ ମୁଖଶ୍ରୀରୁ ବେଦବାଣୀ ଝରି ଆସୁଥିବା ପରି ମନେ ହେଉଥିଲା । ତେଣୁ ସେମାନେ ତା’ର ନାମ ବେଦବତୀ ରଖିଲେ ।                 ଦିନେ ସେହି କନ୍ୟା ତା’ର ମା’ଙ୍କ ଠାରୁ ଦୁଗ୍ଧପାନ କରିବା ସମୟରେ ହାତ ମୁଠାରେ ମା’ଙ୍କ ଶାଢୀର ଏକ ଅଂଶ...

Read More

ଏ ବାକ୍ସ କାହାର?

ମହେନ୍ଦ୍ରର ଶେଷ ଅବଲମ୍ବନ ତା ବୋଉ ଥିଲା । ବାପା ତ ବହୁ ଆଗରୁ ଯାଇଥିଲେ । ବୋଉର ପରଲୋକ ପରେ ସେ ଆଉ ଗାଁରେ ନରହି ସହରକୁ ଯାଇ କୌଣସି କାମ ଧନ୍ଦା ଯୋଗାଡ କରିନେବାକୁ ସ୍ଥିର କଲା ।                 ଗାଁରେ ଜଣେ ଆତ୍ମୀୟ ଥିଲେ । ସେ ବେଶ୍ ଭଲ ମଣିଷ । ମହେନ୍ଦ୍ର ନିଜ ଘରର ଦାୟିତ୍ୱ ତାଙ୍କୁ ସମର୍ପି ଦେଲା । ଜମି ଯାହା ଅଳ୍ପସଳ୍ପ ଥିଲା, ତାକୁ ପ୍ରତିବେଶୀମାନଙ୍କୁ ସେ ଭାଗରେ ଦେଲା । ତେଣିକି ନିଜ ଭାଗ୍ୟ ପରୀକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ...

Read More

ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ