ସ୍ୱର୍ଗତ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁ ଥିଲେ ଜଣେ ଅତି ସରଳ ମଣିଷ । ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସାହାନାଇ ବାଦନକୁ ଲୋକପ୍ରିୟ କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଅତୁଳନୀୟ ଅବଦାନ ପାଇଁ ସେ ଇଣ୍ଡିଆ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା “ଇଣ୍ଡିଆରତ୍ନ” ଉପାଧିରେ ଭୂଷିତ ହୋଇଥିଲେ । ସାଧନା କେବେ ବି ବ୍ୟର୍ଥ ହୁଏ ନାହିଁ । ଦିନେ ନା ଦିନେ ତାହା ନିଶ୍ଚୟ ସଫଳତା ଆଣିଦିଏ । ଏହି କଥା ଦିନେ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଜନସମାଜକୁ କହିଥିଲେ । ଥରେ ଜଣେ ଆମେରିକାବାସୀ ବିସ୍ମିଲ୍ଲା ଖାଁଙ୍କଠାରୁ...
ବାଳୀ ଚକ୍ଷୁ ବନ୍ଦ କରି ପଡି ରହିଥିବାରୁ ସମସ୍ତେ ଭାବିଲେ ତାଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ଘଟିଛି । ଟିକିଏ ପରେ ସେ ଚକ୍ଷୁ ଅର୍ଦ୍ଧ ନିମଳିତ କରି ଚାରିଦିଗକୁ ମଥାତୋଳି ଚାହିଁଲେ । ସେତେବେଳେ ତ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ସୁଗ୍ରୀବ ଥିଲେ । ସେ ସୁଗ୍ରୀବଙ୍କୁ ଚାହିଁ କହିଲେ, “ମୁଁ ତୋତେ ରାଜ୍ୟରୁ ତଡି ଦେଇଥିଲି ଓ ତୋ ପତ୍ନୀକୁ ଛଡାଇ ନେଇଥିଲି; ହେଲେ ଏସବୁ ମୋର ଦୋଷ ନୁହେଁ ବରଂ ମୋ ଭାଗ୍ୟର ଦୋଷ । ସେହି ସମୟରେ ମୁଁ କ୍ରୋଧବଶରେ ମୁଁ ମୋର ବୁଦ୍ଧି ଓ...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳର କଥା । ଗୁରୁଗୃହରେ ରହି ଶିଷ୍ୟମାନେ ବିଦ୍ୟାଶିକ୍ଷା କରିବାର ପ୍ରଥା ଥାଏ । ଗୋଟିଏ ସହରରେ ‘ବର୍ଷ’ ନାମରେ ଜଣେ ଗୁରୁ ଥିଲେ । ସବୁ ବିଦ୍ୟାରେ ସେ ଥିଲେ ପଣ୍ଡିତ । ନାନା ଦେଶରୁ ଶିଷ୍ୟମାନେ ଆସି ତାଙ୍କ ପାଖରେ ବିଦ୍ୟାଶିକ୍ଷା କରୁଥାଆନ୍ତି । ଥରେ ବ୍ୟାଡି, ବରୁରୁଚି ଓ ଇନ୍ଦ୍ରଦତ ନାମରେ ତିନିଜଣ ବନ୍ଧୁ ପାଠ ପଢିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା କଲେ । ସେମାନେ ତ ଗୁରୁ ବର୍ଷଙ୍କ ନାମ ଆଗରୁ ଶୁଣିଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କରି ପାଖରେ...
ସଦାନନ୍ଦ ନାମକ ଜଣେ ଯୁବକ ବିଶାଳପୁର ଗ୍ରାମରେ ରହୁଥିଲା । ସେ ଖୁବ୍ ପରିଶ୍ରମୀ ଓ ସବୁ ବିଷୟ ଶିଖିବାରେ ତା’ର ବଡ ଆଗ୍ରହ । ସେ କାହାରି ଉପରେ କେବେବି ବିରକ୍ତ ହୁଏ ନାହିଁ । ସବୁବେଳେ ସେ ଖାଲି ହସହସ, ଖୁସିବାସିଆ ରହେ । ଲୋକମାନେ କହନ୍ତି ନାମ ଅନୁସାରେ ତା’ର ପ୍ରକୃତି ମଧ୍ୟ ସଦାନନ୍ଦ । ସେହି ଗ୍ରାମକୁ ପ୍ରାରବ୍ଧ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀବ୍ୟକ୍ତି ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଆସିଥିଲେ । ଏକ କଠିନ ବେମାରୀରେ ପଡି, ଭାଗ୍ୟବଶତଃ...
ଗୁମ୍ଫା ଦ୍ୱାରରୁ ରକ୍ତଧାରା ନିର୍ଗତ ହେବାର ଦେଖି ସୁଗ୍ରୀବ ଭାବିଲେ କି ବାଳୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି । ତେଣୁ ସେ ଭୀଷଣ ଦୁଃଖ ଓ ଭୟରେ ସେ ଗୁମ୍ଫାଦ୍ୱାର ବନ୍ଦ କରିଦେଇ କିସ୍କିନ୍ଧ୍ୟାକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ । କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତରେ ବାଳୀ ସେ ମାୟାବୀକୁ ମାରିଥିଲେ ଓ କିଛିଦିନ ପରେ କିସ୍କିନ୍ଧ୍ୟାକୁ ସେ ଫେରି ଆସିଲେ । ସୁଗ୍ରୀବ ବାଳୀଙ୍କୁ ଜୀବିତ ଅବସ୍ଥାରେ ଦେଖି ଆନନ୍ଦ ଓ ଚକିତ ହୋଇ ତାଙ୍କ ପାଦତଳେ ରାଜମୁକୁଟ ରଖି ତାଙ୍କୁ ସେ...
ଗୋଟିଏ ନଦୀ କୂଳରେ ଏକ ବିରାଟ ବୃକ୍ଷ ଥାଏ । ସେହି ବୃକ୍ଷ ଡାଳରେ ଅନେକ ପକ୍ଷୀ ବସା ବାନ୍ଧି ରହିଥାଆନ୍ତି । ପ୍ରତ୍ୟହ ସକାଳେ ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବାକୁ ଯାଆନ୍ତି । ସୂର୍ଯ୍ୟ ଅସ୍ତ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ବସାକୁ ଫେରିଆସନ୍ତି । ବସାକୁ ଫେରିଆସିବା ପରେ କିଛି ସମୟ ପାଇଁ ନଦୀ କୂଳ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କର କଳରବରେ ମୁଖରିତ ହୋଇଉଠେ । ଏହି ନଦୀ କୂଳରେ ଏକ ଛୋଟିଆ ପାହାଡଟିଏ ଥାଏ । ସେହି ପାହାଡରେ କେତେକ ମାଙ୍କଡ ରହୁଥାଆନ୍ତି । ...
ରାମଶର୍ମା ନାମକ ଜଣେ କବି ଶିକ୍ଷିତ ପାଠକମାନଙ୍କୁ କବିତା ପଢି ଶୁଣାଉଥାନ୍ତି । ସେମାନେ ଯାହା ଦିଅନ୍ତି ସେଥିରେ ସେ ତୃପ୍ତ ହୋଇ ରହନ୍ତି । ଅଧିକ ରୋଜଗାର ପାଇଁ ସେ କେବେ ମଧ୍ୟ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରି ନାହାଁନ୍ତି । ଥରେ ସେ ଶୁଣିଲେ କି ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କର କବିତା ଶୁଣିବାକୁ ଭାରି ଇଚ୍ଛା । କିଛି ଟଙ୍କା ମିଳିବ ବୋଲି ସେ ସେଠାକୁ ଯାଉଥା’ନ୍ତି । ବାଟରେ ଥକା ହୋଇ ଗୋଟିଏ ଗଛ ମୂଳରେ ସେ ବସି ପଡିଲେ ।...
ଉନବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଶେଷ ଆଡକୁ ଆମେରିକାରେ ଘଟିଲା ଏକ ମଜାଦାର ଘଟଣା । ଫିଲାଡେଲ୍ଫିଆରେ ଥିବା ଟଙ୍କା ତିଆରି କାରଖାନା ବା ମୁଦ୍ରଶାଳା ନିକଟରେ ଥିଲା ଖୁବ୍ ପୁରୁଣା ଚର୍ଚ୍ଚଟିଏ । ଚର୍ଚ୍ଚଟିର ମରାମତି ଦରକାର ପଡିଲା । କିନ୍ତୁ ପାଖରେ ରହୁଥିବା ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଚର୍ଚ୍ଚର ଛାତକୁ ତିନିହଜାର ଡଲାର୍ ଦେଇ କିଣିନେବା ନିମନ୍ତେ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେଲେ । ଛାତଟି ଏତେ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇ ପଡିଥିଲା ଯେ ତାହା ଆଉ ମରାମତି କରିବା ଅବସ୍ଥାରେ ହିଁ ନ ଥିଲା...
ମହର୍ଷି ମୃକଣ୍ଡ ଭୃଗୁବଂଶରେ ଜନ୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନାମ ମରୁଦ୍ବତୀ ଥିଲା । ବିବାହର ବହୁ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନ ହେଲା ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ଦୁହେଁ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ତପସ୍ୟା କଲେ ଓ ନାନା ତୀର୍ଥ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବୁଲି ବୁଲି ଶେଷରେ କେଦାର ତୀର୍ଥରେ ସେମାନେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ଦିନେ ସେଠାରେ ସେ ଦୁହେଁ ବସି ଧ୍ୟାନ କରୁଥିବା ସମୟରେ ହଠାତ୍ ଏକ ଆକାଶବାଣୀ ହେଲା ଯେ, “ତୁମ ଦୁହିଁଙ୍କର ତପସ୍ୟା...
ସାମାନ୍ୟ କଥାରେ କ୍ରୋଧାନ୍ୱିତ ହୋଇ ହରାଏ ମଣିଷ ବିଚାରଶକ୍ତି ଜାଣିପାରେ ନାହିଁ ଭଲମନ୍ଦ ସିଏ କରି-ବସେ ସଦା କୁକର୍ମ ଅତି । ସେହିପରି ଜଣେ ବଦ୍ରାଗୀ ପିଲା ପାଇ ମାଆଙ୍କର ପ୍ରେରଣା ଦିନେ ସମାଜ ସେବକ ଭାବରେ ସେ ଖ୍ୟାତ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ବିଶ୍ୱ ଭୁବନେ । ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ବିଶ୍ୱବିଖ୍ୟାତ ସମାଜସେବକ ବାବା ଆମ୍ତେଙ୍କର ପିଲାଦିନର ଘଟଣା । ସେ ପିଲାଦିନେ ଅତିମାତ୍ରାରେ ବଦ୍ରାଗୀ ଥିଲେ । ଟିକିଏ...
ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଅନୁସାରେ ଗଣେଶ ହେଉଛନ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ଠାକୁର । ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜାକଲେ ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ମିଳେ । ଗଣେଶଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମାମ୍ବଲମ୍ବୀ ଲୋକମାନେ ବିନା ପ୍ରଶ୍ନରେ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କ ସ୍ୱୀକୃତି ଯୋଗୁ ଅନ୍ଧଭାବରେ ନିଜର ବିଦ୍ୟାର ଈଶ୍ୱର ଭାବରେ ପୂଜା କରିଆସୁଛନ୍ତି । ଆସ୍ତିକମାନେ କୁହନ୍ତି ଧର୍ମକୁ ଯୁକ୍ତିଦ୍ୱାରା ନଦେଖି ଅନ୍ଧ ଭାବରେ ନିଜ ଅନ୍ତରାତ୍ମା ରେ ଅନୁଭବ କର ତେବେ ଯାଇ...
ଦିନେ ଖରାବେଳେ କୁଆକୁ ପାଣି ପିଇବାକୁ କେଉଁଠି ବି ମିଳିଲା ନାହିଁ । ମାତ୍ର କିଛି ଦୂର ଗଲାପରେ ସେ କୁଆ ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ମାଠିଆରେ କିଛି ପାଣି ଅଛି । କିନ୍ତୁ ପାଣି ବହୁତ କମ୍ ଥିବାରୁ ସେ କୁଆ ତାକୁ ମୋଟେ ପିଇ ପାରିଲା ନାହିଁ । ପିଇବା ଲାଗି ସେ କୁଆଟି ବହୁତ ଚେଷ୍ଟା କଲା, ଏପରିକି ମାଠିଆକୁ ଗଡେଇକି ପିଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା, କିନ୍ତୁ କୁଆ ପାରିଲା ନାହିଁ । ଶେଷରେ ବହୁତ ଭାବି ଭାବି ସେ କୁଆ ଗୋଟିଏ ଉପାୟ...
ନିଶା ଗରଜୁ ଥାଏ । ତେଣେ ବାହାରେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ମୃଦୁ ମୃଦୁ ବର୍ଷା । ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ଶବ୍ଦ ଭାସି ଆସୁଥାଏ ତଥା ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସାଙ୍ଗକୁ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୋକରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶି ଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେମାତ୍ର ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନ କରି ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟିଗଲେ ଏବଂ...
ପୁରୀଧାମରେ ସେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱପତି ନାମକ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ବୈଦ୍ୟ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଆୟୁବିଜ୍ଞାନ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ଯେପରି ବ୍ୟୁତ୍ପତି ଥିଲା, ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ୍ୟ ଚିକିତ୍ସାରେ ବି ଠିକ୍ ସେହିପରି ଯଥେଷ୍ଟ ସୁନାମ ଥିଲା । ଅନେକ ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ରହି ଆୟୁବିଜ୍ଞାନ ଶିକ୍ଷା କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବୈଦ୍ୟରାଜ ବିଶ୍ୱପତି ଏକାବେଳେ ବେଶି ଶିକ୍ଷାର୍ଥୀଙ୍କୁ ନିଜ ପାଖରେ ରଖୁ ନଥିଲେ । ଜଣେ ଦୁଇଜଣ କରି ରହିଲେ...
ପ୍ରିୟନାଥ ଓ ସୁପ୍ରିୟା ସ୍ୱାମୀ ସ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ନାମରେ ଯେପରି ସାମଞ୍ଜସ୍ୟ ଥିଲା, ସ୍ୱଭାବରେ ବି ସେହିପରି ଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ସ୍ୱଭାବର ଯାହା ବିଶେଷତ୍ୱ, ତାହା ବିବାହ ପରେ ପରେ ଉଭୟଙ୍କ ପାଖରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ତାହା ଏହି ପ୍ରକାରେ ଘଟିଥିଲା; ସେଦିନ ପ୍ରିୟନାଥ ଓ ସୁପ୍ରିୟା ସେମାନଙ୍କର ଜଣେ ବନ୍ଧୁବାନ୍ଧବଙ୍କ ଘରେ ବାହାଘର ଯୋଗୁଁ ଉପହାର ରୂପେ ପଠାଇବା ନିମନ୍ତେ ଖଣ୍ଡିଏ ଶାଢୀ କିଣିବା...
ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ବୁଢାବୁଢୀ ଦୁଇଜଣ ବସବାସ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଦୁଇଟି ପୁଅ ଝିଅ – ଝିଅଟିଏ ଷୋଳ ବରଷର ଆଉ ପୁଅଟିଏ ମାତ୍ର ପାଂଚ ବରଷର । କିଛିଦିନ ଅନ୍ତେ ସେ ବୁଢାବୁଢୀ ମରିଗଲେ । ଭାଇଭଉଣୀ ଏବେ କିପରି ଚଳିବେ । ଘରେ ଯାହା ଅଳ୍ପ କିଛି ସମ୍ପତ୍ତି ଥିଲା ତହିଁରେ କିଛିଦିନ ସେମାନଙ୍କର ଗୁଜୁରାଣ ଚଳିଗଲା । ତାପରେ ସାନଭାଇକୁ ସାଙ୍ଗରେ ଧରି ଝିଅଟି ସହରକୁ ଚାଲିଲା, କାମ ଖୋଜିବା ପାଇଁ । ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଖରା ।...
ଅନାଦି ଓ ଆଦିକନ୍ଦ ଦୁଇଜଣ ଭାରି ସାଙ୍ଗ । ବହୁ ସମୟରେ ସେମାନେ ଯାଇ ତାଙ୍କ ଗାଆଁର ଶେଷ ମୁଣ୍ଡ ବରଗଛ ମୂଳେ ବସି ଗପସପ ହୁଅନ୍ତି । ଦିନେ ଦିନେ ସେମାନେ ଭୋଜିଭାତ ବି ଘରେ କରନ୍ତି । ଦୁଇ ପରିବାର ଏକତ୍ର ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ ବସି ମଜାରେ ଖାଆନ୍ତି । ତାଙ୍କ ବାଡି ପାଖକୁ ଲାଗି ଅନ୍ୟଲୋକର ବାଡିଟିଏ ଥାଏ । ଅନାଦି ଓ ଆଦିକନ୍ଦ ଦୁଇ ଜଣ ମିଶି ଗୋଡିଏ ବାଡି କିଣିଥିଲେ । ସେଠାରେ ପନିପରିବା କରୁଥିଲେ । ସେମାନେ ଦୁହେଁ ଅଳସୁଆ ସକାଶେ ତାଙ୍କ...
ରାଜା ବ୍ରହ୍ମଦତ ସେତେବେଳେ କାଶୀ ରାଜ୍ୟରେ ରାଜୁତି କରୁଥା’ନ୍ତି । ବୋଧିସତ୍ୱ ସେହି ରାଜ୍ୟର ଜଣେ ପ୍ରତିପତିଶାଳୀ ନାଗରିକ ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଅଚଳାଚଳ ସମ୍ପତ୍ତି ଥିଲା । ଥରେ ସେ ଯାଇ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ ଯେ ସେ ସନ୍ନ୍ୟାସ ହୋଇ ଚାଲିଯିବାକୁ ଚାହାଁନ୍ତି ତେଣୁ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ସମ୍ପତ୍ତି ରାଜା ଯେପରି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତି । ରାଜା ଖୁବ୍ ଖୁସି ହେଲେ ଓ କହିଲେ, “ମୋର ତ ରାଜକୋଷ ଧନରେ ଭର୍ତ୍ତି, ମୁଁ ତୁମ ସମ୍ପତ୍ତି ନେଇ କ’ଣ କରିବି, ତମେ...
“ବ୍ରିଟିଶ୍ ଶାସନ କାଳର କଥାଏ ଶୁଣିବାକୁ ଲାଗେ ଭାରି ଡର ଗୋରା କର୍ଣ୍ଣେଲଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଥରେ ଅଭିଯୋଗ ଥିଲା ଗୁରୁତର । ସରକାରୀ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟ୍ ପଦେ ଥାଇ ଇଣ୍ଡିଆନ ଜଣେ ଦେଲେ ଶିକ୍ଷା ଅଭିଯୋଗ ଯେବେ ବିଚାର ସରିଲା କର୍ଣ୍ଣେଲ୍ ମାଗିଲେ କ୍ଷମା ଭିକ୍ଷା ।” ଦେଶପ୍ରେମୀ ବଙ୍କିମ ଚନ୍ଦ୍ର ଚାଟାର୍ଜୀଙ୍କର ଦେଶାତ୍ମବୋଧକ ସଂଗୀତ ‘ବନ୍ଦେ ମାତରଂ’ କାନରେ ବାଜିଲେ ଦେହରେ ଯେପରି ଶିହରଣ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ସେଇ...
ବଡଲୋକଙ୍କର ଜୀବନୀ ପୁସ୍ତକ ପଢି ପ୍ରଭାବିତ ହେଲା ବାଳକ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ପଦ ଦିନେ ସେ ବାଳକ କରିଲା ଅଳଙ୍କୃତ । ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ ସ୍ୱଚ୍ଛଳ ପରିବାରେ ଜାତ ଆଣେ ନାହିଁ ଜୀବନେ ସାର୍ଥକତା ସତ୍କର୍ମବଳେ ନିଃସ୍ୱ ମାନବ ବି ହୋଇପାରେ ଦିନେ ଜଗତଜିତା । ସମ୍ଭ୍ରାନ୍ତ, ସ୍ୱଚ୍ଛଳ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଦେଲେ ଜଣେ କଦାପି ମଧ୍ୟ ବଡ ମଣିଷ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ । ଜଣେ ନିଃସ୍ୱ ମଣିଷ ବି ତା’ର ସତ୍କର୍ମ...
ତେଗ୍ସୁଗନ୍ ନାମରେ ଜଣେ ସନ୍ଥ ଥିଲେ । ତେର ବର୍ଷ ବୟସରୁ ସେ ବୌଦ୍ଧଧର୍ମ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ବୁଦ୍ଧଙ୍କ ବାଣୀ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକ ପାଖରେ ପହଁଚାଇବା ପାଇଁ ବଦ୍ଧପରିକର ଥିଲେ । ଏଥିଲାଗି ପୁସ୍ତକମାନ ଛାପି ବାଂଟିବାପାଇଁ ସେ ସ୍ଥିର କଲେ । ମାତ୍ର ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପ୍ରଚୁର ଟଙ୍କାର ଆବଶ୍ୟକତା ପଡିଲା । ଏଥର ତେଗ୍ସୁଗନ୍ ମନରେ ଦୃଢସଂକଳ୍ପ ନେଲେ ଯେ, ଜାପାନର ଗାଁ ସହର ବୁଲିବୁଲି ଭିକ୍ଷାଟନ କରି ପୁସ୍ତକ...
ଦିନେ ଗୋଟିଏ ଗଧ ନିଜର ପିଠି ଉପରେ ସିଂହର ଚମଡା ପକାଇ ବୁଲି ବାହାରିଲା, ଏହାପରେ ତାକୁ ବାଟରେ ଯିଏ ବି ଦେଖିଲା, ସିଂହ ଆସୁଛି ଭାବି ଭୟରେ ଦଉଡି ପଳାଇଲା । ଏହା ଦେଖି ସେ ଗଧ ଲୋକଙ୍କୁ ଆହୁରି ଡରାଇବା ଲାଗି ସେମାନଙ୍କ ପଛରେ ଗୋଡାଇବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା । ସେ ଗଧ ଦଉଡିଲା ବେଳେ ହଠାତ୍ ତା’ ପିଠିରୁ ସିଂହର ଚମଡାଟି ଖସି ପଡିଲା । ଯେମିତି ସିଂହ ଚମଡାଟି ଖସିପଡିଛି ଲୋକମାନେ ସେ ଗଧକୁ ଚିହ୍ନି ପାରିଲେ ଏବଂ ତାକୁ ବହୁତ ବାଡେଇଲେ ।...
ଅନେକ, ଅନେକ ଦିନ ତଳେ ଜଣେ ରାଣୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ନାମ ମୀନାକ୍ଷି । ତାଙ୍କୁ ରାତିରେ ଆଦୌ ଭଲ ନିଦ ହେଉ ନଥିଲା । ସାରା ରାତି ସେ ଖାଲି ବିଛଣାରେ ଏକଡ ସେକଡ ହେଉଥିଲେ । ଫଳରେ ତାଙ୍କ ମିଜାଜ୍ ବଡ ଖିଟିମିଟିଆ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା । ମୁହଁରେ ବିରକ୍ତି ଓ ଅସନ୍ତୋଷ ଭାବ ଫୁଟି ଉଠିଥିଲା । ସେ ସର୍ବଦା ଅଭିଯୋଗ କରୁଥିଲେ, ମୋ ଶେଯ ଯଥେଷ୍ଟ ନରମ ହେଉନାହିଁ । ମୁଁ କିମିତି ଶୋଇବି?” ରାଜା ଦେଶ ବିଦେଶକୁ କେତେ ଲୋକ ପଠେଇଲେ...
ରାଜା ଏବେ ରାଣୀଙ୍କୁ ଧରି ଗଙ୍ଗା କୂଳକୁ ଗଲେ । ଏ କଥା ରାଜ୍ୟ ସାରା ପ୍ରଚାର ହୋଇ ଯିବାରୁ ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଦୁଃଖ ହେଲା । ରାଇଜ ସାରାର ପ୍ରଜା ମାନେ ଆସି ରାଣୀଙ୍କର ଗୋଡ ହାତ ଧରି ଅନୁରୋଧ କଲେ । ରାଣୀଙ୍କ ମନ ବଦଳିଲା ନାହିଁ । ସେ କହିଲେ ଯିଏ ଯାହା କୁହନ୍ତୁ ପଛେ, ମୁଁ କିନ୍ତୁ ରାଜାଙ୍କ ଠାରୁ ସେହି ସତ୍ୟ କଥାକୁ ଜାଣିବାକୁ ଚାହେଁ । ଶେଷରେ ଦିୱାନ୍ ଆସି ରାଣୀଙ୍କ ଆଗରେ ଅନେକ ବିନୟ ହେଲା । ଆଉ ରାଣୀ...
ଶେଖର ଓ ଶୋଭାଙ୍କର ବିବାହ ସମ୍ପନ୍ନ ହୋଇଗଲା । କିନ୍ତୁ ପତିପତ୍ନୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ବିଷୟରେ ମନ ଅମେଳ ରହୁଥିଲା । ଶେଖର ଗ୍ରାମରେ ରହିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରୁଥିବା ବେଳେ, ଶୋଭା ସହରାଭିମୁଖୀ ଥିଲେ । ପାଠପଢା ସରିବା ପରେ ଶେଖର ଚାକିରୀଟିଏ ସନ୍ଧାନରେ ଥିଲେ । ଅକସ୍ମାତ ପିତାଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ଘଟିବାରୁ ପାରିବାରିକ ଦାୟିତ୍ୱ ସମ୍ଭାଳିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଗ୍ରାମରେ ରହିବା ପାଇଁ ପଡିଲା । ତା’ ମୁଣ୍ଡ ଉପରେ ଗୋଟିଏ ଭଉଣୀର ବିବାହ ଭାର ବି...
ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ବାରଣାଶୀରେ ‘ବ୍ରାହ୍ମଦତ୍ତ’ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ । ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ବଳବାନ୍ ଏବଂ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲେ । କେବଳ ସେତିକି ନୁହେଁ ଦୟା, ପରୋପକାର ପ୍ରଭୃତି ମହନୀୟ ଗୁଣର ମଧ୍ୟ ଅଧିକାରୀ ଥିଲେ । ତେଣୁ ପ୍ରଜାମାନେ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥିଲେ । ପ୍ରଜାମାନେ ସୁଖରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥିବାରୁ ରାଜା ମଧ୍ୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଖୁସି ଥିଲେ । ତେଣୁ ଚାରିଆଡେ ରାଜାଙ୍କର ପ୍ରଶଂସା ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଥାଏ ।...
କୃଷ୍ଣପୁରରେ କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀ ନାମକ ଜଣେ ପଣ୍ଡିତ ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଘରର ପଛପଟେ ଏକ ଗଭୀର କୁଅ ଥାଏ, ତାକୁ ସମସ୍ତେ ପାତାଳ ଗଙ୍ଗା କହୁଥାନ୍ତି । ସେ କୁଅରେ ଥାଏ ଏକ କଚ୍ଛପ । କୁହାଯାଏ କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଜେଜେବାପା ତାକୁ ସେଥିରେ ଆଣି ଛାଡିଥିଲେ । କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ଘର ପଛପଟେ ଏକ ବିରାଟ ଖୋଲା ସ୍ଥାନ ଥାଏ । ସେଠାରେ ଗ୍ରାମର ଲୋକମାନେ ଆସି ଏକତ୍ରିତ ହୁଅନ୍ତି । କୃଷ୍ଣଶାସ୍ତ୍ରୀ ସେଠାରେ ପୁରାଣ ପଢି...
ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳେ ଜଣେ ଧର୍ମଜ୍ଞ ରାଜା ଥିଲେ । ‘ପୂର୍ବ ଜନ୍ମରେ ମୁଁ ଏପରି କି ପ୍ରକାର ପୁଣ୍ୟ ଅର୍ଜନ କରିଥିଲିଯେ, ଆଜି ମୋତେ ଏତେ ସୁଖ, ଶାନ୍ତି, ଆନନ୍ଦ ମିଳୁଛି?’ ଏହି କଥା ଜାଣିବା ପାଇଁ ସେ ଜ୍ୟୋତିଷମାନଙ୍କୁ ଡାକିଲେ । ସେମାନଙ୍କୁ କହିଲେ, “ମୋ ପୂର୍ବଜନ୍ମ ବିଷୟରେ ଯିଏ ଠିକ୍ କଥା କହିପାରିବ ତା’ର ପାଂଚ ପୁରୁଷ ପାଇଁ ଯେତେ ଧନ ଦ୍ରବ୍ୟ ଦରକାର ତାକୁ ଦିଆଯିବ ।” ଏହିକଥା ଜ୍ୟୋତିଷମାନେ କହିପାରିବେ ନାହିଁ ବୋଲି ରାଜାଙ୍କୁ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଦୁଷ୍ଟ ସୁଧଖୋର୍ ଲୋକ ଥିଲା । ସେ ଭୂତପ୍ରେତଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଭୟ କରେ ନାହିଁ । ସେହି ଗ୍ରାମର ଏକ ଦରିଦ୍ର ସ୍ତ୍ରୀକୁ ସେ କିଛି ଟଙ୍କା କରଜ ଦେଇଥିଲା । ସେ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକଟିର ସ୍ୱାମୀ ମୃତ, ଛଅଟି ଛୁଆ । ସେମାନଙ୍କ ମୁହଁରେ ଖାଦ୍ୟ ମୁଠାଏ ଦେବ ବୋଲି ଘର ବନ୍ଧା ରଖି ମାତ୍ର ତିରିଶଟି ଟଙ୍କା କରଜ କରିଥିଲା । ପରବର୍ଷ ସେ କରଜ ତ ଶୁଝିପାରିଲା ନାହିଁ । ପୁଣି ଅଧିକ ପନ୍ଦରଟଙ୍କା କରଜ ନେଲା । ସୁଧଖୋର୍ ଲୋକଟି କରଜର...
ନିଃସନ୍ତାନ ଦ୍ରୁପଦ ସନ୍ତାନ ପ୍ରାପ୍ତିର ଇଚ୍ଛା ନେଇ ଅନେକ ଆଶ୍ରମ ବୁଲିଲେ । ଅନେକ ମୁନିଙ୍କର ସେ ସେବାକଲେ । ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ପୁତ୍ର ଓ ଗୋଟିଏ କନ୍ୟା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାର ଆକାଂକ୍ଷା ଥିଲା । ଦ୍ରୋଣଙ୍କ ସହ ପୂର୍ବ ଶତ୍ରୁତା ଯୋଗୁଁ ସେ ଚାହିଁଥିଲେ କି ତାଙ୍କର ଏପରି ଏକ ପୁତ୍ର ହେବ ଯିଏକି ଦ୍ରୋଣଙ୍କୁ ମାରି ପାରିବ । ପାଣ୍ଡବମାନଙ୍କର ଅସ୍ତ୍ରଗୁରୁ ଦ୍ରୋଣ ଅର୍ଜୁନଙ୍କ ନିକଟରୁ ଗୁରୁଦକ୍ଷିଣା ସ୍ୱରୂପ ଦ୍ରୁପଦଙ୍କର ଅର୍ଦ୍ଧରାଜ୍ୟ...
ସେଦିନ ଆମେ ଯେତେବେଳେ ବସ୍ରୁ ଅବତରଣ କଲୁ ରଣପୁର ବଜାର ଉପରେ, ସମୟ ସେତେବେଳକୁ ପ୍ରାୟ ସାଢେ ପାଂଚଟା ହେବ । ଶୀତୁଆ ସଂନ୍ଧ୍ୟା ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କ ନାଲିଆ କିରଣ ଚାରି ଆଡେ ବିଛାଡି ହୋଇ ପଡି ଥାଏ । ରଣପୁର ଥାନା ସାମ୍ନାରେ ଠିଆ ହୋଇ ମୁଁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେବଙ୍କୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲି । ସତେ ଅବା ମଣିନାଗ ପାହାଡ ଉପରେ ସିନ୍ଦୁର ଟୋପାଏ କିଏ ଲଗାଇ ଦେଇଛି । ସେହି ସମୟରେ ପ୍ରକୃତିର ବିଚିତ୍ର ଶୋଭା ଦେଖି ମୁଁ ଆତ୍ମହରା ହୋଇ ପଡିଲି । ମାଆ...
ହଂଙ୍କ ନଗରୀଟି ଜନବହୁଳତା ଓ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ପୃଥିବୀ ବିଖ୍ୟାତ । ଏହା ଦ୍ୱୀପରେ ଅବସ୍ଥିତ ଯେପରି ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷୁଦ୍ର ଦେଶ । ଏହା ବ୍ରିଟେନ୍ ଅଧିକୃତ ଏକ ଉପନିବେଶ । ତୁମେ ଯଦି ଏସିଆର ମାନଚିତ୍ର ଦେଖିବ, ତେବେ ଦେଖିବ ଯେ ଏହା ଚାଇନାର ଗୋଟିଏ ଅଂଶ । ତେବେ ଏହା କିପରି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନଙ୍କ ଅଧିକାରକୁ ଆସିଲା? ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ବ୍ରିଟିଶ୍ମାନେ ଚାଇନାକୁ ଅଫିମ ରପ୍ତାନି କରି ଅମାପ ଧନ ରୋଜଗାର କରୁଥିଲେ । ୧୮୪୧ ମସିହାରେ...
ବହୁତ ଦିନ ତଳେ ଗୋଟିଏ ଗଛରେ ଗୋଟିଏ ଦି ମୁଣ୍ଡିଆ ଚଢେଇ ରହୁଥିଲା । ତାର ଦୁଇଟି ମୁହଁ ଏବଂ ଗୋଟିଏ ପେଟ, ଦିନେ ଗୋଟା ପାଚିଲା ଆମ୍ବ ଦେଖି ଚଢେଇର ଗୋଟାଏ ମୁହଁ ତାକୁ ପୁରା ଖାଇଦେଲା । ଏଥିରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁଣ୍ଡ ପ୍ରଥମ ମୁଣ୍ଡକୁ ଗାଳି ଦେଲା । ଏକଥା ଶୁଣି ପ୍ରଥମ ମୁଣ୍ଡ କହିଲା ଯିଏ ଖାଇଲେ କ’ଣ ହେଲା ସବୁ ତ ସେଇ ଗୋଟିଏ ପେଟକୁ ଯାଉଛି । କିଛିଦିନ ପରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ମୁହଁ ଗୋଟିଏ ବିଷାକ୍ତ ଫଳ ଦେଖି ତାକୁ ଖାଇବାକୁ...