ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ସତ୍ୟପାଳ ଓ ଦୁଇଶତ୍ରୁ

ନିଶା ଗରଜୁ ଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହାକୁ ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁସାଇଁ ପବନର ଶବ୍ଦ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନ ଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେହେଲେବି ବିଚଳିତ ନହୋଇ ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି...

Read More

ବୋଝ

ଶ୍ୟାମ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ସଚ୍ଚା ପଣ୍ଡିତ ଥିଲେ । ସେ ବହୁକାଳ ଧରି ନାନା ଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କଲେ । ଲୋକେ କାହିଁକି ଧର୍ମ ନାମରେ ପରସ୍ପର କନ୍ଦଳ କରନ୍ତି, ସେ ଏଇକଥା ବୁଝିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରର ପ୍ରଧାନ ସତ୍ୟ ହେଲା, ଧର୍ମ ମଣିଷ ସହ ଭଗବାନଙ୍କର ସମ୍ପର୍କ ସ୍ଥାପନ କରିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ଦିଷ୍ଟ । ମଣିଷ ମଣିଷ ଭିତରେ ଝଗଡା ଉପୁଜାଇବା ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରର ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟ ନୁହେଁ । ଶ୍ୟାମ ଶାସ୍ତ୍ରୀ ଭାବିଲେ, ହୁଏତ...

Read More

ପୂଣ୍ୟକର୍ମର ମୂଲ୍ୟ

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଶମ୍ଭୁ ନାମକ ଜଣେ ଦରିଦ୍ର ଓ ବଡ ଧାର୍ମିକ ସ୍ୱଭାବର ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲା । ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀର ନାମ ସୁମତି । ଗ୍ରାମରେ ଅକାଳ ପଡିଲା, ଖାଇବାକୁ ମିଳିଲା ନାହିଁ, ଗୋରୁମହିଷି ସବୁ ମରିଗଲେ । କାମ କରିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ମଧ୍ୟ ମିଳିଲା ନାହିଁ । ଦୁଇଚାରି ଦିନରେ ଥରେ କୌଣସି ମତେ ଖାଦ୍ୟ କପାଳରେ ଜୁଟେ । ଏପରି ଅବସ୍ଥାରେ ଦିନେ ସୁମତି ଶମ୍ଭୁକୁ କହିଲା, “ଏତେ କଷ୍ଟ ସହି ଏଠାରେ ପଡିବା ଅପେକ୍ଷା ତମେ ସହରକୁ ଯାଅ ସେଠାରେ ତମକୁ...

Read More

ବିଶ୍ୱସ୍ତ ଭୃତ୍ୟ

ରାଜା ବିକ୍ରମ ପୁଣି ଥରେ ବେତାଳକୁ ନିଜ ଅକ୍ତିଆରକୁ ଆଣି କାନ୍ଧ ଉପରେ ପକାଇ ଚାଲିଲେ । ଏହା ଦେଖି ବେତାଳ କହିଲା- “ ବିକ୍ରମ! ତୁମେ ତୁମ ଜିଦ୍ ରେ ଅଟଳ । କାହିଁକି ତୁମେ ମୋତେ ସେହି ଯୋଗୀ ପାଖକୁ ନେଇ ଯିବାକୁ ଚାହୁଁଛ? ମୁଁ ତୁମକୁ ପ୍ରଥମେ କହିଛି ସେ ଆଦୌ ଭଲ ଲୋକ ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ତୁମେ ମୋ କଥା ଶୁଣୁ ନାହଁ । ଯଦି ମୋତେ ସାଙ୍ଗରେ ଆଣିଲଣି ରାସ୍ତା କାଟିବା ପାଇଁ ମୁଁ ତୁମକୁ ଆଉ ଏକ କାହାଣୀ କହୁଛି, ଶୁଣ ।”        ...

Read More

ଉପସ୍ଥିତ ବୁଦ୍ଧି

ଗୋଟିଏ ଗଧ ଖୋଲା ପଡିଆରେ ଉଠିଥିବା କୋମଳ ଘାସ ଚରୁ ଥିଲା । ଅଚାନକ ଯେତେ ବେଳେ ସେ ମୁଣ୍ଡ ଉଠାଇଲା, ଆଉ ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ବାଘ ତା ଆଡକୁ ମାଡି ଆସୁଛି । ଗଧ ଦେଖିଲା ଯେ ଆଉ ପ୍ରାଣ ବଂଚାଇବା ତା ପକ୍ଷରେ ଖୁବ୍ କଷ୍ଟକର ପାଠ । ବାଘ ସାମନାରେ ଦୌଡି ପଳାଇବା ଅସମ୍ଭବ । ତେଣୁ ସେ ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ କ’ଣ କରିବ? ଜୀବନ ବଂଚାଇବ କେମିତି । କଥାରେ ଅଛି “ଅକଲ ବଡୀ ୟା ଭୈଁସ୍” । ସେହି କଥାକୁ କାମରେ ଲଗାଇବ ଯେ ବୁଦ୍ଧି ଦ୍ୱାରା ବଳକୁ...

Read More

ପରର ସ୍ତ୍ରୀ ରାଜକନ୍ୟା

ଶୁଆ କହିଲା ଶାରୀଲୋ ମୁଁ ତୋତେ ପୁରୁଷର ପରୋପକାର କଥା ସିନା କହିଲି, ହେଲେ ତୁମର ମାଇପ ଜାତିଯେ କେଡେ ବେଇମାନୀ ସେ କଥା ମଧ୍ୟ ଶୁଣ । ଏହା ପରେ ଶୁଆ ଆରମ୍ଭ କଲା – ରାଜା ଝିଅ ଛଇଳାକୁ । ବିଜୟ ସେନ୍ ସେହି ପଳାତକ ରାଜ କୁମାରୀଙ୍କ ସହିତ ବିବାହ କରାଇ ଦେଇ ନିଜର ପ୍ରତିଜ୍ଞା ପୂରଣ କଲେ ତାପରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଛାଡି ଦେଇ ନିଜେ ଅଶ୍ୱରେ ବସି ଶୁଆ ସହିତ ନିଜ ରାଜ୍ୟକୁ ଫେରି ଗଲେ । ଏହା ପରେ ରାଜ କନ୍ୟା ଛଇଳାକୁ ବିବାହ କରି ପିତାଙ୍କ...

Read More

ବିଚିତ୍ର ପୁଷ୍ପ

ମାଣିକପୁରୀରେ ଯେଉଁ ବସନ୍ତୋତ୍ସବ ସମ୍ପନ୍ନ ହେଲା, ସେଥିରେ ଉତୁଙ୍ଗ ନାମକ ପାହାଡି ଜାତିର ଜଣେ ଯୁବକ ଭାଗ ନେଇଥିଲା । ସେ ରାଜକୁମାରୀ ପ୍ରିୟମ୍ବଦାଙ୍କୁ ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ଏକ ଫୁଲତୋଡା ଦେଲା । ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଅନୁସାରେ ରାଜା ପ୍ରତାପବର୍ମା ସେହି ଫୁଲର ଗଛ ଆଣିବାକୁ ସୈନିକମାନଙ୍କୁ ପଠାଇଲେ । କିନ୍ତୁ ସେମାନେ ଅଧିକ କିଛି ଫୁଲ ଧରି ସେଠାରୁ ଫେରି ଆସିଲେ । ରାଜଗୁରୁ ଗୌରୀନାଥ କହିଲେ ଯେ ଏ ଫୁଲ ଅଶୁଭସୂଚକ । ଏଣିକି ଆଗକୁ...

Read More

ରୂପାନ୍ତର

ଦଣ୍ଡକାରଣ୍ୟ ନିକଟରେ ବାଘପୁର ନାମରେ ଛୋଟ ରାଜ୍ୟଟିଏ ଥିଲା । ସେଠିକାର ରାଜା ବ୍ୟାଘ୍ରେଶ୍ୱର ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ନାମ ଅନୁସାରେ ସ୍ୱଭାବ ମଧ୍ୟ ଅତି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ଥିଲା । ସେ ରାଜ୍ୟଟିର ନାମ ହୁଏତ ଶାନ୍ତିପୁର ଥିଲା । ବ୍ୟାଘ୍ରେଶ୍ୱର ରାଜ୍ୟଟି ଜୟ କରିବାପରେ ତା’ର ନାମ ବଦଳାଇ ସେ ବାଘପୁର ରଖିଲେ । ସେଠିକାର ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ରାଜାଙ୍କୁ ପ୍ରଶଂସା କରି କହିଲେ ଯେ ରାଜା ହେଉଛନ୍ତି ସାକ୍ଷାତ୍ ଭଗବାନ୍ । ସେଥିରେ ସେ ରାଜା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗର୍ବରେ...

Read More

ଦୁଇ ପ୍ରତିବେଶୀ

ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ଓ ଘଡଘଡିର ଶବ୍ଦର ବିରତିବେଳେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ବି ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ ।                 କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି...

Read More

ମହା ପଣ୍ଡିତ

ସୀତାପୁରର ଜମିଦାର ମାଧବଙ୍କ ପୁଅ ବିଦ୍ୟାଧର ଜଣେ ବିଦ୍ୱାନ ଥିଲେ । ବ୍ୟବସାୟରେ ସେ ଆଦୌ ମନ ଦେଉ ନଥିଲେ । ସେ ଆହୁରି ପଢିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲେ, ଅଧିକ ବିଦ୍ୟାର୍ଜ୍ଜନ କରିବେ । କିନ୍ତୁ ବିଦ୍ୟା ପ୍ରତି ତାଙ୍କର ଆଗ୍ରହ ଯେତିକି ଥିଲା ବିଦ୍ୟା ଯୋଗୁଁ ସେତିକି ଗର୍ବ ବି ଥିଲା । ତେଣୁ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକଙ୍କୁ ସେ ନିମ୍ନ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖୁଥିଲେ ।                 ବହୁତ ଥର ମାଧବ ପୁଅକୁ ବୁଝାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲେ କି ବିଦ୍ୟାର୍ଜ୍ଜନ ଭଲ...

Read More

ହାତୀମୁଣ୍ଡ ଧାରୀ ମନୁଷ୍ୟ ପୂଜା

ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମ ଅନୁସାରେ ଗଣେଶ ହେଉଛନ୍ତି ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ଠାକୁର । ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜାକଲେ ଅନୁଗାମୀମାନଙ୍କୁ ବିଦ୍ୟା ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ମିଳେ । ଗଣେଶଙ୍କୁ ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମାମ୍ବଲମ୍ବୀ ଲୋକମାନେ ବିନା ପ୍ରଶ୍ନରେ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀଙ୍କ ସ୍ୱୀକୃତି ଯୋଗୁ ଅନ୍ଧଭାବରେ ନିଜର ବିଦ୍ୟାର ଈଶ୍ୱର ଭାବରେ ପୂଜା କରିଆସୁଛନ୍ତି । ଆସ୍ତିକମାନେ କୁହନ୍ତି ଧର୍ମକୁ ଯୁକ୍ତିଦ୍ୱାରା ନଦେଖି ଅନ୍ଧ ଭାବରେ ନିଜ ଅନ୍ତରାତ୍ମା ରେ ଅନୁଭବ କର ତେବେ ଯାଇ...

Read More

ସମୁଦ୍ର ପାଣି ଲୁଣିଆ କାହିଁକି?

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ଓଡିଶାର ଜଣେ ବଣିକ ସମୁଦ୍ର ପଥ ଦେଇ ଜାଭା, ସୁମାତ୍ରା ଓ ବୋର୍ଣ୍ଣିଓରେ ଓଡିଶାର ଦ୍ରବ୍ୟ ବିକ୍ରୟ କରି ସେଠାରୁ ସୁନା, ରୂପା, ହୀରା ଓ ନୀଳା, ମୋତି, ମାଣିକ୍ୟ ଆଦି ଜିନିଷ ନେଇ ଆସନ୍ତି । ସେଇ ସାଧବ ପୁଅମାନଙ୍କ ଲାଗି ଦେଶରେ ସୁନା ଫଳୁଥିଲା । ଏହାର ନାବିକମାନଙ୍କ ଉପରେ ଜଳ ଦସ୍ୟୁମାନେ ବାରମ୍ବାର ଆକ୍ରମଣକରି ସେମାନଙ୍କ ଠାରୁ ସେହି ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ସମ୍ପତ୍ତିମାନ ଛଡାଇ ନେଉଥିଲେ ।          ଏକଦା ଗ୍ରାମର...

Read More

ରେଶମୀ ବସ୍ତ୍ର

ତିନିହଜାର ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ଚୀନ୍ର ସମ୍ରାଟ ଚଉଦ ବର୍ଷର ସୁନ୍ଦର ଝିଅଟିଏ ବାହା ହେଲେ । ତା’ର ନାମ ସଲିଙ୍ଗସି ଥିଲା । ସେ ବଡ ଲଜ୍ଜାଶୀଳା ଥିଲା । ତାକୁ ଖୁସି ରଖିବା ପାଇଁ ସମ୍ରାଟ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରିଥା’ନ୍ତି ।                 ସବୁ ସତ୍ତ୍ୱେ ମଧ୍ୟ ସିଲିଙ୍ଗସି ସର୍ବଦା ଉଦାସ ରହିଥାଏ । କେବେ ବା ତା’ଆଖିରୁ ଅଶ୍ରୁବିନ୍ଦୁ ସବୁ ଝରିଯା’ନ୍ତି । ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ଖୁସି ହୁଏ ନାହିଁ । ପ୍ରଥମ କାରଣ...

Read More

ଶାଶୁ ବୋହୁ

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଶକୁ ନାମରେ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକଟିଏ ଥାଏ । ସେ ବଡ କଞ୍ଜୁସ୍ । ତା’ ବିଷୟରେ ଲୋକେ କଞ୍ଜୁସ୍ ବୋଲି କହିଲେ ସେ ସେମାନଙ୍କ କଥା ମୋଟେ ମାନେନାହିଁ; ଓଲଟି କୁହେଯେ ସେ ମିତବ୍ୟୟି । ଶକୁ ବହୁଦିନୁ ବିଧବା । ତା’ର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ପୁଅ ଶ୍ୟାମକୁ ପାଳି ପୋଷି ସେ ବଡ କଲା । ଏବେ ସୁନ୍ଦରୀ ସୁଲକ୍ଷଣୀ ବୋହୁଟିଏ ପାଇଁ ସେ ଚାରିଆଡେ ତା’ଆଖି ବୁଲାଇଲା । ଶକୁର ବହୁତ ଧନ ଥାଏ ହେଲେବି ସେ ଭାରି କଞ୍ଜୁସ୍ । ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ ଲୋକ...

Read More

ସ୍ୱଭାବ

ତିରୁବଲ୍ଲୁବର ହେଉଛନ୍ତି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତର ଜଣେ ମହାନ ସନ୍ଥ । ନିଜର ସୌହାର୍ଦ୍ଦ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ବ୍ୟବହାର ଯୋଗୁଁ ସେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆପଣାର କରିପାରିଥିଲେ । ନିଜର ଜୀବିକା ନିର୍ବାହପାଇଁ ସେ ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ଲୁଗା ଦୋକାନ କରିଥିଲେ । ଏହା ସେହି ସମୟର କଥା ।                 ଥରେ ଜଣେ ଉଦ୍ଧତ ସ୍ୱଭାବର ଯୁବକ ତାଙ୍କ ଦୋକାନରେ ପହଁଚି ଭାବିଲା, ସେ ତିରୁବଲ୍ଲୁବରଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରିବେ; ଯାହାଫଳରେ କି ସେ ନିଶ୍ଚୟ କ୍ରୋଧର ବଶବର୍ତ୍ତୀ ହେବେ...

Read More

ମନ୍ତ୍ରଶକ୍ତି

ପୁରୁଣା କାଳର କଥା । ସେତେବେଳେ ତ ନେପାଳରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଲୋକଙ୍କର କିଛି ନା କିଛି ମନ୍ତ୍ର ଶକ୍ତି ଥାଏ । ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ବର୍ଦ୍ଧନ ନାମରେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧ ଥାଏ । ସେ ପଶୁ ଚରାଇ ତା’ ପେଟ ପୋଷେ । ଦିନେ ପଶୁ ଚରାଇବା ବେଳେ ତାକୁ ବହୁତ ଶୋଷ ଲାଗିଲା । ଏହି କାରଣରୁ ସେ ନିକଟସ୍ଥ କୁଅକୁ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଗଲା । ଦେଖିଲା ସେ ଗ୍ରାମର କେତେକ ଲୋକ କୁଅର ଚଉତରା ଉପରେ ସବୁ ଗଳ୍ପ କରୁଛନ୍ତି । ସେ ମଧ୍ୟ ସେଠାରେ ଯାଇ ବସି ପଡିଲା ।...

Read More

ନିଷ୍ଠାପର ସାଧନା ମଣିଷକୁ ମହାନ୍ କରିଦିଏ

ବିବେକାନନ୍ଦଙ୍କର ପିଲାଦିନର ନାମ ଥିଲା ‘ନରେନ୍ଦ୍ରନାଥ’, ତାଙ୍କ ଜନ୍ମ କଲିକତା ନଗରୀରେ ହୋଇଥିଲା । ସେଠାରେ ସୁବିଖ୍ୟାତ ରାମକୃଷ୍ଣ ମିଶନର ସଂସ୍ଥାପକ ହିସାବରେ ସେ ବେଶ୍ ଜଣାଶୁଣା ହୋଇଯାଇଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ଇଣ୍ଡିଆନ ସଂସ୍କୃତିର ଅଗ୍ରଦୂତ ରାମକୃଷ୍ଣ ପରମହଂସଙ୍କ ନୀତି ଆଦର୍ଶରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ବାଳକ ନରେନ୍ଦ୍ର ସଦାଚାରୀ ହୋଇଯାଇଥିଲେ ।                 ଶେଷରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ପରମହଂସଙ୍କର ଶିଷ୍ୟତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।...

Read More

କାଶୀ ପଣ୍ଡିତ

ଅନନ୍ତ ନାମକ ଜଣେ ପଣ୍ଡିତ ଥା’ନ୍ତି । ସେ ତାଙ୍କ ପିଲାଟିଦିନରୁ ଘରୁ ଲୁଚି କାଶୀ ପଳାଇଥିଲେ । ସେଠାରେ କୌଣସି ପଣ୍ଡିତଙ୍କ ଦୟାରୁ କିଛି ଶାସ୍ତ୍ର ଅଧ୍ୟୟନ କରି ବହୁବର୍ଷ ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ଗ୍ରାମକୁ ଫେରିଲେ । ତେଣୁ ଲୋକେ ତାଙ୍କୁ କାଶୀପଣ୍ଡିତ ବୋଲି କହୁଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କର ଅଭ୍ୟାସ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପଣ୍ଡିତଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରି ନିଜପାଇଁ ଗର୍ବ କରିବା ।                 ଥରେ ସେ ପାଖ ଗ୍ରାମରେ ଥିବା ନିଜର ଭଉଣୀ ଘରକୁ ଯାଇଥା’ନ୍ତି...

Read More

କିଏ ଚୋର?

ରଘୁସିଂହ ଲଳିତପୁର ଗାଁରେ ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ଝିଅ । ତା’ର ନାମ ସୁପ୍ରିୟା । ସେ ଝିଅଟି ଅତି ସାନ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ରଘୁସିଂହଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ ପରଲୋକଗମନ କଲେ । ସେହିଦିନଠୁଁ ରଘୁସିଂହ ତାଙ୍କ ଝିଅ ସୁପ୍ରିୟାକୁ ଅତି ଯତ୍ନରେ ବଢାଇଥିଲେ ।                 ସୁପ୍ରିୟାର ସ୍ୱଭାବ ଏପରି ଯେ ସେ ମାଛିକୁ ମ ସୁଧାବି କହିବ ନାହିଁ, ତେଣେ କିଛି ଅନ୍ୟାୟ କରିବ ନାହିଁ କି ସହିବ ନାହିଁ । ସେ ଯେତିକି ସତ୍, ସେତିକି ସାହସୀ...

Read More

ବିଶ୍ୱାସରେ ବିଷ

ମର୍କତ ନଗର ନାମକ ଏକ ରାଜ୍ୟ ଥିଲା । ସେହି ରାଜ୍ୟରେ ଶମ୍ଭୁକେଶ ନାମକ ଜଣେ ରାଜା ଥାଆନ୍ତି । ସେ ରାଜା ବହୁତ ବିଳାସ ବ୍ୟସନରେ କାଳାତିପାତ କରୁଥାଆନ୍ତି । ସେ ରାଜାଙ୍କର ହାତୀ ଦାନ୍ତର ପଲଙ୍କ ଥିଲା । ସେ ପଲଙ୍କରେ ମଖମଲି ଗଦି । ଗଦିରେ ପୁଣି ରାଜାଙ୍କର ଶୋଇବା ଆଗରୁ ନାନା ପ୍ରକାର ସୁଗନ୍ଧିତ ଅତର ସିଞ୍ଚା ଯାଉଥିଲା । କେତେ ଦାସ ଦାସୀ ଦିନରାତି ଚବିଶ ଘଣ୍ଟା ରାଜାଙ୍କର ସେବାରେ ଥିବେ । ଏଭଳି ପଲଙ୍କରେ ରାଜା ଶୁଅନ୍ତି ।...

Read More

ରାଜକୁମାରୀ ସୌଦାମିନୀ

ଏଇପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗଳ୍ପଟି କହି ସୌଦାମିନୀ ତା’ର ପିତାଙ୍କୁ କହିଲା, “ବାବା ଏ କ୍ଷେତ୍ରରେ କନକପ୍ରଭା କାହାକୁ ବିବାହ କରିବେ? କୌଣ୍ଡିନ୍ୟ ଦେଶର ଯୁବରାଜଙ୍କୁ ନା ରାଜଶେଖରଙ୍କୁ ନା ଗନ୍ଧର୍ବଙ୍କୁ? ଏହାହିଁ ଏହି ଗଳ୍ପର ସମସ୍ୟା । ମୋତେ ବିବାହ କରିବାକୁ ଆସୁଥିବା ଯୁବକମାନଙ୍କୁ ଆପଣ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନହିଁ ପଚାରିବେ, ଯିଏ ଏ ଗଳ୍ପ ଶୁଣିବା ପରେ ନ୍ୟାୟସଙ୍ଗତ ଭାବରେ ସମାଧାନ କରିଦେବ ମୁଁ ତାକୁହିଁ ବିବାହ କରିବି ।”                ...

Read More

ମାଠିଆରୁ ପାଣି କୁଆ ପିଇଲା

ଦିନେ ଖରାବେଳେ କୁଆକୁ ପାଣି ପିଇବାକୁ କେଉଁଠି ବି ମିଳିଲା ନାହିଁ । ମାତ୍ର କିଛି ଦୂର ଗଲାପରେ ସେ କୁଆ ଦେଖିଲା ଗୋଟିଏ ମାଠିଆରେ କିଛି ପାଣି ଅଛି । କିନ୍ତୁ ପାଣି ବହୁତ କମ୍ ଥିବାରୁ ସେ କୁଆ ତାକୁ ମୋଟେ ପିଇ ପାରିଲା ନାହିଁ । ପିଇବା ଲାଗି ସେ କୁଆଟି ବହୁତ ଚେଷ୍ଟା କଲା, ଏପରିକି ମାଠିଆକୁ ଗଡେଇକି ପିଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା, କିନ୍ତୁ କୁଆ ପାରିଲା ନାହିଁ ।                 ଶେଷରେ ବହୁତ ଭାବି ଭାବି ସେ କୁଆ ଗୋଟିଏ ଉପାୟ...

Read More

“କାଲିକୁ ଆସ”

ଗୋଟିଏ ସହରରେ ମାର୍କ ନାମକ ଜଣେ ଲୋକ ଥାଏ । ସେ ଯେତିକି ଧନୀ, ସେତିକି କୃପଣ । କେହି କେବେ ତାହାଠୁଁ କୌଣସି ଉପକାର ପାଇଥିବାର ଜଣା ନଥିଲା ।                 ଦିନେ ମାର୍କ ସହର ରାସ୍ତାରେ ଯାଉଛି, ଜଣେ ଅତିଶୟ ଗରୀବ ଲୋକ ତା’ ଆଗରେ ହାତ ପତାଇ କହିଲା, “ବାବୁ, ମୁଁ ଦୁଇଦିନ ହେଲା କିଛିବି ଖାଇନାହିଁ । ମୋତେ ଗୋଟିଏ ପଇସା ଦିଅନ୍ତୁ । ମୁଠେ ଖାଇନିଏ ।”                 ଲୋକଟିର ଚେହେରା ଦେଖିଲେ ବୁଝିହେବ ସେ ସତ କହୁଛି ।...

Read More

ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତି

ଦିନକର କଥା ବୁଦ୍ଧଦେବ ନିଜର ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ସହିତ ପରିଭ୍ରମଣ କରୁଥାନ୍ତି । ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ବୁଦ୍ଧଦେବଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ ଛଳରେ କହିଲେ, ଗୁରୁଦେବ ଏହି ପୃଥିବୀରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତି କିଏ? ଟିକିଏ ହସି ଦେଇ ବୁଦ୍ଧଦେବ କହିଲେ ଏହି ପୃଥିବୀରେ ଚାରିପ୍ରକାର ବ୍ୟକ୍ତି ଅଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ବ୍ୟକ୍ତି :- ଯେଉଁମାନେ କି ନିଜର ମଙ୍ଗଳ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତି ନାହିଁ ବା ଅନ୍ୟର ମଙ୍ଗଳ ମଧ୍ୟ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତି ନାହିଁ । ଦ୍ୱିତୀୟ ବ୍ୟକ୍ତି...

Read More

ଲୋଭି ବିଲୁଆ

ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଦୁଇଟି ବଡ ଷଣ୍ଢ ଥିଲେ । ଦିନେ ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ବହୁତ ଲଢେଇ ହେଲା । ଆଉ ସେହି ଲଢେଇରେ ସେ ଦୁହିଁଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ ଫାଟି ରକ୍ତ ବି ବୋହିଲା । ସେତେବେଳେ ଗୋଟିଏ ବିଲୁଆ ତ ଏସବୁ ଦେଖୁଥାଏ, ରକ୍ତ ଥପ୍ ଥପ୍ ହୋଇ ମାଟିରେ ପଡିବାର ଦେଖି ସେ ବିଲୁଆ ଆଉ ତା’ ଲୋଭ ସମ୍ଭାଳି ପାରିଲା ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ଦୁଇ ଷଣ୍ଢଙ୍କ ମଝିରେ ପଶି ରକ୍ତ ଚାଟିବା ଆରମ୍ଭ କଲା । ଏପରିକି ସେ ଭୁଲିଗଲା ଯେ ଷଣ୍ଢମାନେ ଲଢୁଛନ୍ତି । ଲଢିଲା ବେଳେ...

Read More

ଗ୍ରହଣ ଛୁଟା

ଶଭରୀ ଜମିଦାରଙ୍କ କାମରେ ଯାଉଥିଲା । ହଠାତ୍ ମେଘ ବର୍ଷିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ଓ ସଂଧ୍ୟା ମଧ୍ୟ ହେବାକୁ ଗଲା । ସେ ଭାବିଲା ବରଂ ଯେଉଁଠି ହେଉ ପଛେ ରହିଯିବା ତା’ପାଇଁ ଭଲ । ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ସେ ଦେଖିଲା, ଅଦୂରରେ କେତୋଟି ଖପରୁଲି ଘର । ଏଣୁ ସେ ଶୀଘ୍ର ଯାଇ ସେଠାରେ ପହଁଚି କବାଟ ବାଡେଇଲା । ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ଜଣେ ବୁଢା ଛୋଟ ଲଣ୍ଠନଟିଏ ଧରି ଆସି କବାଟ ଫିଟାଇଲା । ତା’ର ଗୋଟିଏ ଗୋଡ ଛୋଟା । ସେ କହିଲା, “ଭିତରକୁ ଆସ, ବର୍ଷାରେ ଆଉ ଭିଜି...

Read More

ମହା ଗଧ

ଗୁରୁଦେବ ସ୍ୱାମୀ ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ସରସ୍ୱତୀ କେବଳ ମହିମାଗଡ ନୁହଁ, ବରଂ ତା’ଆଖପାଖ ଦଶଖଣ୍ଡ ରାଜ୍ୟର ପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁଦେବ । ତାଙ୍କର ମଧୁର ବ୍ୟବହାର, ଶାନ୍ତ ସ୍ୱଭାବ, ବଳିଷ୍ଠ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱପାଇଁ ରାଜାଙ୍କଠାରୁ ପ୍ରଜା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କୁ ଅତୀବ ଭକ୍ତି କରୁଥିଲେ, ପ୍ରେମ ବି କରୁଥିଲେ । ତେଣୁ ସବୁଠି ଖାଲି ସ୍ୱାମୀ ନିତ୍ୟାନନ୍ଦଙ୍କର ଭୁରି ଭୁରି ପ୍ରଶଂସା । ସ୍ୱାମୀ ସବୁବେଳେ କହୁଥିଲେ-ଶିକ୍ଷା ମଣିଷକୁ ସୁଖଶାନ୍ତିରେ ରହିବାକୁ...

Read More

ବୁଦ୍ଧିମାନ ଭିକାରୀ

ମହିମାପୁରୀର ଗୋଟିଏ ମନ୍ଦିର ପାଖରେ ଜଣେ ଭିକାରୀ କପଡାଟିଏ ବିଛାଇ ତା’ ଉପରେ କାଗଜରେ, “ମୁଁ ଅନ୍ଧ, ଭିଖ ଦିଅ” ଏହା ଲେଖି ସେ ବସିଥାଏ । ଯେଉଁମାନେ ମନ୍ଦିରକୁ ଆସନ୍ତି ତାକୁ ପଢି ଦୟା କରି ସେଠି କିଛି ପଇସା ପକାଇ ଦେଇ ଯା’ନ୍ତି । ଥରେ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଗୋଟିଏ ଆଠଣି ଦୂରରୁ ପକାଇ ଦେଲେ ଯେ ତାହା କପଡାରେ ପଡି ପୁଣି ଗଡି ଗଡି ଯାଇ ବାହାରେ ପଡିଲା ଭିକାରୀ ନିଜ ସ୍ଥାନରୁ ଉଠିପଡି ତାକୁ ଗୋଟାଇ ଆଣି ରଖିଲା । ସେ ଭଦ୍ରଲୋକ ଜଣକ ଏସବୁ...

Read More

ଦ୍ୱାଦଶ ରାଜକୁମାରୀ କାହାଣୀ

ସେହିଦିନ ସେହି ସଞ୍ଜ । ସେହି ବଉଳ ଫୁଲିଆ ନିରୋଳା ପବନ । ମନ ଭିତରେ ଗୁମୁରି ଉଠୁ ଥାଏ କେତେ ରାଇଜର କେତେ ରାଜକୁମାରୀଙ୍କ କାହାଣୀ । ଆଗରେ ପୁଣି ଥାଏ ରଜ ପର୍ବ । ଗାଁର ଝିଅମାନେ ଯେମିତି ସିହରି ଉଠୁ ଥାନ୍ତି ଦୋଳି ଖେଳିବାକୁ । ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ଗଣିଆ ବୋଉ ମାଲ୍ୟାଣୀ ସେହି ଝିଅମାନଙ୍କୁ କେବଳ ଟାହି ଟାପରା କରି କହୁଥାଏ ମରମ ଛିଣ୍ଡା କଥାରୁ ପଦେ ପଦେ । ସେହି ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ଚାରିଆଡେ ଜହ୍ନ ଆଲୁଅ ବିଛାଡି ହୋଇ ପଡିଥାଏ ।...

Read More

ଖଟ୍ୱାଙ୍ଗ ପୁରାଣ

 ଦିନେ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଃଖିତ ହୋଇ ସିଂହାସନରେ ବସି ଅଛନ୍ତି । ରାଜାଙ୍କର ମନ ଭଲ ନଥିବା ଜାଣି ପାତ୍ରମନ୍ତ୍ରୀ କେହି ପାଖକୁ ଯାଉ ନଥାନ୍ତି । ଏମନ୍ତ ସମୟରେ ଗୋପାଳ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ । ଗୋପାଳକୁ ରାଜା ଭଲ ପାଉ ଥିଲେ ବୋଲି ରାଜା ଦ୍ୱାର ଗୋପାଳର ଅବାରିତ ଥିଲା । ସେ ହଠାତ୍ ରାଜାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଇ କହିଲେ –                  ମହାରାଜ!                  ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମୁଖ କାହିଁକି ଆଜି ମଳିନ ହୋଇ...

Read More

ଦୁଇ ଜଣଙ୍କ ବିବାଦରେ, ତୃତୀୟର ଲାଭ

ସିଂହ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା, ସେହି ପରି ଚିତା ମଧ୍ୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲା । ସିଂହ ଚିତାକୁ ଡରୁ ନଥିଲା କି ଚିତା ମଧ୍ୟ ସିଂହକୁ ଡରୁ ନଥିଲା । ଦୁହେଁ ନିଜ ନିଜ ଶକ୍ତିରେ ବଳବାନ୍ ଥିଲେ । ଏକଦା ସେମାନେ ଦୁଇଜଣ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ଶିକାର ପାଇଁ ବାହାରିଲେ । ଶିକାର ଖୋଜି ଖୋଜି ସେମାନଙ୍କ ନଜର ଗୋଟିଏ ହରିଣ ଉପରେ ପଡି ଗଲା । ତେଣୁ ଦୁଇ ଜଣ ଯାକ ତାକୁ ଚାରି ପଟୁ ଘେରି ଗଲେ । ଦୁର୍ବଳ ହରିଣ ଏହି ଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପଡି ବହୁତ ଡରିଗଲା ।...

Read More

କୁଶଳଙ୍କ କୌଶଳ

ଚନ୍ଦନପୁର ଗ୍ରାମରେ କୁଶଳ ନାମରେ ଜଣେ ପଣ୍ଡିତ ଥିଲେ । ସେହି ଗ୍ରାମରେ ଅନେକ ଶ୍ରମିକ ଓ ବ୍ୟବସାୟୀ ମଧ୍ୟ ଥିଲେ । ତେଣୁ କୁଶଳଙ୍କର ପାଣ୍ଡିତ୍ୟକୁ ଚିହ୍ନିବା ଭଳି ଲୋକ କେହି ନ ଥିଲେ । ତେଣୁ ସେ ବାଧ୍ୟ ହୋଇ ରାଜାଙ୍କୁ ଦେଖା କରିବା ପାଇଁ ରାଜଧାନୀ ଗଲେ ।                 ବହୁତ ଚେଷ୍ଟା କରି ମଧ୍ୟ ରାଜାଙ୍କ ସହିତ ଦେଖା ମିଳିଲା ନାହିଁ । ସେତିକିବେଳେ ଚତୁରଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କର ଦେଖା ହେଲା; ସେ ତାଙ୍କର ପିଲାଦିନର ସାଥୀ ଥିଲେ...

Read More

ନିଜେ ଭଲ ହେଲେ ଦୁନିଆ ଭଲ ହେବ

       ଦୁଷ୍ଟ ପିଲାଟିଏ କିଛି ବୁଝେନି କି କାହାକଥା ଶୁଣେନି, ସବୁବେଳେ ଖାଲି କାନ୍ଦେ । ପିଲାଟିକୁ ତା’ର ବାପା ମାଆ ବୁଝେଇ ବୁଝେଇ ବେଦମ୍ ହୋଇ ଗଲେଣି ।        ସେହି ପିଲାଟିର ବାପା କୌଣସି ଏକ ଅଫିସ୍ ରେ କାମ କରନ୍ତି । ଦିନେ ଅଫିସ୍ ରେ ତାଙ୍କର କାମ ନ ସରିବାରୁ କିଛି ଫାଇଲ୍ ପତ୍ର ନେଇ ଆସିଥାନ୍ତି ଘରେ ବାକିଆ କାମ କରିବେ ବୋଲି ।        ଠିକ୍ ବେଳରେ କାମ ଆରମ୍ଭ କରିଦେଲା ବେଳକୁ ପିଲାଟିର କାନ୍ଦ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲା । ମାଆ...

Read More

ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ