ବୀରସିଂହ ନାମରେ ଏକ ଶିବଭକ୍ତ ଯୁବକ ଥାଏ । ସେ ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କୁ ସର୍ବଦା ଉପାସନା କରେ । ତା’ର ପିଲାଦିନୁ ବାପ ମା’ ମରି ଯାଇଥା’ନ୍ତି । ତେଣୁ ତା’ର କାକାହିଁ ତାକୁ ପାଳି ପୋଷି ମଣିଷ କରିଥିଲେ । ବୀରସିଂହର ବିବାହ ବୟସ ହେବାରୁ ତା’ର କାକା ଚନ୍ଦ୍ରସିଂହ ଦିନେ କନ୍ୟା ଖୋଜି ଯାଇ ନିଜ ଶଶୁର ଘର ଗ୍ରାମ ହରିପୁରରେ ପହଁଚିଲେ । ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ଶ୍ୟାଳକ ରବିଗୁପ୍ତଙ୍କ ସହିତ ଏ ବିଷୟରେ ସେ ଆଲୋଚନା କଲେ । ଶେଷକୁ ଚନ୍ଦ୍ରସିଂହ କହିଲେ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ମନ୍ଥରକ ନାମକ ଏକ ତନ୍ତୀ ବାସ କରୁଥାଏ । ଲୁଗା ବୁଣି ସେ ତା’ର ଗୁଜୁରାଣ ମେଂଟାଏ । ଦିନେ ଲୁଗା ବୁଣୁଥିବା ସମୟରେ ତା’ର ତନ୍ତଟି ଭାଂଗିଗଲା । ତନ୍ତ ଭାଂଗିଯିବା ପରେ ମନ୍ଥରକ କୁରାଢିଟି ନେଇ ବଣକୁ ଗଲା । ତନ୍ତ ମରାମତି କରିବା ପାଇଁ ଭଲ କାଠ ଆବଶ୍ୟକ । ଭଲ କାଠ ଗଛ ଖୋଜୁ ଖୋଜୁ ଶେଷରେ ସେ ଏକ ଶିଂଶପା ଗଛ ଦେଖି ପାରିଲା । ସେହି ଗଛଟିକୁ ହାଣିବା ଆରମ୍ଭ କଲା । କିନ୍ତୁ ସେହି ଗଛରେ ଏକ ରାକ୍ଷସ ରହୁଥାଏ । ସେ...
ସୁନା ମିଳୁଥିବା ଦେଶଗୁଡିକରୁ ଚୋରେଇ ଲୁଚେଇ ଅନ୍ୟ ଦେଶର ଲୋକେ ନିଜ ଦେଶକୁ ସୁନା ବୋହି ନେଉଥିଲେ । ଏଥିପାଇଁ ସେମାନେ ଯୁଦ୍ଧର ସାହାଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ ନେଉଥିଲେ । ସୁନା ବୋଝେଇ ହୋଇଥିବା ବୋଇତ ବା ଜାହାଜମାନ ଯାତ୍ରା କରୁଥିଲା ସମୁଦ୍ରରେ । ତେବେ ସମୁଦ୍ର ମଧ୍ୟ ମଝିରେ ମଝିରେ ଏଭଳି ଅନ୍ୟାୟ କାର୍ଯ୍ୟର ପ୍ରତିରୋଧ କରୁଥିଲା । ସମୁଦ୍ରରେ ଭୀଷଣ ଝଡ ଉଠି ସମୁଦ୍ରରେ ବୁଡି ଯାଉଥିଲା ସୁନା ବୋଝେଇ ବୋଇତମାନ । ସେଥିରେ ଥିବା ଲୁଣ୍ଠିତ ସୁନାକୁ...
ଯେଉଁ ସମୟରେ ଆଠଗଡ ରାଜାଙ୍କର ଖୁବ୍ ପ୍ରତିପତି ତଥା ସୁନାମ ଥିଲା, ସେହି ସମୟରେ ଉପଦେଷ୍ଟାଙ୍କର କାଟେତି ଓ ସୁଖ୍ୟାତି କଥା କହିଲେ ନସରେ । ଚତୁର ବ୍ୟଙ୍ଗକାର ଥିଲେ ଜଣେ ଖୁବ୍ ନାମକରା କବିରାଜ ବା ବୈଦ୍ୟରାଜ । ଏହା ସହିତ ରାଜାଙ୍କ ଦରବାରରେ ସେ ଥିଲେ ଜଣେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଉପଦେଷ୍ଟା । ଆଉ ଉପଦେଷ୍ଟା ଭାବରେ ସେ ଥିଲେ ଅସ୍ତବୁଦ୍ଧିଦତ୍ତ ନାମରେ ପରିଚିତ । ଏହା ଯେଉଁ ସମୟର କଥା, ସେ ସମୟରେ ଯାତାୟତ ନିମନ୍ତେ ସୁଖପ୍ରଦ...
ବଣ ଭିତରେ, ନଦୀକୂଳରେ ଥିବା ଗୋଟିଏ ଗୁରୁକୂଳରେ ରହି ଦଳେ ପିଲା ଜଣେ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଗୁରୁଙ୍କଠାରୁ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରୁଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କ ଭିତରେ ରଘୁନାଥ ଥିଲା । ସେ ମୋଟେ ପାଠ ପଢୁ ନଥାଏ । ଗୁରୁ ଯାହା କହୁଥାନ୍ତି, ସେସବୁ ସେ କିଛି ମନେ ରଖୁ ନଥାଏ । ତେବେ ତା’ ସ୍ୱଭାବ ବହୁତ ଭଲ ଥିଲା । ଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରତି ତା’ର ପ୍ରଗାଢ ଭକ୍ତି ମଧ୍ୟ ଥାଏ । ତେଣୁ ଗୁରୁ ତାକୁ କଡାକରି କେବେବି କିଛି କହିପାରୁ ନଥାନ୍ତି । ଯେଉଁ...
ପ୍ରତିଦିନ ନଗର ପରିଭ୍ରମଣ କରିବା ବିରବଲଙ୍କର ଏକ ଅଭ୍ୟାସ । ଏହି ନଗର ଭ୍ରମଣ ସମୟରେ ସେ ଲୋକମାନଙ୍କର ଭଲ ମନ୍ଦ କଥା ପଚାରି ବୁଝନ୍ତି । ଦିନେ ସକାଳେ ଆଗ୍ରା ସହରରେ ବୁଲୁଥିବା ସମୟରେ ହଠାତ୍ ଜଣେ ଲୋକ ଆସି ବିରବଲଙ୍କୁ ପଚାରିଲା, “ମହାଶୟ! ଆପଣ କହିପାରିବେ କି, ବିରବଲଙ୍କ ଘରକୁ ଯିବାକୁ ରାସ୍ତା କେଉଁଟା?” ଲୋକଟିର ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଦେବାକୁ ଯାଇ ବିରବଲ ତାଙ୍କୁ ରାସ୍ତା ବତାଇଦେଲେ ସତ କିନ୍ତୁ ନିଜେ ବିରବଲ ବୋଲି ପରିଚୟ ଦେଲେ...
ରଘୁସିଂହ ଲଳିତପୁର ଗାଁରେ ରହୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ବୋଲି ଝିଅ । ତା’ର ନାମ ସୁପ୍ରିୟା । ସେ ଝିଅଟି ଅତି ସାନ ହୋଇଥିଲା ବେଳେ ରଘୁସିଂହଙ୍କର ସ୍ତ୍ରୀ ପରଲୋକଗମନ କଲେ । ସେହିଦିନଠୁଁ ରଘୁସିଂହ ତାଙ୍କ ଝିଅ ସୁପ୍ରିୟାକୁ ଅତି ଯତ୍ନରେ ବଢାଇଥିଲେ । ସୁପ୍ରିୟାର ସ୍ୱଭାବ ଏପରି ଯେ ସେ ମାଛିକୁ ମ ସୁଧାବି କହିବ ନାହିଁ, ତେଣେ କିଛି ଅନ୍ୟାୟ କରିବ ନାହିଁ କି ସହିବ ନାହିଁ । ସେ ଯେତିକି ସତ୍, ସେତିକି ସାହସୀ...
“ଆମ ଆର ପାଖ ଘରେ ଯିଏ ଆସି ରହିଛନ୍ତି, ସେ ଜଣେ ଖୁବ୍ ଭଲ ଜ୍ୟୋତିଷ । ତାଙ୍କ ନାମ ହରି ଶର୍ମା । ତାଙ୍କୁ ଆମ ଝିଅର ଜାତକ ଦେଖାଅ । ସେ ତା’ ବିବାହ ବିଷୟରେ କିଛି କହି ପାରିବେ ।” କଳ୍ପନା ଦେବୀ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ରବିବାବୁଙ୍କୁ ଏକଥା ବାରମ୍ବାର କହିଲେ । ରବିବାବୁ ବି ଲକ୍ଷ୍ୟ କଲେ, ଜଣେ ଭଦ୍ରଲୋକ ସେଦିନ ସକାଳେ ଯାଇ ପଡୋଶୀ ଘରେ ଖଣ୍ଡିଏ ଜାତକ ଦେଇ ଆସିଲେ । ରବିବାବୁ କଳ୍ପନା ଦେବୀଙ୍କୁ ଧରି ପଡୋଶୀ ଘରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ । ଯିଏ...
ଶ୍ରୀପୁର ଗ୍ରାମରେ ଭୂଷଣ ନାମକ ଜଣେ ଚାଷୀ ରହୁଥାଏ । ତା’ସ୍ତ୍ରୀ ରେବତୀ ବଡ କଟୁ ସ୍ୱଭାବର ଥିଲା । ଭୂଷଣ ତା’ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ନିଜ ଅଧୀନରେ ରଖିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ରେବତୀ ତା’ର ନରମ ସ୍ୱଭାବର ଲାଭ ଉଠାଇଲା ଓ ସଦା ସର୍ବଦା ହୁକୁମ ଦେଇ ଚାଲିଲା । ବିଚାରା ଭୂଷଣ କ’ଣ କରିବ? ଚୁପ୍ ରହିଥାଏ । ସେମାନଙ୍କର ତିନି ଝିଅ ଓ ଗୋଟିଏ ପୁଅ ଥିଲେ । ବଡ ଦୁଇଝିଅ ଓ ପୁଅ ମା’ କଥାରେ ଚାଲନ୍ତି । ସେମାନେ ପଦେବି କଥା...
ବୀର ଗୌରୀକୁ ବିବାହ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଥିଲା । ମାତ୍ର ଗୌରୀ ଚାହୁଁଥିଲା ଯିଏ ତାକୁ ହୀରାହାରଟିଏ ଦେବ ସେ କେବଳ ତାକୁହିଁ ବିବାହ କରିବ । ହେଲେ ବୀର ପାଖରେ ହୀରାହାର ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ଧନ ନଥାଏ । ବୀର ରୋଷେଇ କାମ ଶିଖିଲା । ବିଭିନ୍ନ ଲୋକଙ୍କ ଘରେ କାମ କରି ଦେଇ ସେ କିଛି ପଇସା ରୋଜଗାର କଲେ । ସେହି ପଇସାକୁ ସଞ୍ଚୟ କରି କରି ସେ ଯେ ଦିନେ ଗୌରୀକୁ ବିବାହ କରିବ, ତାହା ଏକ ବିଡମ୍ବନା, ତଥାପି ମଧ୍ୟ ତା’ର ଆଶା ଥାଏ...
ସେଠ୍ ରତ୍ନଗୁପ୍ତ ଚନ୍ଦ୍ରନଗରର ଜଣେ ବଡ ବ୍ୟବସାୟୀ ଥିଲେ । ଦିନେ ରାତିରେ ତାଙ୍କ ଘରୁ ଦଶହଜାର ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣମୁଦ୍ରା ଚୋରି ହୋଇଗଲା । ସକାଳେ ଉଠି ସେଠ୍ ଯେତେବେଳେ ଏହି ଚୋରି କଥା ଜାଣିଲେ, ସେତେବେଳେ ସେ ହଠାତ୍ ସ୍ତବ୍ଧ ହୋଇଗଲେ । କାହିଁକିନା ଦିନେ ଏଭଳି ଘଟଣା ଘଟିବ ବୋଲି ସେ କେବେବି କଳ୍ପନା ସୁଦ୍ଧା କରି ନଥିଲେ । ଯାହାହେଉ, ସେ ସେଠ୍ ଶୀଘ୍ର ପ୍ରକୃତିସ୍ଥ ହୋଇ କିପରି ଭାବରେ ଚୋରି ହେଲା, କିଏ ଚୋରି କଲା ସେସବୁ କଥା...
ଲାବଣ୍ୟ ଧର୍ମପୁରୀର ରାଜା ଅନଙ୍ଗପାଳଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା । ସେ ଉଭୟ ସୁନ୍ଦରୀ ଓ ଗୁଣବତୀ ଥିଲେ । ଅନେକ ବିଦ୍ୟା ସେ ପଢିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ସେ ନିପୁଣା ଥିଲେ । ରାଜା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ବର ଖୋଜୁଥାନ୍ତି । ଦିନେ ରାଜକୁମାରୀ ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ, “ବାବା, ମୋର ଜାତକରେ ଅଛି ଯେ ମୋର ସ୍ୱାମୀ ଜଣେ ସମ୍ରାଟ ହୋଇଥିବେ । ତେଣୁ ରାଜକୁମାରମାନଙ୍କ ଜାତକ ଆଣି ମୋତେ ଦେଖାନ୍ତୁ । ଦେଖିବି ଯାହାର...
ଜାମ୍ମୁ-କାଶ୍ମୀରର ଲୋକକଥା । ଏଠାରେ କାମଧନ୍ଦା ନ ମିଳିବାରୁ ଥରେ ଦଶ ଜଣ କୃଷକ ଅନ୍ୟତ୍ର କାମଧନ୍ଦାରେ ବାହାରିଗଲେ । ସେ ଅଂଚଳରେ ଶିକ୍ଷା ଦୀକ୍ଷାର ପ୍ରସାର ଘଟି ନଥିବାରୁ ସେମାନେ ପାଠପଢି ନଥିଲେ । ପ୍ରାୟତଃ ବୋକା ଭଳି ଆଚରଣ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରୁଥିଲେ । ଦଶଜଣଯାକ କୃଷକ ଚାଲିଥାନ୍ତି । ହଠାତ୍ କାହିଁକି କ’ଣ ମନହେଲା, ସେମାନଙ୍କ ଭିତରୁ ଜଣେ ସେମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟା ଗଣି ନଅ ବୋଲି ଜାଣିଲା । ସେ ଏକଥା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ କହିଲା...
ହେଲାପୁରୀର ବିଶ୍ୱେଶ୍ୱରଙ୍କ ନାଟକ-କଳା ସମିତି ବହୁତ ବିଖ୍ୟାତ ଓ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପଇସା ଦେଇ ନାଟକ ଦେଖିବାର ଉତ୍ସାହ ଦିନକୁ ଦିନ କମିଗଲା । ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ବିଶ୍ୱେଶ୍ୱର “ପାରିଜାତ ହରଣ” ନାମକ ଆଉ ଏକ ନାଟକର ରଚନା କଲେ । ସେଥିପାଇଁ ଯାହା କିଛି ବି ଖର୍ଚ୍ଚ ହେବ, ସେ ବିଷୟରେ ସେ ତାଙ୍କର ବନ୍ଧୁ ସୁଦର୍ଶନଙ୍କ ସହ ଆଲୋଚନା କଲେ । ସୁଦର୍ଶନ ନିଜେ କିଛି ଆର୍ଥିକ ସାହାଯ୍ୟ...
ଅଗନା ଅଗନି ବନସ୍ତ ଭିତରେ ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ପାହାଡ ଥିଲା । ସେ ପାହାଡଟା ଏତେବଡ ଥିଲାଯେ ତା’ର ଅଗ୍ର ଭାଗକୁ ଚାହିଁଲେ ତା’ର ଅଗ୍ରଭାଗ ଦିଶେନି । ଦିନେ ବଣର ରାଜା ସିଂହ ବନସାରା ଘୋଷଣା କରିଦେଲାଯେ- କୀଟ, ପତଙ୍ଗ, ପଶୁ, ପକ୍ଷୀ ଯିଏ ହଉନା କାହିଁକି ଯିଏ ପାହାଡର ଅଗ୍ରଭାଗରେ ଯାଇ ପହଁଚି ପାରିବ ସିଏ ତା’ର ମନ୍ତ୍ରୀ ହେବ । ସେଥିପାଇଁ ପଶୁ, ପକ୍ଷୀ ଓ କୀଟ ପତଙ୍ଗଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରତିଯୋଗିତା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଗଲା । ପକ୍ଷୀମାନେ ତ...
୧୮୮୦ ମସିହା ବେଳର କଥା । ସେତେବେଳେ ଇଣ୍ଡିଆରେ ବଡଲାଟ୍ ଥାଆନ୍ତି ଲର୍ଡ ରିପନ୍ । ସେତିକିବେଳଠୁଁ ଇଣ୍ଡିଆବର୍ଷର ବଡ ବଡ ସହରରେ ଗଠିତ ମ୍ୟୁନିସପାଲଟି ଗୁଡିକରେ ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ଦିବସ ପାଳନ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଆଜି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିଆସୁଛି । ମାତ୍ର ଆନନ୍ଦର କଥା ଯେ, ଏହାର ଚାରିବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ଅର୍ଥାତ୍ ୧୮୭୬ରୁ କଟକ ମ୍ୟୁନିସପାଲଟି ଗଠନ ହୋଇସାରିଥିଲା । ସେହି ସ୍ୱାୟତ୍ତ ଶାସନ ଦିବସଟି ଏବେ ବି ପ୍ରତିବର୍ଷ ଅଗଷ୍ଟ ୩୧ ତାରିଖ ଦିନ...
ଜଣେ ରାଜା ଥିଲେ, ସେ ଖୁବ୍ ଉଦାର ଓ ଦୟାଳୁ । ସବୁ ପ୍ରଜାଏଁ କିପରି ସୁଖରେ, ମଙ୍ଗଳରେ ରହିବେ, କାହାରି କିଛି ଅସୁବିଧା, ଅଭିଯୋଗ ରହିବ ନାହିଁ, ଏହାହିଁ ତାଙ୍କର ଚିନ୍ତା ଥିଲା । ଲୋକଙ୍କ ଅବସ୍ଥା ନିଜେ ଦେଖିବା ପାଇଁ ସେ ଥରେ ଛଦ୍ମବେଶରେ ରାଜ୍ୟ ଭିତରେ ବୁଲୁଥିଲେ । ଦିନେ ଛଦ୍ମବେଶରେ ବୁଲୁଥିବା ବେଳେ ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଦୃଶ୍ୟ ତାଙ୍କ ଆଖିରେ ପଡିଲା । ଚଷାଟିଏ ତା ବିଲରେ ହଳ କରୁଥିଲା । କିନ୍ତୁ ବଳଦ ପରିବର୍ତ୍ତେ...
ଏକଦା ସ୍ୱର୍ଗରେ ପୃଥିବୀରେ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭକ୍ତ କିଏ ବୋଲି ଆଲୋଚନା ହେଉଥାଏ । ଏହି ସମୟରେ ନାରଦ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କୁ କହିଲେ ପ୍ରଭୁ, ମୁଁ ହିଁ ଆପଣଙ୍କର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଭକ୍ତ । ନାରଦଙ୍କ ମୁଖରୁ ଏକଥା ଶୁଣି ପ୍ରଭୁ ବିଷ୍ଣୁ କିଛି କହିଲେ ନାହିଁ । ନାରଦ ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମତ ଜାଣିବା ପାଇଁ ଇଚ୍ଛା ପ୍ରକାଶ କଲେ । ନାରଦ କିନ୍ତୁ ଅଜାଣତରେ ଜଣେ ଭଲ ଭକ୍ତର ପ୍ରଥମ ଯୋଗ୍ୟତା କଥା ପାଶୋରି ଯାଇଥିଲେ । ସେ ଯୋଗ୍ୟତା ହେଉଛି “ମୁଁ ” ଅର୍ଥାତ୍ ମୋହ...
ସୁଶୀଳ ଦେଶର ରାଜା ସର୍ବୋତ୍ତମ ଥିଲେ । ଥରେ ତାଙ୍କର ସନ୍ଦେହ ହେଲା କି ନିଜର ପ୍ରିୟ ସେବକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କେହି ଗୁପ୍ତଚର ଅଛି । କାରଣ ଅନ୍ତଃପୁରରେ ଯାହା ଘଟୁଛି ତାହା ତୁରନ୍ତ କିପରି ପଡୋଶୀ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ନିଦ୍ରାପ୍ରିୟଙ୍କୁ ଜଣାପଡୁଛି? ଶତ୍ରୁକୁ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ବିଷୟରେ ଖବର ଦେବା ଏକ ବିଶ୍ୱାସଘାତକତାର କାର୍ଯ୍ୟ । ଏହାକୁ ଅତିଶୀଘ୍ର ବନ୍ଦ କରିବାକୁ ହେବ । କାରଣ ନିଦ୍ରାପ୍ରିୟ ବେଶି ବଳଶାଳୀ ରାଜା ନଥିଲେ ମଧ୍ୟ ହଠାତ୍ ଯଦି...
ଧର୍ମର ମହିମା ବଖାଣି ଦେଶବିଦେଶେ ହିନ୍ଦୁଧର୍ମ ଭାଗବତ୍ ଗୀତା ଗ୍ରନ୍ଥକୁ ରଖିଲେ ସବୁଠୁ ଶୀର୍ଷେ । ଦେଶପ୍ରେମ ଦୀପ ଜାଳି ଦେଇଥିଲେ ଦେଶବାସୀଙ୍କର ମନରେ ଦିନେ ସିଏ ଥିଲେ ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ ଯେ ପଣ୍ଡିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ । ସ୍ୱାମୀ ବିବେକାନନ୍ଦ କେବଳ ଆମ ଇଣ୍ଡିଆ କାହିଁକି ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ଜଣେ ଅପ୍ରତିଦ୍ୱନ୍ଦୀ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ନେତା ଥିଲେ । ୧୮୯୩ ମସିହା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ମାସରେ...
ମୁକୁନ୍ଦପୁରର ମକ୍ରୁ ବିଶାଳ ଆଉ ତା ଭାର୍ଯ୍ୟା ବୁଢୀ ସନ୍ନିପାତ ବେମାରିରେ ଆଗ ପଛ ହୋଇ ମାସକ ଭିତରେ ଚାଲିଯିବାବେଳେ ତାଙ୍କର ଗୋଟିଏ ମାତ୍ର ପୁଅ ବିରେଇର ବୟସ ହୋଇଥିଲା ପାଂଚ ବର୍ଷ । ଲଙ୍ଗଳା ପିଲାଟା କିଛି ବି ସେ ବୁଝେ ନାହିଁ । ବାପାମାଆଙ୍କୁ କୋକେଇରେ ଘେନିଯିବାବେଳେ ଦାଣ୍ଡରେ ଭୂଇଁରେ ସେ ଗଡି ‘ବାପା ଲୋ’ ‘ମା ଲୋ’ ବୋଲି ଡକା ପାରୁଥାଏ । ସେ ଘରେ ତ ଆଉ କେହି ନାହିଁ, କିଏବା ସେ ପିଲାଟାକୁ ସମ୍ଭାଳି ନେଉଛି? ଘରେ ବାରମାସିଆ...
“ଆମର ଅଜ୍ଞାତବାସ-କାଳ ପ୍ରାରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏହି ସମୟରେ ଆମର ପରିଚୟ ଯେପରି କେହି ବି ଜାଣି ପାରିବେ ନାହିଁ, ସେଥିପାଇଁ ଆମକୁ ଯଥେଷ୍ଟ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ପାଇଁ ପଡିବ । ଏହି ଏକ ବର୍ଷ ଅଜ୍ଞାତବାସ ସମୟ ଆମେ କେଉଁ ଦେଶରେ ରହି ବିତାଇବା, ଏବେ ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କର ମତ ପ୍ରକାଶ କର ।” ଏପରି କହି ଧର୍ମରାଜ ତାଙ୍କ ଭାଇମାନଙ୍କର ମତାମତ ଲୋଡିଲେ । ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ନିଜର ମତ ପ୍ରକାଶ କରି କହିଲେ “ପାଂଚାଳ, ଚେଦୀ, ମତ୍ସ୍ୟ...
ଥରେ ହରିଣର ଦେହ ଭାରି ଖରାପ ହେଲା । ଏମିତିକି ବୁଲି ଖାଇବାକୁ ବି ତାର ଆଉ ବଳ ନଥିଲା । ଗୋଟିଏ ଜାଗାରେ ବହୁତ ଘାସ ଦେଖି ହରିଣଟି ସେଇଠି ହିଁ ପଡିରହିଲା । ଅନ୍ୟ ଜନ୍ତୁମାନେ ହରିଣର ଦେହ ଖରାପ କଥା ଶୁଣି ତାକୁ ଦେଖିବାକୁ ଆସିଲେ । ଯେଉଁମାନେ ହରିଣକୁ ଦେଖିବାକୁ ଆସିଲେ ସେମାନଙ୍କୁ ଏ ହରିଣ ମଧ୍ୟ କିଛି କିଛି ଘାସ ଖାଇବାକୁ ଦେଲା । ଏହିପରି ସେ ହରିଣର ସବୁ ଘାସ ସରିଗଲା ଏବଂ ଶେଷରେ ହରିଣ ଖାଇବାକୁ ନପାଇ ପଡି ପଡି ମରିଗଲା ।...
ଜଣେ ଖଲିଫା ବାଗଦାଦ ନଗରୀରେ ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ସାହିତ୍ୟ, ପାଣ୍ଡିତ୍ୟ ଓ ବୁଦ୍ଧିର ବିଶେଷ ଆଦର କରୁଥିଲେ । ସେ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ପଣ୍ଡିତ ଓ ଗୁଣୀବ୍ୟକ୍ତି ମାନଙ୍କର ବି ସଭା ଡାକୁଥିଲେ । ସେ ସଭାରେ ନାନା ଦାର୍ଶନିକ ଓ ସାମାଜିକ ବିଷୟର ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଥିଲା । କହିବା ବାହୁଲ୍ୟ, ପଣ୍ଡିତମାନେ ନାନା ପୁରସ୍କାର ପାଇ ଖୁସି ହୋଇ ଯାଉଥିଲେ । ସଭାର ଆଲୋଚନା ଯେ ଖାଲି ଖଲିଫା ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦରବାରର ମନ୍ତ୍ରୀ ଓ...
ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନଙ୍କର ମାମୁଁ ଶକୁନି ଗାନ୍ଧାର ଦେଶର ରାଜା ସୁବଳଙ୍କ ପୁତ୍ର ଥିଲେ । ଗାନ୍ଧାରୀ ଉଆଁସୀ କନ୍ୟା ଥିବାରୁ ତାକୁ ବିବାହ କରିବାକୁ କେହିବି ରାଜି ହେଉ ନଥିଲେ । ତେଣୁ ତାଙ୍କ ପିତା ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଥମେ ଗୋଟିଏ ମେଣ୍ଢା ସହିତ ବିବାହ ଦେଲେ; ମେଣ୍ଢା ମରିଯିବାରୁ ଧୃତରାଷ୍ଟ୍ରଙ୍କ ସହିତ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ ଦେଲେ । ତେବେ ତଦ୍ୱାରା ତାଙ୍କର ଗ୍ରହର ଖରାପ ଅଂଶ କଟିଗଲା । କିନ୍ତୁ ଥରେ ଭୀମସେନ ଓ ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ...
ଅତି ପ୍ରାଚୀନ କାଳର କଥା । ଗୋଟିଏ ଜଙ୍ଗଲରେ ଦୁଇଟି ବୃକ୍ଷ ପାଖା ପାଖି ଥାଆନ୍ତି । ପାଖାପାଖି ଥିବାରୁ ସୂର୍ଯ୍ୟ କିରଣ ଭୂମି ଉପରେ ପଡୁ ନଥାଏ । ତେଣୁ ଜଙ୍ଗଲର ଜୀବଜନ୍ତୁ ମାନେ ସେହି ଗଛ ଛାଇ ତଳେ ପ୍ରତିଦିନ ଆସି ବସନ୍ତି ଏବଂ ଜଙ୍ଗଲରୁ ଶିକାର କରି ଆଣିଥିବା ଜୀବଜନ୍ତୁ ମାନଙ୍କୁ ଖାଆନ୍ତି । ଖାଇ ସାରିବା ପରେ ହାଡ ଗୁଡିକୁ ସେହି ଗଛ ମୂଳରେ ପକାଇ ଦିଅନ୍ତି । ହାଡ ଗୁଡିକ ସେଠାରେ କିଛି ଦିନ ପଡିବା ପରେ ଦୁର୍ଗନ୍ଧ ହୁଏ...
ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ହେଉଛି ମୂର୍ତ୍ତି ପୂଜା ବହୁଦେବବାଦର ଦେଶ। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପୂର୍ବରେ କୌଣସି ଜାତୀୟ ଦେଶ ଧାରୀ ଐକ୍ୟର ପ୍ରତୀକ ନଥିଲା। ବର୍ତ୍ତମାନର ଇଣ୍ଡିଆ ପ୍ରାଚୀନରେ ଗୋଟେ ଅନେକ ରାଜା ରାଜୁଡା ତଥା ଅନେକ ଜାତୀୟ ଆଦିବାସୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ଏକ ସମୂହ ଭୁଭଗା ଥିଲା। ଏହି ବିଶାଳ ଭୁଭାଗରେ ଅନେକ ଭାଷାଭାଷୀ ଲୋକ ରହି ଆସୁଅଛନ୍ତି। ଭାଷା ହେଉଛି ଏକ ଆଦିମ ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରତୀକ। ପ୍ରତ୍ୟକ ଭାଷାଭାଷୀ ଗୋଷ୍ଠୀର ନିଜ ନିଜ ଜୀବନ...
ସୋନପୁରର ରାଜା ଜଣେ ବଡ ହସଖୁସି ମିଜାଜର ଲୋକ ଥିଲେ । ପୁଣି ସେ ମଧ୍ୟ ଅତି ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ବି ଥିଲେ । ଥରେ ସେ ତାଙ୍କ ରାଜ୍ୟରେ ଘୋଷଣା କଲେ ଯେ, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ଯଶୋ ଲିପ୍ସା ନାହିଁ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ କାଲି ଦରବାରକୁ ଆସିବେ । ସେମାନଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦିଆଯିବ । ସେଦିନ ସମ୍ମାନ ପାଇବା ଆଶାରେ କେତେ ଲୋକ ଆସିଥା’ନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କୁ ଦେଖି ରାଜା ଥଟ୍ଟା କରି କହିଲେ, “ଆଚ୍ଛା ତାହେଲେ ତମେ ସବୁ ଏହି ସମ୍ମାନ ପାଇଁ...
ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଜଣେ ଧନୀ ବ୍ୟକ୍ତି । କିନ୍ତୁ ସେ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ହସ ଖୁସି ମୋଟେ ସହିପାରେ ନାହିଁ । ସମସ୍ତିଙ୍କୁ ବିଭିନ୍ନ ଉପାୟରେ କଷ୍ଟ ଦେବାରେ ତାର ଖୁସି; ତାହା ତାର ଗୋଟିଏ ବଦଭ୍ୟାସ । ତା’ର ସେହି ବଦଭ୍ୟାସ ଦେଖି ତାର ସ୍ତ୍ରୀ ଉର୍ମିଳା ବଡ ଦୁଃଖିତ ହୁଏ । ଏକଥା ଉର୍ମିଳାର ଭାଇ ଭୂଷଣ ଶୁଣିଲା । ସେ ଭିଣୋଇକୁ ଉଚିତ୍ ଶିକ୍ଷା ଦେବ ବୋଲି ମନେ ମନେ ଠିକ୍ କଲା । ଥରେ ସେ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲର ଘରକୁ କିଛିଦିନ ପାଇଁ ଆସିଲା । ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ତାକୁ...
ଧଡ୍ ଧଡ୍ କରି କବାଟ ଠେଲି ଦୌଡା ଦୌଡି ହୋଇ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ଘରେ ପଶିଲେ ଦୁଇଟି ପିଲା । ଦାଣ୍ଡଘର ଟପି ଭିତରପଟ ବାରଣ୍ଡାକୁ ଆସି ସେ ଦୁହେଁ ଥପ୍ କରି ଠିଆ ହୋଇଗଲେ । ଦୁହେଁ ଜାଣିଲେ ଏମିତି ଆସିବା ଠିକ୍ ହେଲାନି । ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ସ୍ପିଡ୍ ଆଦୌ କମି ପାରିଲା ନାହିଁ ଓ ଦୁହେଁ ବାରଣ୍ଡାର ମଝିକୁ ଆସିଗଲେ । ଭଲ ଖବରଟିଏ ଦେବେ ବୋଲି ଆସିଥିଲେ କିନ୍ତୁ ପରିସ୍ଥିତି ଅଲଗା ହୋଇଗଲା । ସମୀରର ବୋଉ ଶ୍ରାଦ୍ଧର ପିଣ୍ଡ ପାଇଁ...
ଭାରତ ବର୍ଷର ଦକ୍ଷିଣରେ ‘ପାଟଳୀପୁତ୍ର’ ନାମକ ଏକ ନଗରୀ ଅବସ୍ଥିତ । ସେହି ନଗରୀରେ ମଣିଭଦ୍ର ନାମକ ଏକ ବଣିକ ବାସ କରୁଥିଲେ । ମାତ୍ର ଦୁର୍ଭାଗ୍ୟ କ୍ରମେ ସେ କ୍ରମେ ଗରୀବ ହୋଇଗଲେ । ସ୍ୱାଭାବିକ ଭାବରେ ଦରିଦ୍ର ବ୍ୟକ୍ତିତ ସମସ୍ତଙ୍କର ଘୃଣାର ଶିକାର ହୋଇଥାଏ । ମଣିଭଦ୍ର ବା’ ଏଥିରୁ ବାଦ୍ ଯିବେ କିପରି? ବ୍ୟକ୍ତି ଯେତେ ଉଚ୍ଚକୁଳ ସମ୍ଭୁତ, ଅଶେଷ ଗୁଣ ବନ୍ତ ହୁଅନ୍ତୁ ନା କାହିଁକି, ଧନ ନଥିଲେ ସବୁ ଅସାର । ବ୍ୟକ୍ତିଯେତେ ପଣ୍ଡିତ...
ରାମଙ୍କର ସୀତାଙ୍କ ପ୍ରତି ଏପରି କଟୁବଚନ ଶୁଣି, ସେଠାରେ ଯେଉଁମାନେ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ, ଭୟରେ ସେମାନେ କମ୍ପିଉଠିଲେ । ସୀତା ତ ତାଙ୍କ ଜୀବନରେ ଏପରି କଟୁବଚନ କେବେବି ଶୁଣି ନଥିଲେ । ଏହି ଭୟଙ୍କର ଅପମାନ ତାଙ୍କର କୋମଳ ହୃଦୟକୁ ବଡ ବାଧିଲା । ସେ ନୀରବ ରହିଲେ ଓ ତାଙ୍କ ଆଖିରୁ କେବଳ ଅଶ୍ରୁ ଝରିଗଲା । ତା’ପରେ ସେ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧରି କହିଲେ, “ବୀର, କାହିଁକି ଏପରି କଥା କହୁଛ? ଏପରି ଅସତ୍ୟ ବାକ୍ୟ ମୋ ପାଇଁ ଆଦୌ ଯୋଗ୍ୟ ନୁହେଁ । ମୋର...
ସତ୍ୟବ୍ରତ ସ୍କୁଲରୁ ତାର ପ୍ରିୟ ସାଙ୍ଗ ସୁବ୍ରତର ଗୋଟିଏ ବହି ଚୋରିକରି ଘରକୁ ଆଣି ତା’ ମା’କୁ ଦେଖାଇଲା । ତା’ର ମା ଏଥିରେ ଭାରି ଖୁସି ହୋଇଗଲା । ଏମିତି ଛୋଟ ଛୋଟ ଚୋରି କରୁକରୁ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ବଡ ଧରଣର ଚୋରି କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ଏବଂ କ୍ରମଶଃ ସେ ଏକ ବଡ ଚୋରରେ ପରିଣତ ହେଲା । ଦିନେ ଚୋରି କରୁକରୁ ଗୋଟିଏ ଲୋକକୁ ମଧ୍ୟ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ମାରିଦେଲା । ଲୋକକୁ ମାରି ଦେଇଥିବାରୁ ତାକୁ ଫାସି ଦଣ୍ଡ ଦିଆଗଲା । ...
