ଓଡ଼ିଆଙ୍କ ବୁଦ୍ଧ ସଭ୍ୟତା

ମିତ୍ରତାର ମୂଲ୍ୟ

ହସନପୁର ଗ୍ରାମରେ ଅଧିକାଂଶ ଲୋକ ତନ୍ତବୁଣା ଲୁଗା ବେପାର କରି ଚଳନ୍ତି । ଗଣେଶ ଓ ରାଘବ ସେଇ ଗ୍ରାମର ଦୁଇଜଣ; ସେମାନେ ଲୁଗା ବୁଣନ୍ତି ଓ ବେପାର କରନ୍ତି । ସେ ଦୁହେଁ ବନ୍ଧୁ । ଦୁହେଁ ସୁନ୍ଦର ଜରିଧଡି ଥିବା ବସ୍ତ୍ର ବୁଣି ସହରକୁ ନେଇ ବିକନ୍ତି । ଗଣେଶର ତ ନିଜର ଏକ ବଳଦ ଗାଡି ଥାଏ । ସେଇଥିରେ ସେ ତା’ ଲୁଗା ବୋଝାଇ କରି ସହରକୁ ଯାଏ ଓ ଅନ୍ୟ ସମୟରେ ସେ ତା’ ଗାଡିଟିକୁ ଭଡାରେ ଲଗାଏ । ରାଘବର ପରିବାର ତ ଖୁବ୍ ବଡ । ତେଣୁ...

Read More

ପ୍ରଥମେ ନିଜକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କଲେ ଭଲ ମଣିଷ ହେବ

ବିନୋବାଭାବେଙ୍କ ନିକଟକୁ ଥରେ ଜଣେ ମଦ୍ୟପ ଯୁବକ ଆସିଲା । ସେତେବେଳେ ସେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଚିନ୍ତିତ ଓ ବିବ୍ରତ ଜଣାପଡୁଥିଲା । ଯୁବକକୁ ଦେଖି ବିନୋବା ଭାବେ ତା’ର ଚିନ୍ତାର କାରଣ ପଚାରିଲେ । ତହୁଁ ସେ ଯୁବକ ଜଣକ କହିଲା, “ମୋ’ ପିଛା ମଦ ମୋଟେ ଛାଡୁ ନାହିଁ । ଆପଣ କିଛି ଉପାୟ ବତାଇ ଦିଅନ୍ତୁ, ଯାହା ଫଳରେ କି ମୁଁ ଆଉ ମଦ କେବେବି ପିଇବି ନାହିଁ ।” ଏହା ଶୁଣି ବିନୋବା କିଛି ସମୟ ନିରବ ରହିଲା ପରେ ସେ ଯୁବକକୁ କହିଲେ, “ତୁମେ କାଲି...

Read More

କାଳିକାପ୍ରସାଦ ଗୋରାପ

ବାବୁ ଶିବପ୍ରସାଦ ଚୌଧୁରୀଏ କହିଲେ, “ଆଜି ଦିନ ଦୁଇପ୍ରହର ବେଳେ ସଭା ବସିବା କଥା, କାଲି ଓପରଓଳିଠୁଁ ମହାଜନମାନଙ୍କୁ ଜଣାଇ ଦିଆଯାଇଛି- ଦେଖନ୍ତୁ, ଉଛୁଣିକା ଚଉଦଘଡି ବେଳ ଟଳିବାକୁ ବସିଲାଣି । ସମସ୍ତଙ୍କର ଦେଖାସାକ୍ଷାତ୍ ନାହିଁ, ଭାରି ଦରକାରୀ କାମରେ ଏପରି ମଠ କଲେ କି ଚଳେ?”                 ବାବୁ ଜଗବନ୍ଧୁ ମଲ୍ଲେ କହିଲେ, “ହେଉ, ହେଉ, ଆହେ ମାଗୁଣି ମହାନ୍ତିଏ ଲେଖିପକାନ୍ତୁ ତ! କିଏ କିଏ ବାବୁ ଆସିଲେ, ଖଣ୍ଡେ କାଗଜରେ...

Read More

ପିମ୍ପୁଡି ଓ ଝିଂଟିକା

ଖରାଦିନେ ଚାରିଆଡେ ସୁବିଧାରେ ଖାଇବାକୁ ମିଳୁଥାଏ । ପିମ୍ପୁଡି ଦିନଯାକ କାମ କରି ଯାହା ବି ପାଏ ସେଥିରୁ ଅଧା ଖାଏ ଓ ବାକି ଅଧା ବର୍ଷା ଦିନ ପାଇଁ ରଖିଦିଏ । କିନ୍ତୁ ଝିଂଟିକା ଏସବୁ ଆଦୌ ଭାବେ ନାହିଁ, ଯାହା ଖାଇବାକୁ ମିଳେ ତାକୁ ସେ ଖାଇଦିଏ ଏବଂ ବାକି ସମୟ ଗୀତ ଗାଇ କଟେଇ ଦିଏ । ଏପରିକି ସେ ଝିଂଟିକା ବର୍ଷାଦିନ ପାଇଁ ବି କିଛି ଜିନିଷ ସାଇତି ରଖେ ନାହିଁ ।                 ଯେମିତି ବର୍ଷାଦିନ ଆସିଲା, ଚାରିଆଡେ ଖାଲି...

Read More

ସୁବର୍ଣ୍ଣ ମୟୁରୀ

କନକପୁରୀର ଲୋକେ କହୁଥା’ନ୍ତି ଯେ ନିକଟସ୍ଥ ବିନ୍ଧ୍ୟାଚଳର ବନରେ ସୁନାରଙ୍ଗର ଏକ ମୟୁରୀ ଘୂରି ବୁଲୁଛି । ରାଜା ବିଚିତ୍ରସେନଙ୍କର ତ ସମସ୍ତ ଅଦ୍ଭୁତ ଜିନିଷ ରଖିବାର ଅଭ୍ୟାସ ଥିଲା । ସେ ଏକଥା ଶୁଣିବା ମାତ୍ରେ ନିଜର ସୈନ୍ୟସାମନ୍ତ ନେଇ ଅରଣ୍ୟକୁ ଗଲେ ।                 ସେଠାରେ ବିନ୍ଧ୍ୟ ପର୍ବତମାଳାର ପାଦଦେଶରେ ଏକ ଶବର ପଲ୍ଲୀ ଥିଲା । ସେହି ପଲ୍ଲୀର ମୁଖିଆଙ୍କ ସହିତ ରାଜାଙ୍କର ଦେଖା ହେଲା । ସେ ରାଜାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କରି...

Read More

ବିଲୁଆ ଭାଇର ଜାଣିବା କଥା

ଥରେ ଗୋଟିଏ ଗଞ୍ଜା ଖୁବ୍ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ଗଛ ଉପରେ ବସି ବୋବାଉଥିଲା । ସେହି ଗଛ ମୂଳରେ ପୂର୍ବରାତିରୁ ଗୋଟିଏ ବିଲୁଆ ଶୋଇଥିଲା । କୁକୁଡାର ଏପରି ରାବ ଶୁଣି ବିଲୁଆର ନିଦ ଭାଙ୍ଗିଗଲା ଓ କିଏ ଏପରି ରାବୁଛି ଜାଣିବା ପାଇଁ ଗଛ ଉପରକୁ ଚାହିଁଲା । ନାଲି ଟହଟହ ପୃଥଳକାୟ ଗଞ୍ଜାଟାକୁ ଦେଖି ବିଲୁଆ ପାଟିରୁ ଲାଳ ବୋହିଲା ଏବଂ ମନେ ମନେ ଏହାକୁ ଖାଇବ ବୋଲି ଚିନ୍ତା କଲା । କିଛି ସମୟ ପରେ ଭାବିଚିନ୍ତି ପଚାରିଲା  ହେ ପ୍ରଭୁ, ଆପଣଙ୍କ...

Read More

ଦୁଃସ୍ୱପ୍ନ

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ବର୍ମାର ଗୋଟିଏ ଛୋଟ ଗାଁରେ ଲୋବସାଙ୍ଗ୍ ଥାଏ । ତା’ର ବୃତି ହେଲା ଟଙ୍କା ଧାର୍ ଦେଇ ସୁଧ ନେବା । ସେ ସୁଧ ବହୁତ ନିଏ; ତା’ଛଡା ସେ ତା’ ଜୀବନରେ ବୋଧହୁଏ ଆଉ କିଛି ମଧ୍ୟ ଜାଣେନାହିଁ । ଥରେ ସେ ଏକ ଦୂରାରୋଗ୍ୟରେ ପୀଡିତ ହୋଇ ଭାବିଲା, “ମୃତ୍ୟୁ ତ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ; ତେଣୁ ମୁଁ ଯେତେଦିନ ବଂଚିବି, ଭଗବାନ ଓ ଭକ୍ତଙ୍କ କଥା ଶୁଣିଲେ ଅନ୍ତତଃ ମୋର କିଛିଟା ପୁଣ୍ୟ ହେବ ।”                 ତା’ପରେ ସେ ଲୋବସାଙ୍ଗ୍...

Read More

ମଧୁମତିଙ୍କ ପସନ୍ଦ

ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ସେତେବେଳେ କୋଶଳ ଦେଶରେ ବଲ୍ଲଭବର୍ମା ରାଜୁତି କରୁଥିଲେ । ସେ ଯେପରି ସୁଶାସକ ଥିଲେ, ଠିକ୍ ସେହିପରି ସେ ବୁଦ୍ଧିମାନ ବି ଥିଲେ । ଲୋକେ କହୁଥାନ୍ତି, “ଏମିତି ରାଜା ସହଜରେ ମିଳନ୍ତି ନାହିଁ ।”                 ସେ ରାଜାଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଥିଲେ: ସେମାନେ ହେଲେ ସୁମନ୍ତ ଓ ପ୍ରବୀର । ରାଜା ସେ ଦୁହିଁଙ୍କୁ ସମାନ ପ୍ରକାରେ ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ । ଏହା ଯେଉଁ ସମୟର କଥା କୁହାଯାଉଛି, ସେତେବେଳେ ବଡ ପୁଅ ହେଲେହିଁ...

Read More

ଘରର ଦାୟିତ୍ୱ

ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଦଣ୍ଡପାଣି ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ନାମ ଭଦ୍ରା । ସେମାନଙ୍କର ଚାରି ପୁଅ ଓ ଚାରି ବୋହୁ ଥା’ନ୍ତି କିନ୍ତୁ ଘର ଚଳାଇବାର ସବୁକିଛି ଦାୟିତ୍ୱ ଭଦ୍ରା ତୁଲାଇଥା’ନ୍ତି । କ୍ରମେ ତାଙ୍କର ବୟସ ହୋଇଯିବାରୁ ସେ ଚିନ୍ତା କଲେ ଯେ ଏତେ ବଡ ଘର ଓ ପରିବାରର ଦାୟିତ୍ୱ ତାଙ୍କ ପରେ କିଏ ଚଳାଇବ । ବୋହୁମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଏ କାମ ପାଇଁ କାହାର ଯୋଗ୍ୟତା ଅଛି ।                 ଭଦ୍ରାଙ୍କର ଏ ଚିନ୍ତା...

Read More

ଚୋର ଓ ତାର ମା’

ସତ୍ୟବ୍ରତ ସ୍କୁଲରୁ ତାର ପ୍ରିୟ ସାଙ୍ଗ ସୁବ୍ରତର ଗୋଟିଏ ବହି ଚୋରିକରି ଘରକୁ ଆଣି ତା’ ମା’କୁ ଦେଖାଇଲା । ତା’ର ମା ଏଥିରେ ଭାରି ଖୁସି ହୋଇଗଲା । ଏମିତି ଛୋଟ ଛୋଟ ଚୋରି କରୁକରୁ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ବଡ ଧରଣର ଚୋରି କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ଏବଂ କ୍ରମଶଃ ସେ ଏକ ବଡ ଚୋରରେ ପରିଣତ ହେଲା । ଦିନେ ଚୋରି କରୁକରୁ ଗୋଟିଏ ଲୋକକୁ ମଧ୍ୟ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ମାରିଦେଲା । ଲୋକକୁ ମାରି ଦେଇଥିବାରୁ ତାକୁ ଫାସି ଦଣ୍ଡ ଦିଆଗଲା ।                ...

Read More

ନିଷ୍କର୍ମା ମନ ଭୂତର ଘର

କମଳ ଦ୍ୱିପ୍ରହରର ଭୋଜନ ପରେ ଆରାମ୍ରେ ପିଣ୍ଡାରେ ଶୋଇ ଏଣୁତେଣୁ ଭାବୁଥାଏ । ମନ ଏମିତି ଏକ ଜିନିଷ ତାକୁ ଖାଲି ଛାଡିଦେଲେ, ଭୂତମାନେ ତା’ଉପରେ ସବାର ହୋଇଯାନ୍ତି । ଯେତେସବୁ ବାଜେ ଚିନ୍ତା ମନକୁ ଆସେ । ଏପରି ସମୟରେ ଜଣେ ପଥିକ ଆସି ତାକୁ ପଚାରିଲା, “ଆଜ୍ଞା, ଏଇଟା କମଳର ଘର ତ?” ମନେ ହେଉଥିଲା ସେ ଯେମିତି ବହୁଦୂରରୁ ଆସିଛି ।”                 ସେତେବେଳେ ତ କମଳର ମନରେ କେବଳ ନାନା ଉଦ୍ଭଟ ଚିନ୍ତାସବୁ ଆସୁଥା’ନ୍ତି । ସେ...

Read More

ପ୍ରେମ ଜ୍ୟୋତି

ପୋତନମ ନଗରୀର ଶାସକ ରାଜା ସୋମଚନ୍ଦ୍ର ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ ଧାରିଣୀ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପତିବ୍ରତା ଥିଲେ । ସେମାନଙ୍କର ପୁଅଟିଏ ଥାଏ । ତା’ର ନାମ ପ୍ରସନ୍ନଚନ୍ଦ୍ର ।                 ଦିନେ ରାଣୀ ରାଜାଙ୍କର କେଶଗୁଚ୍ଛ ସଜାଡି ଦେଉଥିଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ତଥା ରାଜାଙ୍କର କେତୋଟି କେଶ ଧଳା ହୋଇ ଯାଇଛି । ରାଣୀ ରାଜାଙ୍କୁ ପରିହାସରେ କିଛି କଥା କହିଲେ; କିନ୍ତୁ ରାଜା କହିଲେ, “ଦେଖ, ଏହା ମୋର ବାର୍ଦ୍ଧକ୍ୟର ସୂଚନା ଦେଉଛି...

Read More

ବନବିଦ୍ୟାଳୟର କର୍ତ୍ତବ୍ୟନିଷ୍ଠ ଛାତ୍ରଗଣ

କଥାଟି ଥିଲା ୧୯୨୪ ମସିହାର । ଥରେ କଟକ ମ୍ୟୁନିସପାଲଟି ପଡିଆରେ ଉତ୍କଳ ପ୍ରାଦେଶିକ ସମ୍ମିଳନୀର ପ୍ରଥମ ଅଧିବେଶନ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥାଏ । ଏହାର ଆୟୋଜକ ଥାଆନ୍ତି ଉତ୍କଳମଣି ଗୋପବନ୍ଧୁ ଦାସ । ଏହାକୁ ପରିଚାଳନା କରିବା ପାଇଁ ବାରିଷ୍ଟର ମଧୁସୂଦନ ଦାସ, ଜନନେତା ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ, ସର୍ବୋଦୟ ସେବକ ଗୋପବନ୍ଧୁ ଚୌଧୁରୀ ଆଦି ନେତୃବୃନ୍ଦ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ସେ ଅଧିବେଶନରେ ଶାନ୍ତିଶୃଙ୍ଖଳା ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ...

Read More

ମାଙ୍କଡ ଏବଂ ଘଂଟି

ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପର୍ବତର ପାଦ ଦେଶରେ ‘ଘଂଟକର୍ଣ୍ଣ’ ନାମକ ଏକ ରାକ୍ଷସ ବାସ କରୁଥିଲା । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ଚୋର କେଉଁଠାରୁ ଚୋରି କରି ଏକ ଘଂଟି ଧରି ସେହିବାଟ ଦେଇ ଯିବା ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ମହାବଳ ବାଘର ହାବୁଡରେ ପଡିଗଲା । ବାଘ ତାକୁ ମାରି ଖାଇଦେଲା । ଚୋରଟି ମରିଯିବାପରେ ସାଂଗରେ ଆଣିଥିବା ଘଂଟିଟି ସେଠାରେ ପଡିରହିଲା । କିଛି ସମୟପରେ ଗୋଟିଏ ମାଙ୍କଡ ଆସି ସେଠାରେ ପହଁଚିଲା । ସେହି ସ୍ଥାନରେ ଏକ ଘଂଟି ପଡିଥିବାର ଦେଖି ସେ ତାକୁ ମନ...

Read More

ବୁଦ୍ଧିଥିଲେ ବିପଦରୁ ରକ୍ଷା ମିଳେ

ଏକ ବିରାଟ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଲାଗି ଗାଁଟିଏ । ଗାଁଟିର ନାମ ତଳବରାଦ । ସେଇ ଜଙ୍ଗଲ ମଝିରେ ବିରାଟ ପାହାଡଟିଏ । ସେଇ ପାହାଡରେ ଗୋଟିଏ ମହାବଳ ବାଘ ରହେ । ରାତି ହେଲେ ବାଘଟି ପାହାଡରୁ ଓହ୍ଲାଇ ଆସି ଗାଁ ଲୋକ ମାନଙ୍କର ଛେଳି, ବାଛୁରୀ, ମେଣ୍ଢା ପ୍ରଭୃତି ଗୁହାଳରେ ପଶି ଖାଇଯାଏ । ଗାଁ ଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଭାଳେଣି ପଡିଲା, ବାଘକୁ କେମିତି ମାରିବେ । ସନ୍ଧ୍ୟା ହେବା ମାତ୍ରେ ଗାଁଟିରେ ତାଟି କବାଟ ପଡିଯାଏ । ଲୋକମାନେ ବାଘ ଭୟରେ କବାଟ କିଳି ଘରେ...

Read More

ଶୁଆ ଶାରୀ କଥା

ବହୁ ପୁରାତନ କଥା । ଥରେ ଇନ୍ଦ୍ର ସଭା ବସିଥାଏ । ସ୍ୱର୍ଗର ଅପସରା ମାନେ ନାଚ, ଗୀତ କରି ସମସ୍ତଙ୍କର ମନୋରଞ୍ଜନ କରୁଥାଆନ୍ତି । ହଠାତ୍ ନୃତ୍ୟ ମଝିରୁ ମାଧବୀ ନାମକ ଅପସରା ସଭା ତ୍ୟାଗ କରି କେଉଁ ଆଡେ ଚାଲି ଗଲା । ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଚକିତ ହୋଇଗଲେ । ଇନ୍ଦ୍ର ଏକଥା ଜାଣି ପାରିଲେ । ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ କହି ଉଠିଲେ – ଏତ ବିପରୀତ                           କଥା ଆଚମ୍ବିତ                ଦେବ ସଭା ତ୍ୟାଗ କରି ଛାର...

Read More

ମହାଶିଳ୍ପୀ

ଏଣେ ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତେଣେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ମଧ୍ୟ ହେଉଥାଏ । ସେତେବେଳେ ତା’ଆଖପାଖର ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ସାଇଁ ସାଇଁ ପବନର ଶବ୍ଦ ଭାସି ଆସୁଥାଏ । ଘଡଘଡି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ମଝିରେ ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଦିଶିଯାଉଥାଏ । କିନ୍ତୁ ସେ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ବି ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ...

Read More

ବନପରୀ

ରାଇଜର ନାଁ ସପନପୁରୀ, ସେଠାକାର ରାଜାଙ୍କ ନାଁ ବିକ୍ରମଜିତ୍ । ସେ ଥିଲେ ବଡ ପରାକ୍ରମୀ ରାଜା । ତାଙ୍କ ରାଇଜଟା ବଣ ମୁଲକରେ ଭରା ଥିଲା । ରାଜା ବିକ୍ରମଜିତ୍ ଡେଙ୍ଗୁରାଦେଇ ଶିକାର କରିବା ଓ ଗଛ କାଟିବାକୁ ନିଷେଧ କରିଥିଲେ । ଫଳରେ ସେଠାକାର ବୃକ୍ଷଲତା ଓ ପଶୁ – ପକ୍ଷୀଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅବାଧରେ ବଢି ଚାଲିଥିଲା । ସେମାନଙ୍କ ସୁଖ ସଂସାର ଦେଖି ରାଜା ବି ବହୁତ ଖୁସି ହେଉଥିଲେ । ବିକ୍ରମଜିତ୍ଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ପୁଅ ପ୍ରସନ୍ନଜିତ୍ ।...

Read More

ସ୍ତ୍ରୀ କାହାର

ସମ୍ରାଟ୍ ଆକବରଙ୍କର ରାଜତ୍ୱ ସମୟର କଥା । ଆଗ୍ରା ନାମକ ଏକ ସହର ଥିଲା । ସେହି ସହରକୁ ଲାଗି ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମ ଥିଲା । ସେହି ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ବ୍ୟବସାୟୀ ବାସ କରୁଥିଲେ । ବିବାହର କେତେଦିନ ଅତିବାହିତ ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କର କୌଣସି ସନ୍ତାନ ସନ୍ତତି ନଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବ୍ୟବସାୟୀଙ୍କ ସ୍ତ୍ରୀ, କେତେ ସୁନ୍ଦରୀ, ସେ ସୁନ୍ଦରୀଙ୍କୁ ଉପମା ଦେବାକୁ ଥିଲା । ସେ ଚନ୍ଦ୍ରମୁଖୀ, ସେ ପଦ୍ମମୁଖୀ । ଯାହା ଉପମା ଲଗାଇ ଦେବ ତାହା ହିଁ ଲାଗିଯିବ ।...

Read More

କୁରାଢ଼ୀ ଓ ଜଳ ଦେବତା

ଶରଧାପୁର ଗାଁରେ ହରି ବୋଲି ଗୋଟିଏ ଗରିବ ଲୋକଥାଏ । ବିଚରାର ଜମିବାଡି କିଛି ବି ନାହିଁ । ଖାଇବାକୁ ଘରେ ଦୁଇ ପ୍ରାଣୀ ସିଏ ଏବଂ ତା ସ୍ତ୍ରୀ । ସେ ପ୍ରତିଦିନ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଯାଇ କାଠ ହାଣିକରି ଆଣେ, ସେତକ ନେଇ ସେ ସହରରେ ବିକ୍ରି କରେ । ସେଇ ପଇସାରେ ତେଲ, ଲୁଣ, ଚାଉଳ କିଣି ସେ ନିଜ ସଂସାର ଚଳାଏ । ଦିନେ ସେ ଜଙ୍ଗଲକୁ ଯାଇଛି କାଠ ହାଣିବାକୁ । ନଈକୂଳରେ ଗୋଟିଏ ଗଛ ଡାଳରେ ଛିଡା ହୋଇ ଆଉ ଗୋଟିଏ ଡାଳକୁ ହାଣୁଛି ଠିକ୍ ଏହି ସମୟରେ ତା...

Read More

ଚତୁରୀ ରମଣୀ

  ପ୍ରଥମ ପ୍ରହରେ ମୌନାବତୀ କଥା କହି ମୌନ ହେଲା । ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ବେତାଳଙ୍କୁ ଡାକି ନିରୋଳାରେ କହିଲେ – ମୁଁ ଯାହା ପ୍ରଶ୍ନ କରିବି ତୁମ୍ଭେ ଓଲଟା ଉତ୍ତର ଦେବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ତୁମ୍ଭେ ଘଟ ମଧ୍ୟରେ ରୁହ । ରାଜା ଦାସୀମାନଙ୍କୁ ଡାକି ଘଟକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ । ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ଘଟକୁ କହିଲେ ତୁମ୍ଭର ଜେମା ମୌନ ଅଛନ୍ତି । ମୁଁ ଯାହା ପଚାରିବି ବିଚାର କରି ତା’ର ଉତ୍ତର ଦେବ ।         ଜଣେ ଧନିକ ବୈଶ୍ୟର ପାଂଚଗୋଟି...

Read More

ସତୀ ସଉତୁଣୀ ମନ୍ଦିର କଥା

ତୀର୍ଥ କରିବାକୁ ଯାଉଥିବା ରାସ୍ତାରେ ସିନ୍ଧୁ ନାମକ ଏକ ଦେଶ ପଡିଲା । ରାସ୍ତାର ପାଖ ଦେଶରେ ଯମୁନା ନାମକ ଏକ ନଦୀ କୁଳୁ କୁଳୁ ନାଦ କରି ବହି ଯାଉଛି । ଗଙ୍ଗା ଯମୁନା କାଳେ ଦୁଇ ଭଉଣୀ । ଗଙ୍ଗା ନଦୀ ଯେପରି ପବିତ୍ର ସେହିପରି ଯମୁନା ନଦୀ ମଧ୍ୟ ପବିତ୍ର । ପବିତ୍ର ଯମୁନା ନଦୀର କୂଳେ କୂଳେ ଗଲେ ବହୁତ ଗୁଡିଏ ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଦେଖିବାକୁ ପଡେ । ସେହି ଉପଦେଷ୍ଟାଙ୍କର ପଛେ ପଛେ ବୋଲକରା ନିଜ ମୁଣ୍ଡରେ ଗଣ୍ଠିଲି କାନ୍ଧରେ କମ୍ବଳ ଆଉ...

Read More

ସାଧୁ ଓ ଛଦ୍ମବେଶୀ

ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ମଧ୍ୟେ ମଧ୍ୟେ ବର୍ଷା ବି ପିଟୁଥାଏ । ବଜ୍ରଧ୍ୱନି ଓ ଶ୍ୱାନଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଝିରେ ଅଶରୀରୀମାନଙ୍କ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ ଦିଶିଯାଉଥାଏ ।                 କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନକରି ପୁନର୍ବାର ସେ ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲେ ଓ ବୃକ୍ଷାରୋହଣ କରି ସେହି ଶବଟିକୁ ଉତାରି ଆଣିଲେ...

Read More

ଜ୍ୟୋତିଷ ଶୁକପକ୍ଷୀ

ମାଣ୍ଡବ ଦେଶର ରାଜା ତାଙ୍କ କନ୍ୟା ରାଜକୁମାରୀ ରତ୍ନମାଳାଙ୍କର ସ୍ୱୟମ୍ବର କରିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କରି ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟକୁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ ଦେଲେ । ମାଣ୍ଡବ ରାଜ୍ୟର ପଡୋଶୀ ତ୍ରିଶାମ୍ବି ରାଜ୍ୟର ଯୁବରାଜ ସଂଦୀପ ତ ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ରତ୍ନମାଳାଙ୍କର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଓ ଗୁଣ ବିଷୟରେ ଶୁଣିଥିଲେ । ସେ ମନସ୍ଥ କଲେ ସ୍ୱୟମ୍ବରକୁ ଯିବେ । କିନ୍ତୁ ସମସ୍ତେ ଏକଥା ଜାଣନ୍ତୁ ବୋଲି ସେ ଚାହୁଁ ନଥିଲେ । ତେଣୁ ସ୍ୱୟମ୍ବର ଆଗରୁ ସେ ଯାଇ ଅତିଥି ଭବନରେ ରହିଲେ...

Read More

ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନୀ ଶୁକମୁନି

ଏକଦା ପାର୍ବତୀମାତା ଈଶ୍ୱରଙ୍କଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ଶିକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଖୁବ୍ ଆଗ୍ରହ ପ୍ରକାଶ କଲେ । ତେଣୁ ଈଶ୍ୱର, ପାର୍ବତୀଙ୍କୁ ନିଜ ସାଙ୍ଗରେ ନେଇ ନୈମିଷ୍ୟାରଣରେ ପହଁଚିଲେ । ନୈମିଷ୍ୟାରଣ ହେଉଛି ଗୋଟିଏ ସୁନ୍ଦର ଓ ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ । ସେଠାରେ ମୁନି ଋଷିମାନେ ବାସ କରନ୍ତି । ଈଶ୍ୱର ଓ ପାର୍ବତୀ ଦୁହେଁ ସେହି ଅରଣ୍ୟର ଏକ ନିକାଂଚନ ସ୍ଥାନରେ ଯାଇ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲେ । ସେଠାରେ ଗୋଟିଏ ବିରାଟ ଚମ୍ପାଗଛ ଥାଏ । ସେହି ଚମ୍ପାଗଛରେ...

Read More

ପୃଥିବୀର ସବୁଠୁ ଗରିବ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି

ଶୁଣିଲେ ଚକିତ ଲାଗିବ ନିଶ୍ଚୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଣେ ଗରିବ ଅତି     ସବୁଠୁ ଅଧିକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗିବ ତୁମକୁ ଶୁଣିଲେ ତାଙ୍କର ଚଳଣି ନିତି ।     ଦେଶର ମୁଖିଆ ଜମିଚାଷ କରି ରହନ୍ତି ତାଙ୍କର କୁଡିଆ ଘରେ     ନିପୀଡିତ ଜନେ ଦାନ କରିଥାନ୍ତି ତାଙ୍କର ଦରମା ପାଇଲା ପରେ ।     ଉରୁଗୁଏ ଦେଶ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଏବେ “ଜୋସ୍ ମୁଜିକା” ନାମକୁ ବହି     ଦେଶକୁ ଶାସନ କରନ୍ତି ସିନା ସେ ଗରିବ ଚଳଣି ତାଙ୍କର ଭାଇ ।                 ଶୁଣିଲେ...

Read More

ସୃଷ୍ଟିର ଆନନ୍ଦ

ଜେଜେବାପା ଗାଁରୁ ଆସି ପହଁଚିଲା ମାତ୍ରେ ତିନି ନାତୁଣୀଯାକ ତାଙ୍କୁ ଘେରି ଯିବେ  । କିଏ ଆଗ ତାଙ୍କ ବ୍ୟାଗ୍ ଖୋଲିପକେଇବ ସେଥିରେ କ’ଣ ଅଛି ଦେଖିବାକୁ । କିଏ ଝାଳରେ ଓଦା ହୋଇ ଯାଇଥିବା ତାଙ୍କ ଖଦଡ ପଞ୍ଜାବିଟାକୁ ନେଇ ଦୁଆରେ ଖରାରେ ଶୁଖାଇ ଦେଇ ଆସିବ । କିଏ ପଚାରିବ – “ଜେଜେବାପା ! କେତେଦିନ ରହିବ?”                 ଜେଜେବାପାଙ୍କର ହସ ହସ ଉତ୍ତର – “କିରେ ! ମୁଁ ଘରେ ନ ପଶୁଣୁ କ’ଣ ପଚାରିଲଣି – କେବେ ଯିବ? ମୁଁ କ’ଣ...

Read More

ଆଜ୍ଞାକାରୀ କୁକୁର

ହେଲାପୁରୀ ହାଟରେ ଜଣେ ଲୋକ ଗୋଟିଏ କୁକୁର ବିକିବାକୁ ଆଣିଲା । ସେଠାରେ ଜମିଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ କୁକୁରର ଗୁଣ ବିଷୟରେ ସେ କହିଲା, “ଏହି କୁକୁରକୁ ଆପଣ ଯାହାବି କହିବେ ସେ ତାହା ଶୁଣିବ ଏବଂ ମାନିବ । ତାକୁ ଯାହା କାମ ବତେଇବେ ଯେତେ କଷ୍ଟ ହେଲେ ବି ସେ ତାହା ଅବଶ୍ୟ କରିବ ।”                 ତାଙ୍କ କଥା ଶୁଣି ସେହି ଲୋକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଜଣେ ପଚାରିଲା – “ଏହି କୁକୁରଟି ସବୁକଥା ଶୁଣୁଛି ଏବଂ ମାନୁଛି, କଷ୍ଟରୁ କଷ୍ଟତର କାମ...

Read More

ଯାଦୁ ମହଲ

(ରାଜକୁମାରୀ ବିଦ୍ୟାବତୀଙ୍କର ଅପହରଣ ହୋଇଗଲା । ଏଣେ ରାଜଜ୍ୟୋତିଷ ବାଚଷ୍ପତି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେଉଥାନ୍ତି ଯେ ତାଙ୍କ ନିକଟକୁ ଅନ୍ୟ ଜ୍ୟୋତିଷ ଜଗତପତି କାହିଁକି ଆସୁନାହାଁନ୍ତି; ସେ ତାଙ୍କ ସନ୍ଦେହ କଥା ରାଜାଙ୍କୁ କହିଲେ । ତା’ପରେ ଯୁବକ ମହେନ୍ଦ୍ରନାଥ ରାଜାଙ୍କ ଆଜ୍ଞାନେଇ ନିଜେ ଖୋଜି ଖୋଜି ଯାଦୁ ମହଲରେ ଯାଇ ପହଁଚିଲେ; ଯେଉଁଠାରେକି ବିଦ୍ୟାବତୀ ନଜର ବନ୍ଦୀ ଥା’ନ୍ତି । ମହେନ୍ଦ୍ରନାଥ ସେଠାରେ ଦରବାନ କାମ ପାଆନ୍ତି । ତଦ୍ୱାରା ସେ...

Read More

କଇଁଚର ଦୌଡ

କଇଁଚ ତ ବହୁତ ଆସ୍ତେ ଆସ୍ତେ ଚାଲେ । ସେଥିପାଇଁ ଠେକୁଆ ତାକୁ ସବୁବେଳେ ଥଟ୍ଟା କରେ । ଥରେ ସେ କଇଁଚ ଓ ଠେକୁଆର ଗୋଟିଏ ଦୌଡ ଖେଳ ହେବ ବୋଲି ସ୍ଥିର କରାଗଲା ।                 ଦୌଡ ଆରମ୍ଭ ହେଲା ମାତ୍ରେ ଠେକୁଆ କୁଦାମାରି ବହୁତ ଆଗକୁ ଚାଲିଗଲା । ମାତ୍ର ଏଣେ କଇଁଚ ତା’ର ସେଇ ମନ୍ଥର ଗତିରେ ହିଁ ଚାଲିଥାଏ । ଠେକୁଆ ଦେଖିଲା ଯେ କଇଁଚଟା ତ ବହୁତ ପଛରେ ପଡିଛି । ତେଣୁ ସେ ଭାବିଲା, କିଛି ସମୟ ଶୋଇପଡି ପୁଣି ଦଉଡିବା ଆରମ୍ଭ କଲେ...

Read More

ଗୁପ୍ତଦଲିଲ୍

ପାଂଚ, ଛ ଶହ ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ଚୀନର ଏକ ରାଜ୍ୟର ରାଜ-ପ୍ରତିନିଧି ଥିଲେ “ନି ଚିୟେନ୍” । ତାଙ୍କର ଅଗାଧ ସମ୍ପତ୍ତି । ଏକମାତ୍ର ପୁତ୍ର ତାଙ୍କର ଥାଏ । ତା’ ନାମ “ସାନ୍ ଚି” । ସାନ୍ ଚିର ବିବାହ ପରେ ତା’ର ମା’ ମରିଗଲେ । ପତ୍ନୀଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ନି ଚିୟେନ୍ଙ୍କର ଆଉ ରାଜକାର୍ଯ୍ୟରେ ମନ ଲାଗିଲା ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ତାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେଇ ଜମିବାଡି ଦେଖାଶୁଣା କରି ଘରେ ରହିଥା’ନ୍ତି । କିଛିଦିନ ପରେ ଜମି ପାଖରେ ଛୋଟ...

Read More

ପ୍ରତ୍ୟୁତ୍ପନ୍ନମତି

ବିଜୟନଗର ଦରବାରରେ ଜଣେ ଯାଦୁକର ଥା’ନ୍ତି । ତାଙ୍କ ନାମ ଜୟନ୍ତ । ଥରେ ରାଜା ଗୋଟିଏ ପ୍ରଦର୍ଶନୀ କରିବା ପାଇଁ ଘୋଷଣା କଲେ । ସେଥିରେ ସବୁ ମୂଲ୍ୟବାନ୍ ଓ ବିଶେଷ ଜିନିଷ ସବୁ ରଖାଯିବାର କଥା । ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଖୋଲିଲା । ଜୟନ୍ତ ନିଜର ବନ୍ଧୁ ହରିଶଙ୍କୁ ସଙ୍ଗରେ ନେଇ ସେହି ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ । ହରିଶ ପ୍ରହରୀର ଆଖିରେ ଧୂଳି ଦେଇ ନବରତ୍ନ ହାରଟିଏ ଚୋରୀ କଲେ । କିନ୍ତୁ ଜୟନ୍ତ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁଙ୍କର ଏହି କୃତୀଟି ଦେଖିନେଲେ । ସେ...

Read More

ମହାଭାରତ

ପାଣ୍ଡବ ସମେତ ଦ୍ରୌପଦୀ ଅତି ରହସ୍ୟଜନକ ଭାବେ ଅଜ୍ଞାତବାସ ସମୟ ଅତିବାହିତ କରୁଥିଲେ । ପଶାଖେଳରୁ ଧର୍ମରାଜ ଯେଉଁ ଅର୍ଥ ହାସଲ କରୁଥାନ୍ତି, ତାହା ସେ ତାଙ୍କ ଭାଇମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବଂଟନ କରି ଦେଉଥାଆନ୍ତି । ଭୀମ ନିଜେ ଯେଉଁ ସୁସ୍ୱାଦୁ, ରୁଚିକର ଭୋଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରନ୍ତି, ସେଥିରୁ ସେ ତାଙ୍କ ଭାଇମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କିଛି ସଂରକ୍ଷିତ ରଖନ୍ତି । ଅନ୍ତଃପୁରରୁ ଅର୍ଜୁନ ଯେଉଁ ପୁରୁଣା ବସ୍ତ୍ର ଉପହାର ସ୍ୱରୂପ ପାଆନ୍ତି, ତାହା ସେ...

Read More

ଗପ ସାରଣୀ

ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଗପ