ଆସନ୍ତା ରବିବାର ଦିନ ବନ ବିହାର । ତେଣୁ ଗୁରୁଜୀ ସବୁ ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସୂଚନା ଦେଲେ । ପିଲାମାନେ କେତେବେଳେ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପହଁଚିବେ । ସାଙ୍ଗରେ କ’ଣ କ’ଣ ସବୁ ଆଣିବେ । ବିଦ୍ୟାଳୟରୁ କେବେ ବନବିହାର ଗାଡି ବାହାରିବ ଏପରି କେତେ ସୂଚନା ଦେଲେ । ସବୁ ପିଲାମାନଙ୍କ ପରି ଗୌରବର ମନ ମଧ୍ୟ ଅତିଶୟ ଅଧୀର ହେଉଥାଏ । ଆଉ ଦୁଇଦିନ ପରେ ପତୁଡି ଜଳପ୍ରପାତ ଠାରେ ବନବିହାର ହେବ । ଭୋଜିଭାତ ସାଙ୍ଗକୁ ଖେଳାଖେଳି ପୁଣି ଗୁଡାଏ ଚୁଟ୍କୁଲା...
ବାରାଣସୀର ରାଜା ବ୍ରହ୍ମଦତଙ୍କର ପୁଅ ପିଲାବେଳରୁହିଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଦୁଷ୍ଟ ହେବାର ଦେଖାଗଲା । ଯେତେବେଳେ ତା’ ବୟସ କୋଡିଏ, ସେତେବେଳେ ତାକୁ ନେଇ ରାଜା ବଡ ଚିନ୍ତାରେ ପଡିଲେ । ଦଳେ କୁସଙ୍ଗ ମେଳରେ ପଡି ରାଜପୁତ୍ର ସର୍ବଦା ନିରୀହ ଲୋକଙ୍କୁ ହଇରାଣ କରୁଥାନ୍ତି । ଦୂର ଦେଶର ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ଉପରେ ଚଢଉ କରି ସେମାନଙ୍କ ସର୍ବସ୍ୱ ସେ ଲୁଣ୍ଠନ କରୁଥାନ୍ତି । ଯେତେବେଳେ ଯାହା ମନ ହେଉଥାଏ, ତାହା ସେ କରୁଥାନ୍ତି । ଦିନେ ଆକାଶରେ ମେଘ...
ଆଜକୁ ଚାଳିଶ ବର୍ଷ ପୂର୍ବ କଥା । ବାଲେଶ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାରୁ ଲୁଣ ପୋକ୍ତାନ ଉଠିଗଲା । ଲୁଣାଦାଣ୍ଡୀ ଲୋକମାନଙ୍କର ସର୍ବନାଶ ଉପସ୍ଥିତ । ବାଲେଣ୍ୱର ଜିଲ୍ଲାର ପୂର୍ବାଂଚଳ ଉତ୍ତର ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା କୂଳଠାରୁ ଦକ୍ଷିଣ ଧାମରା ନଦୀକୂଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମୁଦ୍ର ଉପକୂଳବର୍ତ୍ତୀ ସ୍ଥାନର ନାମ ଥିଲା ଲୁଣାଦାଣ୍ଡୀ । ଏ ଅଂଚଳବାସୀ ଅର୍ଦ୍ଧଲକ୍ଷାଧିକ ଲୋକର ଜୀବନାବଲମ୍ବନ ଏକମାତ୍ର ଲବଣ ପୋକ୍ତାନ । କେହି ଲୁଣ ମାରେ, କେହି ତହିଁରେ ନାନା ପ୍ରକାର...
କୌଣସି ଏକ ଗାଁରେ, ଗୋଟାଏ ବାମନ ଦମ୍ପତି ବାସ କରୁଥିଲେ । ଶିକ୍ଷାଦୀକ୍ଷା, ଧନସମ୍ପତ୍ତି ସବୁ କିଛି ସେମାନଙ୍କ ପାଖରେ ଥିଲା । ହେଲେ ଗୋଟାଏ ଦୁଃଖ ସେମାନଙ୍କୁ ସବୁ ବେଳେ ଘାରୁ ଥିଲା । ତାହା ହେଉଛି ସେମାନଙ୍କ ଶାରୀରିକ ବିକୃତି । କମ୍ ଉଚ୍ଚତା ତଥା ଅସୁନ୍ଦର ହୋଇଥିବାରୁ ସେମାନେ ସର୍ବଦା ମନକଷ୍ଟରେ ଥିଲେ । ଏହିଭଳି ସମୟରେ ପତ୍ନୀଜଣକ ହେଲେ ସନ୍ତାନ ସମ୍ଭବା । ତେଣୁ ତା ମନରେ ଥାଏ ଭାରି ଆନନ୍ଦ । କିନ୍ତୁ ଭୟ ଓ ଆଶଙ୍କାରେ ମନ...
ପଶ୍ଚିମଘାଟ ପର୍ବତମାଳାର ପାଦ ଦେଶରେ ଶଙ୍ଖଗ୍ରାମ ନାମକ ଏକ ପଲ୍ଲିରେ ଜୟକୁମାର ନାମକ ଯୁବକ ଥାଏ । ତା’ର ଗୋଟିଏ ନୌକା ଥାଏ । ସେହି ନୌକାରେ ସେ ଲୋକଙ୍କୁ ନଦୀ ପାରି କରାଏ । କିଏ ଗୋଟାଏ ପଇସା ଦିଏ ତ ପୁଣି କିଏ ତାକୁ ମୁଠିଏ ଚାଉଳ ଦିଏ । ଯାତ୍ରୀ ନଥିବା ବେଳେ ସେ ନୌକାରୁ ଜାଲ ପକାଏ । ମୋଟାମୋଟି ଜୟକୁମାର ସେଥିରେ ଚଳୁଥାଏ । ଦିନେ ସେ ଦେଖିଲା, ତା’ ନୌକାର ତଳି ପଟାଟି ଧିରେ ଧିରେ ଘୋରି ହୋଇ ଗଲାଣି ।...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଚାରିଜଣ ଯୁବକ ଥିଲେ । ସେମାନେ ସାଙ୍ଗ ହୋଇ ଅନେକ କିଛି କରନ୍ତି; ଏପରିକି ଚୋରୀ ମଧ୍ୟ କରନ୍ତି । ଥରେ ସେଇ ଗାଁର ଜଣେ ଚାଷୀର ଛେଳିଟିକୁ ଚୋରୀ କରି ସେମାନେ ଗାଁ ମୁଣ୍ଡରେ ଥିବା ବରଗଛ ମୂଳରେ କାଟି, ରାନ୍ଧି, ଖାଇଲେ । ଚାଷୀଟି ଏକଥା ଶୁଣି ଭାବିଲା ଗ୍ରାମର ମୁଖିଆକୁ ଏକଥା କହି କିଛି ବି ଲାଭ ନାହିଁ । କାରଣ ସେମାନଙ୍କର ଗୁଣ୍ଡାମୀକୁ ଡରି ସେ ମଧ୍ୟ କିଛି କହିବେ ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ସିଧା...
ଜୟ ଗୋପାଳପୁର ଗାଁରେ ରହୁଥିଲା । ତା’ ସ୍ତ୍ରୀର ନାମ ଲକ୍ଷ୍ମୀ । ଜୟ ନିଜେ କେତେଦୂର ବୁଦ୍ଧିମାନ ସେକଥା ଅଲଗା । କିନ୍ତୁ ତା’ର ଭାରି ଇଚ୍ଛାଥିଲା, ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ବୁଦ୍ଧିମତି ହେବ । ଦୈବକୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅତିଶୟ ସରଳ ଝିଅ । ଯିଏ ଯାହା କହିଲେ ସିଏ ତାକୁ ସଙ୍ଗେସଙ୍ଗେ ବିଶ୍ୱାସ କରିଯାଏ । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଦୟା କରେ । ତା’ର ଏ ମତିଗତିରେ ଜୟ ଭୀଷଣ ଚିଡିବାକୁ ଲାଗିଲା । ଏମିତି ସମୟ ଆସିଲା, ଯେତେବେଳେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଯାହା କହିଲେ ବି ଜୟ ତାକୁ...
ଥରେ ରାଜା ବିକ୍ରମସେନ ଶିକାର କରିବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ଜଙ୍ଗଲରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ସେ ରାସ୍ତା ହରାଇଲେ । ଏପରି ଅସହାୟ ଅବସ୍ଥାରେ ସର୍ପଦଂଶନ ଦ୍ୱାରା ସେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ହୋଇଗଲେ । ତାଙ୍କର ଯେତେବେଳେ ମୂର୍ଚ୍ଛା ଭଙ୍ଗ ହୁଏ, ସେତେବେଳେ ସେ ନିଜକୁ ଏକ କୋମଳ ଶଯ୍ୟା ଉପରେ ଦେଖିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ସ୍ଥାନଟି ହେଉଛି ଆଶ୍ରମ । ତାଙ୍କ ଶଯ୍ୟା ପାଖରେ ଜଣେ ସାଧୁ ବସିଥିଲେ । ସେ କହିଲେ, “ମୋ ଶିଷ୍ୟମାନେ ତୁମକୁ ବେହୋସ୍ ଅବସ୍ଥାରେ ଜଙ୍ଗଲରେ...
ବହୁ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ସମୁଦ୍ର ତଟରେ କେରଳ ରାଜ୍ୟର ଏକ ଦ୍ୱୀପର ମାଟି ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୋଗୀ ନଥିଲା । ସେଥିରେ ଅଧିକାଂଶ ସ୍ଥାନ ପଥରରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ତେଣୁ ସେଠାକାର ଅଧିବାସୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅଧିକାଂଶ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀ ଥିଲେ, ଅଥବା ବୋଇତ ବା ଜାହାଜରେ ଚାକିରୀ କରୁଥିଲେ । କେହି କେହି ବା ଗଭୀର ସମୁଦ୍ରରୁ ମୁକ୍ତା, ପ୍ରବାଳ ପ୍ରଭୃତି ସଂଗ୍ରହ କରି ବ୍ୟବସାୟୀମାନଙ୍କୁ ବିକ୍ରି କରି ଜୀବିକାର୍ଜନ କରୁଥିଲେ । ସେହି...
ଗୁରୁନାଥ ନାମକ ବୁଦ୍ଧିମାନ ଯୁବକଟିଏ ଥାଏ । ସେ ଚାହିଁଲା ଗ୍ରାମ ଛାଡି ସହରରେ ବସବାସ କରିବ । ସହରରେ ବୁଲୁବୁଲୁ ରାମରାଜ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ସହ ତା’ର ଦେଖା ହେଲା । କଥା ହେଉହେଉ ସେ ରାମରାଜ କହିଲେ, “ମୁଁ ବାହାରେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟବାନ୍ ଦେଖା ଗଲେ ମଧ୍ୟ ଭିତରେ ଶ୍ୱାସ ବେମାରୀ ଯୋଗୁଁ ବଡ କଷ୍ଟପାଉଛି । ଡାକ୍ତର କହିଛି ଜଳବାୟୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ ନକଲେ ମୋ ବେମାରୀର କିଛି ବି ଉପଶମ ହେବ ନାହିଁ । ତେଣୁ ମୁଁ ଚାହେଁ ଭଲ ଘରଟିଏ କୌଣସି...
ଇଣ୍ଡିଆର ମହାନ୍ ବୈଜ୍ଞାନିକ ସି.ଭି.ରମଣ ଜଣେ ଅତି ସରଳ ଓ କୋମଳ ସ୍ୱଭାବର ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ସେ ଯେକୌଣସି ଲୋକ ସହିତ ମଧ୍ୟ ମିଶିଯାଉଥିଲେ । ସତେ ଯେମିତି ମନେ ହେଉଥିଲା ତାଙ୍କ ମନରେ ତିଳେ ହେଲେ ବି ଗର୍ବ ନ ଥିଲା । ମାତ୍ର ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସତ୍ପଥକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ବେଳେବେଳେ ସେ କଟୁମନ୍ତବ୍ୟ ଦେବାକୁ ବି ପଛାଉନଥିଲେ । ଏକଦା ରମଣଙ୍କୁ ଏକ ସଭାରେ ମୁଖ୍ୟ ବକ୍ତା ଭାବରେ ଯୋଗଦେବା ପାଇଁ ନିମନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇଥାଏ ।...
ଚନ୍ଦ୍ରମଣି, ହରିପୁର ଗାଁର ଲୋକ । ସଉଦା ପତ୍ର ଆଣିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଥରେ ସେ ହାଟକୁ ବାହାରିଲେ । ବହୁ ପୁରୁଣା ହୋଇଯାଇଥିବାରୁ, ପଟେ ଚପଲର ଆଗପଟ ଫାଟିଗଲା । ଭାବିଲେ, ହାଟକୁ ତ ଯାଉଛି, ସେଠାରୁ ମୁଁ ଚପଲ୍ ହଳେ ବି କିଣିନେବି । ବାଟରେ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିରଟିଏ ପଡେ । ତା’ର ଟିକିଏ ଛାଡି ଗୋଟିଏ ଦୋକାନରେ ଯୋଡି ଯୋଡି ଚପଲ୍ ସଜାହୋଇ ରହିଛି । ଏହାଦେଖି ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସ୍ଥିରକଲେ, ହାଟରେ ପହଁଚିବା ପୂର୍ବରୁ, ଏଇଠାରୁ ନୂଆ ଚପଲ୍...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ, ପୁଣି ତା’ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା । ଗହଳ ଗଛ ବୃକ୍ଷ ଭିତରୁ ଭାସି ଆସୁଥାଏ ସାଇଁ ସାଇଁ ଶବ୍ଦ । କୁକୁର, ବିଲୁଆଙ୍କ ରଡି ସାଙ୍ଗକୁ ଭୁତ, ପ୍ରେତ, ପିଶାଚମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳୀ ଆଲୋକରେ ଦିଶୁଥାଏ ସେମାନଙ୍କର ଭୟଙ୍କର ମୁହଁଟିମାନ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ତିଳେମାତ୍ର ବିଚଳିତ ନହୋଇ ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟିଗଲେ ଏବଂ...
ପ୍ରଥମ ପ୍ରହରେ ମୌନାବତୀ କଥା କହି ମୌନ ହେଲା । ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ବେତାଳଙ୍କୁ ଡାକି ନିରୋଳାରେ କହିଲେ – ମୁଁ ଯାହା ପ୍ରଶ୍ନ କରିବି ତୁମ୍ଭେ ଓଲଟା ଉତ୍ତର ଦେବ । ବର୍ତ୍ତମାନ ତୁମ୍ଭେ ଘଟ ମଧ୍ୟରେ ରୁହ । ରାଜା ଦାସୀମାନଙ୍କୁ ଡାକି ଘଟକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ । ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ଘଟକୁ କହିଲେ ତୁମ୍ଭର ଜେମା ମୌନ ଅଛନ୍ତି । ମୁଁ ଯାହା ପଚାରିବି ବିଚାର କରି ତା’ର ଉତ୍ତର ଦେବ । ଜଣେ ଧନିକ ବୈଶ୍ୟର ପାଂଚଗୋଟି...
ବୁଢୀଟିଏ ଥାଏ; ସେ ବହୁତ ଧନସମ୍ପତ୍ତିର ମାଲିକାଣୀ । କିନ୍ତୁ ନାତୁଣୀଟି ବ୍ୟତୀତ ତା’ର ଏ ସଂସାରରେ ନିଜର ବୋଲି ଆଉ କେହି ବି ନଥିଲେ । ବୁଢଟି ତା ନାତୁଣୀକୁ ସର୍ବଦା କଡା ଶାସନ ଭିତରେ ରଖିଥାଏ । ତାକୁ ସେ ବାହାରକୁ କେବେବି ଖେଳିବାକୁ ଛାଡେନାହିଁ ବା ବାହାରୁ କିଏ ସାଙ୍ଗଝିଅ ଆସିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ସେ ବୁଢୀ ମନା କରିଦିଏ । ଏହିପରି ଭାବେ ସେ ନାତୁଣୀଟି ତା’ ଜେଜେମା ପାଖରେ ଡରିମରି ଥାଏ । ଯେପରିକି ନାତୁଣୀ...
ଋଷି ଧୌମ୍ୟଙ୍କର ଆଶ୍ରମରେ ରହି ଅନେକ ଗୁଡିଏ ଛାତ୍ର ବିଦ୍ୟାଶିକ୍ଷା କରୁଥିଲେ । ସେ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ମନଯୋଗ ସହକାରେ ପଢାଉଥିଲେ ଓ କଠିନ ପରୀକ୍ଷା ମଧ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ଗୁରୁ ବିଭିନ୍ନ ଛାତ୍ରଙ୍କୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରରେ ପରୀକ୍ଷା କରି ଜାଣି ପାରନ୍ତିଯେ ଛାତ୍ରର କିପରି ଗୁରୁଭକ୍ତି ଅଛି ଓ ପାଠ ପ୍ରତି କେତେ ଆଗ୍ରହ ଅଛି । ଦିନକର କଥା, ସେଦିନ ପ୍ରବଳ ବର୍ଷା ହେଉଥାଏ । ଗୁରୁ ଆରୁଣି ନାମକ ଜଣେ ଛାତ୍ରକୁ ଡାକି କହିଲେ –...
ମରାଠା ଦେଶର ରାଜାଙ୍କର ସୁତମାନେ ଅରଣ୍ୟକୁ ମୃଗୟା କରି ଗଲେ । ଅନେକ ମୃଗମାରି ଭାର ଭାର କରି ଗୃହକୁ ଫେରୁଥିବା ବେଳେ ମନୋରମା ତାଙ୍କୁ ଦେଖିଲେ । ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ କହିଲେ ସଖୀ ମୃଗମାଂସରେ ଭାରି ଶ୍ରଦ୍ଧା ବଳିଛି । ତୁମ୍ଭେ ତୁମ୍ଭ ଭାଇମାନଙ୍କଠାରୁ କିଛି ମାଂସ ଯାଇ ଆଣ । ମନୋରମା କହିଲେ ହେ ନାଥ ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ ବରଣ କରିବାରୁ ସେମାନେ ମୋ ଉପରେ କ୍ଷୁବ୍ଧ । ସେମାନେ କ’ଣ ମୋ କ’ଥା ରଖିବେ । ରାଜା ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ କହିଲେ ପ୍ରିୟେ...
ଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଅରଣ୍ୟର ରାଜା ସିଂହ ବାସ କରୁଥାଏ । ତାହାର ଅତି ଆପଣାର ମିତ୍ର ଭାବରେ ସମସ୍ତ କାର୍ଯ୍ୟ ତୁଲାଇବା ନିମନ୍ତେ ବିଲୁଆ ଗୋଟିଏ ସିଂହ ସେବକ ଭାବରେ ପାଖେ ପାଖେ ରହୁଥାଏ । ଦିନ ଅକାଳରେ ପଡ଼ି ଗୋଟିଏ ହାତୀ ସହିତରେ ଘମାଘୋଟ ଯୁଦ୍ଧରେ ସିଂହ ପଡ଼ିଗଲା । ହାତୀ କିନ୍ତୁ ଖୁବ୍ ବଳୁଆ ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ସିଂହକୁ ଘାଇଲା କରି ସେହି ସ୍ଥାନରେ ପକାଇଦେଇ ପଳାଇଗଲା । ବିଚରା ସିଂହ ଏପରି ଘାଇଲା ହୋଇ...
ନବୀ ମହମ୍ମଦ ତ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷଙ୍କୁ ଭାରି ଭଲ ପାଉଥିଲେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜାତି ବା ଧର୍ମ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ସମାନ ଥିଲା । ବିଶେଷତଃ ଅତିଥି ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ବହୁତ ପୁଣ୍ୟ ମିଳେ ବୋଲି ତାଙ୍କର ଦୃଢ ବିଶ୍ୱାସ ଥିଲା । ଥରେ କେତେଜଣ ବ୍ୟକ୍ତି ମହମ୍ମଦଙ୍କ ନିକଟରେ ଯାଇ ପହଁଚିଗଲେ । ସେତେବେଳକୁ ତ ସଂଧ୍ୟା ସମୟ । ତେଣୁ ରାତିଟା ସେମାନେ ମହମ୍ମଦଙ୍କ ଘରେ ଆଶ୍ରୟ ନେଇ ସକାଳୁ ସକାଳୁ ସେଠାରୁ ଚାଲିଯିବେ ବୋଲି କହିଲେ । ସୁତରାଂ...
ପ୍ରାୟ ପଚାଶ ବର୍ଷ ତଳର ଗୋଟିଏ କଥା । ମଙ୍ଗଳପୁର ଗାଁରେ ଜଣେ ଜମିଦାର ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ନାମ ବିଷ୍ଣୁ ଗୁପ୍ତ ଥିଲା । ତାଙ୍କ ଜମିଦାରି ସେପରି ବିଶେଷ ବଡ ନଥିଲା, ତେବେ ଜମିଦାରି ସାଙ୍ଗକୁ ତାଙ୍କର କିଛି ବ୍ୟବସାୟ ମଧ୍ୟ ଥିଲା । ମଙ୍ଗଳପୁର ଗାଁରେ ଜଣେ ବିଶିଷ୍ଟ ବୈଦ୍ୟ ଥିଲେ । ବିଷ୍ଣୁ ଗୁପ୍ତଙ୍କର ଦେହ ପା ଖରାପ ହେଲେ ସେ ଦେଖୁଥିଲେ । ବୈଦ୍ୟଙ୍କର ପରଲୋକ ହୋଇଯିବାରୁ ବିଷ୍ଣୁ ଗୁପ୍ତ ବହୁତ ଦୁଃଖିତ ହେଲେ ।...
ବହୁଦିନ ତଳର କଥା । ରାଜଦରବାରରେ ନାରାୟଣ ଭଟ୍ଟ ନାମକ ଜଣେ ବିଦୂଷକ ଥିଲେ । ରାଜା ତାଙ୍କୁ ରାଜନଅରର ଅପରପାଶ୍ୱର୍ରେ ଏକ ସୁନ୍ଦର ନିବାସ ଉପହାର ଦେଇଥାଆନ୍ତି । ନାରାୟଣ ଭଟ୍ଟ ଏହି ଗୃହରେ, ଅନେକ ବର୍ଷ ବେଶ୍ ଆନନ୍ଦରେ କଟେଇଲେ । କିନ୍ତୁ ଅଳ୍ପଦିନ ତଳେ ସେହି ଗୃହର ସମୀପରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଗୃହ ବହୁମଲ୍ଲ ନାମକ ଜଣେ ମଲ୍ଲଯୋଦ୍ଧା କ୍ରୟ କଲେ । ସେ ସେଠାରେ ରହିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଦିନଠାରୁ ଭଟ୍ଟଙ୍କ ଆଖିରୁ ନିଦ...
ଗୋଟିଏ ମାଠିଆରେ ବହୁତ କୋଳି ରଖାଯାଇଥିଲା । ତାକୁ ଦେଖି ଜଣେ ପିଲାର ପାଟିରୁ ଖାଲି ଲାଳ ବୋହିଲା । ସେ ସବୁତକ କୋଳି ଖାଇଦେବାକୁ ଚାହିଁଲା । ତେଣୁ ସେ ପିଲାଟି ହାତ ପୂରାଇ ମୁଠାଏ କୋଳି ଧରିଲା । କିନ୍ତୁ ତା’ର ହାତ ମୁଠାଟି ମାଠିଆ ମୁହଁରେ ଅଟକିଗଲା । ହେଲେ ସେ ପିଲାଟି ଆଉ ତା’ହାତ ବାହାରକୁ ଆଣି ପାରିଲା ନାହିଁ । ତେଣୁ ସେ ଖାଲି ମନ ଦୁଃଖରେ ବସି କାନ୍ଦିଲା । ଏହା ଦେଖି ତା’ ମା’ ତାକୁ କହିଲେ, “ଏକା...
ଶିବପୁରୀ ସହରର ଗୋଟିଏ ଗଳିରେ ଜଣେ ବୃଦ୍ଧ, ଶୁଆଟିଏ ପଞ୍ଜୁରୀରେ ରଖି ସମସ୍ତଙ୍କୁ କହୁଥାଏ “ସଜ୍ଜନମାନେ, ଏଗୁଡିକ ସମସ୍ତେ କଥାକୁହା ଶୁଆ । ଗୋଟିଏ ଶୁଆର ଦାମ ମାତ୍ର ପାଂଚଟି ମୁଦ୍ରା । ତାକୁ ଯାହା ଶିଖାଇବ ସେ ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ତାହା କହିବ । କିନ୍ତୁ ଥରେ କିଣି ସାରିବା ପରେ ଆଉ ଫେରସ୍ତ ନିଆଯାଏ ନାହିଁ । ସବୁ ଭାଗ୍ୟ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ ।” କେତେଲୋକ ଶୁଆ କିଣି ନେଇ ଗଲେ । ବୀର ଭାବିଲା ସେ ବି ଶୁଆଟିଏ କିଣିବ, ଓ ସେ ତାହା...
କୌଣସି ଏକ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ଦୁଷ୍ଟ ଜମିଦାର ଥିଲା । ସେ କୌଣସି ଭୀକାରୀକୁ ତା’ ଘର ନିକଟକୁ ଆସିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଦେଉ ନଥିଲା; ଯଦି କେହି ଭୁଲ୍ରେ ଆସିଯାଏ ତ ତାକୁ କୁକୁର ଲଗାଇ ସେ ତଡି ଦେଉଥିଲା । ଥରେ ସେ ଅଂଚଳରେ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ପଡିଲା । ସେ କରାଳ ଦୁର୍ଭିକ୍ଷ ସମୟରେ ଅନେକ ମଣିଷ, ଗୋରୁଗାଈ ମଲେ । ଲୋକେ ଜାଣିଥିଲେ ଯେ ଜମିଦାରର ଭଣ୍ଡାର ଘରେ ବହୁତ ଧାନ ଚାଉଳ ଅଛି; ତେଣୁ ସେମାନେ ଜମିଦାରକୁ ସେଥିରୁ କିଛି ବିକିବାକୁ...
ଅଗନା ଅଗନି ବନସ୍ତ । ସେହି ବନସ୍ତରେ ଗୋଟିଏ ବିରାଟକାୟ ଶାଳ୍ମଳୀ ବୃକ୍ଷ ଥିଲା । ଚତୁର କାଉ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବିପଦକୁ ଆଖି ଆଗରେ ରଖି ସେହି ଶାଳ୍ମଳୀ ବୃକ୍ଷରେ ତା’ର ରହିବାର ବସାଟି ନିର୍ମାଣ କରି ରହୁଥାଏ । ସେହି ବୃକ୍ଷ ମୂଳରେ ଗୋଟିଏ ଉଚ୍ଚିଆ ଜାଗା ଥିଲା । ସେହି ଜାଗାରେ ମୂଷାଟିଏ ଗାତ ଗୋଟିଏ କରି ରହିଥାଏ । ପୁଣି ଶାଳ୍ମଳୀ ବୃକ୍ଷର ଅଳ୍ପ ଦୂରରେ ଯେଉଁ ପୋଖରୀଟି ଦେଖାଯାଉଥିଲା ସେହି ପୋଖରୀରେ କଇଁଛଟିଏ ମଧ୍ୟ ରହୁଥିଲା ।...
(ପଦ୍ମମୁଖୀ ସ୍ଥିର କରିଥିଲେ ଓ ଘୋଷଣା ମଧ୍ୟ କରି ସାରିଥିଲେ ଯେ, ଯେଉଁ ଯୁବକ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିବାର ଲାଳସା ପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି, ତାଙ୍କୁ, ତାଙ୍କ ପତିଙ୍କର ଧନୁରେ ତୀର ସଂଯୁକ୍ତ କରି, ତାଙ୍କ ପତିଙ୍କ ସଦୃଶ ବାରଟି କୁରାଢିର ଗର୍ତ୍ତ ମଧ୍ୟ ଦେଇ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଭେଦ କରିବାକୁ ପଡିବ । ବୃଦ୍ଧ ଭିକାରୀ ରୂପ ଧାରଣ କରିଥିବା ନିଜ ପତିଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସେ ଏହା ଜଣାଇ ଥିଲେ । କାରଣ ତାଙ୍କୁ, ତାଙ୍କର ଅସଲ ପରିଚୟ ଜଣା ନ ଥିଲା । ପର ଦିନ ଏହି କଥା...
ଶିଆଳକୁ ସକାଳୁ ଭାରି ଭୋକ ଲାଗିଲା । ସେ ଯାଉ ଯାଉ ରାସ୍ତାରେ ଗୋଟିଏ ବଗିଚାରେ ଅଙ୍ଗୁର ଫଳିଥିବାର ଦେଖିଲା । ସେତେବେଳେ ଅଙ୍ଗୁର ପେନ୍ଥାସବୁ ତ ଗଛରେ ହିଁ ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ଶିଆଳ ଡେଇଁ କରି ଅଙ୍ଗୁର ଖାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକଲା । କିନ୍ତୁ ଯେତେ ଚେଷ୍ଟା କଲେବି ସେ ଅଙ୍ଗୁରକୁ ମୋଟେ ଛୁଇଁ ପାରିଲା ନାହିଁ ଶିଆଳ । ସେହି ସମୟରେ ଗୋଟିଏ ଠେକୁଆ ଏସବୁ ଦେଖୁଥିଲା । ସେ ପଚାରିଲା, “ଶିଆଳ ଭାଇ, କ’ଣ ଅଙ୍ଗୁର ଖାଇଲ?” ଏକଥା ଶୁଣି ସେ ଶିଆଳ...
ଦିନେ ଗୋଟିଏ ଗଧ ନିଜର ପିଠି ଉପରେ ସିଂହର ଚମଡା ପକାଇ ବୁଲି ବାହାରିଲା, ଏହାପରେ ତାକୁ ବାଟରେ ଯିଏ ବି ଦେଖିଲା, ସିଂହ ଆସୁଛି ଭାବି ଭୟରେ ଦଉଡି ପଳାଇଲା । ଏହା ଦେଖି ସେ ଗଧ ଲୋକଙ୍କୁ ଆହୁରି ଡରାଇବା ଲାଗି ସେମାନଙ୍କ ପଛରେ ଗୋଡାଇବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା । ସେ ଗଧ ଦଉଡିଲା ବେଳେ ହଠାତ୍ ତା’ ପିଠିରୁ ସିଂହର ଚମଡାଟି ଖସି ପଡିଲା । ଯେମିତି ସିଂହ ଚମଡାଟି ଖସିପଡିଛି ଲୋକମାନେ ସେ ଗଧକୁ ଚିହ୍ନି ପାରିଲେ ଏବଂ ତାକୁ ବହୁତ ବାଡେଇଲେ ।...
ଦକ୍ଷିଣ ଇଣ୍ଡିଆର କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟରେ ମହିଶୁର ବୋଲି ଗୋଟିଏ ସହର । ସେହି ସହରରେ ଗୋପାଳ ସ୍ୱାମୀ ବୋଲି ଗୋଟିଏ ଗରିବ ପିଲା ଥାଏ । ପିଲାଟି ଦିନରୁ ତ ତା ମା’ ବାପା ମରିଯାଇଥା’ନ୍ତି । ପିଲାଟି କିନ୍ତୁ ଭଲ ପଢେ । ସେଥିପାଇଁ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ମାନେ ତାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟର ସାହାଯ୍ୟରେ ଗୋପାଳ ମାଇନର୍ ପାଶ୍ କରିଗଲା । ଏଥର ହାଇସ୍କୁଲ୍ରେ ନାଁ ଲେଖାଇବା କଥା । ଗୋପାଳ ମନେ ମନେ ଭାବିଲା ସେ ଆଉ ଲୋକଙ୍କୁ ହାତ ପାତି ପଇସା...
ଭୁବନଗିରିର ରାଜା ତାଙ୍କ ଉପଦେଷ୍ଟା ମଣ୍ଡଳିରେ ଜଣେ ନୂତନ ସଦସ୍ୟ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ସ୍ଥିର କଲେ । ଏଭଳି ସଦସ୍ୟ ବୋଇଲେ ମନ୍ତ୍ରୀ । ସେ ନିଜ ଅମାତ୍ୟ ବର୍ଗଙ୍କ ଭିତରୁ କାହାକୁ ନ ନେଇ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଭିତରୁ ଜଣକୁ ବାଛିବାକୁ ମନସ୍ଥ କଲେ । “ଆମ ରାଜ୍ୟର ଅନେକ ଯୁବକ ବାରାଣସୀ ଓ ପୁରୀ ଇତ୍ୟାଦି ସ୍ଥାନକୁ ଯାଇ ଶିକ୍ଷା ଓ ଜ୍ଞାନର ବିକାଶ କରୁଛନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତିଭାରୁ ଆମେ କାହିଁକି ଲାଭବାନ ନହେବା? ଖାଲି...
ସିପ୍ରା ନଦୀ କୂଳରେ ଛୋଟ ଗାଁଟିଏ ଥାଏ । ସେହି ଗାଁଟିର ନାଁ ରାୟପୁର । ଅନେକ ପୁରାକାଳରୁ ସେ ଗାଁରେ ଗୋଟିଏ ମହାଦେବ ମନ୍ଦିର ଥାଏ । ଶିବରାତ୍ରୀବେଳେ ସେଠାରେ ଗୋଟାଏ ବଡ ମେଳା ବସୁଥାଏ । ତେଣୁ ପ୍ରାୟ ଆଠ ଦଶଦିନ କାଳ ଗାଁ ଲୋକେ ନିଜ ନିଜ ସୁଖ ଦୁଃଖ ସବୁ ଭୁଲିଯାଇ ସେହି ମେଳାରେ ମଶ୍ଗୁଲ୍ ରହୁଥାନ୍ତି । ମେଳା ଦେଖିବା ଲାଗି ଦୂର ଗାଁ ଗଣ୍ଡାରୁ ବହୁତ ଲୋକ ଆସୁଥାନ୍ତି । ସହରର ବେପାରୀମାନେ ବି ଆସି ସେହି ମନ୍ଦିର ପାଖରେ ଦୋକାନ...
ଏହା ପରେ ଅନେକ ଦିନ ବିତି ଯାଇଛି । ରାଜ କୁମାର ସୁସ୍ଥ ହୋଇ ସେହି ଗ୍ରାମରେ ଥିଲା । ଗ୍ରାମର ଲୋକ ମାନେ ରାଜ କୁମାର ବିଷୟରେ ସମସ୍ତ ଜାଣି ଥିଲେ । ରାଜ କୁମାର କେବଳ ରାଜ କନ୍ୟା ଛଇଳା ନିମନ୍ତେ ପାଗଳ ପ୍ରାୟ ହୋଇ ଥାଆନ୍ତି । ଗ୍ରାମର ଲୋକ ଯେତେ ବୁଝାଇଲେ ମଧ୍ୟ ସେ ବୁଝୁ ନଥାନ୍ତି । ଜ୍ୟୋତିଷ କହି ଛନ୍ତି ଯେ ରାଜ କୁମାରୀ ଛଇଳା ବଂଚିଛି । ପୁଣି ସେ ଅନ୍ୟକୁ ବିବାହ କରି ରହି ଛନ୍ତି । ଏ କଥା ରାଜ କୁମାରଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ହେଉ...
ସୁରେଶ ନାମକ ଯୁବକଟିଏ ଥାଏ; ସେ ନିହାତି ଚିଡିଚିଡା ସ୍ୱଭାବର । ସେ ଟିକିଏ ଟିକିଏ କଥାରେ ରାଗିଯାଇ ବକିଦିଏ, ବେଳେ ବେଳେ ସେ ମରାମରି ମଧ୍ୟ କରେ ଘରେ ସମସ୍ତେ ତ ସେ କଥା ଜାଣନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ପୁଅ ବୋଲି ମା, ବାପା, ଭଉଣୀ ସବୁ ସହିଯା’ନ୍ତି, ଚୁପ୍ ରହନ୍ତି । ରାଗୀଟା ତ ଆଉ କ’ଣ କରାଯିବ । ସୁରେଶର ବିବାହ ହେଲା । ତା’ର ସ୍ତ୍ରୀ ଶାନ୍ତି ବଡ ଶାନ୍ତ ଓ ସରଳ ଥିଲା । ବିବାହ ପୂର୍ବରୁ ଶାନ୍ତିକୁ ସୁରେଶର ସ୍ୱଭାବ ବିଷୟରେ ସାବଧାନ...