ଦିନେ ପବନ ଓ ସୂର୍ଯ୍ୟଙ୍କ ଭିତରେ ଭାରି ଝଗଡା ହେଲା । ସେମାନେ ଜାଣିବାକୁ ଚାହିଁଲେ ଯେ, ତାଙ୍କ ଦୁଇଜଣଙ୍କ ଭିତରେ ବଳୁଆ କିଏ? ପବନ କହିଲା ମୁଁ ବଳୁଆ ତ ସୂର୍ଯ୍ୟ କହିଲା ମୁଁ ବଳୁଆ । ଠିକ୍ ଏହି ସମୟରେ ସେମାନେ ରାସ୍ତାରେ ଗୋଟିଏ ଲୋକ କୋଟପିନ୍ଧି ଯାଉଥିବାର ଦେଖିଲେ । ଶେଷରେ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ନେଲେ ଯିଏ ସେ ଲୋକର କୋଟଟା ବାହାର କରିଦେବ ସେ ହିଁ ବଳୁଆ ବୋଲି ଧରାଯିବ । ପ୍ରଥମେ ପବନ ଚେଷ୍ଟା କଲା । ପବନ ଖୁବ୍...
ଏକଦା ବିଜୟନଗରରେ ମୂଷାର ପ୍ରାଦୁର୍ଭାବ ବଢିଚାଲିଲା । ସେମାନେ କଟାକଟି କରି ଖାଦ୍ୟଶସ୍ୟ ଖାଇ ଯାହା କ୍ଷତି କଲେ, ହେଲେ ସବୁଠାରୁ ବଳିଗଲା ପ୍ଲେଗ୍ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବା ଆଶଙ୍କା ଯାହାର ମୂଳ କାରଣ ମୂଷାମାନେ ଥିଲେ । ଏବେ ପ୍ରଜାମାନେ ଅଭିଯୋଗ ବାଢିଲେ ରାଜାଙ୍କ ପାଖରେ ମୂଷାବଂଶ ନିପାତ କରିବା ପାଇଁ । ଅବୁଝା ରାଜାବି ଏହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିନେଲେ । ଏଥର ରାଜା ଏକ ଅଦ୍ଭୁତ ଆଦେଶ ଦେଲେ ପ୍ରଜାମାନଙ୍କୁ । ଏହି...
ଏକ ବଣରେ ଗୋଟିଏ ବଡ ପୋଖରୀ ଥିଲା । ସେଇ ପୋଖରୀରେ ଗୋଟିଏ ରାକ୍ଷସ ରହୁଥିଲା । କୌଣସି ଜୀବ ପାଣି ପିଇବାକୁ ପୋଖରୀକୁ ଗଲେ ରାକ୍ଷସ ତାକୁ ଧରି ଖାଇଯାଉଥିଲା । ସେତେବେଳେ ବୋଧିସତ୍ୱ ଗୋଟିଏ ମାଙ୍କଡରୂପେ ଜନ୍ମହୋଇଥିଲେ । ସେ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କର ଦଳପତି ଥିଲେ । ଦଳର ମାଙ୍କଡମାନେ ତାଙ୍କ କଥା ମାନି ଚଳୁଥିଲେ । ଦିନେ ଦଳପତି ବୋଧିସତ୍ୱ ମାଙ୍କଡମାନଙ୍କୁ କହିଲେ – “ତୁମେମାନେ ବଣରେ ବୁଲି ଫଳ ଖାଉଚ ଓ ପୋଖରୀରୁ ପାଣି...
କୌଣସି ଏକ ବିଶାଳ ବନସ୍ତ ଥିଲା । ସେହି ବନସ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ଥିଲା ବିଶାଳ ବୃକ୍ଷଟିଏ । ବୃକ୍ଷଟି ବନସ୍ତର ଖୁବ୍ ଶୋଭାବର୍ଦ୍ଧନ କରୁଥିଲା । ସେପରି ଏକ ବିଶାଳବୃକ୍ଷ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ବନସ୍ତରେ ଦେଖାଯାଉନଥିଲା । କାରଣ ଏହି ବିଶାଳ ବୃକ୍ଷ ଏପରି ଏକ ବିଶାଳ ବନସ୍ତରେ ରହିବାରେ କୌଣସି ଏକ ବିଶେଷ କଥାକୁ ଧରି ରହିଥିଲା । ଦିନକର କଥା, ସେହି ବିଶାଳ ବୃକ୍ଷ ତଥା ସୁନ୍ଦର ରମଣୀୟ ଶୋଭାପ୍ରତି ଆକୃଷ୍ଟ ହୋଇ କେଉଁଆଡ଼ୁ ଆସିଥିବା...
ରାମପୁର ଗ୍ରାମରେ ନରେଶ ନାମକ ଜଣେ ଧନୀ ଓ ଭାଗ୍ୟଶାଳୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଥିଲେ । ତାଙ୍କର ରାଜମହଲ ପରି ବିରାଟ ପ୍ରାସାଦ, ଅସୁମାରୀ ଚାକରବାକର, ବିପୁଳ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ, ଜମିବାଡିର ସଂଖ୍ୟା ନାହିଁ । ବ୍ୟବସାୟରେ ସର୍ବଦା ସେ ଲାଭବାନ୍ ହୁଅନ୍ତି । ଗୋପାଳ ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ସେହି ଗ୍ରାମରେ ରହିବାକୁ ଆସିଲେ । ଧନୀ ନହେଲେ ମଧ୍ୟ ତାଙ୍କ ଉପରେ ସରସ୍ୱତୀଙ୍କ କୃପା ଦୃଷ୍ଟି ଥିଲା । ଭଲ ମଣିଷ ସେ । ମାସକ ମଧ୍ୟରେ ସେ ବଡ ଜନପ୍ରିୟ ହୋଇଗଲେ ।...
ନଗେନ୍ଦ୍ର ଚାକିରୀ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ସହରକୁ ଯାଇଥିଲା । ବହୁତ ଚେଷ୍ଟା ସତ୍ତ୍ୱେ ଚାକିରୀ ନ ମିଳିବାରୁ ସେ ତା’ ଗ୍ରାମକୁ ଲେଉଟି ଆସିଲା । ତାକୁ ଦେଖିବା ମାତ୍ରେ ତା’ ବୁଢୀମା କହିଲେ, “ଆରେ ନଗୀ, ତୁ ଫେରି ଆସିଛୁ? ପାଞ୍ଚଦିନ ଧରି ମୁଁ ତୋ ବାଟ ଚାହିଁ ବସିଛି । ମୋ ଦେହ ଦୁଇଦିନ ହେବ ଆଦୌ ଭଲ ନାହିଁ । ପୁଣି କାଲି ତୋ ମାମୁଁ ଝିଅ ଭଉଣୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀର ବାହାଘର । ବହୁତ କମ୍ ସମୟ ଅଛି । ତୁ ତା’ର ବାହାଘରକୁ ଶୀଘ୍ର ଯା’ ।”...
ମଧୁପୁର ଗ୍ରାମରେ ଶ୍ରୀଧର ରହୁଥାନ୍ତି; ସେ ବଡ ଦୟାଳୁ ଓ ଦାନୀ ଥିଲେ । ଦାନ କରି କରି ସେ ଧନୀ ଅବସ୍ଥାରୁ କାଙ୍ଗାଳ ଅବସ୍ଥା ପ୍ରାପ୍ତ କଲେ । ବିଶେଷତଃ ତାଙ୍କ ବନ୍ଧୁ ବାନ୍ଧବମାନେ ଯିଏ ମିଛ ସତ କହି ତାଙ୍କଠାରୁ ଲାଭ ଉଠାଇଛନ୍ତି, ସେହିମାନେହିଁ ଆଜି ତାଙ୍କର ଦୁର୍ଦ୍ଦିନରେ ନାନା କଥା ଫାନ୍ଦି ତାଙ୍କ ବିରୁଦ୍ଧରେ ପ୍ରଚାର କରି ଚାଲିଛନ୍ତି । କେତେକ ଇର୍ଷୁକ ଲୋକ କହିଲେ ଯେ ଶ୍ରୀଧରଙ୍କର ମହାଦାନୀ ବୋଲାଇବାର ଲୋଭ ହେତୁ ସେ ଅଂଧ...
ଏକାଦଶଦିନ ପ୍ରଭାତରେ ନିତ୍ୟ କର୍ମାଦି ଶେଷକରି ସିଂହାସନ ପାଖରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇ ଉପବେଶନ କରିବାପାଇଁ ଉଦ୍ୟତ ହେବାମାତ୍ରେ ପରବର୍ତ୍ତି ପୁତ୍ତଳିକା ତ୍ରିଲୋଚନା ତାଙ୍କ ସାମ୍ନାକୁ ଆସି କହିଲା, “ମହାରାଜ! ମୁଁ ତ୍ରିଲୋଚନା । ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ମୁଁ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ସେବାରେ ନିଜକୁ ନିୟୋଜିତ କରି ଆସିଛି । ତାଙ୍କଭଳି ଜଣେ ଦାନୀ, ତ୍ୟାଗୀ, ମହାଜ୍ଞାନୀ, ବିବେକବାନ୍ ଶାସକ ଏ ଧରଣୀ ବକ୍ଷରେ ମିଳିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ । ତାଙ୍କ...
ନୀରଜା ସହରରୁ ପ୍ରଥମଥର ପାଇଁ ତା’ ପିଇସି ଝିଅର ବିବାହ ଦେଖିବାକୁ ତା’ ବାପା ନୀଳକଣ୍ଠଙ୍କ ସହ ଗ୍ରାମକୁ ଆସିଥାଏ । ତା’ର ବାପା ନୀଳକଣ୍ଠ ସହରର ଜଣେ ବିଖ୍ୟାତ ହୀରା ବ୍ୟବସାୟୀ । ବିବାହ ପରେ ନୀଳକଣ୍ଠ ସହର ଯିବାକୁ ବାହାରିଲେ । କିନ୍ତୁ ନୀରଜା ତା’ ବାପାଙ୍କୁ କହିଲା, “ଏଠାରେ ମୋତେ ବଡ ଭଲ ଲାଗୁଛି । ତେଣୁ ମୁଁ ଆଉ ସପ୍ତାହକ ପରେ ଫେରିବି ।” ନୀଳକଣ୍ଠ ତାକୁ ମନା କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି...
ପ୍ରତିବର୍ଷ ପରି ଏଥର ମଧ୍ୟ ହରିପୁର ଗ୍ରାମରେ ଚିତ୍ର ପ୍ରଦର୍ଶନୀ ଖୋଲାଯାଇଥାଏ । ଏହି ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ଯୋଗ ଦେବା ପାଇଁ ଦେଶର ବହୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚିତ୍ରକର ଆସିଥାନ୍ତି । ତତ୍ ସହିତ ଅନେକ ନୂତନ ଓ ଅଳ୍ପ-ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚିତ୍ରକର ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ଚିତ୍ର ସମ୍ଭାର ସହ ସେ ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ଭାଗ ନେଇଥାଆନ୍ତି । ଦେଶର ପ୍ରାୟ ସବୁ ଅଂଚଳର ଚିତ୍ରକର ଏହି ପ୍ରଦର୍ଶନୀରେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଭାଗ ନେଉଥିବାରୁ, କଳାପ୍ରେମୀ...
ସେ ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ରୋହିତପୁର ସହର ନହେଲେ ବି ସେଠାରେ ସହର-ପ୍ରାୟ ଜନପଦ । ସେଠି ଦେବ ମନ୍ଦିର, ବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ବଡ ହାଟ ବି ଥିଲା । ସର୍ବୋପରି ସେ ରୋହିତପୁରରେ ମହାଜନ ମାକୁନ୍ଦ ମୁଦୁଲି ରହିଥିଲେ । ରହିଥିଲେ ବୋଲି କହିଲିଟି? ହଁ; କାରଣ ଏ କଥା ଲେଖିବା ବେଳକୁ ସେ ଆଉ ସେଠି ନଥିଲେ । ସେତେବେଳକୁ ସେ ସହରକୁ ଉଠି ଯାଇଥିଲେ । ଉଠି ଯିବାର କାରଣ ରୋହିତପୁରରୁ ତାଙ୍କର ବିଶେଷ ଲାଭ ଉଠାଇବାର ଆଶା ନଥିଲା...
ପରଦିନ ଶୁଭ ମୁହୂର୍ତ ଦେଖି ଭୋଜରାଜ ସିଂହାସନ ପାଖରେ ପହଁଚିବା କ୍ଷଣି ଷୋଡଶ ପୁତ୍ତଳିକା ସତ୍ୟବତୀ ତାଙ୍କ ସାମ୍ନା ସାମ୍ନି ହୋଇ କହିଲା, “ଆପଣ ପ୍ରଥମେ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ସମକକ୍ଷ ହୁଅନ୍ତୁ । ତା’ପରେ ଏଇ ସିଂହାସନ ଆରୋହଣ କରନ୍ତୁ । ତାଙ୍କର ତ୍ୟାଗ ଏବଂ ଦାନବୀରତାର ଏକ କାହାଣୀ କହୁଛି ଶୁଣନ୍ତୁ ।” ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ରାଜ୍ୟ ଯେପରି ଧନଧାନ୍ୟ, ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ସେ ମଧ୍ୟ ସେଇପରି...
ଅଫିସ୍ ବାରଣ୍ଡାରେ ଶଶୀକାନ୍ତ ନାୟକ ଅନେକ ସମୟ ଧରି ଅପେକ୍ଷା କରିଛି । ହଠାତ୍ ଅଫିସ୍ ଭିତରକୁ ପଶି ଆସିଲେ ଦେବକାନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ । ତାଙ୍କୁ ଦେଖି ହଠାତ୍ ଚମକି ପଡି ଶଶୀକାନ୍ତ କହିଲା, ଆଜ୍ଞା ନମସ୍କାର । ନମସ୍କାରର ପ୍ରତି ନମସ୍କାର ବି ଜଣାଇଲେ ଦେବକାନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ । ଶଶୀକାନ୍ତ ନାୟକ କୋଡିଏ ଏକୋଇଶି ବର୍ଷ ବୟସର ଶାନ୍ତ, ସରଳ ସୁନ୍ଦର ଯୁବକ । ଦେବକାନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ ଶଶୀକାନ୍ତକୁ ତ ଆଉ ଜାଣି ନାହାଁନ୍ତି । ଉଭୟଙ୍କ ପରିଚୟ...
ଗୋଟିଏ ଗଧ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଏପଟ ସେପଟ ହୋଇ ବୁଲୁ ଥିଲା । ରାସ୍ତାରେ ସେ ଗୋଟିଏ ବାଘର ଛାଲ ପଡିଥିବା ଦେଖିଲା । ସେ ବାଘ ଛାଲ ଦେଖି ବହୁତ ଖୁସି ହୋଇ କହିଲା ଏହି ଛାଲ ନେଇ ମୁଁ କ’ଣ କରିବି? ଏହି ଭଳି ଭାବୁ ଭାବୁ ଗଧ ମୁଣ୍ଡରେ ଗୋଟିଏ ବୁଦ୍ଧି ଜୁଟିଲା । ସେ ବାଘ ଛାଲ ପରିଧାନ କରି ନେଲା । ଆଉ ନିଜକୁ ନିଜେ ବାଘ ହୋଇଗଲା ବୋଲି ଭାବିଲା । ଏଥର ମୁଁ ଜଙ୍ଗଲର ରାଜା ହୋଇ ଗଲି । ଆଉ ଅନ୍ୟ ପଶୁ ମାନେ ମୋତେ ଦେଖି ଡରି ଡରି ପଳାଇବେ । ଯଦି...
ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ଜଣେ ଧନୀ ବଣିକ ସହର ଠାରୁ କିଛି ଦୂରରେ ଏକ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିବା ପାଇଁ ମନସ୍ଥ କଲେ । କାର୍ଯ୍ୟରତ ବଢେଇମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ସହରକୁ ମଧ୍ୟାହ୍ନଭୋଜନ କରିବାପାଇଁ ଯାଉଥିଲେ । ଦିନେ ଗୋଟିଏ ମାଙ୍କଡ ଦଳ ସେହି ମନ୍ଦିର ତିଆରି ହେଉଥିବା ସ୍ଥାନକୁ ଆସିଲେ । ଜଣେ ବଢେଇ କାଠଗଣ୍ଡିର ମଧ୍ୟ ଭାଗକୁ କରତରେ ଚିରି ସେଥିରେ ଖୁଂଟିକୁ ଭର୍ତ୍ତି କରିଥିଲେ । ଯାହାଫଳରେ କି କାଠ ଗଣ୍ଡିଟି ଖୋଲା ନ ରହି...
ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ‘ବାରଣାସୀ’ ପ୍ରତାପ ମୁକୁଟ ନାମକ ଜଣେ ରାଜାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହେଉଥାଏ । ପ୍ରତାପମୁକୁଟଙ୍କର ଜଣେ ପତ୍ନୀ ଓ ଗୋଟିଏ ପୁତ୍ର ଥାଆନ୍ତି । ପୁତ୍ରର ନାମ ହେଉଛି ବଜ୍ର ମୁକୁଟ । ବଜ୍ରମୁକୁଟଙ୍କର ନିଜ ରାଜ୍ୟର ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ପୁତ୍ର ରତ୍ନରାଜଙ୍କ ସହିତ ସୁସମ୍ପର୍କ ଥାଏ । ଅନ୍ୟ ଭାଷାରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ସେମାନେ ବାଲ୍ୟକାଳରୁ ସାଙ୍ଗ ଥିଲେ । ସେମାନେ ଦୁଇଜଣ କେବଳ ସାଙ୍ଗ ନଥିଲେ । ଯେଉଁଠି ରହୁଥିଲେ ଏକା...
ବିଦିଆ ପାତ୍ର ଭୁଷଣ୍ଡପୁର ଗାଁର ଚୌକିଆ । ଏତେବଡ ଗାଁଟାରେ କଣ୍ଡରା ବୋଇଲେ ବିଦିଆ ଏକୁଟିଆ । ଅଛବ ଲୋକଟା, ସେ କ’ଣ ଭଲଲୋକଙ୍କ ଘର ଲଗାଲଗିରେ ଘର କରିବ! ଗାଁମୁଣ୍ଡ ଦି’ମାଣ ଜମି ଛାଡି ପଦା ଢିଅରେ ଗୋଟିଏ ପଲାଘର । ଜାତିରେ ତ’ ସେ କଣ୍ଡରା- ଚୌକିଆ ବାପୁଡା ବୋଲି ପୁଞ୍ଜି ନୁହେଁ । ହେଲେ, ସେ ଗାଁ ଲୋକେ ତାକୁ ଭାରି ମାନନ୍ତି । ସେ ଆଉ ଗାଁ ଚଉକିଆ ପରି ନୁହେଁ । ଚିତାଏ ଉଂଚା ମୂଳିବାଉଁଶ ଠେଙ୍ଗାଟାଏ କାନ୍ଧରେ ପକାଇ, “ଏ ରାମ...
ଗୋଟିଏ ରାଜ୍ୟରେ ତିନିଜଣ ଯୁବକ ସାଙ୍ଗ ଥିଲେ । ସେ ତିନି ଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବହୁତ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁତା ଥିଲା । ସାଧୁ ଲୋକଙ୍କର ସାଧୁ ଲୋକ ସହିତ ଓ ଚୋର ଲୋକର ଚୋର ଲୋକ ସହିତ ବେଶ୍ ବନ୍ଧୁତା ଜମି ଯାଇଥାଏ । ଏହି ତିନିଜଣଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଗାଢ ବନ୍ଧୁତା ଥିଲା । ସେହି ତିନିବନ୍ଧୁ ମିଶି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଠକି ଜୀବନ ନିର୍ବାହ କରୁଥିଲେ । ସେମାନେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ଠକିବାପାଇଁ ପ୍ରତି ଦିନ ନୂଆ ନୂଆ ଉପାୟ ଚିନ୍ତା କରୁଥିଲେ । ଶୀତଋତୁରେ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଏଣେ ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ଝିପିଝିପି ବର୍ଷା ବି ହେଉଥାଏ । ଅଦୂରରୁ ଶ୍ୱାନ ଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ମଧ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୁଅରେ ଅଶରିରୀମାନଙ୍କ ମୁହଁ ଝଲସି ଉଠୁଥାଏ, ସେମାନଙ୍କର ଚପା, ରହସ୍ୟମୟ ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ବିଚଳିତ ବୋଧ ନ କରି ପୁନର୍ବାର ସେହି ବୃକ୍ଷଟି ପାଖକୁ ଲେଉଟି ଆସି, ତାହା ଆରୋହଣ କରି ଶବଟିକୁ ଉତାରି...
ଥରେ ଗୋଟିଏ ବଣରେ ଗୋଟିଏ ମୂଷା ଓ ଗୋଟିଏ ଚଢେଇ ସାଙ୍ଗ ହୋଇ ରହୁଥିଲେ । ଚଢେଇଟି ଗଛଡାଳରେ ଓ ମୂଷାଟି ଗଛ ମୂଳର ଗାତରେ ରହୁଥିଲା । ସେ ବଣରେ ଶୀତଦିନେ ଖୁବ୍ ବରଫ ପଡୁଥିବାରୁ ସେମାନଙ୍କୁ କିଛି ବି ଖାଦ୍ୟ ଶସ୍ୟ ମିଳୁନଥିଲା । ତେଣୁ ଚଢେଇ ଓ ମୂଷା ଦୁଇଜଣଯାକ ଶୀତ ଦିନ ପାଇଁ କିଛି ଖାଦ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରି ଗୋଟିଏ ଗାତ ଖୋଳି ଖାଦ୍ୟ ପଦାର୍ଥ ସଂଚୟ କରିରଖିଲେ । ସେମାନେ ଦୁହେଁ ପ୍ରତିଜ୍ଞା କଲେ ଯେ କେହି କାହାର ଅଜ୍ଞାତରେ ସେ ଗାତରୁ...
କାମସେଣୀ ପର୍ବତରେ ବାମଦେବ ଋଷିଙ୍କ ଆଶ୍ରମ ଥାଏ । ଧର୍ମକାକର ପରାମର୍ଶ ନେଇ ନନ୍ଦିତା ଯାଇଥାଏ ସେଇଠିକି । ନନ୍ଦିତା ଫଳ ଗଛ ହୋଇ ଭଲ ଭଲ ଫଳ ଫଳାଏ, ପାଚେ, ସକାଳୁ ଗୋଟିଏ ଝଡେ, ସଂନ୍ଧ୍ୟାକୁ ବି ଆଉ ଗୋଟିଏ ଝଡେ । ବାମଦେବ ଋଷି ଏସବୁ ଦେଖି ଜାଣି ପାରନ୍ତି ଯେ, ଝିଅଟି ଖୁବ୍ ଭକ୍ତିରେ ଆମକୁ ଏ ଫଳ ଦେଉଛି । ତେଣୁ ସେହି ଝିଅଟିର ଭକ୍ତିକୁ ବେଖାତିର ନକରି ୠଷିବର ଗୋଟାଇ ନିଅନ୍ତି ଅତି ଜତନରେ ସେହି ବୃକ୍ଷର ସମସ୍ତ ଫଳକୁ ।...
ବିବାହ ପରେ ବରକନ୍ୟା ନେଇ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଓ ବଳରାମ ବାହୁଡି ଯିବା କଥା । କିନ୍ତୁ ରୁକ୍ମୀଙ୍କ ସାଥି ରାଜାମାନେ ରୁକ୍ମୀକୁ କହିଲେ “ଏ ଭାବରେ ନ ହରେଇଲେ ମଧ୍ୟ ଅନ୍ୟ ଭାବରେ ଆମେ ତାଙ୍କୁ ହରାଇ ଅପମାନ ଦେବା । ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ ଉପାୟ ଅଛି ।” ରୁକ୍ମୀ ପଚାରିଲେ “ଆଚ୍ଛା କି ଉପାୟ ଅଛି କହିଲ?” “ଆପଣ କ’ଣ ଜାଣନ୍ତି ନାହିଁ ବଳରାମ ଦ୍ୟୁତ କ୍ରୀଡାରେ ଧୂରନ୍ଧର ଓ ସେଥିପାଇଁ ସେ ବି ସଦା ସର୍ବଦା...
ସଦାନନ୍ଦ ଖୁବ୍ ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ଯୁବକ; ତା’ ସ୍ୱଭାବ ଯେ ଖରାପ, ସେକଥା ବି ନୁହେଁ । କିନ୍ତୁ ତା’ର ଗୋଟାଏ ଦୁର୍ଗୁଣ ଥିଲା । ସେ ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ଥଟ୍ଟା କରିବାକୁ ଭଲ ପାଉଥାଏ । ସେଥିରେ ତା’ ସମବୟସୀମାନେ ବେଶ୍ ମଜା ଉପଭୋଗ କରୁଥାନ୍ତି । ସଦାନନ୍ଦ ନିରୀହ ଅଭିନୟ କରି କାହାକୁ ଅଡୁଆରେ ପକାଇଲେ ସେମାନେ ହସି ହସି ବେଦମ୍ ହୋଇ ଯାଉଥାନ୍ତି । ସଦାନନ୍ଦ ସେଥିରେ ବେଶ୍ ଉତ୍ସାହ ଅନୁଭବ କରୁଥାଏ । ଅବଶ୍ୟ ସଦାନନ୍ଦର ଏପରି...
ବିଲୁଆ ଦିନେ ରାତିରେ ବୁଲୁ ବୁଲୁ ଗୋଟିଏ କୁକୁରକୁ ଦେଖିଲା । ସେ ବିଲୁଆର ତ ଖାଇବା ପିଇବାରେ ଆଦୌ ଠିକ୍ ନଥାଏ । ତେଣୁ ସେ ଭାରି ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ମାତ୍ର କୁକୁର ମାଲିକର ଘରେ ଭଲ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ମୋଟା ହୋଇଯାଇଥିଲା; ତହୁଁ ସେ କୁକୁର ବିଲୁଆକୁ ଏ ଅବସ୍ଥାରେ ଦେଖି କହିଲା, “ତୁ ଯଦି ମୋର ମାଲିକ ଘରେ କାମ କରିବୁ ତାହେଲେ ତୋତେ ଭଲ ଖାଇବାକୁ ମିଳିବ ।” ଏହା ଶୁଣି ସେ ବିଲୁଆର ମନ ବେଶ୍ ଖୁସି । ତା’ପରେ ସେ ବିଲୁଆ କୁକୁର...
ଗୁରୁ ଧୈମ୍ୟ ମୁନିଙ୍କ ଆଶ୍ରମର ଜଣେ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ ଉପମନ୍ୟୁ । ସେ ଥିଲେ ଗୁରୁ ଆଶ୍ରମର ଗାଈମାନଙ୍କୁ ପାଳନ କରିବାର ଦାୟିତ୍ୱରେ । ଦିନ ତମାମ୍ ସେ ସେହି ଗାଈମାନଙ୍କ ସେବାରେ ବ୍ୟସ୍ତ ରହୁଥିଲେ । ଦିନରେ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟ କରିସାରି ରାତିରେ ସେ ଭିକ୍ଷା ମାଗିବା ପାଇଁ ଯାଉଥିଲେ । ଗୁରୁଦେବ ଥରେ ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କର ଐକାନ୍ତିକ ଗୁରୁଭକ୍ତିକୁ ପରୀକ୍ଷା କରିବା ଲାଗି ଚିନ୍ତା କଲେ । ତେଣୁ ଦିନେ ସେ ମୁନି ଉପମନ୍ୟୁଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକି କହିଲେ...
ଦିନେ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀ ଶିବଙ୍କୁ ପଚାରିଲେ, “ପରମେଶ୍ୱର! ଆପଣ ସର୍ବଦା କାହିଁକି ଗୋଟିଏ ମୁଣ୍ଡମାଳ ଧାରଣ କରିଥାନ୍ତି?” ଏକଥା ଶୁଣି ଶିବ ହସିଲେ ଏବଂ କହିଲେ, “ଦେବୀ, ତୁମେ କେତେଥର ଜନ୍ମ ହୋଇ ତପସ୍ୟା କରିଛ । ଏସବୁ ତୁମରି ପୂର୍ବ ଜନ୍ମର ସ୍ମୃତି ତୁମରି ମୁଣ୍ଡମାଳ ।” ଶିବଙ୍କ ଏପରି କଥା ଶୁଣି ଦେବୀ ହଠାତ୍ ଚମକି ପଡିଲେ ଓ ପ୍ରଶ୍ନ କଲେ, “ଆଚ୍ଛା, ତୁମର ତ କେବେ ବି ମୃତ୍ୟୁ ହୁଏ ନାହିଁ । ଅଥଚ ମୋତେ କାହିଁକି ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ...
କୌତୁକ ପ୍ରିୟ ମହାରାଜା କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ ଗୋପାଳ ଭାଣ୍ଡକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉ ଥିଲେ । ସେଥି ସକାଶେ ଗୋପାଳକୁ ଘର ତୋଳି ରହିବା ପାଇଁ ଜମି, ବଗିଚା, ପୋଖରୀ ଇତ୍ୟାଦି ଜମି ବାଡି ଦେଇ ତାହା ଲାଖ ରାଜା ବାହେଲେ କରି ଦେଇ ଥିଲେ, ସେଥିରେ ଗୋପାଳ ପରିବାରର ଏକ ବରଷର ଅନ୍ନ ଏକ ପ୍ରକାର ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଭାବରେ ଚଳି ଯାଏ । ଗୋପାଳକୁ ମଧ୍ୟ ଆଉ କିଛି କରିବାକୁ ହୁଏ ନାହିଁ । ଗୋପାଳର ଟିକେ ଖରଚି ହାତ ମଧ୍ୟ ଥିଲା । କିନ୍ତୁ ଗୋପାଳ ନିମନ୍ତେ...
ନିର୍ଲୋଭ ମଣିଷ ସନ୍ଥମାନେ ସଦା ଧନ ସମ୍ପତ୍ତିରେ ନଥାଏ ଲୋଭ ମାଟି ଗୋଡିସମ ମଣିଥାନ୍ତି ଯେତେ ମୂଲ୍ୟବାନ ହୀରା, ମୋତି ସରବ । ସନ୍ଥ ପୁରନ୍ଦର ଦମ୍ପତ୍ତି ଏଭଳି ନିର୍ଲୋଭ ମଣିଷ ଅତୀତେ ଥିଲେ ଛଦ୍ମବେଶେ କୃଷ୍ଣ ଦେବରାୟ ରାଜା ସନ୍ଥ ଦମ୍ପତ୍ତିଙ୍କୁ ପରୀକ୍ଷା କଲେ । ସାଧାରଣତଃ ସାଧୁସନ୍ଥମାନେ ନିର୍ଲୋଭ ମଣିଷ । ସେମାନଙ୍କର ଧନସମ୍ପଦ କି କୋଠାବାଡି ଉପରେ ମୋଟେ ଲୋଭ ନଥାଏ । ବସ୍ତୁତଃ ସେମାନେ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ସୋମୁ ନାମକ ଏକ ଗରୀବ ବୃଦ୍ଧ ଚାଷୀ ଥାଏ । ବିଚରା ଘାସ କାଟି ସେସବୁ ବିକି ନିଜ ପେଟ ପୋଷୁଥାଏ । ତା’ ସ୍ତ୍ରୀ ଗୌରୀ ଦିନେ ଏ ବୁଢାକୁ ଏକ ଛିଣ୍ଡାକନାର ଥଳୀ ଦେଲା । ବୁଢା ବଣକୁ ଯାଇ ଥଳୀଟି ବୃକ୍ଷ ଶାଖାରେ ଟଙ୍ଗାଇ ଦେଇ ଘାସ କାଟିବାକୁ ଗଲା । ଅଳ୍ପ ସମୟ ପରେ ନାନା ପ୍ରକାର ଶବ୍ଦ ଶୁଣି ସେ ଟିକେ ପଛକୁ ଚାହିଁ ଦେଖେ ତ ଦଳେ ମାଙ୍କଡ କାହୁଁ ଆସି ତା’ ଥଳିଟିକୁ ଚିରି ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରି ପକାଉଛନ୍ତି, ଏସବୁ ଦେଖି ସେ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ ସରଳ ବ୍ରାହ୍ମଣ ରହୁଥିଲା । ସେ ଆଦୌ ପାପ କରେନି । କିନ୍ତୁ ଥରେ ଅଜାଣତରେ ତା ଦ୍ୱାରା ଏକ ପାପ ହେଲା । ଲୋକମାନେ ତାକୁ ପଚାରିଲେ ପାପର ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ କିପରି କରିବ? ତହୁଁ ସେ କହିଲା ଜୀବିତ ରହିଥିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଗଙ୍ଗାରେ ସ୍ନାନ କରି ଭଗବାନଙ୍କୁ ଧ୍ୟାନ କଲେ, ମୋ ପାପର ନିଶ୍ଚୟ ପାୟଶ୍ଚିତ ହେବ । ଦିନେ ସେହି ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜଣକ ତା ଗଣ୍ଠିଲି ପତ୍ର ବାନ୍ଧି, ଜମିବାଡି ଧନ ସମ୍ପତ୍ତି ପୁଅକୁ...
ଅନେକ ଦିନ ତଳର କଥା । ସୁବୁଦ୍ଧିପୁର ଗାଁରେ ଗୋବିନ୍ଦ ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିମାନ୍ ତରୁଣଟିଏ ଥାଏ । କେହି କୌଣସି ସମସ୍ୟାରେ ପଡିଲେ ତା’ର ପରାମର୍ଶ ନେଇ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ କରନ୍ତି । ତେବେ ଗୋବିନ୍ଦ କିଛି ଉପାର୍ଜନ କରେ ନାହିଁ । ସେ ଅତି ଛୋଟ ଥିଲାବେଳେ ତା’ ବାପା ମା ମରିଯାଇଥିଲେ । ବଡ ଭାଇ ତାକୁ ପୋଷୁଥିଲେ । ନିଜେ କେବେ କିଛି ଉପାର୍ଜନ କରିବା କଥା ତା’ ମୁଣ୍ଡକୁ ଆସି ନଥିଲା । ଦିନେ ତା’ ଭାଇ...
ଦକ୍ଷିଣ ଇଣ୍ଡିଆର କର୍ଣ୍ଣାଟକ ରାଜ୍ୟରେ ମହିଶୁର ବୋଲି ଗୋଟିଏ ସହର । ସେହି ସହରରେ ଗୋପାଳ ସ୍ୱାମୀ ବୋଲି ଗୋଟିଏ ଗରିବ ପିଲା ଥାଏ । ପିଲାଟି ଦିନରୁ ତ ତା ମା’ ବାପା ମରିଯାଇଥା’ନ୍ତି । ପିଲାଟି କିନ୍ତୁ ଭଲ ପଢେ । ସେଥିପାଇଁ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷକ ମାନେ ତାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟର ସାହାଯ୍ୟରେ ଗୋପାଳ ମାଇନର୍ ପାଶ୍ କରିଗଲା । ଏଥର ହାଇସ୍କୁଲ୍ରେ ନାଁ ଲେଖାଇବା କଥା । ଗୋପାଳ ମନେ ମନେ ଭାବିଲା ସେ ଆଉ ଲୋକଙ୍କୁ ହାତ ପାତି ପଇସା...
ଦିନେ ଗୋଟିଏ ଶିକାରୀ ଏକ ଶୁଆକୁ ଧରି ଆଣି ରାଜ ଦରବାରରେ ପହଁଚିଲା । ଶୁଆଟି ବେଶ୍ କଉତୁକିଆ ହୋଇଥାଏ । ମିଠା ମିଠା କଥା ମଧ୍ୟ କହୁଥାଏ । ଶୁଆଟିର ମଧୁର କଥା ଶୁଣି ରାଜା ବିମୋହିତ ହୋଇଗଲେ । ଶିକାରୀକୁ କିଛି ଟଙ୍କା ଦେଇ ରାଜା ଦରବାରରୁ ବିଦାୟ ଦେଲେ । ଏହାପରେ ରାଜା ଜଣେ ବିଶ୍ୱସ୍ତ କର୍ମଚାରୀଙ୍କୁ ଶୁଆର ଦାୟିତ୍ୱ ଦେଇ କହିଲେ, “ଦେଖ! ଏ ଶୁଆକୁ ମୁଁ ବହୁତ ଭଲପାଏ । ମୁଁ ତୁମ ଉପରେ ତା’ର ରକ୍ଷଣା ବେକ୍ଷଣ ଦାୟିତ୍ୱ...
