ବୋଧିସତ୍ୱ ବାରାଣସୀରେ ଜନ୍ମ ହୋଇ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କର ଶିଷ୍ୟ ହୋଇଥିଲେ । ସେ ମନପ୍ରାଣ ଲଗାଇ ଗୁରୁଙ୍କର ସେବା କରୁଥିଲେ । ଏଇ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଗୋଟିଏ ମନ୍ତ୍ର ଜାଣିଥିଲେ । ସେ ମନ୍ତ୍ରର ନାମ ବେଦବର । ବ୍ରାହ୍ମଣ ମନ୍ତ୍ର ପଢି ଆକାଶକୁ ଚାହିଁଦେଲେ ସୁନା ରୂପା ଆଦି ଧନସଂପଦ ବର୍ଷା ହେଉଥିଲା । କେଉଁ ଗ୍ରହ ଓ କେଉଁ ନକ୍ଷତ୍ର ଆକାଶରେ ଥିବାବେଳେ ମନ୍ତ୍ର ପଢିଲେ ଏପରି ଧନ ବର୍ଷାହେବ ବ୍ରାହ୍ମଣ ତାହା ଜାଣିଥିଲେ । ଦିନକର ଘଟଣା ।...
ଭୋଜରାଜ ମନେ ମନେ ଭାବିଲେ, ଆଜିକୁ ତିରିଶଦିନ ହେଲାଣି ମୁଁ ଚେଷ୍ଟାକରି ଆସୁଛି ମାତ୍ର ଏଯାଏଁ ସିଂହାସନରେ ବସି ପାରିଲି ନାହିଁ । ଆଉ ଦୁଇଜଣକପରେ ମୋତେ ଆଉ କେହି ବାଧା ଦେଇ ପାରିବେନି । ମୁଁ ଆରାମ୍ ରେ ସିଂହାସନରେ ବସିବି? ଏକଥା ଭାବୁ ଭାବୁ ସେଇ ରାଜ ସିଂହାସନ ପାଖରେ ପହଁଚିଲେ । ପରବର୍ତ୍ତି ପୂତ୍ତଳିକା ଜୟମତୀ ଆସି କହିଲା, “ଭୋଜରାଜ! ଆପଣ ଜାଣନ୍ତିକି ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ କିପରି ସର୍ବଗୁଣ ସମ୍ପନ୍ନ, ତପସ୍ୱୀ ଏବଂ...
କାଶୀପୁରର ଜମିଦାର ଘୋଡା ଚଢା, ଶୀକାର ଓ ମଲ୍ଲବିଦ୍ୟାରେ ଖୁବ୍ ପାରଙ୍ଗମ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପ୍ରଜାମାନେ ବି ଏସବୁ ବିଦ୍ୟା ହାସଲ କରନ୍ତୁ, ଏହା ତାଙ୍କ ଇଚ୍ଛା ଥିଲା । ତେଣୁ ସେ ପ୍ରତି ଗ୍ରାମରେ ଗୋଟାଏ ଗୋଟାଏ କୁସ୍ତି ଆଖଡା ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ଜଣେ ଜଣେ ମଲ୍ଲବୀରଙ୍କୁ ପ୍ରତି ଆଖଡା ଉପରେ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ସେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇଥିଲେ । ଥରେ ଜମିଦାର ଦେଶ ଦେଶାନ୍ତର ପର୍ଯ୍ୟଟନ କରିବାକୁ ଗଲେ । ସେ ଦେଖିଲେ...
ରାତିରେ ଶୋଇଛନ୍ତି ବୁଢା ବ୍ରାହ୍ମଣ । ହଠାତ୍ ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନରେ ଦେଖିଲେ ଏକ ବିରାଟ ନାଗସାପ ଫଣାଟେକି ଠିଆ ହୋଇଛି ଓ ତାଙ୍କୁ ଡାକି କହୁଛି, “ବ୍ରାହ୍ମଣ ଶୁଣ! ମୋ ତଂଟିରେ କଂଟାଟିଏ ଲାଗି ଯାଇଛି, ତେଣୁ ମୋତେ ଭାରି କଷ୍ଟ ହେଉଛି, କାଢିଦିଅ, ଚଂଚଳ ଆସ ଆଉ ଡେରି କରନି ।” ଏତିକିରେ ସେ ବ୍ରାହ୍ମଣଙ୍କ ନିଦ ଭାଙ୍ଗିଗଲା । ତା’ପରେ ସେ ଉଠି ପଡିଲେ । ଚାରିଆଡ ଖୋଜି ପକେଇଲେ ଆଲୁଅ ଲଗେଇ । କାଇଁ କୋଉଠି କିଛି...
ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଦୁଇଟି ବୁଢା ଥା’ନ୍ତି । ଜଣେ ସ୍ୱଭାବରେ ଉତ୍ତମ, ଆଉ ଅନ୍ୟଟି ସ୍ୱଭାବରେ ଦୁଷ୍ଟ । ଥରେ ନୂଆବର୍ଷର ପ୍ରଥମ ଦିନରେ ସେ ଦୁହେଁ ପରସ୍ପରକୁ ଭେଟିଲେ । ଉତ୍ତମ ବ୍ୟକ୍ତି କହିଲା, “ଗତ ରାତ୍ରିରେ ମୁଁ ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଲି । ଆକାଶରୁହିଁ ମୋ ପାଇଁ ଧନ ସବୁ ତଳକୁ ଆସୁଛି ।” ଦୁଷ୍ଟ କହିଲା “ଆରେ ଏହା ବଡ ମଜା କଥା ତ । ମୁଁ ମଧ୍ୟ କାଲି ରାତିରେ ଏକ ସ୍ୱପ୍ନ ଦେଖିଛି ଜମି...
ଲକ୍ଷ୍ୟସ୍ଥଳ କୋଡାଇ କେନାଲ୍ । ଦକ୍ଷିଣ ଇଣ୍ଡିଆ ଭ୍ରମଣରେ ବାହାରିଛନ୍ତି ଓଡିଶାର ବିଭିନ୍ନ ସ୍କୁଲ୍ର ସ୍କାଉଟ୍ ପିଲାଏ । କେବଳ ସେଇଥିପାଇଁ ଭୁବନେଶ୍ୱର ରେଳଷ୍ଟେସନରେ କି ଗହଳି । ଆଉ ସେହି ଗହଳି ଭିତରେ ଚକ୍ଚକ୍ ସ୍କାଉଟ୍ ଡ୍ରେସ୍ରେ ବାରିହୋଇ ପଡୁଛନ୍ତି ପିଲାଏ । ଅଳ୍ପ ବୟସର ପିଲାଗୁଡା । ତାଙ୍କ ଦାୟିତ୍ୱରେ ଥିବା ଶିକ୍ଷକ ମଧ୍ୟ ପିନ୍ଧିଥାନ୍ତି ସ୍କାଉଟ୍ ପୋଷାକ । ଶିକ୍ଷକଙ୍କ ଆକଟ ସତ୍ତ୍ୱେ ଦୌଡାଦୌଡି ହେଉଥାନ୍ତି ପ୍ଲାଟଫର୍ମ...
ବହୁତ ଦିନ ତଳର କଥା । ଗୋଟିଏ ଆଶ୍ରମରେ ଜଣେ ସାଧୁ ରହୁଥିଲେ । ଆଉ ସେହି ସାଧୁଙ୍କର ଅନେକ ଗୁଡିଏ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ । ସେ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଏକ ଶବର ପିଲା ବି ଥିଲା । ସେ ଶବର ପିଲାଟି ସାଧୁଙ୍କ ଠାରୁ ସମସ୍ତ ଯୁଦ୍ଧବିଦ୍ୟା କଳା ବି ଶିଖିଥିଲା । ସେ ସାଧୁଙ୍କ ଆଶ୍ରମରେ ଜାତି ଭେଦ ଭାବ ଏମିତି କିଛି ବି ନ ଥିଲା । ଯେ କୌଣସି ଜାତିର ପିଲା ସେ ସାଧୁଙ୍କ ଶିଷ୍ୟତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରି ଯେ କୌଣସି ବିଦ୍ୟା ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିପାରୁଥିଲା ।...
ଜଣକର ଗୋଟାଏ ଗଧ ଓ ଘୋଡାଟିଏ ଥିଲା । ଗଧ ଜିନିଷପତ୍ର ବୋହିବା କାମ କରେ କିନ୍ତୁ ସେ ଘୋଡାଟି କିଛି ବି ନକରି ଖାଲି ଛିଡା ହୋଇଥାଏ । କେବଳ ଏହି କାରଣରୁ ସେ ଗଧର ମନରେ ଭାରି ଦୁଃଖ । ଥରେ ତାଙ୍କ ମାଲିକଙ୍କୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଯିବାକୁ ପଡିଲା । ସେ ଘୋଡାରେ ବସି ଯୁଦ୍ଧ କରିବାକୁ ଗଲେ ଏବଂ ଯୁଦ୍ଧରେ ସେ ଘୋଡାଟି ମରିଗଲା । ଏହାଦେଖି ସେ ଗଧ ଭାବିଲା ଯେ ସେ ସିନା ଏତେ କାମ କରୁଛି କିନ୍ତୁ ତାକୁ ତ ଆଉ ଘୋଡା ପରି ଯୁଦ୍ଧକୁ...
ଚନ୍ଦ୍ରମଣି, ହରିପୁର ଗାଁର ଲୋକ । ସଉଦା ପତ୍ର ଆଣିବା ଉଦ୍ଧେଶ୍ୟରେ ଥରେ ସେ ହାଟକୁ ବାହାରିଲେ । ବହୁ ପୁରୁଣା ହୋଇଯାଇଥିବାରୁ, ପଟେ ଚପଲର ଆଗପଟ ଫାଟିଗଲା । ଭାବିଲେ, ହାଟକୁ ତ ଯାଉଛି, ସେଠାରୁ ମୁଁ ଚପଲ୍ ହଳେ ବି କିଣିନେବି । ବାଟରେ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିରଟିଏ ପଡେ । ତା’ର ଟିକିଏ ଛାଡି ଗୋଟିଏ ଦୋକାନରେ ଯୋଡି ଯୋଡି ଚପଲ୍ ସଜାହୋଇ ରହିଛି । ଏହାଦେଖି ଚନ୍ଦ୍ରମଣି ସ୍ଥିରକଲେ, ହାଟରେ ପହଁଚିବା ପୂର୍ବରୁ, ଏଇଠାରୁ ନୂଆ ଚପଲ୍...
ତ୍ରେତୟା ଯୁଗର କଥା । ଏବେ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେଉଁଠି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଶ୍ରୀଲୋକନାଥ ମନ୍ଦିର ଅବସ୍ଥିତ, ସେତେବେଳେ ସେ ସ୍ଥାନ ଏତେ ମନୋରମ ନଥାଇ ଘନ ଜଙ୍ଗଲରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା । ଥରେ ଲଙ୍କାର ରାଜା ରାବଣ ପାରିଧି କରିବାକୁ ଆସି ଘନ ଜଙ୍ଗଲ ଭିତରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଥିବା ଏକ ସ୍ଥାନଟିକୁ ଆବିଷ୍କାର କଲା । ରାବଣ ରାକ୍ଷସ ହେଲେ କ’ଣ ହେବ, ସେ ଜଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ପଣ୍ଡିତ ଓ ଶିବ ଭକ୍ତ ଥିଲା । ତେଣୁ ଏହି ଶିବ ଲିଙ୍ଗକୁ ଆବିଷ୍କାର କରିବା ପରେ...
ଦିନକର କଥା । ଜଣେ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି ନିଜର ଦଶ ବର୍ଷର ପୁଅକୁ ଧରି ନଦୀକୁ ଗାଧୋଇବାକୁ ଯାଇଥିଲେ । ପୁଅ ନଦୀରେ ଗାଧେଇଲା ଓ ପରେ ସେଇ ନଦୀ ବାଲିରେ ସେ ଖେଳିବାକୁ ଲାଗିଲା । ନଦୀ ବାଲିରେ ସେ ପୁଅଟି ଏକ ସୁନ୍ଦର ଘର ତିଆରି କରୁଥିଲା । ଠିକ୍ ଏତିକି ବେଳେ ସେ ପିଲାଟିର ବାପା ନଦୀରୁ ଗାଧୋଇ ସାରି ଆସି ତାଙ୍କ ପିଲାଟିକୁ ଘରକୁ ଯିବାକୁ ଡାକିଲେ । ଘର ତିଆରିରେ ବ୍ୟସ୍ତ ଥିବା ସେ ପିଲାଟି, ତା ବାପାଙ୍କର କୌଣସି କଥାକୁ ଆଦୌ ଗୁରୁତ୍ୱ...
ଧବଳଗିରି ରାଜ୍ୟ ନର୍ମଦା ନଦୀ ତୀରରେ ଅବସ୍ଥିତ ଥିଲା । ସେ ଅନେକ ପୁରା କାଳର କଥା । ସେତେବେଳେ ରାଜା ତାରକେଶ୍ୱର ସେ ରାଜ୍ୟ ଶାସନ କରୁଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଦୁଇ ପୁଅ ଥିଲେ, ସେମାନେ ହେଲେ – ଶୂରସେନ ଓ ଚିତ୍ରସେନ । ବଡ ଶୂରସେନଙ୍କ ବୟସ ପଚିଶ; ମାତ୍ର ସାନ ଚିତ୍ରସେନଙ୍କ ବୟସ ଅଠର । ଦିନେ ସକାଳେ ସେ ଦୁଇ ରାଜପୁତ୍ର ବଣ ଭିତରକୁ ଶୀକାର ପାଇଁ ବାହାରିଗଲେ । ବଣ ଭିତରେ ପଲେ ହରିଣ ସେମାନଙ୍କ ଆଖିରେ ପଡିଲେ । ଘୋଡା...
ଉଦୟଗିରି ନଗରୀର ଶାସନକର୍ତ୍ତା ରୂପେ ପୁରନ୍ଦର ନାମକ ଜଣେ ଅମାତ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ । ମହାରାଜା ତାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ ସତ, କିନ୍ତୁ ସେ ନଗରୀରେ ଲୋକେ ପୁରନ୍ଦରଙ୍କୁହିଁ ରାଜା ଭଳି ଦେଖୁଥିଲେ । ପୁରନ୍ଦରଙ୍କ ପ୍ରତି ଲୋକଙ୍କର ସେଭଳି ସମ୍ମାନ ରହିବାର ବିଶେଷ କାରଣ ଥିଲା । ଉଦୟଗିରିରେ ଅନେକ ଦିନ ଧରି ଅରାଜକତା ବ୍ୟାପି ରହିଥିଲା । ଚୋର, ଡାକୁ ଓ ଗୁଣ୍ଡାମାନେ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଆତଙ୍କିତ କରି ରଖିଥିଲେ ।...
ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ପରେ ପରେ ବାନର ସେନା ଓ ରାକ୍ଷସସେନାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଲାଗିଗଲା । ଖୁବ୍ ମରାମରି ପିଟାପିଟି ହୋଇ ରକ୍ତନଦୀ ବହିଲା । ରାକ୍ଷସଙ୍କର ନିଷ୍ଠୁର ଓ ଭୟଙ୍କର ଆକ୍ରମଣରେ ବାନରସେନା ଛିନ୍ଛତ୍ର ହୋଇଗଲେ । ବାନରମାନେ ସିନା ବୀରତ୍ୱ ସହକାରେ ଯୁଦ୍ଧ କରୁଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରକୃତି ତ ସରଳ । ସେମାନଙ୍କୁ କୂଟକପଟ ଜଣା ନଥିଲା । ଶ୍ରୀରାମଙ୍କ ପ୍ରତି ଭକ୍ତି ଭାବହିଁଥିଲା ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରେରଣା । ସେହି ପ୍ରେରଣା ଦ୍ୱାରା...
ଜଣେ ଭଦ୍ରବ୍ୟକ୍ତି ସକାଳୁ ସକାଳୁ ମନ୍ଦିର ବାହାରିଥାନ୍ତି । ଯେମିତି ସେ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ଗାଡି ରଖି ମନ୍ଦିର ଭିତରକୁ ଯିବାକୁ ଉଦ୍ୟମ କରୁଛନ୍ତି, ଜଣେ କିଏ ଆସି କହିଲା, ଆପଣ ତ ଭଲ ଲୋକ । ସବୁଦିନ ମୁଁ ଏଠାରେ ଗାଡି ରଖେ । ଆପଣ ଆଜି ଆପଣଙ୍କର ଗାଡିଟିକୁ ରଖି ମୋ ସ୍ଥାନ ଦଖଲ କରିନେଲେ । ହଉ ରଖିଲେଣି ତ ରଖନ୍ତୁ ।” ଏକଥା ଶୁଣି ଭଦ୍ରଲୋକଙ୍କ ମନରେ ଦୁଃଖ ଆସିଲା । ତା’ପରେ ସେ ମନ୍ଦିରକୁ ଗଲେ । ମନ୍ଦିର ଭିତରେ...
ସତ୍ୟବ୍ରତ ସ୍କୁଲରୁ ତାର ପ୍ରିୟ ସାଙ୍ଗ ସୁବ୍ରତର ଗୋଟିଏ ବହି ଚୋରିକରି ଘରକୁ ଆଣି ତା’ ମା’କୁ ଦେଖାଇଲା । ତା’ର ମା ଏଥିରେ ଭାରି ଖୁସି ହୋଇଗଲା । ଏମିତି ଛୋଟ ଛୋଟ ଚୋରି କରୁକରୁ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ବଡ ଧରଣର ଚୋରି କରିବାକୁ ଆରମ୍ଭ କଲା ଏବଂ କ୍ରମଶଃ ସେ ଏକ ବଡ ଚୋରରେ ପରିଣତ ହେଲା । ଦିନେ ଚୋରି କରୁକରୁ ଗୋଟିଏ ଲୋକକୁ ମଧ୍ୟ ସେ ସତ୍ୟବ୍ରତ ମାରିଦେଲା । ଲୋକକୁ ମାରି ଦେଇଥିବାରୁ ତାକୁ ଫାସି ଦଣ୍ଡ ଦିଆଗଲା । ...
ଜଣେ ଲୋକର ଗୋଟିଏ ଛେଳି ଏବଂ ଗୋଟିଏ ଗଧ ଥିଲା । ସେ ଗଧକୁ ତ ବହୁତ କାମ କରିବାକୁ ପଡେ । ସେଥିପାଇଁ ମାଲିକ ତାକୁ ଭଲକରି ଖାଇବାକୁ ଦିଏ, କିନ୍ତୁ ଛେଳିକୁ ମୋଟେ ଖାଇବାକୁ ମିଳେ ନାହିଁ । ଛେଳିର ଏଥିରେ ବହୁତ ହିଂସା ହେଲା ଓ ସେ ଗଧର ଅନିଷ୍ଟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କଲା । ଦିନେ ଛେଳି ଆସି ସେ ଗଧକୁ କହିଲା, ଭାଇ ତୁ ତ ବହୁତ କାମ କରୁଛୁ ଏବଂ କଷ୍ଟରେ ବି ଅଛୁ । ତେଣୁ ତୁ ଯଦି ମିଛରେ ତୋ ଦେହ ଖରାପ ଅଛି ବୋଲି କହିବୁ, ତେବେ ତୋତେ...
ପାଟପୁରରେ ନୀଳାମ୍ବର ନାମକ ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଥାଏ । ତା’ର ପରିବାର ବୋଲି ସ୍ତ୍ରୀ କନକ ଓ ପୁଅ ଝିଅ ଦୁଇଟି । ତା’ଘରେ ଦୁଇଟି ଦୁଧିଆଳୀ ମଇଁଷି ଆଉ କିଛି ଜମି ନେଇ ସେ ଦୁଃଖକଷ୍ଟରେ ଚଳୁଥାଏ । ଥରେ ଏପରି ଅକାଳ ପଡିଲା ଯେ ବର୍ଷା ନହେବାରୁ ଧାନ ନଷ୍ଟ ହେଲା । ପୁଣି ଭଲ ଘାସପତ୍ର ଖାଇବାକୁ ନପାଇ ମଇଁଷି ଦୁଇଟି ମଧ୍ୟ ହଠାତ୍ ମରିଗଲେ । ଏଣେ ଘର ଚଳାଇବାକୁ ତାକୁ ବହୁତ କଷ୍ଟ ପଡିଲା । ଦିନେ ରାତିରେ ପିଲାମାନେ...
ପରଦିନ ଯେତେବେଳେ ମହାରାଜ ଭୋଜ ସିଂହାସନ ଉପରେ ପାଦ ଥାପିଲେ ସେତେବେଳେ ଷଷ୍ଠ ପୁତ୍ତଳିକା ରବିଭାମା ତାଙ୍କର ରାସ୍ତା ଅବରୋଧ କରି କହିଲା, “ମଣିମା! ଆଗ ମୋ କଥା ଶୁଣନ୍ତୁ । ତା’ପରେ ନିଷ୍ପତି ନେବେ ଯେ ଆପଣ ଏ ସିଂହାସନରେ ବସିବା ପାଇଁ କେତେଦୂର ଉପଯୁକ୍ତ । ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କ ସହିତ ଆପଣ କେଉଁ ଗୁଣରେ ସମକକ୍ଷ ।” “ମୋ ନାମ ରବିଭାମା । ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ମହାରାଜ ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟଙ୍କର ବଳ ବିକ୍ରମ, ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ...
ଗୋଟିଏ ଗ୍ରାମରେ ଜଣେ କୃଷକ ବାସ କରୁଥିଲା । ସେଇ ଗାଁରେ ଯେ ଆଉ କୃଷକ ନଥିଲେ ତା ନୁହେଁ, ତେବେ ହରିରାମ ତା’ର ଆଚରଣ ଏବଂ ସଚ୍ଚୋଟତା ପାଇଁ ସବୁରି ପ୍ରିୟପାତ୍ର ହୋଇ ପାରିଥିଲା । ସେ କେବେ କାହା ମନରେ ଦୁଃଖ ଦିଏନା । ସମସ୍ତଙ୍କ ସହିତ ସେ ମିଳିମିଶି ଚଳେ । କାହା ସହିତ କଳିଝଗଡା ବି କରେ ନାହିଁ । ଭଲ ଚାଷୀ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ତା’ର ଅଭିଜ୍ଞତା ଥାଏ । ଲୋକେ ତା ଠାରୁ ବିଭିନ୍ନ ପରାମର୍ଶ ନିଅନ୍ତି ଏଭଳିକି ସେ ନିଜେ ନଖାଇ ଅନ୍ୟକୁ...
ନିଶା ଗରଜୁଥାଏ । ଠିକ୍ ସେହି ସମୟରେ ତୁହାକୁ ତୁହା ଶୀତଳ ପବନ ସାଙ୍ଗକୁ ମୃଦୁ ମୃଦୁ ବର୍ଷା ବି ହେଉଥାଏ । ତା’ସାଙ୍ଗକୁ ବଣବୁଦା ଭିତରୁ ଭାସି ଆସୁଥାଏ ସାଇଁ ସାଇଁ ଶବ୍ଦ । ଶ୍ୱାନ, ଶ୍ୱାପଦଙ୍କ ରଡି ସହିତ ଅଶରୀର ମାନଙ୍କର ଅଟ୍ଟହାସ୍ୟ ମଧ୍ୟ ଶୁଭୁଥାଏ । ଘନ ଘନ ବିଜୁଳି ଆଲୋକରେ ଦିଶି ଯାଉଥାଏ ଭୟାବହ ମୁହଁଟିମାନ । କିନ୍ତୁ ରାଜା ବିକ୍ରମାର୍କ ତିଳେମାତ୍ର ବିଚଳିତ ନ ହୋଇ ପୁନର୍ବାର ସେହି ପ୍ରାଚୀନ ବୃକ୍ଷଟି...
ବିଜୟ ନଗର ରାଜ୍ୟରେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଠାରୁ ଏହି ବର୍ଷ ପ୍ରବଳ ଶୀତ ହେଲା । ରାଜାଙ୍କର ଦରବାରରେ ଏହି ଶୀତକୁ ନେଇ ଦିନେ ଖୁବ୍ ଚର୍ଚ୍ଚା ଚାଲିଲା । ରାଜ ପୁରୋହିତ ମହାରାଜଙ୍କୁ କହିଲେ – “ମହାରାଜ, ଯଦି ଏହି ଶୀତ ଦିନେ ଆମ୍ଭେ ଏକ ଯଜ୍ଞର ଆୟୋଜନ କରିବା, ଯାହା ଫଳରେ କି ଯଜ୍ଞର ଧୂଆଁ ସମଗ୍ର ବାୟୁ ମଣ୍ଡଳକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ କରିଦେବ । ପ୍ରକୃତରେ ସେତେବେଳେ ସେ ପୁରୋହିତଙ୍କର କଥାଟି ଗ୍ରହଣଯୋଗ୍ୟ ଥିଲା ।...
ବାରଣାସୀ ନାମକ ଏକ ନଗର ଥିଲା । ସେହି ନଗରରେ ଜଣେ ଶୁଦ୍ଧପୂତ ତଥା ବେଦଜ୍ଞ ବ୍ରାହ୍ମଣ ବାସ କରୁଥାଆନ୍ତି । ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜ୍ଞାନରେ ଯେପରି ଅପରିସୀମା ସରଳତାରେ ସେହିପରି । ବ୍ରାହ୍ମଣମାନଙ୍କର ସାମାନ୍ୟ ଭାବରେ ଚାଷଜମି ଥାଏ । ସେହି ଚାଷ ଜମିରେ ଯାହା ଧାନ, ମୁଗ, ବିରି ଆଦି ଫସଲ ଆମଦାନୀ ହୁଏ ସେଥିରେ ସେ ନିଜର ପରିବାରକୁ ଅଧାଦିନ ଆହାର ଯୋଗାଇ ଥାଆନ୍ତି । ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଧା ସମୟକୁ ନଗର ବାସୀଙ୍କର ଯେଜମାନି ଆଦି...
ଗୋଟିଏ ଗାଁରେ ଜଣେ ଧନୀଲୋକ ଥା’ନ୍ତି । ସେ ସମସ୍ତ ଗରିବ ଲୋକଙ୍କର ଦୁଃଖ ବୁଝୁଥା’ନ୍ତି । ସଦା ସର୍ବଦା ଦାନ ଧର୍ମରେ ତାଙ୍କର ସମସ୍ତ ଧନ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୁଏ । ଏମିତିକି ତାଙ୍କ ଘରୁ କେହି କେବେବି ଖାଲି ହାତରେ ଫେରେ ନାହିଁ । ପାଖ ଗାଁରେ ଆଉ ଜଣେ ଧନୀଲୋକ ଥା’ନ୍ତି । ସେ କିନ୍ତୁ ଖୁବ୍ କଞ୍ଜୁସ୍ । ତା’ଙ୍କର ଦାନାଟିଏ ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲେ ଦେହରେ କମ୍ପ ଆସେ । ତେଣୁ ଲୋକମାନେ ତାଙ୍କୁ ଖୁବ୍ ନିନ୍ଦା କରନ୍ତି । ଦିନେ ସେ...
ଦିନେ ଗୋଟେ ବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ଜଣେ ପରିଦର୍ଶକ ଆସିଥାନ୍ତି । ସେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଶ୍ରେଣୀ ବୁଲି ପିଲାଙ୍କର ପାଠ ପରୀକ୍ଷା କରୁଥାନ୍ତି । ସେତେବେଳେ ତ ଗୋଟିଏ ଶ୍ରେଣୀରେ ପରୀକ୍ଷା ଚାଲିଥାଏ । ଶିକ୍ଷକ ବି ପରିଦର୍ଶକଙ୍କ ସାଥିରେ ଥାଆନ୍ତି । ହଠାତ୍ ପରିଦର୍ଶକଙ୍କର ପଛ ବେଂଚ ଆଡକୁ ନଜର ପଡିଗଲା । ସେଠାରେ ଗୋଟିଏ ପିଲା ବସି ଖୁଜୁରୁ ମୁଜୁରୁ ହେଉଛି । ପାଖ ପିଲାଙ୍କ ସହିତ ବେଳେବେଳେ ସେ ଟୁପୁରୁ ଟାପର ହେଉଛି । ସେହି ପିଲାଟିକୁ ଚାହିଁ...
ତ୍ରିରୂପ ଦେଶର ରାଜକୁମାରୀ ଚନ୍ଦ୍ରମତୀ ଅତି ସୁନ୍ଦରୀ ଓ ଗୁଣବତୀ ଥିଲେ । ଥରେ ସେ ବିଚିତ୍ରତାରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିରୁପ ଦେଶକୁ ବୁଲିବାକୁ ଗଲେ । ସେଠାରେ ସେ ପହଁଚିବା ମାତ୍ରେ ସେଠାକାର ଯୁବରାଜ ବୀରସେନ ତାଙ୍କୁ ସ୍ୱାଗତ କଲେ ଓ ତାଙ୍କୁ ସାରାଦେଶ ବୁଲାଇ ଦେଖାଇଲେ । କିଛିଦିନ ଏକାଠି ରହିବା ଦ୍ୱାରା ସେ ଦୁହିଁଙ୍କ ମନ ଦୁହିଁଙ୍କ ପ୍ରତି ଆକର୍ଷିତ ହେଲା । କିଛି ଦିନ ପରେ ଚନ୍ଦ୍ରମତୀ ନିଜ ଦେଶକୁ ଫେରି ଆସିଲେ । ...
ବିଶ୍ୱବିଖ୍ୟାତ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଥୋମାସ୍ଏଡିସନ୍ ଙ୍କ ଜୀବନକଥା । ସେ ସବୁବେଳେ କିଛି ନୂଆ ନୂଆ ବସ୍ତୁ ଉଦ୍ଭାବନ ପାଇଁ ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କର ଉଦ୍ଭାବନ ମାନବ ସମାଜ ଓ ବିଜ୍ଞାନଜଗତପାଇଁ ଅମୂଲ୍ୟ ଅବଦାନ ଚିରସ୍ମରଣୀୟ । ବିଦ୍ୟୁତ୍ ବଲ୍ବ, ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ବ୍ୟାଟେରୀ ଭଳି ଅନେକ ଦରକାରୀ ଉପକରଣର ସେ ଥିଲେ ଜନକ । ବୈଜ୍ଞାନିକ ଏଡିସନ୍ ତ ସର୍ବଦା ତାଙ୍କ ଗବେଷଣାଗାରରେ କାର୍ଯ୍ୟବ୍ୟସ୍ତ ଥାଆନ୍ତି ।...
ସମର ଭୂବନଗିରିରୁ ରାଜଗିରିକୁ ଯାଉଥାଏ । ମଝିରେ ଜଙ୍ଗଲ ପଡେ । ସେଠାରେ ଚୋରଭୟ ଥାଏ । ସେଥିପାଇଁ ସେ ହାତରେ ଲାଠିଟିଏ ନେଇ ଗଲା । ସେ ଜଙ୍ଗଲ ମଝିରେ ହୋଇଛି, ଗଛ ପଛପଟୁ ଚାରିଜଣ ଗୁଣ୍ଡା ଚୋର ଆସି ତା’ ଆଗରେ ଠିଆହେଲେ । ସମର ଧୈର୍ଯ୍ୟର ସହ ସେମାନଙ୍କର ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଲା । ତା’ପରେ କିଛିଟା ପିଟାପିଟି ପରେ ସେମାନେ ସମରକୁ ବାନ୍ଧିପକାଇଲେ । ତା’ପରେ ଲୁଗାପଟା ଖୋଜି ସେମାନେ ମାତ୍ର ଦଶଟି ମୁଦ୍ରା ପାଇଲେ । ...
ଶ୍ୟାମ ଓ ସୁଶୀଳାଙ୍କର ଏକମାତ୍ର କନ୍ୟା ଉର୍ମିଳା । ସେହି କାରଣରୁ ଅତି ଆଦରରେ ସେ ବଢିଥାଏ । ଉର୍ମିଳା ମା’ଙ୍କୁ ଛାଡି ଦଣ୍ଡେ ମଧ୍ୟ ରହିପାରେ ନାହିଁ । ଧୀରେ ଧୀରେ ସେ ଉର୍ମିଳା ବିବାହ – ଉପଯୋଗୀ ବୟସରେ ଆସି ଉପନୀତା ହେଲା । ପିତା-ମାତା ଗୁରୁତ୍ୱର ସହ ଉପଯୁକ୍ତ ବରପାତ୍ର ସନ୍ଧାନରେ ଲାଗିପଡିଲେ । ସୁଶୀଳା ଓ ଶ୍ୟାମ କନ୍ୟାକୁ ଅତ୍ୟଧିକ ସ୍ନେହ କରୁଥିବାରୁ, ସେମାନେ ତା’କୁ ବିବାହ ପରେ ନିଜ ପାଖରୁ ଛାଡିବା ପାଇଁ ଚାହୁଁ ନ ଥିଲେ...
କହି ରଖେ, ପ୍ରତ୍ୟେକ ମଣିଷ ଭିତରେ ଥିବା “ମଣିଷ ପଣିଆ” ହିଁ ମଣିଷକୁ ଚିର ସ୍ମରଣୀୟ କରିଥାଏ । ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଏକ ସତ୍ୟ ଘଟଣା କିପରି ଜଣେ ରାଜପୁତ ବୀରଙ୍କୁ ଚିର ସ୍ମରଣୀୟ କରି ଦେଇଛି ତାହା ହିଁ ଜାଣିବାର କଥା । ନିଜର ସତ୍ୟ ରକ୍ଷା ଓ ପ୍ରତିଶୃତିକୁ ପାଳନ କରି ବୀର ଜଣକ ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଆକବରଙ୍କ ଭିତରେ ଥିବା ମଣିଷପଣିଆଟିକକୁ ଉଜ୍ଜୀବିତ କରି ପାରିଥିଲେ । ସେତେବେଳେ ତ ମୋଗଲ୍ ଶାସନ ଚାଲିଥାଏ । ଦିଲ୍ଲୀର ବାଦ୍ଶାହା...
“ପିଲାଟିଏ ସିନା ସତ କହୁଥିଲା ବିଦ୍ୟାଳୟେ ପାଠ ପଢିବା ବେଳେ ସତ କହିବାକୁ ହେଲାନି ସାହସ ଲେଖିଲା କାଗଜ କଲମ ବଳେ । ଚିଠିଟିଏ ଲେଖି ପ୍ରଧାନଶିକ୍ଷକ ହାତେ ଦେଇ ଦଣ୍ଡ ପାଇଲେ ଯେତେ ଗର୍ଡିମର ନାମେ ନୋବେଲ୍ ବିଜେତା ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲେଖିକା ଥିଲେ ଅତୀତେ ।” ଅନେକ ବର୍ଷ ତଳର କଥା । ସେତେବେଳେ ତ ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକାରେ ବର୍ଣ୍ଣବୈଷମ୍ୟ ନୀତି ଚରମ ସୀମାରେ ପହଁଚି ଯାଇଥାଏ । କେପ୍ଟାଉନ୍ର ଗୋଟିଏ...
ଜାମପୁର ଗୋଟିଏ ସମୃଦ୍ଧ ଓ ବଡ ଗାଁ ଥିଲା । ସେଠାକାର ଶିବନାଥଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ପୁଅ ସୁଧୀର ନିଜ ଗାଁ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ପାଠ ଶେଷ କରି ଗୋଟାଏ ପ୍ରକାର ଅଳସୁଆ ହୋଇଗଲା । ଖାଲିଟାରେ ବାରାନ୍ଦାରେ ବସିଥିବ, ନହେଲେ ଖଟିଆରେ ଶୋଇ ରହିଥିବ । କିଛି କାମଦାମରେ ମନ ଦେଲା ନାହିଁ । ଶିବନାଥ କି ତା’ ବୋଉ ତାକୁ ଯେତେ ବୁଝାଇଲେ ବି କିଛି ଫଳ ହେଲା ନାହିଁ । ଶିବନାଥଙ୍କର ଜଣେ ବନ୍ଧୁ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ନାମ ଗୋବିନ୍ଦ ।...
ଶମ୍ଭୁଦାସ ଅନୁରାଧାପୁରରେ ଦୋକାନଟିଏ କରି ରହୁଥିଲେ । ସେ ଦୂରବର୍ତ୍ତୀ ଏକ ସ୍ଥାନରୁ ଆସିଥିଲେ । ତେଣୁ ସେ ଅତୀତରେ କ’ଣ କରୁଥିଲେ, ସେକଥା ଅନୁରାଧାପୁରର କେହି ଲୋକ ଜାଣି ନଥିଲେ । କେବଳ ବିଜୟ ସେକଥା ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ଜାଣିଥିଲା । ବିଜୟ ଗୋଟିଏ ପିଲା । ଛେଉଣ୍ଡ । ତାକୁ ଶମ୍ଭୁଦାସ ପାଳିଥିଲେ । ବିଜୟକୁ ଶମ୍ଭୁଦାସ ବହୁତ ସ୍ନେହ କରୁଥିଲେ । ସେ ଯେପରି ଭଲ ମଣିଷ ହେବ, ସେଥିପାଇଁ ଅନେକ...